7. Hukuk Dairesi


MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi


Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 22/05/2017 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı kurulması talebi üzerine Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin bozma ilamına uyularak yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 15/01/2019 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, TMK"nin 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması istemine ilişkindir.
Davacı vekili, müvekkilinin maliki olduğu 339 parsel sayılı taşınmazın yola bağlantısının olmadığını, yola ulaşmak için davalılara ait 338 parsel sayılı taşınmazdan geçit hakkı kurulmasını talep ve dava etmiştir.
Davalı ..., davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulü ile 5502 ada 34 parsel sayılı taşınmaz lehine 5502 ada 35 parselde bulunan taşınmazdan Fen bilirkişi raporunda mavi ile işaretlenip yol uzunluğu 32,5 metre, genişliği 3 metre, alanı 104,43 metrekare olarak gösterilen kısımdan geçit hakkı tesisine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ... vekili temyiz etmiştir.
Bu tür davalar ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine "Mutlak geçit ihtiyacı" veya "Geçit yoksunluğu", ikincisine de "Nispi geçit ihtiyacı" ya da "Geçit yetersizliği" denilmektedir.
Saptanan geçit nedeniyle yükümlü taşınmaz malikine ödenmesi gereken bedel taşınmazın niteliği gözetilerek uzman bilirkişiler aracılığı ile objektif kıstaslar esas alınarak belirlenmelidir. Bu bedel de hükümden önce depo ettirilmelidir. Hemen belirtmek gerekir ki, bedelin belirlenmesinden sonra hüküm tarihine kadar taşınmazın değerinde önemli derecede değişim yaratabilecek uzunca bir süre geçmiş veya bedel tespitinden sonra yörede taşınmazın değerini artıracak değişiklikler meydana gelmiş olabilir. Bu gibi durumlarda mülkiyet hakkı kısıtlanan taşınmaz malikinin mağduriyetine neden olmamak ve diğer tarafın hakkın kötüye kullanılması sonucunu doğuracak olası davranışlarını önlemek için hüküm tarihine yakın yeni bir değer tespiti yapılması da gerekebilir.
Yukarıda açıklanan genel ilkeler ışığında somut olaya gelince; yararına geçit hakkı tesisi istenen 339 parsel ( yeni 5502 ada 34 ) parsel sayılı taşınmaz lehine 02.03.2018 tarihinde yapılan keşif sonucunda alınan 19.03.2018 tarihli bilirkişi raporunda gösterildiği şekilde 338 parsel (yeni 5502 ada 35 parsel) sayılı taşınmazdan geçit hakkı tesis edilmiş ise de aynı bilirkişi raporunda geçit bedeli olarak belirlenen 1.357,59 TL"nin depo edilmediği görülmüştür. Geçit bedelinin karar tarihine yakın bir tarihte belirlenmesi gerektiğinden, mahkemece mahallinde yeniden keşif yapılarak geçit bedelinin tespiti ile davacıya belirlenen bu bedelin depo ettirilmesinden sonra sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, 08.11.2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.