7. Hukuk Dairesi 2015/5721 E. , 2016/4179 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava Türü : Alacak
YARGITAY İLAMI
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay"ca incelenmesi davalılar vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü: :
1-Dosyadaki yazılara, hükmün Dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayandığı maddi delillere ve özellikle bu delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davalıların aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2-Davacı vekili, davacının alacaklarını almaması nedeniyle ibraname imzalamaması üzerine iş sözleşmesinin feshedildiğini, davalılar arasında asıl işveren alt işveren ilişkisi bulunduğunu iddia ederek kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık izin ücretinin davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... vekili, ihale makamı olmaları nedeniyle işçilik alacaklarından yüklenici firmaların sorumlu olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı Şirket vekili, davacının işe gelmemek suretiyle iş akdini kendisinin feshettiğini beyanla davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.
Somut olayda, dosyada bulunan hizmet döküm cetvelinden davacının 02.05.2006-15.05.2006 tarihleri arasında sigorta bildirimlerinin eksik gösterildiği ve çalışmasında 13 günlük boşluk bulunduğu görülmektedir. Mahkemece bu 13 günlük sürede çalışmaya devam edip etmediği davalılardan ve tanıklardan sorulmalı, işyeri giriş çıkış kayıtları getirtilmeli, eksik bildirimin nedeni araştırılmalı ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek davacının çalışma süresi ve bu süreye göre alacakları belirlenerek hüküm altına alınmalıdır.
3-Kıdem ve ihbar tazminatı hesabında dikkate alınması gereken ücret noktasında da taraflar arasında uyuşmazlık söz konusudur.
Kıdem ve ihbar tazminatı hesabında esas alınacak ücret, işçinin son ücretidir. Başka bir anlatımla, iş sözleşmesinin feshedildiği anda geçerli olan ücrettir. İhbar öneli tanınmak suretiyle yapılan fesihte önelin bittiği tarihte fesih gerçekleştiğinden, önelin bittiği tarihteki ücret esas alınmalıdır. Bildirim öneli tanınmaksızın ve ihbar tazminatı da ödenmeden (tam olarak ödenmeden) işverence yapılan fesih durumunda ise, bildirim öneli sonuna kadar işyerinde uygulamaya konulan ücret artışından, iş sözleşmesi feshedilen işçinin de yararlanması ve tazminatının bu artan ücret esas alınarak hesaplanması gerekir.
Kıdem ve ihbar tazminatı hesabında dikkate alınması gereken ücret, işçinin brüt ücretidir. O halde, kıdem tazminatı, işçinin fiilen eline geçen ücreti üzerinden değil, sigorta primi, vergi sendika aidatı gibi kesintiler yapılmaksızın belirlenen brüt ücret göz önünde tutularak hesaplanır.
Kıdem ve ihbar tazminatına esas alınacak olan ücretin tespitinde 4857 sayılı İş Kanununun 32 nci maddesinde sözü edilen asıl ücrete ek olarak işçiye sağlanan para veya para ile ölçülebilen menfaatler göz önünde tutulur. Buna göre ikramiye, devamlılık arz eden prim, yakacak yardımı, giyecek yardımı, kira, aydınlatma, servis yardımı, yemek yardımı ve benzeri ödemeler kıdem ve ihbar tazminatı hesabında dikkate alınır. İşçiye sağlanan ... sigortası yardımı ya da hayat sigortası pirim ödemeleri de para ile ölçülebilen menfaatler kavramına dahil olup, tazminata esas ücrete eklenmelidir. Satış rakamları ya da başkaca verilere göre hesaplanan pirim değişkenlik gösterse de, tazminat hesabında genişletilmiş ücret kavramı içinde değerlendirilmelidir.
Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda giydirilmiş ücret tespiti yapılırken işyerinde günde 1 öğün yemek verildiği, 2012 yılı için günlük yemek ücretinin 6,00 TL olduğu kabul edilmiştir. Bu kabul herhangi bir araştırma yapılmaksızın afaki olarak rapora esas alınmıştır. Davalı ... bu miktarın fahiş olduğunu savunmakta olup işçilere işyerinde sağladığı yemek maliyetine ilişkin bazı belgeler sunmuştur. Bu konuda emsal araştırması yapılmadan ve davalı işverenin ibraz ettiği belgeler değerlendirilmeden bilirkişi raporuna itibarla hüküm kurulması hatalıdır. Yapılması gereken, giydirilmiş ücrete esas yemek ücreti için ilgili oda ve kurumlara müzekkere yazarak işverence ibraz edilen belgelerde değerlendirilerek günlük yemek ücretini tespit edip buna göre giydirilmiş ücreti belirleyerek davacının kıdem ve ihbar tazminatını hesaplamaktan ibarettir.
Mahkemece bu husus yerine getirilmeksizin eksik inceleme ile hüküm kurulması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenlerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davalı ... Malz. Gıda Turizm İnş. ve ... Hizm. San. Tic. Ltd. Şti."ne iadesine, 24/02/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.