17. Hukuk Dairesi 2015/17079 E. , 2016/8289 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil-alacak davasının yapılan yargılaması sonunda verilen hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen 24.05.2016 Salı günü davacı vekili Av. ... ile davalılar ... ve ... vekili Av. ... ve davalı ... Teks. San Tic. AŞ vekili Av. ... geldiler. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraf vekilleri dinlendikten sonra vaktin darlığından dolayı işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmış olup dosya incelendi, gereği düşünüldü.
-K A R A R-
Davacı vekili, müvekkilinin davalı borçlu ... hakkında icra takibi yaptığını, borçlu adına kayıtlı taşınmazın 1/2 hissesi üzerine haciz koyduklarını anılan taşınmazın 2.3.2004 tarihli ihalesinde 232.000 TL pey sürmelerine rağmen ihaleye katılan davalı ... Tekstil San ve Tic AŞ.vekilinin taşınmaz üzerinde müvekkili şirket lehine 1.5.2001 tarihli 220.000 TL ipotek bulunduğunundan davacı müvekkilinin ihaleye teminat yatırmadan giremeyeceğini belirterek itiraz ettiğini, bu nedenle müvekkilinin ihaleye katılmadığını,taşınmazın 2.3.2004 tarihli ihalede 231.000 TL bedelle borçlunun kızı davalı ..."a satıldığını,11.5.2005 tarihli derece kararı ile satış bedelinin 220.000 TL"sinin davalı ... Tekstil San ve Tic AŞ."ne ayrıldığını, müvekkilinin derece kararına itirazları üzerine ...
3.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2008/345 Esas 2010/108 Karar sayılı ilamı ile derece kararının iptal edildiğini ve anılan ilam gereğince borçlu ile davalı ... Tekstil San ve Tic AŞ.arasında alacak borç ilişkisinin bulunmadığının, ipotek tesisinin sonradan yaratılan borca ilişkin olması nedeniyle gerçek olmadığının belirlendiğini, bu nedenle sahte olarak yaratılan borç ve ipotek nedeniyle müvekkilinin ihaleye girmesinin ve alacağını tahsil etmesinin engellendiğini, 2.3.2004 tarihli ihale ile tescilin yolsuz tescil olduğunundan iptali gerektiğini, ihale geçersiz işlemlere dayandığından tescil işleminin de yolsuz olduğunu, dava konusu taşınmazın davalı ... adına kayıtlı 1/2 hissesinin BK"nun 18 maddesi gereğince iptali ile davalı borçlu ... adına tesciline, terditli olarak da; olmayan borç nedeniyle müvekkilinin 2.3.2004 tarihli ihaleye katılması, taşınmazın daha yüksel bedelle satılması engellendiğinden şimdilik taşınmazın kıymet takdir bedeli olarak belirlenen 375.000 TL ile 231.000 TL olarak belirlenen ihale bedeli arasındaki fark olan 144.000 TL"nin ihale tarihinde itibaren işleyecek reeskont faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiş; 10.1.2014 tarihli ıslah dilekçesi ile terditli talep yönünden dava değerinin 556.000 TL arttırılarak 700.000 TL"nin ihale tarihinden itibaren işleyecek reeskont faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
Davalılar ... ve ... vekili, davacının tapu iptali ve tescil davası açma hak ve yetkisinin olmadığını, tescilin geçersizliğini İİK"nun 134 maddesi gereğince ihalenin feshi davası ile isteyebileceğini, ihalenin feshi yönünden açtığı davanın reddedilerek kesinleştiğini, davacı anılan taşınmazda malik olmadığından tapu iptali tescil davası açamayacağını,davalı ... taşınmazın maliki olmadığından kendisine husumet yöneltilemeyeceğini, derece kararının iptalinden sonra davacıya davalı şirket tarafından 26.11.2010 tarihinde ipotek bedeli, faizi, vekalet ücreti olarak 350.731,87 TL ödendiğinden davacının dava açmakta hukuki yararı bulunmadığını, BK"nun 60.maddesi gereğince bir yıllık zamanaşımı süresi dolduğundan davanın dinlenemeyeceğini,dava konusu taşınmazın 1/2 hissesi davalı ..."nın annesine ait
olduğundan ..."nın ihaleye katıldığını ve taşınmazı aldığını bunun muvazaa olarak kabul edilemeyeceğini,davacının ihalenin feshi ve ihaleye teminatsız olarak girememesi nedeniyle açtığı davaların reddedilerek kesinleştiğini, sıra cetveline itiraz davası sonucu verilen hüküm içeriğinden 1.5.2001 tarihli ipoteğin gerçek bir alacak borç ilişkisine dayalı olduğu ancak vade farkı anlaşmasının varlığı ispatlanamadığından vade farkı istenemeyeceğine karar verildiği dolayısıyla ipoteğin geçerli olduğunun belirlendiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... Tekstil San ve Tic AŞ.vekili, derece kararının iptalinden sonra davacıya 26.11.2010 tarihinde ipotek bedeli, faizi, vekalet ücreti olarak 350.731,87 TL ödendiklerinden davacının dava açmakta hukuki yararı bulunmadığını, dava konusu taşınmazın maliki olmadıklarından asıl talep yönünden müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, HMK"nun 11l/2 madde gereğince öncelikle tapu iptali tescil davası yönünden inceleme yapılmasını bu talebin reddi halinde, terditli talebin incelenmesi gerektiğini,1.5.2001 tarihli ipoteğin gerçek bir alacak borç ilişkine ait olup ihalenin feshini gerektirmediğini,davacının ihalenin feshi yönünden açtığı dava ile ihaleye teminat yatırmadığından girememesi nedeniyle açtığı davaların reddedildiğini belirterek eldeki davanın da reddini istemiştir.
Mahkemece iddia,savunma toplanan delillere göre; davacı vekili TBK"nun 19.maddesi gereğince muvazaa sebebine dayalı olarak davayı açtığını beyan etmiş ise de ve bu davada aleni ihale yolu ile pey sürerek davalı ... tarafından alenen 1/2 hisseye ilişkin taşınmazın ihale yoluyla ile satışında bir usulsüzlük olmadığından tapu iptali ve tescil davasınında davanın koşul ve şartları bulunmadığından tapu iptali ve tescil yönünden olan isteğin davalı ... ve ... yönünden reddine;terditli dava yönünden, davacının davalı şirket aleyhine açtığı dava sonucu, derece kararını iptal ettirerek 1.dereceye gelmek suretiyle alacağını dosyadan aldığı, ancak İİK"nun 283.maddeleri dikkate alınmak suretiyle davacının gayrımenkul ihale dosyasında davalı ..."ya yapılan satıştan önce takdir edilen 375.000 TL satış bedeli ile icra satışı sırasında
sürülen pey arasında 144.000 TL fark sözkonusu olduğundan mahkemece davacın zararı olduğu kanaatına varılarak MK.,BK hükümleri nazara alınarak davacının zararının 140.000 TL olduğu sonucuna varıldığından terditli davada bu miktar üzerinden davanın takdiren kısmen kabulü gerektiği gerekçesiyle terditli davada takdiren takdir olunan 140.000 TL"nin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiş; hüküm, davacı ve davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Dava TBK’nun 19 maddesi gereğince muvazaa hukuksal nedenine dayalı tapu iptali tescil ve terditli olarak açılmış alacak istemine ilişkindir.
Somut olayda; davacının davalılar ... ve ... aleyhine dava konusu taşınmaza yönelik açtığı ihalenin feshi davasını ... 10.İcra Hukuk Mahkemesinin 2004/251 Esas 2014/755 Karar sayılı ilamı ile reddedilerek kesinleşmiştir.
Dava konusu taşınmazın ihalesine teminat yatırmadığı için ihaleye alınmayan davacının bu konuda açtığı şikayet davasının ... 10 İcra Hukuk Mahkemesinin 8.3.2004 tarih 2004/212 Esas 2004/237 Karar sayılı ilamı ile reddedilerek kesinleşmiştir.
Davacı tarafından ipotek alacaklısı ... Tekstil San. ve Tic. AŞ. aleyhine açılan menfi tespit davasına ilişkin ... Asliye Mahkemesi 3.Ticaret Dairesinin 11.3.2010 tarih 2008/345 Esas 2010/108 sayılı ilamından dava konusu ipoteğin tesis edildiği 1.5.2001 tarihi itibarıyla davalı ipotek alacaklısının dava dışı borçlu ... AŞ’den 222.726 799.827 TL alacaklı olduğu,bu borcun muhtelif tarihlerde yapılan ödemelerle kapatıldığı,Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kurulunun 27.6.2003 gün 2001/1 Esas, 2003/1 K sayılı kararında belirtildiği gibi taraflar arasında vade farkı istenebilmesi için bu konuda bir sözleşmenin yada teamülün bulunması gerektiği, somut olayda 330.184.550.550 TL’lik vade farkına ilişkin borcun taraflar arasında bu yönde bir sözleşme veya uygulama bulunduğu kanıtlanamadığından davacının davasının kabulü ile ... 10.İcra Müdürlüğünün 2003/4 sayılı dosyasından düzenlenen 11.5.2005 tarihli derece kararının 1.sırasındaki ... Tekstil San ve Tic AŞ’nin alacağının terkini ile bu alacağa
tahsil olunan hissenin davacının alacağı nispetinde İİK’nun 235 maddesi gereğince davacı adına verilmesine karar verildiği ve ilamın kesinleştiği anlaşılmaktadır.Anılan dosya içeriğinden 1.5.2001 tarihli ipoteğin tesis edildiği tarih itibarıyla geçerli olduğu yani muvazaalı olmadığı,ipotek konusu borcun daha sonra ödendiği,bu borca ilişkin vade farkının ise taraflar arasında bu yönde yapılmış bir sözleşme ve teamül olduğu ispatlanamadığı, borçlu şirket tarafından düzenlenen 27.4.2001 tarihli belge eski tarihli olduğundan vade farkı anlaşması olarak kabul edilemeyeceğinin tespit edildiği anlaşılmaktadır.Bu durumda dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere,delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına,yukarıda belirtilen Mahkeme kararlarının kesinleşmiş olmasına göre davacı vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Davalılar vekilinin temyiz itirazları yönünden;
... Asliye Mahkemesi 3.Ticaret Dairesinin 11.3.2010 tarih 2008/345 Esas 2010/108 sayılı ilamından sonra (İstanbul 10.İcra Müdürlüğünün 2003/4 sayılı dosyasından düzenlenen 11.5.2005 tarihli derece kararının 1.sırasındaki ... Tekstil San ve Tic Aş’nin alacağının terkini ile bu alacağa tahsil olunan hissenin davacının alacağı nispetinde İİK’nun 235 maddesi gereğince davacı adına verilmesine)davacı vekilinin 11.6.2010 tarihli talebi doğrultusuna ... 10.İcra Müdürlüğünün 2003/4 sayılı dosyasından davalı ... Tekstil San ve Tic Aş ‘ne gönderilen muhtıra sonucu 11.5.2005 tarihinde yapılan ihaleyle ilgili anılan şirket tarafından tahsil edilen 220.000 TL ihale bedeli,109.211,67 TL faiz ve 16.900 TL vekalet ücreti olmak üzere toplam 346.11.67 TL’nin geri istendiği, anılan şirket tarafından 26.11.2010 tarihinde istenilen bedelin 350,787.00 TL olarak İcra Müdürlüğüne yatırıldığı, anılan paranın davacı vekili tarafından itirazı kayıtsız tahsil edildiği dolayısıyla ihale bedelinin tamamının (faiz ve vekalet ücreti ile birlikte)davacı tarafından tahsil edilmiş olması nedeniyle terditli talep yönünden de davacının dava açmakta hukuki yararının bulunmadığı gerekçesiyle terditli talebin de reddine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçeyle hüküm tesisi isabetli görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda 1 nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddine 2 nolu bentte açıklanan nedenlerle davalılar ..., ... Tekstil San ve Tic AŞ. ve ... vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 1.350,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak duruşmada vekille temsil olunan davalılara verilmesine, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılara geri verilmesine, aşağıda dökümü yazılı 4,00 TL kalan onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına 27/09/2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.