Taraflar arasındaki ölümlü trafik kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, kararda yazılı nedenlerle davanın kısmen kabulüne ilişkin verilen hüküm, davalı ... vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Asıl davada, davacılar vekili; davalıların sürücüsü, işleteni ve trafik sigortacısı olduğu aracın yaptığı tek taraflı kazada, davacıların oğlu/kardeşi olan murislerinin öldüğünü, kaza nedeniyle davacıların ölenin desteğinden yoksun kaldığını ve manevi zarara uğradığını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, davacılar ... ve ... için 100,00"er TL. destekten yoksun kalma tazminatı ile davacı ... ve ... için 75.000,00"er TL, davacı ... için 60.000,00 TL. manevi tazminatın (davalı sigortacı, sadece maddi tazminattan ve poliçe limitiyle sınırlı sorumlu olmak kaydıyla) kaza tarihinden işleyecek faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsilini talep etmiş; 29.07.2013 tarihli ıslah dilekçesi ile maddi tazminat taleplerini davacı ... için 328.306,81 TL"ye, ... için 288.816,14 TL"ye yükseltmiştir.
Birleşen davada, davacılar vekili; davacıların muris oğullarının öldüğü kazayı yapan aracın zorunlu taşımacılık mali sorumluluk sigortasının bulunmadığını, davacıların kaza nedeniyle desteklerinden yoksun kaldıklarını ve davalı ... zarardan sorumlu olduğunu belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, her bir davacı için 100"er TL"den toplam 200,00 TL. maddi tazminatın kaza tarihinden işleyecek faiziyle davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Davalı ... vekili, davacıların talebine konu maddi tazminattan, Zorunlu Karayolu Yolcu Taşımacılığı Mali Sorumluluk Sigortacısı olan şirketin; bu sigortanın bulunmaması halinde ise .. ."nın sorumlu olduğunu, kendilerine husumet yöneltilemeyeceğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... vekili, davalıya ait aracın şehiriçi taşımacılık yapan bir araç olduğunu, kaza mahallinin il sınırları içinde olduğunu, davalının 4925 sayılı kanun kapsamında taşımacılık yapmadığını, davacıların talebinin trafik sigortası kapsamında kaldığını ve davalı sigortacının sorumlu olduğunu, talebin fahiş olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... vekili, dava konusu olayda şehirler arası taşımacılık olmadığını, ayrıca 100 km. altı taşımacılık sözkonusu olduğundan, zorunlu taşımacılık mali sorumluluk sigortası ve yolcu taşımacılığı zorunlu koltuk ferdi kaza sigortası yapılması mecburiyeti olmadığını, anılan sigortaların yapılması zorunluluğu bulunmayan bu halde, kendilerinin de taşıma sırasında oluşan zarardan sorumluluklarının doğmayacağını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, yapılan yargılama, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne; davacı ... için 208.259,64 TL, ...için 143.617,76 TL. olmak üzere toplam 351.877,40 TL. maddi tazminatın kaza tarihinden işleyecek faiziyle davalı ... ve ..."tan tahsiline (..."nın 200.000,00 TL. limitle sorumlu tutulmasına); davacı ... ve ... için 25.000,00"er TL, ... için 10.000,00 TL. olmak üzere 60.000,00 TL. manevi tazminatın kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle davalı ..."tan tahsiline; davalı ... hakkındaki davanın konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına; davalı ... hakkındaki davanın koşulları oluşmadığı ve davadan sonra öldüğünden reddine karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Asıl dava, trafik kazasında vefat eden ..."in mirasçısı olan davacıların, maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. Davacılar, birleşen davada; taşıma esnasında meydana gelen kazayı yapan aracın karayolu yolcu taşımacılığı zorunlu mali sorumluluk sigortasının bulunmaması sebebiyle davalı ..."ndan maddi tazminat isteminde bulunmuştur.
5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu"nun 13/1 maddesine göre; Bakanlar Kurulu, kamu yararı açısından gerekli gördüğü hallerde zorunlu sigortalar ihdas edebilir. Sigorta şirketleri, 20. Maddenin ikinci fıkrasının (b) bendi ile üçüncü fıkrası hükümleri saklı kalmak kaydıyla faaliyet gösterdiği sigorta branşlarının kapsamında bulunan zorunlu sigortaları yapmaktan kaçınamaz.
Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası 25/02/2004 tarih, 25384 Sayılı Resmi Gazete"de yayımlanan 2004/6789 nolu Bakanlar Kurulu Kararı ile ihdas edilmiş olup, 10/07/2003 tarihli ve 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu hükümleri çerçevesinde yolcu taşımacılığı yapan taşımacıların, yurtiçi ve uluslararası yolcu taşımalarında görevlendirecekleri sürücüler ile bunların yardımcıları ve taşıyacakları yolcular için "Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası" yaptırmak zorunda oldukları belirtilmiş, Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası yaptırma mecburiyeti ile ilgili muafiyet ve istisnaların ise Ulaştırma Bakanlığı"nca belirleneceği açıklanmıştır. Daha sonra 13/11/2009 tarih, 27405 sayılı Resmi Gazete"de yayımlanan 2009/15545 nolu Bakanlar Kurulu kararı ile 2004/6789 sayılı kararda değişiklik yapılmış ve Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası yaptırma mecburiyeti ile ilgili muafiyet ve istisnaları belirleme yetkisi Ulaştırma Bakanlığı"nın görüşü alınmak suretiyle Hazine Müsteşarlığı"na verilmiştir.
Karayolu yolcu taşımacılığı zorunlu koltuk ferdi kaza sigortası yaptırma mecburiyeti ile ilgili muafiyet ve istisnalara ilişkin Hazine Müsteşarlığı"nın çıkardığı 28.06.2010 tarihli genelgede ise "01.07.2010 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, ticari amaçla yapılmayan taşımaların 4925 Sayılı Kanunun 2.maddesinin 2.fıkrası ile kanun kapsamı dışında bırakılan taşımalar ile yine aynı kanunun 2. Maddesinin 3. Fıkrasıyla düzenlenmesi, ilgili mahalli idarelere bırakılan il sınırları içerisindeki taşımalar ile 100 km"ye kadar olan şehirlerarası taşımaların karayolu yolcu taşımacılığı zorunlu koltuk ferdi kaza sigortası kapsamı dışında olduğu kararlaştırılmıştır" ifadesine yer verilmiştir.
Somut olayın incelenmesine göre; kazanın İzmir İli ile İzmir ilinin Gümüldür Beldesi arasında yapılan il içi taşıma esnasına meydana geldiği dosya kapsamı ile sabittir.Davaya konu kaza, Hazine Müsteşarlığı"nın 01.07.2010 tarihinde yürürlüğe giren genelgesinden sonra, 09.05.2011 tarihinde gerçekleşmiş olup, bu tarihte il içi taşımalarda “Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası” yaptırma mecburiyeti bulunmamaktadır. O halde, kaza tarihi itibariyle Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası yaptırma mecburiyeti bulunmayan araçtan dolayı davalı ..."nın sorumluluğunun doğmayacağı gözetilerek, davalı ... aleyhine açılan davanın reddi yönünde hüküm kurmak gerekirken, yazılı olduğu üzere hatalı gerekçe ile kabul kararı verilmiş olması doğru değildir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 19.9.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.