8. Hukuk Dairesi 2018/13610 E. , 2019/5330 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi
Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi hükmüne karşı, davalı ... vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması sonunda ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, bu kez davalı ... vekilinin Bölge Adliye Mahkemesi kararını temyizi üzerine Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.
KARAR
Dava dilekçesinde, davacı ..."nun ..."ta kurulu Mülhak....Vakfı"nın tevliyetine ehil vakıf evladı olduğunun tespiti istenmiş; İlk Derece Mahkemesince, davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur. Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi üzerine davalı vekilince istinaf isteminin esastan ret kararı temyiz edilmiştir.
Dava, davacının dava konusu mülhak vakfın tevliyetine ehil vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
1- Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına ve mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verildiğine, takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre, aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan davalı vekilinin sair temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2-5737 sayılı Vakıflar Kanunu"nun 3.maddesine göre mülhak vakıf, mülga 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi"nin yürürlük tarihinden önce kurulmuş olan yönetimi vakfedenlerin soyundan gelenlere şart edilmiş ve bu kişiler tarafından yönetilen vakıflardır.
Tevliyete ehil vakıf evladı olduğunun tespitine karar verilebilmesi için öncelikle vakfeden ile soybağının ispatlanması sonra da vakfiyede öngörülen şartların gerçekleşmesi gerekir. Tevliyete ehil vakıf evladı olduğunun tespiti mahkemeye, 5737 sayılı Vakıflar Kanunu’nun 6. maddesi gereğince atama (tevcih) ise davalı idareye ait bir görevdir.
Dosya içerisindeki bilgi ve belgelerden, dava konusu vakfın vakfiyesinin mevcut olmadığı, vakfiye yerine kaim 1257 H. /1841 M. tarihli hüccette; "...teamül-ü kadim üzere vakf-ı mezkûrun tevliyet ve tasarrufu batn-ı evvelde evlada meşrut olduğuna şer"an beyyine lazım geldiğinden..." şeklinde ifade edilerek tevliyetin ilk önce ön batındaki evlada (ön kuşakta sağ vakıf evladı varsa sonraki kuşakta bulunan evladın hak sahibi olmaması kuralı) bırakıldığı, bir kısım vakıf evlatlarından tevliyet haklarından davacı lehine feragat ettiklerine dair noter huzurunda düzenlenen muvafakatname alınmış ise de, davacı ..."nın vakıf evladı olan ve 1989 yılında vefat eden babası ...eyzesi aynı zamanda önceki tarihlerde vakıfta mütevellilik yapan ..."nın 04.01.2017 tarihinde vefat ettiği, davacıya göre ön batında yer alan evlatları .... hayatta oldukları, adı geçenlerin tevliyete muvafakatlarının olup olmadığı üzerinde durulmadan karar verildiği anlaşılmıştır.
Bu bakımdan Mahkemece; davacıya göre ön batında bulunan vakıf evlatlarının tevliyet konusunda, kendi haklarından davacılar lehine feragat edip etmediklerinin (mahkeme huzurunda veya noterde yapılacak bir beyanla) denetime elverişli biçimde açıkça belirlenmesi, sonuç alınamadığı takdirde mahkemece de gerekli görülürse bu kişiler davaya dahil edilip isticvablarına karar verildikten sonra HMK’nin 171 ve devamı maddelerindeki koşulları içeren davetiyelerin tebliğ edilmesi ve hasıl olacak duruma göre bir karar verilmesi gerekirken, bu hususlar gözetilmeden, bir kısım vakıf evlatlarının vermiş oldukları muvafakatnamelerin yeterli görülmesi ile davanın kabulü doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda (2) nolu bentte gösterilen nedenlerle davalı vekilinin yazılı temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile ... Bölge Adliye Mahkemesi (1.) Hukuk Dairesinin 12.06.2018 tarih ve 2018/585 Esas, 2018/575 Karar sayılı istinaf isteminin esastan reddine dair kararının KALDIRILMASINA, İlk Derece Mahkemesi hükmünün 6100 sayılı HMK"nin 371. maddesi uyarınca BOZULMASINA, diğer temyiz itirazlarının yukarıda (1). bentte gösterilen nedenle REDDİNE, HMK"nin 373/1.maddesi gereği kararın bir örneğinin ... Bölge Adliye Mahkemesi (1.) Hukuk Dairesine, dosyanın ise İlk Derece Mahkemesi ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine, peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine 21.05.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.