Danıştay 12. Daire 2020/3627 Esas 2021/633 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/3627
Karar No : 2021/633

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Müdürlüğü / …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Dava, A. Gaffar Okan Polis Meslek Eğitim Merkezi'nden mezun olan davacının katıldığı 22. Dönem Polis Meslek Eğitim Merkezi (POMEM) eğitim sonu mülakat sınavında başarısız sayılmasına ilişkin işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…., K:… sayılı kararla; bakılan davada, davacının katıldığı ve 40 puan alarak başarısız olduğu mülakat sınavının, mevzuatta belirlenen usule uygun olarak yapıldığı, dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda, davacı hakkında yapılan değerlendirmenin subjektif ya da usul ve mevzuata aykırı olduğuna yönelik herhangi bir tespit olmadığı anlaşıldığından, davacının eğitim sonu mülakat sınavında başarısız sayılmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi …. İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Okulu dereceyle bitirdiği, herhangi bir disiplin cezasının olmadığı, sınavda sorulan sorulara doğru cevapları verdiği, eğitim sonu mülakat sınavının olumsuz sonuçlanmasını gerektirir bir durum bulunmadığı, işlemin ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmelere ve Anayasanın emredici hükümlerine aykırı olduğu, askeri kursiyerlikten geldiği için kendisi hakkındaki haksız işlemin tesis edildiği, daha önce KHK ile ihraç edilmiş olsa da yargı kararı ile döndöndüğü ve güvenlik soruşturmasının temiz olduğunu kanıtladığı, her bir komisyon üyesinin her değerlendirme alanı bakımından 10'ar puan vermesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğu, bu durumun sınavın objektif olarak yapılmadığını gösterdiği hukuka ve usule aykırı olarak verilmiş olan kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Usul ve hukuka uygun olarak verilmiş olan kararın onanması gerektiği belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

MADDİ OLAY :
Dava dosyasının incelenmesinden; davacının, A. Gaffar Okan Polis Meslek Eğitim Merkezi'nden mezun olduğu, eğitim sonu mülakat sınavına katılan davacıya sorulan sorular sonucunda komisyon üyeleri tarafından mesleki bilgi düzeyi, bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade yeteneği ve muhakeme gücü, özgüveni, ikna kabiliyeti ve inandırıcılığı, liyakati, temsil kabiliyeti, davranış ve tepkilerinin mesleğe uygunluğu, yönlerinden yapılan değerlendirme neticesinde davacıya tüm kriterler için 100 üzerinden ortalama olarak 40 (kırk) puan verilerek başarısız sayılarak "Aday polis memuru olamaz" kararının verilmesi üzerine, bu işlemin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
3201 sayılı Emniyet Teşkilatı Kanunu'na 6638 sayılı Kanun'un 23. maddesi ile eklenen ve 27.03.2015 tarihinde yürürlüğe giren Ek 1. maddenin 3. fıkrasında; "Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte öğrenime devam edenler dâhil, bu Kanun ve 4652 sayılı Polis Yüksek Öğretim Kanunu gereğince, polis eğitim kurumlarında ya da Emniyet Genel Müdürlüğü adına diğer yükseköğretim kurumlarında öğrenim gören öğrencilerin, Emniyet Genel Müdürlüğü kadrolarına Polis Memuru ve Komiser Yardımcısı rütbelerine aday memur olarak atanmaları için öğrenim süresini başarıyla tamamlamaları ve eğitim sonunda Polis Akademisi Başkanlığınca yapılacak sınavda başarılı olmaları şarttır." hükmü yer almaktadır.
3201 sayılı Emniyet Teşkilatı Kanunu'nun Ek 1 inci maddesine dayanılarak hazırlanıp, 03.06.2015 tarih ve 29375 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Emniyet Genel Müdürlüğü Kadrolarına Polis Memuru ve Komiser Yardımcısı Rütbelerine Aday Memur Olarak Atanacaklarda Uygulanacak Sınav Yönetmeliği'nin "Amaç" başlıklı 1.maddesinde; "Bu Yönetmeliğin amacı, polis eğitim kurumlarında veya Emniyet Genel Müdürlüğü adına diğer yükseköğretim kurumlarında öğrenim gören öğrencilerden öğrenim süresini başarıyla bitiren öğrencilere uygulanacak sınavlarla ilgili usul ve esasları düzenlemektir." hükmüne, "Kapsam" başlıklı 2. maddesinde; "Bu Yönetmelik, polis eğitim kurumlarında veya Emniyet Genel Müdürlüğü adına diğer yükseköğretim kurumlarında öğrenim gören öğrencilerden öğrenim süresini başarıyla tamamlayan öğrencilerin Emniyet Genel Müdürlüğü kadrolarına polis memuru veya komiser yardımcısı olarak atanabilmeleri için yapılacak sınavla ilgili usul ve esasları kapsar." hükmüne, " Sınava katılacak adaylar" başlıklı 5.maddesinde; "Polis eğitim kurumları ve Emniyet Genel Müdürlüğü adına diğer yükseköğretim kurumlarında öğrenim gören öğrencilerden öğrenim süresini başarıyla tamamlayan öğrenciler, Emniyet Genel Müdürlüğü kadrolarına polis memuru veya komiser yardımcısı olarak atanmalarından önce sınava tabi tutulur." hükmüne, "Sınavın yeri ve zamanı" başlıklı 6.maddesinde; "Sınav yerleri ve tarihleri, Polis Amirleri Eğitimi Merkezi, Polis Meslek Eğitim Merkezi, Polis Meslek Yüksekokulu ve Emniyet Genel Müdürlüğü adına diğer yükseköğretim kurumlarından mezun olan öğrenciler için ayrı ayrı Başkanlıkça belirlenir ve sınav tarihinden en az on beş gün önce Başkanlık resmi internet sitesinde ilan edilir. Sınav, mezuniyeti müteakip en geç bir ay içinde yapılır." hükmüne, "Komisyonların oluşturulması ve görevleri" başlıklı 7.maddesinde; "(1) Sınav ile ilgili komisyonların kurulması, görevlendirme ve çalışma esasları Başkanlık onayı ile belirlenir.
(2) Soru Hazırlama Komisyonu; rütbece en kıdemli üyenin başkanlığında 5 rütbeli personel ve hazırlanacak soru sayısı ve ders konuları dikkate alınarak yeterli sayıda öğretim elemanından oluşur. Komisyon, adaylara sorulacak soruları belirler ve ayrı ayrı kartlara basımını sağlar.
(3) Sınav komisyonu; emniyet müdürü rütbesinde bir başkan ve üç rütbeli personel ile bir öğretim elemanından oluşur. Bu komisyon, soru hazırlama komisyonu tarafından hazırlanan sorularla sözlü sınav yapmakla görevli ve yetkilidir. İhtiyaca göre her bir polis eğitim kurumunda ve Başkanlıkta birden fazla sınav komisyonu oluşturulabileceği gibi birden fazla polis eğitim kurumu için de tek bir komisyon görevlendirilebilir.
(4) Merkezi sınav komisyonu; rütbece en kıdemli üyenin başkanlığında üç emniyet müdürü rütbesinde personel ile iki öğretim elemanından oluşur. Bu komisyon, Başkan adına sınav takvimi süresince yürütülecek iş ve işlemleri takip, koordine ve denetleme ile yetkilidir.
(5) Komisyonlarda görev almak üzere üye sayısı kadar yedek üye ile komisyonlara yardımcı olmak üzere yeteri sayıda personel görevlendirilir.
(6) Sınav komisyonu başkan ve üyeleri; boşanmış olsalar dahi eşlerinin, üçüncü dereceye kadar (bu derece dâhil) kan ve ikinci dereceye kadar (bu derece dâhil) kayın hısımlarının veya evlatlıklarının katıldığı sınavda görev alamazlar." hükmüne, "Sınav şekli ve esasları" başlıklı 8.maddesinde; " (1) Soru Hazırlama Komisyonu tarafından bastırılan sorular arasından adaylara soru kartı çektirilerek cevaplaması istenir. Komisyon tarafından adaya konu ile ilgili ilave sorular sorulabilir.
(2) Sınav komisyonları tarafından yapılacak sözlü sınavda adaylar;
a) Mesleki bilgi düzeyi,
b) Bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade yeteneği ve muhakeme gücü,
c) Özgüveni, ikna kabiliyeti ve inandırıcılığı,
ç) Liyakati, temsil kabiliyeti, davranış ve tepkilerinin mesleğe uygunluğu,
yönlerinden yüz tam puan üzerinden değerlendirilirler.
(3) Adaylar, Sınav Komisyonu üyeleri tarafından ikinci fıkranın (a) bendi için kırk puan, diğer bentlerde yazılı özelliklerin her biri için yirmişer puan üzerinden değerlendirilir ve verilen puanlar ayrı ayrı puan değerlendirme karar formuna işlenir. Komisyon üyelerinin ayrı ayrı vermiş olduğu puanların aritmetik ortalaması alınarak adayın sınav puanı tespit edilir.
(4) Adayın sınavda başarılı olabilmesi için yüz tam puan üzerinden en az yetmiş puan alması gerekir. Başarısız olan adayın aldığı puan ve gerekçesi puan değerlendirme karar formuna işlenir. Sınav sonuçları merkezi sınav komisyonuna bildirilir.
(5) Sınav sonuçları, Merkezi Sınav Komisyonu tarafından Polis Akademisi internet sayfasında ilan edilir.
(6) Başarılı olan adayların puan değerlendirme karar formları, adayın atamasına esas olacak belgelerle birlikte Personel Dairesi Başkanlığına gönderilir.
(7) Sınavda başarısız olan adayların değerlendirme karar formları ilgili eğitim kurumunca Emniyet Genel Müdürlüğü merkez ve taşra teşkilatı arşiv hizmetlerine ilişkin mevzuat hükümlerine göre muhafaza edilir.
(8) Sınav komisyonu kararlarına itiraz edilemez." hükmüne, 10. maddesinde ise; "Sınavda başarılı olan adayların Emniyet Genel Müdürlüğü kadrolarına aday polis memuru veya komiser yardımcısı olarak atanmaları 6/8/1992 tarihli ve 92/3393 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Emniyet Hizmetleri Sınıfı Mensupları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği hükümlerine göre yapılır." hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Davacı hakkında düzenlenen sözlü sınav puan değerlendirme formu incelendiğinde, bir başkan ve idört üyeden oluşan sınav komisyonu tarafından 20 puan üzerinden beş ayrı kritere göre değerlendirme yapıldığı, her bir komisyon üyesi tarafından mesleki bilgi düzeyine 10 puan, bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade yeteneği ve muhakeme gücü kriterine 10 puan, iletişim becerileri, öz güveni, ikna kabiliyeti kriterine 10 puan, liyakat, temsil yeteneği ve davranışlarının mesleğe uygunluğu kriterine 10 puan olmak üzere toplamda 40 puan takdir edildiği, başka bir deyişle davacı hakkında her bir komisyon üyesi tarafından ayrı ayrı değerlendirme yapıldığı, ancak her bir değerlendirme kriteri için her bir komisyon üyesi tarafından aynı puanın verildiği anlaşılmaktadır.
Davacı hakkında her bir kriter yönünden yapılan değerlendirmede bütün komisyon üyeleri tarafından ayrı ayrı değerlendirme yapılmasına rağmen bütün kriterler için komisyon üyelerinin aynı puanı takdir etmesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğu, takdir yetkisinin objektif kullanılmadığı sonucuna varıldığından, davacının yapılan sözlü sınav neticesinde başarısız sayılması işleminde hukuka uygunluk görülmemiştir.
Bu durumda, davanın reddi yönündeki ... İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Davacının adli yardım talebi kabul edildiğinden, temyiz aşamasında yapılan posta giderinin davalı idareden tahsili için ilgili vergi dairesine mahkemesince müzekkere yazılmasına,
4. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesine, (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere) 11/02/2021 tarihinde kesin olarak oyçokluğuyla karar verildi.