Danıştay 8. Daire 2017/880 Esas 2021/899 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2017/880
Karar No : 2021/899

DAVACI : …

DAVALI : … Başkanlığı - …/…
VEKİLİ : Av. ..

DAVANIN KONUSU :
Öğretim Üyesi Yetiştirme Programına İlişkin Usul ve Esasların 14/11/2013 günlü Genel Kurul kararları ile değişik ''Kaynak aktarımı'' başlığını taşıyan 12. maddesine dayanılarak kaynak aktarımının miktar olarak belirlenmesine ilişkin Yükseköğretim Kurulu Yürütme Kurulu'nun … günlü kararının iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI :
2013 yılı Temmuz ayında Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı (ÖYP) kapsamında araştırma görevlisi statüsüyle doktora öğrencisi olarak 30.000 TL kaynak kullanım hakkı elde ettiği, atandığı tarihte yürürlükte olan 26/06/2012 tarihli Yükseköğretim Genel Kurulu Kararı ile 10. maddeye göre lisansüstü eğitim gören araştırma görevlilerinden doktora yapanlara 10.000 TL proje, 20.000 TL seyahat toplam 30.000 TL ödenek aktarımı yapıldığı, bu aktarımın 07/11/2012 tarihli Yürütme Kurulu Kararı ile uygun bulunduğu, 14/11/2013 tarihli Öğretim Üyesi Yetiştirme Programına İlişkin Usul ve Esasların “Kaynak aktarımı” başlıklı 12. maddesinde doktora eğitimi görenlere 10.000 TL proje, seyahat giderleri için 10.000 TL toplam 20.000 TL kaynak aktarımı yapılmasına ilişkin 25/02/2015 tarihli Yükseköğretim Yürütme Kurulu Kararı alındığı, yine aynı Yürütme Kurulu Kararıyla; 2014 yılında kaynak yetersizliği nedeniyle aktarımı gerçekleştirilmeyen kaynakların geriye dönük olarak kullanımının iptaline, kaynak kullanımı için kaynak aktarımının yapılmış olması gerektiğine karar verildiği, bu karar alınmadan önce (25/02/2015) 06-09 Kasım 2014 tarihleri arasında Antalya’da bir kongreye; 04-07 Aralık 2014 tarihleri arasında ise Paris’te bir kongreye katıldığı, ancak; alınan karar gereği kendisine herhangi bir ödeme yapılmadığı, 01/04/2015 tarihinde kaynak aktarımına yönelik yeniden düzenleme yapıldığı, buna göre 10.000 TL proje, 7.000 TL seyahat giderleri olmak üzere toplam 17.000 TL kendisine ödeme yapıldığı, bu kararın tarafına Dokuz Eylül Üniversitesi Rektörlüğü’nün 29/06/2015 tarihli işlemiyle bildirildiği, dava tarihi itibariyle eğitiminin son yılında olduğu ve kaynak yetersizliği nedeniyle bilimsel proje ve çalışmalara katılamadığı, yapılan ilk sözleşmede belirtilen miktarın çok altında kaynak aktarımı yapıldığı, kaynak aktarımı yapıldığı tarihte 1 uluslararası kongreye gittiği, doktora eğitiminin 1. yılını tamamlamakta olduğu, eğitim, tez giderleri için doktoraya başladığı tarihte proje için verilecek ödenek ile bilgisayar, yazıcı gibi ihtiyaçlarını karşılamayı planladığı, ancak; bu giderleri cebinden karşıladığı, hiçbir ulusal- uluslar arası kongreye gidemediği, anılan düzenlemenin hukuka aykırı olduğu ve iptali gerektiği iddia edilmektedir.

DAVALININ SAVUNMASI :2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 10. maddesinde; “Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığının bir önceki yıla ait bütçe geliri ile bütçe gideri farkının % 25'i her yıl şubat ayı sonuna kadar Yükseköğretim Kurulu hesabına aktarılır. Aktarılan bu tutarı, bir yandan Yükseköğretim Kurulu bütçesinin (B) işaretli cetveline öz gelir, diğer yandan (A) işaretli cetvelin mevcut veya yeni açılacak tertiplerine ödenek olarak eklemeye Yükseköğretim Kurulu yetkilidir. Sermaye ödenekleri, yılı yatırım programı ile ilişkilendirilir.” hükmünün yer aldığı, ÖYP kapsamında atanan araştırma görevlilerine anılan hüküm uyarınca kaynak aktarıldığı, 2015 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’nun E Cetveli’nin 77 sıra nolu açıklamasında Anadolu Üniversitesi Döner Sermaye İşletmesinin uzaktan eğitim uygulayan İktisat, İşletme ve Açıköğretim Fakültesine ait hesaplardan 100 milyon TL tutarında kaynağın Yükseköğerim Kurulu Başkanlığı’na aktarıldığı, aktarılan tutarın 2547 sayılı Kanun’un 10. maddesinde sayılan “öğretim üyesi ve araştırmacı yetiştirilmesi ve öğrenci değişim programlarının desteklenmesi” bakımından Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı’nın bir önceki yıla ait bütçe geliri ile bütçe farkının % 25’inin yetersiz kalması nedeniyle aktarıldığı, benzer düzenlemelerin 2016, 2017 yılları Merkezi Yönetim Bütçe Kanunlarında da yer aldığı, Öğretim Üyesi Yetiştirme Programına İlişkin Usul Esasların 12. maddesi uyarınca kaynak aktarımı yetkisinin Yürütme Kurulu'na ait olduğu, dava konusu kararın, kamu kaynaklarının etkin ve verimli kullanılmasına yönelik alındığı, Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı (ÖYP) kapsamındaki araştırma görevlilerinin kaynak aktarımlarının bütçe imkanları doğrultusunda yapıldığı, bütçesinde yeterli miktarda ödenek bulunmayan idarelerin yargı kararıyla harcama yapmaya zorlanamayacağı, dava konusu düzenlemenin 10/04/2015 tarih ve 19870 sayılı kararla üniversite rektörlüklerine gönderildiği, düzenlemenin kamu yararı ile kamu kaynaklarının etkin ve verimli kullanımı ilkeleri uyarınca tesis edildiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : Dokuz Eylül Üniversitesinde araştırma görevlisi olarak görev yapan ve Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı kapsamında doktora öğrencisi olan davacı tarafından, Öğretim Üyesi Yetiştirme Programına İlişkin Usul ve Esasların 14.11.2013 günlü Genel Kurul kararları ile değişik ''Kaynak aktarımı'' başlığını taşıyan 12. maddesine dayanılarak kaynak aktarımının miktar olarak belirlenmesine ilişkin Yükseköğretim Kurulu Yürütme Kurulu'nun … günlü kararının iptaline karar verilmesi istenilmektedir.
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 131. maddesinde, "Yükseköğretim kurumlarının öğretimini planlamak, düzenlemek, yönetmek, denetlemek, yükseköğretim kurumlarındaki eğitim - öğretim ve bilimsel araştırma faaliyetlerini yönlendirmek bu kurumların kanunda belirtilen amaç ve ilkeler doğrultusunda kurulmasını, geliştirilmesini ve üniversitelere tahsis edilen kaynakların etkili bir biçimde kullanılmasını sağlamak ve öğretim elemanlarının yetiştirilmesi için planlama yapmak maksadı ile Yükseköğretim Kurulu kurulur. ...... Kurulun teşkilatı, görev, yetki, sorumluluğu ve çalışma esasları kanunla düzenlenir." hükmüne yer verilmiştir.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun Yükseköğretim Kurulu başlıklı 6. maddesinde, Yükseköğretim Kurulu'nun tüm yüksek öğretimi düzenleyen ve yükseköğretim kurumlarının faaliyetlerine yön veren, bu kanunla kendisine verilen görev ve yetkiler çerçevesinde özerkliğe ve kamu tüzel kişiliğine sahip, bir kuruluş olup, bu Kurula Yükseköğretim Denetleme Kurulu ile gerekli planlama, araştırma, geliştirme, değerlendirme, bütçe, yatırım ve koordinasyon faaliyetleri ile ilgili birimler bağlı olduğu belirtilmiş, 7. maddesinde Yükseköğretim kurumlarının bu Kanunda belirlenen amaç, hedef ve ilkeler doğrultusunda kurulması, geliştirilmesi, eğitim - öğretim faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi ve yükseköğretim alanlarının ihtiyaç duyduğu öğretim elemanlarının yurt içinde ve yurt dışında yetiştirilmesi için kısa ve uzun vadeli planlar hazırlamak, üniversitelere tahsis edilen kaynakların, bu plan ve programlar çerçevesinde etkili bir biçimde kullanılmasını gözetim ve denetim altında bulundurmak, yükseköğretim kurumları arasında bu Kanunda belirlenen amaç, ilke ve hedefler doğrultusunda birleştirici, bütünleştirici, sürekli, ahenkli ve geliştirici işbirliği ve koordinasyonu sağlamak, Yükseköğretim Kurulunun görevleri arasında sayılmış, "Kaynak aktarımı" başlıklı 10. maddesinde, (Ek fıkra: 18/6/2008-5772/1 md.) Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığının bir önceki yıla ait bütçe geliri ile bütçe gideri farkının % 25’i her yıl şubat ayı sonuna kadar Yükseköğretim Kurulu hesabına aktarılır. Aktarılan bu tutarı, bir yandan Yükseköğretim Kurulu bütçesinin (B) işaretli cetveline öz gelir, diğer yandan (A) işaretli cetvelin mevcut veya yeni açılacak tertiplerine ödenek olarak eklemeye Yükseköğretim Kurulu yetkilidir. Sermaye ödenekleri, yılı yatırım programı ile ilişkilendirilir. (1) (Ek fıkra: 18/6/2008-5772/1 md.) Ödenek kaydedilen tutarlar, öncelikle yükseköğretim kurumlarının bilimsel araştırma projeleri ile yurt içi ve yurt dışı öğretim elemanı ve öğrenci değişim programlarının desteklenmesi, yurt içi ve yurt dışında öğretim üyesi ve araştırmacı yetiştirilmesi ile Yükseköğretim Kurulunun fiziki ve beşeri altyapısının güçlendirilmesi amacıyla kullanılır. (Ek fıkra: 18/6/2008-5772/1 md.; Değişik: 25/6/2009-5917/19 md.) Söz konusu hizmet ve faaliyetlere ilişkin olarak Yükseköğretim Kurulunca uygun görülen tutarlar, ilgili yükseköğretim kurumlarına tahakkuk ettirilmek suretiyle ödenir. Yurt içi ve yurt dışında öğretim üyesi ve araştırmacı yetiştirilmesi amacıyla yükseköğretim kurumlarına ödenen tutarlar karşılığını bir yandan ilgili yükseköğretim kurumunun (B) işaretli cetveline öz gelir, diğer yandan (A) işaretli cetveline ödenek kaydetmeye ilgili yükseköğretim kurumu yetkilidir. ..... (Ek fıkra: 25/6/2009-5917/19 md.) Bilimsel araştırma projelerinin desteklenmesi için özel hesaba aktarılan tutarların harcanması ve muhasebeleştirilmesi ile yurt içi ve yurt dışı öğretim elemanı ve öğrenci değişim programlarının desteklenmesi amacıyla özel hesaba aktarılan tutarların kullanımı, bu kapsamda yapılacak ödemeler ile diğer hususlara ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ile Yükseköğretim Kurulunca müştereken belirlenir. Bu kapsamda yapılan harcamalar 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa göre denetlenir." şeklinde düzenleme yapılmıştır.
6583 sayılı 2015 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununun "Diğer bütçe işlemleri" başlıklı 7. maddesinin 1. fıkrasında, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı bütçesinin 38.01.02.00-09.4.2.20-2-05.2 (Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı) tertibinde yer alan ödenek, bu Program kapsamında lisansüstü eğitim veren yükseköğretim kurumlarına, mal ve hizmet alımlarında kullanılmak üzere görevlendirilen öğrencilerin sayıları ve öğrenim alanları dikkate alınarak tahakkuk ettirilmek suretiyle ödenir. Ödenen bu tutar karşılığını bir yandan ilgili yükseköğretim kurumunun (B) işaretli cetveline öz gelir, diğer yandan (A) işaretli cetveline ödenek kaydetmeye ilgili yükseköğretim kurumu yetkilidir." hükmüne yer verilmiş, bu kanunun bazı ödeneklerin kullanımına ve harcamalara ilişkin esaslara yer verilen E – Cetvelinin 76. sırasında, "4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası kapsamında kaydedilen ödenekler, aynı maddenin dokuzuncu fıkrasında belirtilen hizmet ve faaliyetlere ilaveten; a) Yükseköğretim Kurulu tarafından, merkezi istatistik veri tabanının kurulması, web tabanlı yabancı dil projesi gibi bilişim projelerinin yürütülmesi ile öğrenci ve öğretim elemanı veri tabanlarının ve bilişim üst yapısının (YÖKSİS) kapasitesinin güçlendirilmesine yönelik giderlerin karşılanması, b) Öğretim elemanlarının araştırma faaliyetlerinin desteklenmesine yönelik olarak yükseköğretim üst kuruluşları ile yükseköğretim kurumlarının ihtiyaç duyacağı çeşitli elektronik bilgi kaynaklarının (e-kitap, e-dergi, veri tabanı arşivi vb.) temini ve desteklenmesi ile ortak veri tabanı üzerinden paylaşımın sağlanmasına yönelik giderlerin karşılanması, c) Yükseköğretim üst kuruluşlarının fiziki kapasitesinin güçlendirilmesi kapsamında her türlü mal ve hizmet alımı ile yapım işleri, ç) Yükseköğretim Kurulu tarafından ya da Yükseköğretim Kurulunun koordinasyonu ile ulusal veya uluslararası kongre, konferans gibi bilimsel organizasyonların gerçekleştirilmesi ve ulusal veya uluslararası bilimsel toplantılara Yükseköğretim Kurulunu temsilen yükseköğretim üst kuruluşları ve öğretim elemanları ile öğrencilerin katılımına ilişkin ilgili mevzuatı uyarınca ödenmesi gereken giderlerin karşılanması, amacıyla Yükseköğretim Kurulu tarafından veya ilgili yükseköğretim kurumuna kaynak aktarmak suretiyle kullanılabilir. Ancak, (ç) bendi kapsamında yapılacak harcamaların toplamı kaydedilen ödeneklerin yüzde beşini geçemez." hükmüne yer verilmiştir.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 10 uncu maddesi ve yılı merkezi yönetim bütçe kanununun ilgili hükümlerine dayanılarak hazırlanan Öğretim Üyesi Yetiştirme Programına İlişkin Usul ve Esasların 1. maddesinde, bu usul ve esasların amacının, yükseköğretim kurumlarına Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı kapsamında öğretim üyesi yetiştirilmesi amacıyla araştırma görevlisi kadrolarına atananlara ilişkin usul ve esasları düzenlemek olduğu belirtildikten sonra; ÖYP kadroları, başvuru, değerlendirme ve atama, yabancı dil eğitimi ve lisansüstü eğitim-öğretim, kaynak aktarımı, ÖYP giderleri ve harcamalar konusunda ayrıntılı düzenlemeler yapılmış, Kaynak Aktarımı, ÖYP Giderleri ve Harcamalar Kaynak Aktarımına ilişkin Dördüncü Bölümünde yer alan 12. maddesinde; " (1) 2547 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi uyarınca yurt içinde ve yurt dışında öğretim üyesi yetiştirilmesi amacıyla Yükseköğretim Kurulu bütçesinin mevcut veya yeni açılacak tertiplerine kaydedilen ödenekten ÖYP çerçevesinde desteklenmesine karar verilen başvurulara ilişkin YÖK Yürütme Kurulu tarafından uygun görülen tutarlar, tahakkuk ettirilmek suretiyle ilgili yükseköğretim kurumu bütçesine aktarılır. ÖYP kapsamında, yükseköğretim kurumlarına aktarılan tutarların karşılığı, ilgili yükseköğretim kurumu tarafından bir yandan (B) işaretli cetveline öz gelir, diğer yandan (A) işaretli cetvele ödenek olarak kaydedilir. Kaynak aktarımı, ÖYP araştırma görevlilerinin lisansüstü eğitim gördükleri yükseköğretim kurumlarına yapılır. (2) ÖYP araştırma görevlisi kadrosuna atananlar için kaynak aktarımı Yürütme Kurulu kararı üzerine yapılır. (3) 2010 yılından önce ÖYP'ye dahil olan araştırma görevlilerine Yükseköğretim Kurulu tarafından kaynak aktarımı yapılmaz." şeklinde düzenleme yapılmıştır.
Öğretim Üyesi Yetiştirme Programına İlişkin Esas ve Usuller’in “Kaynak Aktarımı” başlıklı 12. maddesi uyarınca Davaya konu Yükseköğretim Kurulu Yürütme Kurulu'nca 01.04.2015 tarihinde konu ile ilgili olarak yeniden yapılan değerlendirme sonucunda, alınan karar ile; daha önce 25.02.2015 tarihli toplantıda Yürütme Kurulu’nca lisansüstü eğitim yapan her bir araştırma görevlisine proje giderleri için 15.000 TL, seyahat giderleri için 15.000 TL olmak üzere toplam 30.000 TL aktarılması; bu tutarların araştırma görevlilerinin devam ettikleri lisansüstü eğitim düzeyleri göz önüne alınarak Başkanlıklarının Strateji Geliştirme Dairesi tarafından lisansüstü eğitim gördükleri üniversitelere aktarılması uygun bulunan kararın iptal edilerek, lisansüstü eğitim yapan her bir araştırma görevlisine proje giderleri için 15.000 TL, seyahat giderleri için 10.000 TL olmak üzere toplam 25.000 TL aktarılması; bu tutarların araştırma görevlilerinin devam ettikleri lisansüstü eğitim düzeyleri göz önüne alınarak Başkanlığımız Strateji Geliştirme Dairesi tarafından lisansüstü eğitim gördükleri üniversitelere aşağıdaki tabloda belirtildiği şekilde aktarılması Yürütme Kurulu’nun 01.04.2015 tarihli toplantısında uygun bulunduğu belirtilerek

Düzey Proje Seyahat Toplam
Yüksek Lisans 5.000 TL 3.000 TL 8.000 TL
Doktora 10.000 TL 7.000 TL 17.000 TL
Yüksek Lisans+Doktora 15.000 TL 10.000 TL 25.000 TL "şeklinde düzenleme yapılmıştır.
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu'nun "Harcama yetkisi ve yetkilisi" başlıklı 31. maddesinde, Bütçeyle ödenek tahsis edilen her bir harcama biriminin en üst yöneticisi harcama yetkilisi olduğu, Yükseköğretim Kurulu ile üniversiteler ve yüksek teknoloji enstitülerinde, harcama yetkililerinin ödenek gönderme belgesiyle belirleneceği ve harcama yetkililerinin bütçede öngörülen ödenekleri kadar, ödenek gönderme belgesiyle kendisine ödenek verilen harcama yetkilileri ise tahsis edilen ödenek tutarında harcama yapabileceği belirtilmiştir.
Anılan düzenlemeler uyarınca öğretim üyesi ve araştırmacı yetiştirilmesi ve öğretim elemanı ve öğrenci değişim programlarının desteklenmesi için ÖSYM Başkanlığının bir önceki yıla ait bütçe geliri ile bütçe gideri arasındaki farkın %25 nin YÖK hesabına aktarıldığı ve bunun ÖYP araştırma görevlilerine ayrılacak ödenekleri doğrudan etkilediği dikkate alındığında, ÖYP araştırma görevlilerine yapılan kaynak aktarım tutarları ile birlikte her yıl ÖYP dan yararlanmak için yapılan başvuru ve kabul edilenlerin sayılarının ve yapılacak giderlerin de yıldan yıla farklılıklar göstermesi karşısında Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı kapsamında öğretim üyesi yetiştirilmesi amacıyla araştırma görevlisi kadrolarına atananların desteklenmesi için ayrılan ödenekler ile yapılacak harcamalar gözetilerek kaynak aktarımında da değişiklere gidilmesinin bir zorunluluk olarak ortaya çıktığı tartışmasızdır.
Bu durumda Yükseköğretim Kurulu'nun, yükseköğretim alanlarının ihtiyaç duyduğu öğretim elemanlarının yurt içinde ve yurt dışında yetiştirilmesi için kısa ve uzun vadeli planlar hazırlamak, üniversitelere tahsis edilen kaynakların, bu plan ve programlar çerçevesinde etkili bir biçimde kullanılmasını gözetim ve denetim altında bulundurmak, yükseköğretim kurumları arasında 2547 sayılı Yasada belirlenen amaç, ilke ve hedefler doğrultusunda birleştirici, bütünleştirici, sürekli, ahenkli ve geliştirici işbirliği ve koordinasyonu sağlamak konusunda görevli ve yetkili olduğu dikkate alındığında Yükseköğretim Kurulu Yürütme Kurulu'nca ÖYP kapsamında lisansüstü eğitim yapan her bir araştırma görevlisine ödenecek proje ve seyahat giderlerini karşılamak üzere üniversitelere aktarılacak kaynak miktarının, yapılacak harcamaların bu konuya ayrılan ödenekle sınırlı olması nedeniyle ödenek tutarı gözetilerek, yapılan değerlendirme sonucu yeniden belirlenmesine ilişkin davaya konu … tarihli kararının, kendisine verilen yetki ve anılan Usul ve Esaslar çerçevesinde çerçevesinde alınan bir karar olduğu ve üst hukuk normlarına aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmaktadır.
Belirtilen nedenlerle, davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ SÜREÇ :
Dava, Öğretim Üyesi Yetiştirme Programına İlişkin Usul ve Esasların 14/11/2013 günlü Genel Kurul kararları ile değişik ''Kaynak aktarımı'' başlığını taşıyan 12. maddesine dayanılarak kaynak aktarımının miktar olarak belirlenmesine ilişkin Yükseköğretim Kurulu Yürütme Kurulu'nun … günlü kararının iptali istemiyle açılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE:
ESAS YÖNÜNDEN:
İlgili Mevzuat:
2547 Yükseköğretim Kanunu'nun "Kaynak aktarımı" başlıklı 10. maddesinin 8. fıkrasında; "Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığının bir önceki yıla ait bütçe geliri ile bütçe gideri farkının % 25'i her yıl şubat ayı sonuna kadar Yükseköğretim Kurulu hesabına aktarılır. Aktarılan bu tutarı, bir yandan Yükseköğretim Kurulu bütçesinin (B) işaretli cetveline öz gelir, diğer yandan (A) işaretli cetvelin mevcut veya yeni açılacak tertiplerine ödenek olarak eklemeye Yükseköğretim Kurulu yetkilidir. Sermaye ödenekleri, yılı yatırım programı ile ilişkilendirilir." 9. fıkrasında; " Ödenek kaydedilen tutarlar, öncelikle yükseköğretim kurumlarının bilimsel araştırma projeleri ile yurt içi ve yurt dışı öğretim elemanı ve öğrenci değişim programlarının desteklenmesi, yurt içi ve yurt dışında öğretim üyesi ve araştırmacı yetiştirilmesi ile Yükseköğretim Kurulunun fiziki ve beşeri altyapısının güçlendirilmesi amacıyla kullanılır."; 10. fıkrasında; "Söz konusu hizmet ve faaliyetlere ilişkin olarak Yükseköğretim Kurulunca uygun görülen tutarlar, ilgili yükseköğretim kurumlarına tahakkuk ettirilmek suretiyle ödenir. Yurt içi ve yurt dışında öğretim üyesi ve araştırmacı yetiştirilmesi amacıyla yükseköğretim kurumlarına ödenen tutarlar karşılığını bir yandan ilgili yükseköğretim kurumunun (B) işaretli cetveline öz gelir, diğer yandan (A) işaretli cetveline ödenek kaydetmeye ilgili yükseköğretim kurumu yetkilidir."; 11. fıkrasında; "Bilimsel araştırma projeleri ile yurt içi ve yurt dışı öğretim elemanı ve öğrenci değişim programlarının desteklenmesi amacıyla yükseköğretim kurumuna aktarılan tutarlar, ilgili yükseköğretim kurumunun bütçesine gelir kaydedilmeksizin, açılacak özel hesaplarda izlenir."; 12. fıkrasında; "Yurt içi ve yurt dışı öğretim elemanı ve öğrenci değişim programlarının desteklenmesi amacıyla program yürütücüsü yükseköğretim kurumunun özel hesaplarda izlediği tutarlardan, programlardan yararlanan öğrencilere burs verilebilir. Burs tutarı, 5102 sayılı Yüksek Öğrenim Öğrencilerine Burs Kredi Verilmesine İlişkin Kanuna göre, lisans öğrenimi gören öğrencilere ödenmekte olan burs tutarının üç katını geçemez. Öğretim elemanlarına ise bu Kanun, 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu ve ilgili diğer mevzuatta yer alan kısıtlamalara bağlı olmaksızın 2914 sayılı Kanunun 11 inci maddesindeki unvanlar itibarıyla belirlenen ek ders ücretinin on katını geçmemek üzere ek ders ücreti ödenebilir. Ayrıca, program süresi ile sınırlı olmak kaydıyla program kapsamındayapılan her türlü harcamalar özel hesaptan karşılanır."; 13. fıkrasında; "Bilimsel araştırma projelerinin desteklenmesi için özel hesaba aktarılan tutarların harcanması ve muhasebeleştirilmesi ile yurt içi ve yurt dışı öğretim elemanı ve öğrenci değişim programlarının desteklenmesi amacıyla özel hesaba aktarılan tutarların kullanımı, bu kapsamda yapılacak ödemeler ile diğer hususlara ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ile Yükseköğretim Kurulunca müştereken belirlenir. Bu kapsamda yapılan harcamalar 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa göre denetlenir." hükümleri yer almaktadır.
Öğretim Üyesi Yetiştirme Programına İlişkin Usul ve Esaslar'ın "Amaç ve kapsam" başlıklı 1. maddesinde; "(1) Bu Usul ve Esasların amacı, yükseköğretim kurumlarına Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı kapsamında öğretim üyesi yetiştirilmesi amacıyla araştırma görevlisi kadrolarına atananlara ilişkin usul ve esasları düzenlemektir."; "Dayanak" başlıklı 2. maddesinde; "(1) Bu Usul ve Esaslar, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 10 uncu maddesi ve yılı merkezi yönetim bütçe kanununun ilgili hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır."; "Kaynak aktarımı" başlıklı 12. maddesinde; " (1) 2547 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi uyarınca yurt içinde ve yurt dışında öğretim üyesi yetiştirilmesi amacıyla Yükseköğretim Kurulu bütçesinin mevcut veya yeni açılacak tertiplerine kaydedilen ödenekten ÖYP çerçevesinde desteklenmesine karar verilen başvurulara ilişkin YÖK Yürütme Kurulu tarafından uygun görülen tutarlar, tahakkuk ettirilmek suretiyle ilgili yükseköğretim kurumu bütçesine aktarılır. ÖYP kapsamında, yükseköğretim kurumlarına aktarılan tutarların karşılığı, ilgili yükseköğretim kurumu tarafından bir yandan (B) işaretli cetveline öz gelir, diğer yandan (A) işaretli cetvele ödenek olarak kaydedilir. Kaynak aktarımı, ÖYP araştırma görevlilerinin lisansüstü eğitim gördükleri yükseköğretim kurumlarına yapılır.
(2) ÖYP araştırma görevlisi kadrosuna atananlar için kaynak aktarımı Yürütme Kurulu kararı üzerine yapılır.
(3) 2010 yılından önce ÖYP'ye dahil olan araştırma görevlilerine Yükseköğretim Kurulu tarafından kaynak aktarımı yapılmaz."; "ÖYP giderleri" başlıklı 13. maddesinde; "(1) ÖYP araştırma görevlilerinin eğitimleri süresince kullanılmak üzere Yükseköğretim Kurulu tarafından her bir ÖYP araştırma görevlisi için eğitim - öğretim ve araştırma amacıyla yükseköğretim kurumuna aktarılan kaynaklar; ÖYP kapsamındaki proje giderleri, yurt içinde veya yurt dışında yapılacak yabancı dil eğitimi giderleri, lisansüstü eğitimin tez aşamasında yurt dışında sürdürülecek bir bölümüne ilişkin araştırma giderleri, eğitim - öğretim için gerekli alımlar, temel ofis ekipmanları, sarf malzemeleri, makine - teçhizat alım, bakım, onarım ve destek harcamaları, ÖYP araştırma görevlilerinin yılda toplam 15 günü aşmayacak şekilde yurtiçi veya yurtdışı bilimsel amaçlı toplantılara katılmaları (6245 sayılı Harcırah Kanunu uyarınca yapılan ödemeler dahil) için kullanılır. (Değişiklik 09.04.2015 tarihli Genel Kurul Kararı ile yapılmıştır.)"; "ÖYP kaynaklarının kullanımı" başlıklı 14. maddesinde; "(1) ÖYP kapsamında yükseköğretim kurumlarına ödenen tutarlardan yapılacak ödemelere ilişkin gider gerçekleştirme işlemleri ÖYP Kurum Koordinasyon Birimi tarafından yerine getirilir."; "Aktarma ve iade" başlıklı 15. maddesinde; "(1) ÖYP kapsamında yükseköğretim kurumlarına ödenen tutarlar her bir ÖYP araştırma görevlisi için bu Usul ve Esaslara uygun olarak harcanır. Amacı doğrultusunda kullanılamayacağı anlaşılan tutarlar arasında ve diğer gider gruplarına aktarma yapılamaz. Bu kapsamda yükseköğretim kurumlarına aktarılan tutarlardan kullanılmayanlar, YÖK'ün ilgili hesaplarına iade edilir." kurallarına yer verilmiştir.
Davacının ÖYP kapsamında araştırma görevlisi olarak atandığı 2014 yılına ait 2014 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu'nun "Diğer bütçe işlemleri" başlıklı 7. maddesinde; "(1) Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı bütçesinin 38.01.02.00-09.4.2.20-2-05.2 (Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı) tertibinde yer alan ödenek, bu Program kapsamında lisansüstü eğitim veren yükseköğretim kurumlarına, mal ve hizmet alımlarında kullanılmak üzere, görevlendirilen öğrencilerin sayıları ve öğrenim alanları dikkate alınarak tahakkuk ettirilmek suretiyle ödenir. Ödenen bu tutar karşılığını bir yandan ilgili yükseköğretim kurumunun (B) işaretli cetveline öz gelir, diğer yandan (A) işaretli cetveline ödenek kaydetmeye ilgili yükseköğretim kurumu yetkilidir.
(2) 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 43 üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi, 44 üncü, 46 ncı, 58 inci, ek 25 inci, ek 26 ncı ve ek 27 nci maddeleri ile 19/11/1992 tarihli ve 3843 sayılı Kanunun 7 nci maddesi uyarınca tahsil edilen tutarlar ve diğer gelirler, yükseköğretim kurumları bütçelerine özel gelir ve özel ödenek olarak kaydedilmez. Tahsil edilen bu tutar ve gelirler, ilgili yükseköğretim kurumu bütçesine öz gelir olarak kaydedilir. Kaydedilen bu tutarlar karşılığı olarak ilgili yükseköğretim kurumu bütçesine konulan ödenekler, gelir gerçekleşmelerine göre kullandırılır.
(3) Öz gelir karşılığı olarak ilgili yükseköğretim kurumu bütçesinin (A) işaretli cetvelinde fonksiyonel sınıflandırmanın dördüncü düzeyinde tertiplenen ödenekler arasında (09.6.0-Eğitime yardımcı hizmetler fonksiyonu altında öz gelir karşılığı tefrik edilen ödenekler arasında yapılacak aktarmalar hariç) aktarma yapılamaz." düzenlemesi yer almaktadır.
Yine, dava konusu işlemin tesis edildiği 2015 yılına ait 2015 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu'nun "Diğer bütçe işlemleri" başlıklı 7. Maddesinde; " (1) Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı bütçesinin 38.01.02.00-09.4.2.20-2-05.2 (Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı) tertibinde yer alan ödenek, bu Program kapsamında lisansüstü eğitim veren yükseköğretim kurumlarına, mal ve hizmet alımlarında kullanılmak üzere görevlendirilen öğrencilerin sayıları ve öğrenim alanları dikkate alınarak tahakkuk ettirilmek suretiyle ödenir. Ödenen bu tutar karşılığını bir yandan ilgili yükseköğretim kurumunun (B) işaretli cetveline öz gelir, diğer yandan (A) işaretli cetveline ödenek kaydetmeye ilgili yükseköğretim kurumu yetkilidir.
(2) 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 43 üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi, 44 üncü, 46 ncı, 58 inci, ek 25 inci, ek 26 ncı ve ek 27 nci maddeleri ile 19/11/1992 tarihli ve 3843 sayılı Kanunun 7 nci maddesi uyarınca tahsil edilen tutarlar ve diğer gelirler, yükseköğretim kurumları bütçelerine özel gelir ve özel ödenek olarak kaydedilmez. Tahsil edilen bu tutar ve gelirler, ilgili yükseköğretim kurumu bütçesine öz gelir olarak kaydedilir. Kaydedilen bu tutarlar karşılığı olarak ilgili yükseköğretim kurumu bütçesine konulan ödenekler, gelir gerçekleşmelerine göre kullandırılır.
(3) Öz gelir karşılığı olarak ilgili yükseköğretim kurumu bütçesinin (A) işaretli cetvelinde fonksiyonel sınıflandırmanın dördüncü düzeyinde tertiplenen ödenekler arasında (09.6.0-Eğitime Yardımcı Hizmetler fonksiyonu altında öz gelir karşılığı tefrik edilen ödenekler arasında yapılacak aktarmalar hariç) aktarma yapılamaz." kuralı benzer şekilde yer almaktadır.
Son olarak; karar tarihi itibarıyla, 2021 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu'nun "Diğer bütçe işlemleri" başlıklı 7. maddesinde de; "(1) Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı bütçesinin 99-401-02-05.02 tertibinde 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 10 uncu maddesi çerçevesinde Öğretim Üyesi Yetiştirme Programına yönelik tefrik edilen ödenek, lisansüstü eğitim veren yükseköğretim kurumlarına, görevlendirilen öğrencilerin sayıları ve öğrenim alanları dikkate alınarak tahakkuk ettirilmek suretiyle ödenir. Bu amaçla tahsil edilen tutarlar ilgili yükseköğretim kurumu tarafından, mal ve hizmet alımlarında kullanılmak üzere bir yandan yükseköğretim kurumunun (B) işaretli cetveline öz gelir, diğer yandan (A) işaretli cetveline ödenek kaydedilir.
(2) 2547 sayılı Kanunun 43 üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi, 44 üncü, 46 ncı, 58 inci, ek 25 inci, ek 26 ncı ve ek 27 nci maddeleri ile 19/11/1992 tarihli ve 3843 sayılı Kanunun 7 nci maddesi uyarınca tahsil edilen tutarlar ve diğer gelirler, yükseköğretim kurumları bütçelerine özel gelir ve özel ödenek olarak kaydedilmez. Tahsil edilen bu tutar ve gelirler, ilgili yükseköğretim kurumu bütçesine öz gelir olarak kaydedilir. Kaydedilen bu tutarlar karşılığı olarak ilgili yükseköğretim kurumu bütçesine konulan ödenekler, gelir gerçekleşmelerine göre kullandırılır." hükmü yer almakta olup; anılan Kanun'un Bazı Ödeneklerin Kullanımına Ve Harcamalara İlişkin Esaslara ilişkin E Cetvelinin 64 sıra nolu açıklamasında ÖSYM’ye ait hesaplardan 15.000.000 TL tutarında kaynağın Nisan ve Ekim ayı sonuna kadar iki eşit taksitte Yükseköğretim Başkanlığı muhasebe birimi hesaplarına aktarılacağı, bu gelirin, 2547 sayılı Kanun’un 10. Maddesi kapsamında kullanılacağı belirtilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Öğretim Üyesi Yetiştirme Programına İlişkin Esas ve Usuller’in “Kaynak Aktarımı” başlıklı 12. maddesi uyarınca davaya konu Yükseköğretim Kurulu Yürütme Kurulu'nca … tarihinde konu ile ilgili olarak yeniden yapılan değerlendirme sonucunda, alınan karar ile; daha önce 25/02/2015 tarihli toplantıda Yürütme Kurulu’nca lisansüstü eğitim yapan her bir araştırma görevlisine proje giderleri için 15.000 TL, seyahat giderleri için 15.000 TL olmak üzere toplam 30.000 TL aktarılması; bu tutarların araştırma görevlilerinin devam ettikleri lisansüstü eğitim düzeyleri göz önüne alınarak Başkanlıklarının Strateji Geliştirme Dairesi tarafından lisansüstü eğitim gördükleri üniversitelere aktarılması uygun bulunan kararın iptal edilerek, lisansüstü eğitim yapan her bir araştırma görevlisine proje giderleri için 15.000 TL, seyahat giderleri için 10.000 TL olmak üzere toplam 25.000 TL aktarılması; bu tutarların araştırma görevlilerinin devam ettikleri lisansüstü eğitim düzeyleri göz önüne alınarak Başkanlığımız Strateji Geliştirme Dairesi tarafından lisansüstü eğitim gördükleri üniversitelere aşağıdaki tabloda belirtildiği şekilde aktarılması Yürütme Kurulu’nun … tarihli toplantısında uygun bulunduğu belirtilerek
Düzey Proje Seyahat Toplam
Yüksek Lisans 5.000 TL 3.000 TL 8.000 TL
Doktora 10.000 TL 7.000 TL 17.000 TL
Yüksek Lisans+ Doktora 15.000 TL 10.000 TL 25.000 TL şeklinde düzenleme yapılmıştır.
Davacı tarafından, 2013 yılı Temmuz ayında Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı (ÖYP) kapsamında araştırma görevlisi statüsüyle doktora öğrencisi olarak 30.000 TL kaynak kullanım hakkı elde ettiği, atandığı tarihte yürürlükte olan 26/06/2012 tarihli Yükseköğretim Genel Kurulu Kararı ile 10. maddeye göre lisansüstü eğitim gören araştırma görevlilerinden doktora yapanlara 10.000 TL proje, 20.000 TL seyahat toplam 30.000 TL ödenek aktarımı yapıldığı, bu aktarımın 07/11/2012 tarihli Yürütme Kurulu Kararı ile uygun bulunduğu, 14/11/2013 tarihli Öğretim Üyesi Yetiştirme Programına İlişkin Usul ve Esasların “Kaynak aktarımı” başlıklı 12. maddesinde doktora eğitimi görenlere 10.000 TL proje, seyahat giderleri için 10.000 TL toplam 20.000 TL kaynak aktarımı yapılmasına ilişkin 25/02/2015 tarihli Yükseköğretim Yürütme Kurulu Kararı alındığı, yine aynı Yürütme Kurulu Kararıyla; 2014 yılında kaynak yetersizliği nedeniyle aktarımı gerçekleştirilmeyen kaynakların geriye dönük olarak kullanımının iptaline, kaynak kullanımı için kaynak aktarımının yapılmış olması gerektiğine karar verildiği, 01/04/2015 tarihinde kaynak aktarımına yönelik yeniden düzenleme yapıldığı, buna göre 10.000 TL proje, 7.000 TL seyahat giderleri olmak üzere toplam 17.000 TL kendisine ödeme yapıldığı, bu kararın kendisine Dokuz Eylül Üniversitesi Rektörlüğü’nün 29/06/2015 tarihli işlemiyle bildirildiği, dava tarihi itibariyle eğitiminin son yılında olduğu ve kaynak yetersizliği nedeniyle bilimsel proje ve çalışmalara katılamadığı, yapılan ilk sözleşmede belirtilen miktarın çok altında kaynak aktarımı yapıldığı iddia edilmekte ise de; davacı için yapılan kaynak aktarımının Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı'nın 10/04/2015 tarih ve 19870 sayılı yazısı ile Dokuz Eylül Üniversitesi Rektörlüğü'ne bildirildiği, anılan aktarımın davacıya Dokuz Eylül Üniversitesi Rektörlüğü’nün … tarihli işlemiyle bildirildiği, bir başka anlatımla; davacı yönünden dava konusu Yürütme Kurulu Kararının, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı'nın … tarih ve … sayılı yazısı ile uygulandığı ve davacı tarafından anılan işlemin dava konusu edilmediği görüldüğünden; davacının kendisi yönünden hukuka aykırılık iddialarının iş bu dava kapsamında değerlendirilmesine hukuken olanak bulunmamaktadır.
Dolayısıyla; Öğretim Üyesi Yetiştirme Programına İlişkin Usul ve Esasların 14/11/2013 günlü Genel Kurul kararları ile değişik ''Kaynak aktarımı'' başlığını taşıyan 12. maddesine dayanılarak kaynak aktarımının miktar olarak belirlenmesine ilişkin Yükseköğretim Kurulu Yürütme Kurulu'nun 01/04/2015 günlü kararı, 2575 sayılı Kanun'un 24. maddesi kapsamında, bireysel değerlendirmelere yer verilmeksizin sadece ülke genelinde uygulanacak düzenleyici işlem niteliği yönüyle değerlendirilecektir.
Davalı idarece, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 10. maddesi uyarınca ÖYP araştırma görevlilerine kaynak aktarımı yapıldığı, 2015 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu’nun E Cetveli’nin 77 sıra nolu açıklamasında Anadolu Üniversitesi Döner Sermaye İşletmesinin uzaktan eğitim uygulayan İktisat, İşletme ve Açıköğretim Fakültesine ait hesaplardan 100 milyon TL tutarında kaynağın Yükseköğerim Kurulu Başkanlığı’na aktarıldığı, 2547 sayılı Kanun’un 10. maddesinde sayılan “öğretim üyesi ve araştırmacı yetiştirilmesi ve öğrenci değişim programlarının desteklenmesi” bakımından Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı’nın bir önceki yıla ait bütçe geliri ile bütçe farkının % 25’inin yetersiz kalması nedeniyle böyle bir uygulamaya gidildiği, benzer düzenlemelerin 2016, 2017 yılları Merkezi Yönetim Bütçe Kanunlarında da yer aldığı,Öğretim Üyesi Yetiştirme Programına İlişkin Usul Esasların 12. maddesi uyarınca kaynak aktarımı yetkisinin Yürütme Kurulu'na ait olduğu, dava konusu kararın, kamu kaynaklarının etkin ve verimli kullanılmasına yönelik alındığı belirtilmiştir.
Dava konusu düzenleme ile kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli kullanılması ilkesine uygun olarak dava konusu düzenlemenin yapıldığı anlaşılmış olup; bu durumda, bütçesinde yeterli miktarda ödenek bulunmayan idarelerin yargı kararı ile harcama yapmaya zorlanamayacağı dikkate alındığında, yapılan düzenlemenin kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun olduğu görülmektedir.
Bu itibarla; hukuka ve mevzuata uygun olan dava konusu işlemin iptali istemiyle açılan davanın reddi gerekmektedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVANIN REDDİNE,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam … TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca … TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
4. Posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra istemi halinde davacıya iadesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere,
16/02/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.