Danıştay 12. Daire 2021/353 Esas 2021/698 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/353
Karar No : 2021/698


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Başkanlığı
VEKİLİ : …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Yozgat İli, … Camii Müezzin-Kayyımı olarak görev yapan davacının, Diyanet İşleri Başkanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 5/1-(b) maddesinde yer alan "Atamalarında dini öğrenim şartı esas alınan unvanlarda; itikat, ibadet, tavır ve hareketlerinin İslâm törelerine uygunluğunun çevresinde bilinir olduğu şeklinde ortak bir nitelik taşımak" şartını kaybettiğinden bahisle, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 98/b maddesi uyarınca görevine son verilmesine ilişkin Diyanet İşleri Başkanlığının … tarih ve E…. sayılı işleminin iptali ile bu işlem nedeniyle mahrum kaldığı maddi haklarının işlem tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davacının sınavlarına dahi girmediği halde kendisi adına düzenlenmiş olan sahte önlisans diplomasını 5.000,00 -TL vererek edindiği ve bu diplomayı derece ve kademe ilerlemesine esas olmak üzere kurumuna ibraz ederek kullandığı, sahte diplomaya istinaden yapılan derece terfii gereğince parasal haklarında aslında haketmediği bir yükselmenin olduğu, davacının bu durumu bilmemesinin olayın doğası gereği mümkün olmaması nedeniyle, sahte diplomayı kullanan ve yıllardır haketmediği halde önlisans mezunu olarak işlem görmesine sebep olan davacının bir din görevlisinden beklenmesi bir yana, sıradan bir vatandaştan dahi beklenmesi gereken en doğal davranış olan dürüstlük erdemine aykırı davrandığının açık olduğu, bu durumda, Diyanet İşleri Başkanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 5/1-(b) maddesinde yer alan ortak nitelikleri memuriyeti devam ederken kaybettiği anlaşılan davacının, görevinin sona erdirilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; istinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, sözleşmeli memur olarak göreve önlisans diploması ile başladığı iddiasının asılsız olduğu, müracaat sırasında ibraz ettiği belgelerden lise mezunu olduğunun açıkça görüldüğü, işe başlarken ve işin devamı sırasında yeterli öğrenim şartını taşıdığı, … Cumhuriyet Başsavcılığınca resmi belgede sahtecilik suçundan hakkında başlatılan soruşturmada kovuşturmaya yer almadığına dair karar verildiği ve bu kararın kesinleştiği, önlisans diplomasını kuruma teslim ettiğinin gerçek olup olmadığı hususunun soruşturma raporunda yer almadığı, dolayısıyla bu hususta eksik inceleme ve araştırma yapılarak dava konusu işlemin tesis edildiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, dava konusu işlemin hukuka uygun olarak tesis edildiği belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince; Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, Danıştay Başkanlık Kurulu'nun 18/12/2020 tarih ve 2020/62 sayılı kararı uyarınca Dairemize devredilen dosyanın tekemmül ettiği anlaşıldığından, yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin … İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının davacıya iadesine,
5. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesine gönderilmesine, 16/02/2021 tarihinde, kesin olarak oyçokluğuyla karar verildi.


(X)- AZLIK OYU :

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 48. maddesinin birinci fıkrasının "Özel şartları" belirleyen (B) bendinin (2) numaralı alt bendinde, "Kurumların özel kanun veya diğer mevzuatında aranan şartları taşımak" kuralına yer verilmiş; 98. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde, "Memurluğa alınma şartlarından herhangi birini taşımadığının sonradan anlaşılması veya memurlukları sırasında bu şartlardan herhangi birini kaybetmesi", Devlet memurluğunu sonra erdiren haller arasında sayılmıştır.
633 sayılı Diyanet İşleri Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun'un "Personelin nitelikleri" başlıklı 9. maddesinin ikinci fıkrasında, "Başkanlık personelinin 657 sayılı Kanunda ve bu Kanunda yer almayan diğer nitelikleri ile atanmalarında dinî öğrenim şartı arananlara ilişkin ortak nitelikler yönetmelikle düzenlenir." hükmü yer almaktadır.
15/04/2015 tarih ve 29327 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Diyanet İşleri Başkanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin "Genel şartlar" başlıklı 5. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde, "Atanmalarında dini öğrenim şartı esas alınan unvanlarda; itikat, ibadet, tavır ve hareketlerinin İslâm törelerine uygunluğunun çevresinde bilinir olduğu şeklinde ortak bir nitelik taşımak" hükmüne yer verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden; Trabzon İli, Hayrat İlçesi, … Camii Sözleşmeli İmam-Hatibi olarak 03/01/2011 tarihinde göreve başlayan davacının, 05/07/2011 tarihinde aynı yere kadrolu imam-hatip olarak atandığı, 10/08/2011 tarihinde öğrenim durumu (önlisans) değişikliği nedeniyle intibakı yapılarak, 12 derecenin 3. kademesinde bulunan intibakının 10. derecenin 3. kademesine yükseltildiği, Yozgat İli, ... Camii müezzin-kayyımı olarak görev yapmakta iken sırada hakkında açılan soruşturma sonucu, Diyanet İşleri Başkanlığı müfettişliğince düzenlenen soruşturma raporunda; davacının sahte önlisans diploması ile göreve başladığı ve bu diplomaya esas olarak intibakının yapıldığı sabit olduğundan bahisle idari yönden; davacının Diyanet İşleri Başkanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 5/1-(b) maddesinde yer alan ortak nitelikleri kaybettiğinden bahisle, 657 sayılı Kanun'un 98/b maddesi gereğince memuriyetinin sona erdirilmesi, disiplin yönünden ise; 657 sayılı Kanun'un 125/E-(g) maddesi uyarınca Devlet memurluğundan çıkarma cezası ile cezalandırılmasının teklif edildiği ve bu teklif üzerine, görevine son verilemesine ilişkin Diyanet İşleri Başkanlığının … tarih ve E…. sayılı işleminin tesis edildiği ve bu işlemin iptali ile bu işlem nedeniyle yoksun kalınan maddi haklarının işlem tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birilikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Davacının üzerine atılı Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi, İktisadi ve İdari Programlar Bölümünün iki yıl süreli İlahiyat Programı diplomasını (06/06/2007 tarihli) para karşılığı temin ettiği (sahte olan) bu diplomayı kurumuna ibraz ederek üst öğrenim intibakının yapıldığı ve bu üst öğrenimine göre parasal ve özlük haklarından yararlandırıldığının tespit edilmesi nedeniyle hakkında "Resmi belgede sahtecilik" sucundan açılan adli soruşturma sonucu, zamanaşımı süresinin dolması nedeniyle … Cumhuriyet Başsavcılığının … tarih ve … sayılı kararıyla "Kovuşturmaya yer olmadığına" karar verilmiştir.
Davacı hakkında aynı eylem nedeniyle açılan disiplin soruşturması sonucunda, üzerine atılı "Resmi belgede sahtecilik" suçunu işlediğinin tanık ifadeleri, elde edilen bilgi ve belgeler ile davacının ikrarı ile de sabit olduğundan, disiplin yönünden 657 sayılı Kanun'un 125/E-(g). maddesi uyarınca "Devlet memurluğundan çıkarma" cezası ile cezalandırıldığı; idari yönden, Diyanet İşleri Başkanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 5. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan ortak nitelik şartını kaybettiğinden, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 98/b maddesi uyarınca görevine son verilmesinin teklif edildiği ve bu teklif uyarınca dava konu işlemin tesis edildiği anlaşılmaktadır.
Bakılan olayda, davacının görevine son verilmesine ilişkin dava konusu işlem, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 48. maddesinin birinci fıkrasının "Genel şartlar"ın belirlendiği (A) bendinin (5) numaralı alt bendinde sayılan genel şartı kaybettiği için değil, aynı fıkranın "Özel şartlar"ı belirleyen (B) bendinin (2) numaralı alt bendinde öngörülen ve Diyanet İşleri Başkanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin 5/1-(b) maddesindeki özel şartı kaybettiği gerekçesiyle 98/b maddesi uyarınca tesis edildiği açık olmakla birlikte, İdare Mahkemesince davacının Diyanet İşleri Başkanlığı Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 5. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan ortak nitelik şartını ne şekilde kaybettiği hususları açık ve net olarak ortaya konulduktan ve dava konusu uyuşmazlık münhasıran bu kapsamda değerlendirildikten sonra bir karar verilmesi gerekirken, aksi yönde verilen karar ve dayandığı gerekçede hukuka ve usule uygunluk bulunmadığından, davacının temyiz isteminin kabulü ile davanın reddine ilişkin mahkeme kararının bozulması gerekeceği görüşüyle, temyiz isteminin reddine ilişkin çoğunluk kararına katılmıyorum.