12. Hukuk Dairesi 2018/5792 E. , 2019/2949 K.
"İçtihat Metni".......
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Alacaklı tarafından şikayetçi borçlular aleyhine başlatılan ilamlı takipte, borçluların; geçimlerini çiftçilikle sağladıkları iddiası ile, ailesinin ve kendisinin geçimi için zaruri olan araziler ile haline münasip eve ilişkin haczedilmezlik şikayetinde bulunarak, hacizlerin İİK"nin 82/...-... madde ve fıkraları gereğince kaldırılması istemiyle icra mahkemesine başvurdukları, mahkemece; ..... ...... gelen yazı cevabına göre şikayetçilerin çiftçilik kayıtlarının bulunduğu ve baba ve oğul oldukları, şikayete konu tarlaları birlikte kullandıkları, geçimlerini de kısmen bu tarlalardan sağladıkları, bilirkişi raporundaki net gelir hesabı nazara alındığında, söz konusu tarlaların, şikayetçiler ve aileleri için hallerine münasip olduğu ve geçinmeleri için zorunlu olduğu gerekçesi ile şikayete konu araziler üzerindeki haczin kaldırılmasına, şikayetçilerin uzun süreden beri meskeniyet iddiasına konu 197 ada 27 parsel sayılı binada kalmadıkları, başka bir binada kaldıkları ve uzun süreden beri şikayete konu taşınmazı kullanmadıkları, dolayısıyla şikayetçiler açısından hallerine münasip olmadığı gerekçesi ile bu taşınmaza ilişkin talebin reddine karar verildiği görülmektedir.
İİK"nin 82. maddesinin birinci fıkrasının .... bendinde; ""Borçlu çiftçi ise kendisinin ve ailesinin geçimi için zaruri olan arazi ve çift hayvanları ve nakil vasıtaları ve diğer eklenti ve ... aletlerinin..." haczedilemeyeceği belirtildikten sonra, aynı maddenin üçüncü fıkrasında; ""Birinci fıkranın (...), (...), (...) ve (...) numaralı bentlerinde sayılan malların kıymetinin fazla olması durumunda, bedelinden haline münasip bir kısmı, ihtiyacını karşılayabilmesi amacıyla borçluya bırakılmak üzere haczedilerek satılır"" hükmüne yer verilmiştir. Yine Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 02.....1972 tarihli ve 542/1979 sayılı kararında; "maddede sözü edilen aile tabirine, davacının, kanunen geçindirmekle yükümlü olduğu kimselerin dahil olacağı ve haczi caiz olmayan arazi tespitinde, böyle bir ailenin geçimi için zaruri olup olmadığının göz önünde tutulması gerektiği" belirtilmiştir.
Borçlunun bu maddeden yararlanabilmesi için asıl uğraşısının çiftçilik olması gerekir. Yani geçimini çiftçilik ile temin etmelidir. Bunun için borçlunun bizzat kendisinin ... yapması zorunlu olmayıp tarım arazisini ortakçıya (yarıcıya) vermek suretiyle işletmesi veya kiraya vermesi halinde de bu madde uyarınca haczedilmezlik şikâyetinde bulunabilir. Asıl işi çiftçilik olan borçlunun yan gelir elde etmek amacıyla yan işler yapması, çiftçilik sıfatını ortadan kaldırmaz. Böyle bir durumda, borçlunun asıl uğraşısının çiftçilik olup olmadığı araştırılıp tesbit edildikten sonra, kendisi ve ailesinin geçimi için zaruri olan arazinin miktarı, haczedilen haczedilmeyen tüm taşınmazları, keşif ve bilirkişi incelemesi ile belirlenmeli ve borçlunun elde ettiği ek gelirler de dikkate alınarak hesaplama yapılmalı ve oluşacak sonuca göre karar verilmelidir.
./..
-...-
Somut olayda, dosya arasında bulunan ...... Odası Başkanlığı’nın 08.03.2016 tarihli yazı cevabına göre şikayetçi borçluların üyelik kayıtlarının ‘aktif’ olduğu, fakat yine anılan kayıtlara göre her ikisinin de muhtelif yıllarda üretim beyanında bulunmadıklarının bildirildiği,mahkemece dinlenen bazı tanıklar tarafından, şikayetçilerin başka bir işte çalıştıkları, çiftçilik yapmadıklarının beyan edildiği görülmüş olup, mahkemece şikayetçilerin başka bir gelire sahip olup olmadıkları ve asıl uğraşlarının çiftçilik olup olmadığı hususunda sosyal güvenlik araştırmasının yapılmadığı, dolayısıyla borçluların geçimlerini çiftçilik ile sağlayıp sağlamadıklarına dair bu belirsizliğin giderilmediği anlaşılmaktadır. Öte yandan, borçluların bakmakla yükümlü bulundukları aile fertleri ve bunların gelir durumlarının da emniyet tarafından sunulacak rapor ile tespit olunmadığı, borçluların yıllık geçinebilecekleri miktarın yukarıda açıklanan şekilde bilirkişi raporu ile belirlenmediği, dolayısıyla eksik araştırma ve inceleme ile hüküm kurulduğu görülmektedir.
O halde mahkemece, öncelikle; tapudan şikayete konu taşınmazlara ilişkin tapu kayıtları getirtilmek suretiyle, zirai bilirkişi ve kadastro bilirkişisinin de katılımıyla tekrar keşif yapılarak detaylı bilirkişi raporu düzenlettirilip, şikayete konu taşınmazların gerek arsa gerekse üzerindeki yapı değerlerinin borçluların hisselerine göre tekrar hesaplanması, borçluların ... ile meşgul olup olmadıklarının ilgili kurumlardan araştırılıp, tereddüde mahal olmayacak şekilde belirlenmesinden sonra, çiftçilik mesleğini icra ettikleri tespit edildiği takdirde, şikayet tarihinde haczedilen ve haczedilmeyen tüm taşınmazlarından elde ettikleri gelir tespit edilip, haciz anında kanunen bakmakla yükümlü oldukları kişilerin kimler olduğu, haczedilen tarla vasfındaki taşınmazların, kendileri ve ailelerinin geçimleri için zaruri olup olmadığı ya da ne kadarının zorunlu olduğunun belirlenmesiyle, elde edilen tüm veriler birlikte değerlendirilerek oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve yazılı gerekçe ile şikayet kısmen kabul edilerek, araziler üzerindeki hacizlerin kaldırılması yönünde hüküm tesisi isabetsizdir.
Kabule göre de; meskeniyet iddiasına konu taşınmazda borçluların oturmaması anılan şikayete engel olmaz ise de, temyiz edenin sıfatına göre bu husus bozma nedeni yapılmamıştır.
SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK"nin 366. ve HUMK’nin 428. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, bozma nedenine göre alacaklının sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren ... gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, .../02/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.
......