9. Hukuk Dairesi 2011/50351 E. , 2014/25 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : BAKIRKÖY 3. İŞ MAHKEMESİ
TARİHİ : 18/08/2011
NUMARASI : 2007/225-2011/429
DAVA :Davacı, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, ikramiye alacağı, fazla mesai ücreti alacağı, hafta tatili ücreti, ulusal bayram ve genel tatil ücreti ile % 5 fazla alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, davalı şirketler emrinde muhabir olarak çalıştığını ve sözleşmesinin haksız olarak feshedildiğini iddia ederek, kıdem-ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, ikramiye, fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti, genel tatil ücreti ve % 5 fazla alacaklarının ödetilmesini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalılar vekilleri, akdin ekonomik sebeplerle feshedildiğini ve davacının tüm alacaklarının ödendiğini savunarak, davanın reddini istemişlerdir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, işe iade davası sonuçlanmadan işbu davanın açılması sebebiyle kıdem-ihbar tazminatı ve izin ücreti taleplerinin reddine, şirketin kâr ettiğine dair delil sunulmadığından ikramiye talebinin reddine, haftada 6 gün çalıştığından hafta tatili ücreti talebinin reddine, diğer taleplerin kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı, taraflar temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre tarafların aşağıdaki bentler kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasında gazetecinin ikramiye hakkı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştırılanlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun’un 14 üncü maddesinde, “Gazeteciler, her hizmet yılı sonunda işverenin sağladığı karın emeklerine düşen nispi karşılığı olarak asgari birer aylık ücret tutarında ikramiye alırlar.” şeklinde kurala yer verilmiştir.
Görüldüğü üzere gazetecinin yasal ikramiye hakkının doğması için işverenin kâr elde etmesi gerekir. İşverenin kâr elde edip etmediği hususu tespit olunmalı, gerekirse konu ilgili vergi dairesinden araştırılmalıdır.
Gazetecinin yasal ikramiye hakkı, en az bir aylık ücret tutarında olmalıdır. Taraflar bu miktarın üzerinde bir ikramiye ödemesi kararlaştırabilecekleri gibi, işyeri uygulamasının da bu yönde olduğunun kanıtlanması durumunda, bir aylık ücreti aşan ikramiye hakkının bulunduğu kabul edilmelidir.
5953 sayılı Yasanın 14 üncü maddesinde, “her hizmet yılı sonundan” bahsedilmiş olsa da, ikramiyeye hak kazanabilmek için en az bir yıllık çalışma koşulu aranmaz. Gazeteci yıl içinde belli bir süre çalıştığında da işyerinin kâr elde etmesine katkı sağlamış olmaktadır. Bu bakımdan çalışılan süreye göre hesaplamaya gidilmelidir. Aynı yönteme bir yılı aşan çalışmalar için de başvurulması gerekir. Dairemizin kararlılık kazanmış olan uygulaması bu yöndedir (Yargıtay 9. HD 9.11.2004 gün, 2004/10054 E 2004/25551 K.).
İkramiye alacağı için 5953 sayılı Kanunda özel bir faiz türü öngörülmediği gibi açık bir ödeme tarihinden de söz edilmemiştir. Böyle olunca ikramiye alacağı yönünden işverenin temerrüde düşürüldüğü andan itibaren yasal faiz yürütülmelidir. İkramiye, adı geçen Yasanın 14 üncü ve Ek-1 inci maddelerinde sözü edilen günlük yüzde beş fazla ödeme kuralına da tâbi değildir.
Somut olayda davacı, kesinleşen hizmet tespiti davasına göre, 10.06.2000-28.02.2002 arasında davalı... Prod. AŞ’de Basın İş Kanunu kapsamında muhabir olarak, 01.03.2002-23.01.2003 arasında davalı.. TV AŞ’de 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında işçi olarak, 24.12.2003-03.11.2006 arasında ise davalı .. Haber AŞ’de Basın İş Kanunu kapsamında muhabir olarak çalışmıştır. Mahkemece, davacının bu işverenler emrinde ve birlikte istihdam olmadan çalıştığı kabul edilmiştir.
Davacı, Basın İş Kanunu’ndan doğan ikramiye alacağının ödetilmesini istemiş; mahkemece, davalıların kâr ettiğine dair delil sunulmadığından bu talebin reddine karar verilmiştir.
Dosyaya sunulan bordrolarda ve kıdem-ihbar tazminatı ödeme bordrosunda davacıya ikramiye ödemesi yapıldığı anlaşılmaktadır. Asıl olan işveren şirketin kâr etmesi olup davalı şirket zarar ettiğini ispat etmelidir.
Mahkemece, davalıların zarar edip etmediği tespit edilmeden ve yukarıda zikredilen belgeler dikkate alınmadan davacının ikramiye talebinin reddi hatalıdır.
3-5953 sayılı Basın İş Kanunu’nda gazetecilerin işçilik alacaklarına mevduat faizi uygulanacağına dair bir hüküm bulunmamaktadır. Gazetecilerin bu yasadan doğan işçilik alacaklarına, sözleşmede aksine bir hüküm yoksa temerrüt tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmalıdır.
Somut olayda, mahkemece, davacının gazeteci olarak çalıştığı dönem için hüküm altına alınan fazla çalışma ücreti, genel tatil ücreti ve % 5 fazla alacaklarına yasal faiz yerine mevduat faizi uygulanması hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenlerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine, 13.01.2014 tarihinde oybirliği ile karar verildi.