Danıştay 6. Daire 2020/120 Esas 2021/2107 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/120
Karar No : 2021/2107

KARARIN DÜZELTİLMESİNİ İSTEYEN
(DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN ÖZETİ : Danıştay Altıncı Dairesince verilen 26/09/2019 tarihli, E:2015/11216, K:2019/8074 sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'ÜN DÜŞÜNCESİ: Kararın düzeltilmesi isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü.

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 54. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendine göre kararın düzeltilmesi istemi yerinde görüldüğünden Dairemizin 26/09/2019 tarihli, E:2015/11216, K:2019/8074 sayılı kararı kaldırılarak işin esası incelendi:
Dava, Gaziantep İli, … İlçesi, … Köyü, … ada, … parsel sayılı taşınmazın "akaryakıt ve LPG satış ve servis istasyonu ile konut dışı kentsel çalışma alanı" olarak belirlenmesine dair 1/5000 ölçekli mevzi nazım imar planının Gaziantep İl Genel Meclisi'nin … tarih ve … sayılı kararı ile onaylanması sonrasında 6360 sayılı Kanun ile Gaziantep İl Özel İdaresi'nin tüzel kişiliğinin 30.03.2014 tarihi itibariyle kaldırılması ve yetkilerinin Gaziantep Büyükşehir Belediyesi'ne devredilmesi nedeniyle söz konusu taşınmazın "akaryakıt ve LPG satış ve servis istasyonu ile konut dışı kentsel çalışma alanı" olarak belirlenmesine dair 1/5000 ölçekli mevzii nazım imar planının reddine ilişkin … tarih ve … sayılı Gaziantep Büyükşehir Belediye Meclisi kararı ile anılan karara yapılan itirazın zımnen reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkesince; 06.11.2014 tarihli ara kararına cevaben davalı idare tarafından verilen 28.11.2014 tarihli dilekçe ekinde yer alan bilgi ve belgelere göre, Gaziantep Büyükşehir Belediye Meclisi'nin … tarih ve … sayılı kararı ile kabul edilen 1/100.000 ölçekli Gaziantep İl Çevre Düzeni Planında mera alanı olarak belirlenen alan içerisinde bulunduğu anlaşılan taşınmazın "akaryakıt ve LPG satış ve servis istasyonu ile konut dışı kentsel çalışma alanı" olarak belirlenmesine dair 1/5000 ölçekli mevzi nazım imar planının yeniden görüşülerek reddi yolundaki, … tarih ve … sayılı Gaziantep Büyükşehir Belediye Meclisi kararında ve anılan karara karşı 20.05.2014 tarihinde yapılan itirazın reddine ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş bu karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.
3194 sayılı İmar Kanununun işlem tarihinde yürürlükteki haliyle 5. maddesinde nazım imar planı; varsa bölge ve çevre düzeni planlarına uygun olarak hali hazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları gösteren ve uygulama imar planının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen detaylı bir raporla açıklanan ve raporu ile beraber bir bütün olan plan olarak, uygulama imar planı ise; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plan olarak tanımlanmıştır.
Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin 26. maddesinde, "İmar planı değişikliği; plan ana kararlarını, sürekliliğini, bütünlüğünü, sosyal ve teknik altyapı dengesini bozmayacak nitelikte, kamu yararı amaçlı, teknik ve nesnel gerekçelere dayanılarak yapılır." düzenlemesine yer verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden; uyuşmazlık konusu Gaziantep İli, … İlçesi, … Köyü, … ada, … parsel sayılı taşınmazın "akaryakıt ve LPG satış ve servis istasyonu ile konut dışı kentsel çalışma alanı" olarak belirlenmesine dair 1/5000 ölçekli mevzi nazım imar planının Gaziantep İl Genel Meclisi'nin … tarih ve … sayılı kararı kabul edildiği, ancak 6360 sayılı Kanun ile Gaziantep İl Özel İdaresi'nin tüzel kişiliğinin 30.03.2014 tarihi itibariyle kaldırılması ve yetkilerinin Gaziantep Büyükşehir Belediyesi'ne devredilmesi nedeniyle, Gaziantep İl Özel İdaresi İmar ve İnşaat Dairesi Başkanlığı'nın … tarih ve … sayılı yazısı ile kabul edilen söz konusu mevzii nazım imar planının 3194 sayılı Kanun'un 8.maddesi (b) bendi uyarınca incelenerek askıya çıkarılması hususunun Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanlığı'na bildirilmesi üzerine, Gaziantep Büyükşehir Belediye Meclisince alınan … tarih ve … sayılı karar ile taşınmazın "akaryakıt ve LPG satış ve servis istasyonu ile konut dışı kentsel çalışma alanı" olarak belirlenmesine dair 1/5000 ölçekli mevzi nazım imar planının gerekçesiz olarak reddi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Bir kamu hizmetinin yürütülmesi sırasında idarenin hukuka uygun bir şekilde, süreklilik ve düzenlilik ilkesine göre hareket etmesi gerekmektedir. Süreklilik ilkesinin bir gereği olarak idare başlamış ve devam etmekte olan bir kamu hizmetine keyfi olarak son veremez.
Öte yandan genel olarak idari işlemler kendilerinden önce gelen ve nesnel kurallarla belirlenmiş bir sebebe (idareyi işlem yapmaya iten etken) dayanmak zorunda olup, bu durum idarenin tüm tasarruflarının hukuka uygun bir sebebe dayanması zorunluluğunun bir gereğidir.
İdari işlemin gerekçeli olması ilkesi gereği, idare bir işlem yaptığında o işlemin sebebini ortaya koymak, yani işlemi gerekçelendirmek zorundadır.
Dava konusu işleme dayanak alınan düzenlemelerde işlemin sebebi açıkça ortaya konulabileceği gibi, bir sebep olması gerektiğinin lüzum, ihtiyaç, yeterli vs. gibi muğlak ifadelerle ortaya konulduğu durumlar da mevcuttur. Bu durumda bu kavramların belli ve objektif bir anlamı yoksa idarenin sebep unsuru yönünden takdir yetkisi bulunmaktadır. Ancak, işlemin gerekçesi konusunda idarenin takdir yetkisi bulunduğu hallerde dahi işlemin bir gerekçeye dayalı olması ve bu gerekçenin somut olarak ortaya konulması ve işlemi yapmaya yeterli olması gerekmektedir.
Uyuşmazlık konusu plan değişikliği talebine ilişkin tüm işlemlerin İl Özel İdaresi tarafından tamamlanmasının ardından, İl Özel İdaresi'ne ait tüm yetki ve görevlerin büyükşehir belediyesine geçmesi üzerine, İl Özel İdaresinin İmar ve İnşaat Dairesi Başkanlığı'nın … tarih ve … sayılı yazı ile Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanlığı'na plan değişikliğinin askıya çıkarılması talebinde bulunulmuştur.
Gaziantep Büyükşehir Belediye Meclisince dava konusu işlemde plan değişikliğinin hukuka uygun olup olmadığı hususunda herhangi bir değerlendirme yapılmamış, planın askıya çıkarılma talebinin neden kabul edilemeyeceğine ilişkin gerekçe de somut olarak ortaya konulamamıştır. Dolayısıyla dava konusu işlemde idarenin süreklilik ve düzenlilik ilkesi ile birlikte idari işlemin gerekçeli olma ilkesinin de ihlal edildiği görülmektedir.
Bu durumda İdare Mahkemesince öncelikle dava konusu plan değişikliğinin yapıldığı tarihte yürürlükte olan 1/100.000, 1/50.000, 1/25.000, 1/5000 ve 1/1000 ölçekli planlara ilişkin plan paftalarının istenerek dava konusu parselin hangi fonksiyonda kaldığının tespit edilmesi akabinde davacının ve davalı idarenin iddiaları da göz önünde bulundurularak, uyuşmazlık konusu taşınmazın 1/5000 ölçekli nazım imar planında "akaryakıt ve LPG satış ve servis istasyonu ile konut dışı kentsel çalışma alanı" olarak belirlenmesine" herhangi engel bir durum bulunup bulunmadığının, içinde yol mühendisinin de bulunduğu üç kişilik bilirkişi heyetiyle, mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılması suretiyle açıklığa kavuşturulduktan sonra dava hakkında yeniden karar verilmesi gerekmektedir.
Bu itibarla, davanın reddine ilişkin temyize konu İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, İdare Mahkemesince verilen … tarihli, E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA, dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine, 18/02/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

(X) KARŞI OY:
Karar düzeltme dilekçesinde ileri sürülen hususlar, Danıştay Altıncı Dairesince verilen 26/09/2019 tarihli, E:2015/11216, K:2019/8074 sayılı kararın kaldırılmasını gerektirecek nitelikte görülmediğinden, karar düzeltme isteminin reddi gerektiği oyu ile Dairemiz kararına katılmıyorum.