BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi 2019/1908 Esas 2021/1164 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
13. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2019/1908 Esas
KARAR NO: 2021/1164 Karar
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL ANADOLU 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
NUMARASI: 2014/1615 Esas - 2019/462 Karar
TARİH: 17/04/2019
DAVA: Tazminat (Haksız Rekabetten Kaynaklanan)
BİRLEŞEN DOSYA
İSTANBUL ANADOLU 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
DAVA: Tazminat
KARAR TARİHİ: 15/09/2021
İlk derece Mahkemesinde yapılan inceleme sonucunda verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dava dosyası incelendi:
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ: Asıl davada davacı vekili dava dilekçesi ile, müvekkili firmanın alüminyum profil ve levha üretiminde kullanılan; büyük ölçekli endüstriyel eritme, tutma, homojenizasyon ve tav fırınlarının tasarımını yaptığını, teknoloji geliştirdiğini ve bu tasarımlar doğrultusunda komple tesisleri gerçekleştirdiğini, davalı ... Ltd. Şirketinin ortaklan ve kurucusu olan ... ve ...'ın müvekkili şirket eski çalışanları olduğunu, müvekkilinin 2007 yılında kendisinin teknik resimlerini çizdiği, tasarladığı Gaz Isıtmalı Alüminyum Kütük Homojenizasyon Fırını tesisini dava dışı ...ne 2008 yılında kurduğunu ve teslim ettiğini, kurulan tesis Gaz Isıtmalı Alüminyum Kütük Homojenizasyon Fırınının teknik resimlerinin, tüm hakları müvekkili firmaya ait olmak üzere, yazılı izin alınmadan çoğaltılamaz ve 3. kişilere verilemez kaydıyla dava dışı ...'ne imza karşılığı verildiğini, dava dışı ...'nin fabrikasını büyüttüğünü, dava dışı şirketin ihtiyacı olan yeni fırın için müvekkili firmanın genel yerleşim planı hazırlayarak teklif sunduğunu, ancak söz konusu işin davalı ... Ltd. Şirketi tarafından üstlenildiğini, davalı ... Ltd. şirketinin yüklendiği işte müvekkili şirket tarafından tasarlanan yerleşim resminin ve teknik resimlerin kullanıldığının saptadığını, müvekkili şirket tarafından tasarlanan, imal edilen bu tesise ait projelerin, müvekkili firmanın proje serverinden izinsiz bir şekilde bir veri taşıyıcı ile alındığını, müvekkili firma tarafından hazırlanmış olan teknik resimler kullanılarak, Gaz Isıtmalı Alüminyum Kütük Homojenizasyon Fırınının aleyhine tespit istenen davalı firma tarafından üretildiğini, böylece davalının haksız rekabet ettiğini, fazlaya ilişkin dava ve hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik: davanın kabulüne, haksız rekabetin men'ine, haksız rekabete sebep olan ve davalı elinde bulunan tüm plan ve projelerin imhasına, müvekkili firma zararı olarak şimdilik 10.000 TL maddi tazminatın, manevi tazminat olarak 100.000 TL nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Asıl davada davalı ... Ltd. Şti.vekili cevap dilekçesinde özetle ; Davacının, haksız rekabete neden olduğunu iddia ettiği projelerin kendisi tarafından geliştirilen projeler olduğunu ve yapılan "ar-ge", "know - how" çalışmaları sonucunda geliştirilen bu projelerin müvekkillerince taklit edildiği iddiasında bulunduğunu, davacı tarafın kendi "ar-ge" çalışması sonucunda ortaya çıktığını iddia ettiği projelerin, doğrudan yurt dışından alınmış projeler olduğunu, yurt dışı menşeili ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... gibi firmalar tarafından geliştirilen ve uygulanan projelerin davacı tarafça taklit edilmekte ve yurt içinde uygulanan projelerde kullanılmakta olduğunu, yurt dışında patent koruması altında olan ürünler olduğunu, ... firması için hazırlanan projenin hazırlandığı mecranın "..." isimli bilgisayar programı olduğunu, bu programın özelliğinin ise üzerinde yapılan çalışmaların saat ve tarih kayıtlarının değiştirilememesi olduğunu, müvekkilinin, benzerlikler taşıyor denilen projeyi bu program üzerinde 10 günden çok daha uzun bir sürede geliştirdiğini ve kayıt altına aldığını, Teknolojinin hızla geliştiği günümüzde 1 sene öncesinde dahi geliştirilen fikir, proje ve ürünlerin güncelliğini yitirdiğini, davacının ise 2008 yılında üretilen bir proje için 2015 yılında taklit edilme iddiasında bulunduğunu, davacı tarafın sahibi olduğunu iddia ettiği projesi ile müvekkili tarafından geliştirilen projenin ortak olduğu iddiasının şu bakımdan da yersiz olduğunu; gerek davacı, gerekse de müvekkilinin aynı müşteri için proje geliştirdiğini, aynı müşterinin ihtiyaçları doğrultusunda proje geliştirildiğine göre haliyle hazırlanan projede ortak noktalar olmasının kaçınılmaz olduğunu, çünkü müşterinin satın almayı istediği ürünün alelade nitelikli bir ürün olmayıp, belirli standartlar ve kalıplar dâhilinde üretilebilecek bir ürün olduğunu, üstelik müşterinin ihtiyaçlarının ne olduğunun da üç aşağı beş yukarı belli olduğunu, haliyle aynı müşteriye yönelik olarak geliştirilen bir proje söz konusu olduğunda, aynı nitelikte ürünlerin geliştirilmesi gerektiğinin aşikâr olduğunu, aynı müşteri için geliştirilen özel nitelikteki bir ürün söz konusu olduğundan üretilecek üründe ortak noktaların olmasının kaçınılmaz olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
BİRLEŞEN DAVA DAVA DİLEKÇESİ: Davacı vekili birleşen dava dilekçesinde özetle: Müvekkili firma ile davalı firma arasında olan ticari ilişki kapsamında 16/05/2012 tarihinde sözleşme imzalandığını, dava dışı ... Ltd Şti'ne de testere imali işinin verildiğini, yapılacak işe dair teknik resimler ve çizimlerin davalıya imza karşılığında teslim edildiğini, dava dışı firmanın 01/09/2012 tarihli ve ... numaralı faturayı müvekkili firma adına kestiğini, müvekkili firmanın dava dışı ... Ltd Şti'nin gereksinimlerini karşılayacak şekilde işi tasarladığını ve davalı firmaya işi teslim ettiğini, taraflar arasında imzalanan 16/05/2012 tarihli sözleşme uyarınca testereye ait teknik resimlerin tüm haklarının müvekkiline ait olduğunu, yazılı izin alınmadan çoğaltılmayacağını ve üçüncü kişilere verilmeyeceğini, ancak davalı firmanın izin almadan müvekkil firma tarafından tasarlanan çizimi yapılan testereye ait teknik resimleri kullanarak imal ettiğini, haksız rekabet sebebiyle müvekkili firmanın ticari faaliyetleri ve ekonomik menfaatlerinin zarar gördüğünü beyanla, davanın kabulü ile şimdilik 10.000,00 TL maddi tazminat ve 50.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan tahsil edilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili birleşen davada cevap dilekçesinde özetle; davacının dava dilekçesinde bildirdiği üretim ve iş sırlarını hukuka aykırı olarak ifşa ettiği ve benzeri iddialarını kabul etmediklerini, dava dilekçesinde davacının da beyan ettiği üzere dava konusu testere işinin dava dışı ... Ltd Şti tarafından müvekkiline verilen bir iş olduğunu, davaya konu testerenin yapımı ve teknik detaylarının da yine dava dışı ... Ltd Şti'nin müvekkiline verdiği çizimlere göre yapıldığını beyanla davanın reddini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi 17/04/2019 tarih 2014/1615 Esas - 2019/462 Karar sayılı kararında; "Dosya içeriğinde mevcut projelerde ve yerinde yapılan incelemelerde; Dava konusu olayda davacı tarafından yapılmış olan Alüminyum Tesislerinin kullanım şekli, dizayn modellerinin, davalı tarafından kullanıldığı ve bu projelendirme modellerinin benzerlik arz ettiği, her iki bilirkişi raporu ile belirlenmiştir. Davalı dilekçelerinde davacı tasarımı ile kendi tasarımı arasında 33 ayrı farklılık olduğunu belirtmiştir. Davacı ise cevap dilekçesinde bu farklılıkların ufak değişiklikler olduğu, tasarımların temel olarak aynı olduğunu, tasarımlar arasında tesadüfü olamayacak kadar büyük ve bariz benzerliklerin olduğunu belirtmiştir. Ayrıca davacı 2007 yılında ... firması için üretimini yaptıkları fırının pnömatik projesinin oluşturulma tarihinin 03.04.2007 1 4:44:29 olduğunu, davalı tarafından mahkemeye sunulan fırının teknik resimlerinde pnömatik projesi oluşturulma tarihinin birebir aynı olduğunu, 2007 yılında davalı firmanın var olmadığını, tüm bunların projenin kendilerinden kopyalanarak kullanıldığını gösterdiğini iddia etmektedir. Davalı ise kendi sistemlerinde saklanan dosyaların tarihlerinin daha eski tarihli olduğunu belirtmiştir. Ancak dosya tarihleri hak sahipliğinin belirlenmesi için baz alınamaz. Başka verilerle karşılaştırma yapılarak benzerlik ve çelişkilerin ortaya çıkarılması için kullanılabilir. Birbirinden tamamen bağımsız iki bilgisayarda benzer iki tasarım dosyasının oluşturulma tarihinin tamamen aynı olmasının tesadüf olamayacağı, davalı tarafından sunulan dosya tarihlerinin dijital imza ve zaman damgası içermediği, bunların değiştirilemez başka verilerle desteklenmediği, bu nedenle hak sahipliğinin belirlenmesinde temel alınamayacağı anlaşılmıştır. Davalı'ya ait fırın ekipmanlar ölçülerinde silindirler arasındaki mesafenin 67,56066761 gibi spesifik bir rakam olmasının tesadüf olamayacağı kanaatine varılmıştır. Yargıtay kararlarına göre yeni ve özgün olan tasarım korunmalıdır. Hatta yeni olmadığı gerekçesiyle iptal edilen bir tasarım haksız rekabet hükümlerine göre korunmalı, bu koruma tescilsiz tasarımlar için de geçerli olmalıdır. Tüm bu bilgiler ışığında, davacı ve davalı tasarımları karşılaştırılırken doğru yaklaşım, farklılıklara değil, ortak ve benzer kısımlara ağırlık verilerek değerlendirme olacaktır. Eğer davacı ve davalı tasarımları bilgilendirilmiş kullanıcı üzerinde aynı izlenimi bırakıyorsa, ufak farklılıklar olsa dahi bu iki tasarımın aynı olduğu sonucuna ulaşılmalıdır. Teknik incelemelerde bazı farklılıklar olsada, bunların bilgilendirilmiş kullanıcı nezdinde genel izlenim olarak önemli bir farklılık yaratmadığı değerlendirilmiştir. Ayrıca kendisine verilen tasarımların taşeron olarak üreten firma yetkililerinin, bunların benzerliğini kendi ticari avantajına üreterek piyasaya sürmesinin iyi niyetle bağdaşmayacağı ve basiretli bir tüccardan beklenmeyecek bir hareket tarzı olduğu açıktır. Sonuç olarak, davalı ... Ltd.'nin piyasaya sunduğu ürünün tasarımı ile, davacıya ait tasarımdaki teknik konulardaki benzerliklerin tesadüf olamayacağı, ürün tasarımlarındaki benzerliğin bilgilendirilmiş kullanıcılar nezdinde dahi karıştırılmaya yol açabileceği, bunların tesadüfü seçilemeyecek teknik hususlar olduğu, davalının bunları davacı tasarımından kopyalayarak oluşturduğu, bu suretle haksız rekabet fiilini işlediği, Davalı ... firması'nın davacı şirketin çizim projelerini kullanmak suretiyle dava dışı ... şirketinden, KDV hariç (3.011.230.20 / 1: 1.18) = 2.551.890.00 TL satış (hizmet) geliri elde ettiği, eğer davacı, dava dışı ... şirketine, kendi çizim ve resimlerini kullanarak bu projeyi yapmış olsaydı aynı tutarda bir gelir elde edeceği, bu nedenle davacının, 2.551.890 TL + KDV gelirinden yoksun kaldığının kabulü ile; davacının ticari defterlerindeki ortalama % 10 kar marjı dikkate alındığında, söz konusu projeden elde edebileceği faaliyet karı'nın (satılan malın maliyeti ve faaliyet giderleri düşüldükten sonra); (2.551.890 x 0.10) = 255.189 TL olacağı, bu durumda davacının asıl davada, ... firmasından 255.189 TL kar mahrumiyet tazminat talep edebileceği, Birleşen davanın davalısının davacıya üretim yaparken yapmış olduğu üretim sırasında davacı tarafından kendisine verilen tescilsiz tasarımları davacının izni olmadan kullandığı ve üretim yaptığı, asıl davanın davalısı ... Ltd. aracılığıyla dava dışı ...'ne teslim ettiği ve kendisine teslim edilen tescilsiz tasarımdan yetkisiz yararlanmak ve menfaat sağlamak suretiyle haksız rekabet yarattığı, bu nedenle elde ettiği 38.350 TL'lik satış gelirinden ötürü davacının birleşen davanın davalısından 15.340,00 TL maddi tazminat talep edebileceği belirlenmiştir. T.T.K.'nun 54. Maddesinde ; "(1) Haksız rekabete ilişkin bu Kısım hükümlerinin amacı, bütün katılanların menfaatine, dürüst ve bozulmamış rekabetin sağlanmasıdır. (2) Rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aykırı davranışlar ile ticari uygulamalar haksız ve hukuka aykırıdır." hükmünün yer aldğı, Davalı ... Tarafından üretilen ürünlerin davacı ürünleriyle benzer olduğu, birleşen davanın davalısı ...'nin ise kendisine teslim edilen tasarımlardan yararlandığı ve menfaat temin ettiği, bu suretle davalıların aldatıcı ve dürüstlük kurallarına aykırı eylemlerinin haksız rekabet oluşturduğu belirlenmekle haksız rekabetin tespiti ile men'ine, davalıların ellerinde bulunan projelerin imhası ile maddi tazminat talebinin kısmen kabulüne, Davalılar tarafından davacıya ait tasarımların kullanımının şekli, oranı, tarafların sosyal ve ekonomik durumları vs. dikkate alınarak asıl dava ve birleşen davada manevi tazminat talebinin kısmen kabulüne, kararın ilanına ilişkin talebin ise dosya kapsamı itibariyle reddine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur...."gerekçesi ile, 1-ASIL DAVA YÖNÜNDEN; a-Davacıya ait dava konusu edilen Gaz ısıtmalı Aliminyum Kütük Homojenizasyon Fırın tesisi stacker ve kütük kesme testeresine ilişkin tescilsiz tasarımların davalı tarafından kullanıldığı ve haksız rekabet yarattığının tespitine, b-Haksız rekabetin men'i ile karar kesinleştiğinde davalı elinde bulunan plan ve projelerin imhasına, c-Haksız rekabet nedeniyle 255.000 TL tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle davalıdan tahsiline, d-Davacının manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile 20.000 TL manevi tazminatın dava tarihi itibariyle işleyecek yasal faiziyile davalıdan tahsiline, e-Hükmün ilanına ilişkin talebin dosya kapsamı itibariyle reddine,
2-BİRLEŞEN DAVA YÖNÜNDEN a-Davalının kendisine emanet edilmiş teknik resim bilgilerinden yetkisiz yararlanmak suretiyle haksız rekabet yaptığının tespitine, b-Haksız rekabetin men'i ile karar kesinleştiğinde davalı elinde bulunan plan ve projenin imhasına, c-Haksız rekabet nedeniyle 15.000 TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, d-Davacının manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile 10.000 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, e-Hükmün ilanına ilişkin talebin dosya kapsamı itibariyle reddine, karar verilmiş ve karara karşı asıl dava davalısı ... vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı ... Ltd. Şti. vekili istinaf dilekçesi ile, Dava konusunun eser hakları ile ilgili olduğunu, İstanbul Anadolu Firki ve Sınai Haklar Mahkemesi'nde incelenmesi gerektiğini bu nedenle kararın usul yönünden bozulması gerektiğini, Dava dilekçesinde belirtilen iddiaları ve talepleri aşan değerlendirmeler nedeniyle yerel mahkeme kararının hukuka aykırı olduğunu, 25 sıra numaralı arasındaki toplam 24 adet teknik çizimin öncelikle eser niteliğinde olup olmadığının belirlenmesi gerektiğini, sonrasında taraflara ait teknik çizimlerin karşılaştırılması suretiyle iddiaların doğruluğunun araştırılması gerektiğini, yerel mahkemece hukuki meselenin nitelendirilmesinin hatalı yapıldığını, bilirkişi kurulunun yanlış oluşturulduğunu, verilen görevlendirmenin yanlış olduğunu, uzman kişiler seçilmediğinden bilirkişi değerlendirmelerinin dikkate alınmaması gerektiğini, teknik çizimlerin eser niteliğinde olup olmadığının alanında uzman kişilerden alınacak raporla belirlenmesi gerektiğini, makinaların kendisinin değil teknik çizimlerin iş mahsulü olduğunu, bu nedenle teknik çizimlerin karşılaştırılması gerektiğini, (Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 21/07/2011 T. 2009/10461 E. - 2011/9242 K.) Karara esas alınan bilirkişi kurulunda hukukçu (sınai mülkiyet uzmanı) bilirkişi bulunmadığını, Yerel mahkemece verilen kararda dava konusunun bir an için tescilsiz tasarım olduğu teknik çizim değil de iş mahsulü olarak makine ürününün olduğu kabul edilse bile anonim nitelikteki makinaların başkaları tarafından yapılamayacağı yönünde bir kabule varılamayacağını, davacının iş mahsulü makinalar üzerinde tescilsiz tasarım hakkına sahip olduğunu ispat etmesi gerektiğini, davacı tarafından tescilli tasarım haklarının ileri sürülmediğini, delilleri arasında tasarım tescil belgesi olmadığını, Müvekkili şirket aleyhine ileri sürülen iddiaların gerçek dışı olduğunu, müvekkili şirketin işlerinin hukuka uygun yollarla yapıldığını hatta TÜBİTAK nezdinde destek görmüş ve proje işleme alınmak suretiyle ödüllendirildiğini, Yerel mahkemece yapılan bilirkişi incelemesinde hesap uzmanlarının talepleri aşmak suretiyle hesaplama yaptıklarını, yerel mahkeme kararına esas alınan raporlardaki hesap incelemelerinin kapsam dışına çıkarak tüm tesisi kapsayacak şeklide yapıldığını, davada tartışılan kısmın tüm tesisin yalnızca fırın ve testere kısmı ile ilgili olduğunu, transfer arabası yükleme ve boşaltma üniteleri, soğutma kabini seperatör ve sehpa kısımlarının davaya dahil olmadığını kararın bu yönüyle de usul ve yasaya aykırı olduğunu,
İleri sürerek istinaf başvurusunun kabulü ile, ilk derece mahkemesi kararının istinaf incelemesi sonucunda kaldırılmasına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ: HMK'nın 355. maddesine göre istinaf incelemesi; istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırılık görüldüğü takdirde ise resen gözetilmek suretiyle yapılmıştır. Dava, tescilsiz tasarımın izinsiz olarak kullanıldığı iddiasına dayalı haksız rekabetin tespiti, meni, haksız rekabet oluşturan ve izinsiz kullanıldığı iddia edilen teknik çizimler ile oluşturulan plan ve projelerin imhası, haksız rekabetten kaynaklı maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. Davacı vekili asıl davada, müvekkilinin dava dışı ... Ltd. Şti. İçin 2007 yılında gaz ısıtmalı alüminyum kütük homojenizasyon fırını tesisini tasarlayarak kurduğunu, tasarlanan, çizilen ve yapılıp kurulan fırın tesisinin teknik resimlerinin tüm hakları müvekkiline ait olmak, yazılı izni olmaksızın çoğaltılmamak ve 3. Kişilere verilmemek üzere dava dışı müşteriye teslim edildiğini, dava dışı bu firmanın işlerini büyütmesi nedeniyle ihtiyacı olan yeni fırın için müvekkilinin bu firmaya yerleşim yeri planı hazırlayarak sunduğunu, bu firmanın ihtiyacı olan homojenizasyon tesisinin imalatı ve yerleşimi ile ilgili mühendislik tasarımının sunulduğunu, ancak söz konusu işin davalı tarafça yüklenildiğini, davalı ...'in yüklendiği bu işte müvekkiline ait teknik resimleri kullandığını belirterek davalı şirketin eyleminin haksız rekabet teşkil ettiğinin tespiti, haksız rekabetin meni, haksız rekabet oluşturan eylemle yapılmış olan plan ve projenin imhası ile haksız rekabet nedeniyle maddi ve manevi zararlarının tazminini talep etmiş, mahkemece haksız rekabetin tespitine, men'ine, karar kesinleştiğinde davalı elinde bulunan plan ve projenin imhasına, haksız rekabet nedeniyle maddi ve manevi tazminata hükmedilmiş, bu karara karşı asıl dava davalısı istinafa başvurmuştur. Davaya konu ve izinsiz kullanılması haksız rekabet oluşturduğu ileri sürülen tasarımın tescilsiz olduğu sabittir. Söz konusu tasarım tescilsiz olduğundan dava tarihinde yürürlükte bulunan 5846 sayılı FSEK, 551, 554, 555 ve 556 sayılı KHK'lar kapsamında koruma altında olmadığı,Yargıtay içtihatları doğrultusunda bu tür tescilsiz tasarımların TTK'nın haksız rekabet hükümleri gereğince korunacağı, dava sırasında 6769 sayılı Sınai Mülkiyet kanununun yürürlüğe girdiği, kanunun 55/4. Maddesinde yer alan "Tasarım; bu Kanun hükümleri uyarınca tescil edilmiş olması hâlinde tescilli tasarım, ilk kez Türkiye’de kamuya sunulmuş olması hâlinde ise tescilsiz tasarım olarak korunur. " düzenlemesi ile tescilsiz tasarımlarında Sınai Mülkiyet kanunu hükümleri gereğince korunacağının hüküm altına alındığı, 57. Maddede kamuya sunma tanımı yapıldığı, 1. Fıkrada "Kamuya sunma; sergileme, satış gibi yollarla piyasaya sürme, kullanma, tarif, yayım, tanıtım veya benzer amaçlı faaliyetleri kapsar. Tasarımın gizlilik şartıyla üçüncü bir kişiye açıklanması kamuya sunma sayılmaz." denildiği, her ne kadar tescilsiz tasarımlarda bu kanun kapsamında koruma altına alınmış ise de bu korumanın maddede belirtildiği üzere ancak kamuya sunulmuş tescilsiz tasarımlar hakkında uygulanabileceği, davacının ise söz konusu tasarımı, talep üzerine yaptıkları dava dışı şirkete tüm hakları kendisine ait olmak, yazılı izni olmaksızın çoğaltılmamak ve 3. Kişilere verilmemek üzere teslim ettiği, böylece tasarımın kamuya sunulmadığı, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanununun 55. Maddesi kapsamında olmadığı, davacının dava dilekçesinde açıkça TTK'nın haksız rekabet hükümlerine dayalı olarak talepte bulunduğu, bu durumda uyuşmazlıkta FSEK veya Sınai Mülkiyet Kanunu hükümlerinin uygulanamayacağı, TTK'nın haksız rekabet hükümlerine dayalı uyuşmazlıkta mahkemenin görevli olduğu anlaşılmakla asıl dava davalı vekilinin bu yöne ilişkin istinaf sebebi yerinde değildir. TTK'nın 54. Maddesinde haksız rekabet tanımlanmış, 55. Maddesinde başlıca haksız rekabet oluşturan eylemler sınırlama olmaksızın örnekleme yoluyla düzenlenmiş, 55. Maddenin 1-c fıkrasında başkalarının iş ürünlerinden yetkisiz yararlanma haksız rekabet olarak belirtilmiştir. Dosyada yapılan tespit, alınan bilirkişi raporlarından, asıl dava davalısının dava dışı şirket için hazırlamış olduğu homojenizasyon tesisinin imalatı ve yerleşimi plan ve projelerinde, davacının daha önce dava dışı şirket için yapmış olduğu tasarımı izinsiz olarak kullandığı, tüm bilirkişi raporlarında davacı tarafça yapılan tasarım ile asıl dava davalısının imalat için çizdiği plan ve projeler arasında küçük farklılıklar dışında birbirinin aynı olduğu, bilirkişi raporlarında ayrıntısı ile belirtildiği üzere fırın ekipmanları ölçülerinde silindirler arasındaki mesafenin her iki tasarımda da 67.56066761 gibi spesifik bir rakam olduğu, testere kesim mekanizmasına redüktörlerinin aynı kW değeri ile çalışması, motordaki benzerlikler, testere kesim bloğundaki rulmanların kodlarının aynı olması, fırınların bilgisayarlardaki teknik resimlerinde pnömatik projesi oluşturulma tarihlerinin (03.04.2007 14:44:29) olması, her iki tasarım ve çizimde de aynı mühendislik hatalarının yapılmış olması karşısında ürün tasarımlarındaki benzerliklerin tesadüfü olamayacağına bu nedenle davalının bunları davacının tasarımından kopyalayarak oluşturduğuna ilişkin tespitleri karşısında asıl dava davalısının soyut bilirkişi raporlarına itirazları ve bilirkişilerin hukuki uyuşmazlığı yanlış değerlendirerek sonuca ulaştıklarına, iş sahibinin ihtiyaçlarının aynı olması nedeniyle hazırlanan tasarımlarda belirli ölçüde benzerliklerin olmasının doğal olduğuna, bu benzerlikler dışında pek çok farklılıklar bulunduğuna, bilirkişilerin bu farklılıklara değinmeden sanki tescilli bir tasarım varmışcasına tasarım ve patent hukuku çerçevesinde değerlendirme yaptıklarına ilişkin istinaf sebepleri yerinde değildir. Bilirkişiler, asıl dava davalısının dava dışı firma ile yapmış olduğu homojenizasyon tesisinin imalatı ve yerleşimi ile ilgili anlaşma ile bu işin yapımı karşılığında davalının elde ettiği bedelden davacı şirketin ortalama karlılığına göre kar oranını belirlemek suretiyle kazanç kaybını dolayısıyla maddi zararını tespit etmişlerdir. Asıl dava davalısı davacının tasarımlarını izinsiz kullanarak haksız rekabet oluşturduğundan söz konusu imalat ve yerleşim işinin davacı tarafça aynı şartlar altında yapılması halinde elde edebileceği kazancına engel olmuştur. Davacının bu nedenle uğradığı maddi zarar bilirkişilerce usulüne uygun şekilde tespit edilmiştir. Yapılacak iş tek bir makine üretimi değil bu makineninde içinde bulunduğu plan ve projedir. Davalı izinsiz olarak davacıya ait tasarımları kullanarak haksız rekabet oluşturmuş ve davacının bu iş nedeniyle elde edebileceği kazançtan mahrum kalmasına neden olmuştur. Davalının maddi tazminat hesabında bilirkişilerce yanlışlık yapıldığına ilişkin istinaf sebebi yerinde değildir. Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre; mahkeme kararı usul ve yasaya uygun olduğundan asıl dava davalı vekilinin istinaf başvurusunun HMK 353/1-b1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmesi gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 18785,25 Asıl dava davalının istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK'nın 353/1-b1 maddeleri gereğince ESASTAN REDDİNE, 2-Harçlar Kanunu gereğince istinaf edenler tarafından yatırılan 121,30 TL istinaf kanun yoluna başvurma harcının hazineye gelir kaydına, 3-Karar tarihi itibariyle Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 18.785,25.TL istinaf karar harcından, istinaf eden davalı tarafından peşin olarak yatırılan (44,40.TL + 4.651,91.TL=) 4.696,31.TL harçtan mahsubu ile bakiye 14.088,94.TL harcın istinaf eden davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına, 4-İstinaf yargılama giderlerinin istinaf eden üzerinde bırakılmasına, 5-Karar kesinleştiğinde ve talep halinde artan gider avansı varsa avansı yatıran tarafa iadesine, Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK' nın 361/1. maddesi gereğince kararın taraflara tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde Yargıtay' da temyiz yolu açık olmak üzere 15/09/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.