BAM Hukuk Mahkemeleri Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi 2018/1649 Esas 2021/1478 Karar Sayılı İlamı

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 22. HUKUK DAİRESİ

T.C.
A N K A R A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ
22. H U K U K D A İ R E S İ

...

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : ... (...)
ÜYE : ... (...)
ÜYE : ....... (...)
KATİP : ... (...)
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 28/12/2017
ESAS-KARAR NO :....
DAVANIN KONUSU : İtirazın İptali
KARAR TARİHİ : 29/09/2021
YAZILDIĞI TARİH : 28/10/2021

Taraflar arasında yukarıda bilgileri belirtilen kararın Dairemizce incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 352. maddesi uyarınca, yapılan ön inceleme sonucu, istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği ve eksiklik bulunmadığı anlaşıldığından inceleme aşamasına geçilmiştir. İncelemenin dosya üzerinde yapılmasına karar verildi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ
İDDİANIN ÖZETİ
Davacı vekili; taraflar arasındaki 21/11/2012 tarihli sözleşme gereğince davalıya teslim edilen konserve bedellerinin ödenmemesi üzerine başlatılan takibe vaki itirazın iptali ile %20'den az olmamak üzere icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMANIN ÖZETİ
Davalı vekili; davacının kararlaştırılan malları eksik teslim ettiğini, eksik malların teslim edilmemesi üzerine davacıya iade faturası düzenlenerek gönderildiğini, davacının iade faturasının yasal süresi içerisinde itiraz etmediğinden iade faturasının içeriğini kabul etmiş sayılacağını bildirerek davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ
Mahkemece, davacı 21/11/2012 tarihli sözleşme gereğince davalıya teslim edilen konserve bedellerinin ödenmediğini; davalı ise davacının eksik malları teslim etmemesi üzerine iade faturası düzenlendiğini ve davacının itiraz etmediğini iddia ettiği, davacı sözleşme karşılığı malları davalıya teslim ettiğini, davalının mal bedelini ödediğini usulüne uygun delillerle ispatlaması gerektiği, yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu davacının davalıdan alacaklı olduğu, davalının ticari defterlerinin incelenemediği, davalının BA formlarında 1.037,926TL'lik mal alındığının kayıtlı olduğu, davalı tarafından davacıya 28/12/2012 tarihli 98.820,00TL bedelli faturanın 26.962,20TL'lik kısmı ve 31/12/2012 tarihli 108.031,22TL bedelli faturanın tamamı yönünden faturalara konu malzemelerin teslim edilmemesi nedeniyle menfi tespit davası açıldığı, dava sonucu aldırılan bilirkişi raporunda her iki faturanın da davalı defterlerinde kayıtlı olduğu ancak davacı defterlerinde kayıtlı olmadığı, davalının yemin deliline dayandığı, davacı tarafından 117.375,97TL asıl alacak talep edilmiş ise de davacı defterlerinde takip tarihi itibariyle davalı şirketten 76.190,97TL alacaklı olduğu, davacı, davalının başka bir şirketine ilişkin ödemenin sehven davalının bu hesabına kaydedilmesi nedeniyle 117.375,97TL olan alacağın 76.190,97TL olarak kaydedildiği hususunun ispatlanmadığı, HMK'nın 222.m hükmü gereğince davacının takip tarihi itibariyle davalıdan alacaklı olduğu, takip konusu alacak likit olduğundan davacı yararına hükmolunan alacağın %20'si oranında icra inkar tazminatına hükmedildiği anlaşılmıştır.
İSTİNAF SEBEPLERİ
Davalı vekili, davacı yana 31.12.2012 tarihli faturasında yazılı malları teslim etmemesi nedeni ile ihtarname keşide edildiğini, buna karşın malların teslim edilmemesi üzerine iade faturası düzenlendiğini, davacı yanca iade faturasına süresinde itiraz edilmediğini, sözkonusu fatura içeriğindeki malların davacı tarafından 04.01.2013 tarihli iki irsaliye ile bir kısmını sevk ettiğini, bu durumun itiraz edilen fatura içeriğindeki malların fabrikada müvekkile teslim edilmediğini gösterdiğini, taraflara arasında akdedilen sözleşme uyarınca da nakliye bedellerinden davacının sorumlu olduğunu, ancak davacının dava konusu edilen faturalar yönünden nakliyenin müvekkili tarafından yapılacağının iddia edildiğini, bu durumun taraflar arasındaki sözleşmeye ve ticari teamüle de aykırı olduğunu, sevk irsaliyesiz 3 nakliye aracının Balıkesir ilinden Ankara’ya gidebilmesinin de fiilen imkansız olduğunu, davacının ticari defterlerinin delil niteliğinin bulunmadığını, ilk derece mahkemesince bu hususun gözardı edildiğini, deliller arasında yer almasına karşın, yemin deliline dayanıp dayanmadıklarının sorulmadığını, yalan yere yemin etmenin her durumda ceza soruşturmasını gerektirdiği dikkate alındığında yemin teklif etmenin fiilen mümkün olmayacağını, bilirkişi tarafından alacak davası gibi değerlendirme yapıldığını, takibin cari hesaptan kaynaklı olduğunu ve buna göre inceleme yapılması gerektiğini, davacı yan ve kendi taraflarınca .... formlarına delil olarak dayanılmamasına karşın mahkemece sözkonusu delillerin toplanmasının usule aykırı olduğunu, davacının bilirkişi incelemesi için gerekli gideri kesin süre içerisinde yatırmaması nedeni ile sözkonusu delilden vazgeçmiş sayıldığını, buna karşın mahkemenin dolaylı yoldan topladığı delillerle karar vermesinin de doğru olmadığını, kötüniyet tazminatı talepleri konusunda olumlu olumsuz karar verilmediğini, davacının takipten ve davadan önce yapılan ödemeyi mahsup etmeksizin takip yaptığını ve dava açtığını, bu durumun kötüniyetin göstergesi olduğunu, icra inkar tazminatına hükmedilmesinin de hatalı olduğunu belirterek istinaf isteminde bulunmuştur.
UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR
Uyuşmazlık, taraflar arasındaki satım sözleşmesi nedeni ile davacının alacağının bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, satım sözleşmesine dayalı alacağın tahsili için girişilen takibe vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nin 355.maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle sınırlı, ancak kamu düzenine ilişkin nedenler resen göz önünde tutularak yapılmıştır.
Taraflar arasında satım sözleşmesi hususunda ihtilaf bulunmamakta olup uyuşmazlık cari hesap alacağına konu edilen fatura içeriklerindeki bir kısım emtianın teslim edilip edilmediği hususunda toplanmaktadır.
Davalı/borçlu fatura muhteviyatı malların şirketlerince teslim alınmadığını savunmaktadır. Satıcı/davacı/alacaklı akdi ilişkinin varlığı yanında teslim olgusunu kanıtlama yükümü altındadır.
Davacı tarafından mal satışına ilişkin düzenlenen fatura davacının defterlerinde kayıtlı olduğu, davalının defter kayıtlarını ibraz etmediği anlaşılmıştır.
Ancak taraflar arasında görülen Ankara Asliye 1. Ticaret Mahkemesi'nin 22.12.2015 tarih, .... Karar sayılı dosyasında, eldeki istinaf incelemesine konu takip dayanağı olan cari hesap alacağı içerisinde yer alan ve davalı tarafından teslim edilmediği iddia edilen mallara ilişkin faturalar "menfi tespit" davasının konusu yapılmış ve sözkonusu davada davalı defterinde yapılan incelemede bu davada da uyuşmazlık konusu olan faturaların davalı defterinde kayıtlı olduğu belirlenmiştir.
Yine mahkemece, davalının vergi dairesine mal alım bildirimi olan ..... formları celp edildiğinde, ihtilaf konusu edilen faturaların vergi dairesine bildirilmiş olduğu da anlaşılmıştır.
Bu durumda davacı yan malların teslim edildiği vakıasını ispat etmiş kabul edilmesi gerekmekte olup davalı yanın sözkonusu fatura içeriğindeki malların bir kısmının teslim edilmediği yönündeki iddiasını yazılı delillerle kanıtlayamamıştır.
Öte yandan cevap dilekçesi incelendiğinde davalının aynı zamanda yemin deliline de dayandığı anlaşılmaktadır.
Bir vakıayı ispat yükü kendisine düşen taraf o vakıayı başka delillerle ispat edemezse diğer tarafa yemin teklif eder. Yemin teklifini ispat yükü kendisine düşen taraf yapar. Yemin teklifine dayanan taraf bunu dava dilekçesinde veya cevap dilekçesinde açıkça belirtmesi gerekir. Mahkeme ancak bu halde (dava dilekçesinde veya cevap lahiyasında yemin deliline dayanıldığının bildirilmesi halinde) yemin teklifini hatırlatmakla yükümlüdür. Kendisine yemin teklif edilen taraf, yemin teklifinin kabulünden sonra, usulüne uygun biçimde (HMK m. 233) yemin eder ise, yemin teklif eden tarafın iddia ettiği vakıanın mevcut olmadığı kesin delil ile ispat edilmiş olur. Yemin teklif eden taraf, bundan sonra iddiasını ispat için başkaca delil gösteremez.
Açıklanan bu nedenlerle mahkemece; davacının yemin deliline de dayandığı dikkate alınarak, davacıya karşı tarafa yönelik olarak yemin teklif etme hakkı hatırlatılmadan, yazılı gerekçe ile davanın kısmen kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Mahkemece her ne kadar davacının yemin edeceği hususta cezai takibata uğrayacağı gerekçesi ile yemin hatırlatmasında bulunulmadığı belirtilmiş ise de, az yukarıda yine taraflar arasında görülen Ankara Asliye 1. Ticaret Mahkemesi'nin 22.12.2015 tarih,.... Karar sayılı dosyasında yapılan yargılama neticesinde yapılan temyiz incelemesi neticesinde Yargıtay 19. Hukuk Dairesi'nin 11.04.2017 tarih, .... Karar sayılı ilamında ihtilaflı olan faturalara ilişkin olarak yemin teklif etme hakkının hatırlatılması gerektiği gerekçesi ile hükmün bozulmasına karar verildiği görülmektedir. Bu anlamda ilk derece mahkemesinin açıklanan yöndeki gerekçesi yerinde görülmemiştir.
Bu durumda, davalının yemin teklif etme hakkının hatırlatılması suretiyle oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, dava dosyasının kapsamı ile mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri birlikte değerlendirildiğinde; mahkemenin hüküm kurmasını sağlayacak olan tüm esaslı delillerin toplanmamış, mahkemece değerlendirilmemiş olması nedeniyle, davacı yanın istinaf başvurusunun açıklanan nedenlerden ötürü kabulüne, yerel mahkeme kararının 6100 sayılı HMK’nun 353/1-a-6.maddesi uyarınca kaldırılmasına ve dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davalı vekilinin istinaf başvurusunun KABULÜNE;
2-Ankara 9.Asliye Ticaret Mahkemesi'nin, ....Karar sayılı ve 28/12/2017 tarihli kararının KALDIRILMASINA,
3-HMK.'nin 353/1-a-6.maddesi uyarınca davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye GÖNDERİLMESİNE,
4-İstinaf başvurma harcı dışında alınan istinaf karar ilam harcının istek halinde davalıya İADESİNE,
5-İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından istinaf kanun yoluna başvuran vekiline vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
6-Davalı tarafça yapılan istinaf yargılama giderlerinin ilk derece mahkemesince verilecek nihai kararda dikkate alınmasına,
7-HMK 359/4.maddesi gereğince kararın tebliğinin ilk derece mahkemesince yapılmasına,
HMK'nin 353/1-a.maddesi gereğince kesin olmak üzere dosya üzerinden yapılan inceleme sonucu 29/09/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
....
NOT: BU BELGE ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞ OLUP, AYRICA FİZİKİ OLARAK İMZALANMAYACAKTIR.
"5070 sayılı Kanun m. 5 ve 6098 sayılı TBK m. 15. uyarınca elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan fiziki imza ile aynı sonucu doğurur."