Danıştay 13. Daire 2021/162 Esas 2021/781 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2021/162
Karar No:2021/781

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Yapı Anonim Şirketi
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Karayolları 14. Bölge Müdürlüğü tarafından 28/03/2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen ''(Bursa-Karacabey) Ayrım-Orhaneli-Harmancık Yolu Km: 26+572-83+ 563 Arası Toprak İşleri, Sanat Yapıları, Köprü İşleri, Üst Yapı (Sathi Kaplama) İşleri ve Çeşitli İşler İkmal İnşaatı Yapım İşi" ihalesine yönelik olarak yapılan itirazen şikâyet başvurusunun reddine ilişkin Kamu İhale Kurulu'nun (Kurul) … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; tüm analizler açısından eşdeğer birim kullanılmasının denetlenmesi gerektiği yönündeki birinci iddia ile açıklama istenilen girdiler için aritmetik kontrolün yapılmadığına yönelik ikinci iddianın birlikte incelenmesinden; mevzuat gereği açıklama istenilen iş kalemleri yönünden denetimin yapılacağı, açıklama istenilmeyen iş kalemleri yönünden ise sorgulama yapılmayacağı; açıklama istenilmeyen girdilerden olan nakliye katsayısı (K) değeri içinde işçilik girdisi olduğuna yönelik iddianın incelenmesinden; işçilik için istenilen analiz girdilerinin açıklama istenilen girdiler içinde gösterildiği ve usulüne uygun olarak açıklandığı; isteklilerin sunmuş olduğu patlayıcı satışlarını tevsik eden ek 0.6 satış tutarı tespit tutanağında satışların hangi birimde yapıldığının belirsiz olduğu teklife emsal oluşturmayacağına ilişkin iddianın incelenmesinden; ilgili fiyat teklifinde birim fiyat üzerinden teklif verildiği, meslek mensubu tarafından anılan Tebliğ’de belirtilen ibarenin yazılarak iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenip imzalandığı, fiyat teklifine dayanak teşkil eden 29/08/2019 tarihli ve 1 sayılı EK-O.6 satış tutarı tespit tutanağı incelendiğinde, bahse konu tutanağın ihale tarihi itibarıyla son geçici beyanname dönemi verilerine göre hazırlandığı, tutanağın hangi mala ilişkin olduğunun belirtildiği, fiyat teklifi ve fiyat teklifinin dayanağı satış tespit tutanağın birlikte incelenmesinden, ağırlık biriminin kilogram olarak alındığı, iki belgenin birbiriyle uyumlu olduğu; amonyum nitrat, fuel-oil karışımı (Kapsüle Duyarsız)” analiz girdisine ilişkin ek 0.6 satış tespit tutanağında yer alan teklifte nakliye tutarı dikkate alınmadığından, teklifin geçersiz olduğuna yönelik iddianın incelenmesinden; amonyum nitrat, fuel-oil karışımı (Kapsüle Duyarsız)” analiz girdisi için üçüncü kişiden alınan fiyat teklifinde, teslim yerinin şantiye olduğu, ayrıca bir nakliye bedeli öngörülmediği, usulüne uygun olarak mali müşavirce onaylanan belgenin mevzuatta aranılan şartları taşıdığı, teklif veren üçüncü kişi tarafından belirtilen fiyat üzerinden nakliye dahil şantiyeye teslimi yapılacağından, usulüne uygun düzenlenen ek 0.6 satış tespit tutanağında hukuka aykırılık bulunmadığı;
… Yapı Mak. İnş. A.Ş. ve … Alt. San. ve Tic. A.Ş. tarafından verilen Ek 0.6 satış tespit tutanağı ile verilen teklifleri imzalayanların belgelerinin eksik olduğundan tevsik edilmediği iddiasınına yönelik iddianın incelenmesinden; istekliler tarafından, “Çam kerestesi (II.sınıf) (TS 1265) (TS EN 844-6,9,12) (TS EN 1309-1,TS EN 1310,TS EN 1311, TS EN 1313-1,2)” analiz girdisine ilişkin olarak Erdemler Orman Ürünleri’nden alınan 02/09/2019 ve 03/09/2019 tarihli fiyat tekliflerinin sunulduğu, fiyat tekliflerinde birim fiyat üzerinden teklif verildiği, meslek mensubu tarafından anılan Tebliğ’de belirtilen ibarenin yazılarak iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenip imzalandığı, fiyat tekliflerine dayanak teşkil eden EK-O.6 satış tutarı tespit tutanakları incelendiğinde, bahse konu tutanakların ihale tarihi itibarıyla son geçici beyanname dönemi verilerine göre hazırlandığı, hangi mala ilişkin olduğunun belirtildiği, anılan fiyat teklifleriyle ve fiyat teklifine dayanak teşkil eden satış tutarı tespit tutanaklarının birbiriyle uyumlu olduğu, İdari Şartnamede imza sirküsünün tüzel kişiler için arandığı, gerçek kişiler için ise imza beyannamesinin yeterli görüldüğü, kaldı ki tescil talepnamesinin (imza beyannamesi) istenilmesindeki amacın teklifi veren kişinin yetkili kişi olup olmadığının tespiti açısından arandığı, gerçek kişi tarafından sunulan imza beyannamesinin yeterli olması sebebiyle aranılan belgede eksiklik bulunmadığı; … Yapı Mak. İnş. A.Ş.'nin konkasör rayiç bedeli olarak gösterdiği bedelin hatalı olduğu ve aşırı düşük savunmasının reddedilmesi gerektiğine yönelik iddianın incelenmesinden; … Yapı Mak. İnş. A.Ş. tarafından PMTAT-O iş kaleminde yapılan açıklamada, “Konkasör(Primer 15x24 inç+Sekonder 24x16 inç eleme ve yükleme tertibatlı, 25 m3/saat 1 inç ve 40 m3 /saat 2 inç randımanlı)” analiz girdisinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı pozunun alındığı yazılmasına rağmen Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan 2019 yılı rayici olan 280.939,00-TL fiyatının kullanıldığı ve anılan hatanın esaslı olmadığı;
… Alt. San. ve Tic. A.Ş. tarafından sunulan demirbaş tespit raporunda makinelerin markası, modeli, gücü ve kapasitesinin bildirilmediği, amortisman hesabının doğru yapılmadığına yönelik iddianın incelenmesinden; … Altyapı San. ve Tic. A.Ş. tarafından yapılan açıklamada, “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 100 HP (1yd3)” ve “Ekskavatör ve dragline tipi makinalar 210 HP (21/2yd3)” analiz girdilerine ilişkin olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanan 2019 yılı rayiç bedeli üzerinden, amortisman hariç katsayıların toplamının amortisman dahil katsayıların toplamına oranı ile çarpılmak suretiyle amortisman katsayısı hariç olarak hesaplandığı, “Paletli delgi makinası (112 kw-152 HP-2500 rpm) (ankraj, zemin çivisi, bulon, barbakan deliği delinmesi için)” ve “Konkasör(Primer 15x24 inç+Sekonder 24x16 inç eleme ve yükleme tertibatlı, 25 m3 /saat 1 inç ve 40 m3 /saat 2 inç randımanlı)” analiz girdilerine ilişkin olarak Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan 2019 yılı rayiç bedeli üzerinden, amortisman hariç katsayıların toplamının amortisman dahil katsayıların toplamına oranı ile çarpılmak suretiyle hesaplandığı, meslek mensubu tarafından 04/09/2019 tarihinde düzenlenen “Demirbaş Tespitine İlişkin Yeminli Mali Müşavir Raporu”nun sunulduğu, anılan raporda analiz girdilerinde yer alan makinelere ait bilgilerin yer aldığı, raporda ilgili meslek mensubunun imzası ve TÜRMOB kaşesinin de yer aldığı, ayrıca söz konusu meslek mensubuna ilişkin TÜRMOB tarafından düzenlenen meslek odasına kayıtlı olduğunu gösteren ve iletişim bilgilerini de içeren oda kayıt belgesinin sunulduğu;
… Enerji A.Ş. (… Enerji A.Ş.)-… İnş. Mad. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığının aşırı düşük teklif savunmasında gerçek bir istekli gibi davranmayarak gerekli savunma yapıp ihale uhdesinde kalması için çaba sarf etmediği, idarenin sehven yapmış olduğu sınır değer hesabının değişmesi sonucu istekliden talep ettiği teklif geçerlik süresini uzatmayarak ihale kararı sonucunda hatasını fark edip itiraz ederek durumu lehine çevirmesinin ihale mevzuatına aykırı davranış olduğu, itiraz hakkını kaybettiğinden şikâyetinin diğer isteklilerin zararına olduğuna ilişkin iddianın incelenmesinden; Kurul'un 26/02/2020 tarihli ve 2020/UY.II-411 sayılı kararında, "… Enerji A.Ş. (… Enerji A.Ş.) -… İnş. Mad. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığına 28/08/2019 tarihli aşırı düşük teklif açıklama talep yazısının yanlışlıkla gönderildiğinin anlaşıldığı ve bahse konu istekliye gönderilen aşırı düşük teklif açıklama talep yazısının geçersiz olduğuna karar verildiği, anılan isteklinin kendisine gönderilen aşırı düşük teklif açıklama yazısını dikkate alarak süresi içerisinde aşırı düşük teklif açıklaması sunmadığı için teklifinin reddedileceği ve ihalede herhangi bir menfaatinin kalmadığı için teklif geçerlilik süre uzatım talebini reddettiği, idarece anılan isteklinin teklifinin aşırı düşük teklif sınır değerinin üzerinde olduğuna ilişkin olarak bilgilendirme yapılmaması hususunun 4734 sayılı Kanunu’nun “temel ilkeler” başlıklı 5. maddesi uyarınca güvenirlik, eşit muamele ve saydamlık ilkelerinin başvuru sahibi istekli yönünden zedelendiği anlaşılmış olup başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu, bu itibarla anılan istekliden yeniden teklif geçerlilik süre uzatım talebinde bulunulması gerektiği sonucuna varılmıştır." şeklinde karar verildiği, Kurul'un nihai kararlarına karşı 4734 sayılı Kanun'un 57. maddesinde yargı yoluna başvurulması gerektiği düzenlendiğinden, daha önce Kurula itirazen şikâyet yoluyla görüşülen hususun tekrar Kurul tarafından incelenmesinin mümkün olmadığı;
… Yapı İnş. ve Tic. A.Ş.-… İnş. Tic. ve Taah. Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklifinin EKAP'tan doküman indirilmemesi sebebiyle sınır değer hesabına dahil edilmemesinin mevzuata aykırı olduğuna ilişkin iddianın incelenmesinden; isteklinin ihaleye katılabilmesi için, ihale dokümanının idarece her sayfası onaylanmış nüshasının idareden satın alınması veya EKAP üzerinden e-imza kullanılarak indirilmesinin zorunlu olduğu, idarece aşırı düşük teklif sınır değeri hesabı yapılırken ihale dokümanını EKAP’tan indirmeyen ya da idareden satın almayan … Yapı İnş. ve Tic. A.Ş- … İnş. Tic. ve Taah. Ltd. Şti. İş Ortaklığının, ihaleye katılması mümkün olmayacağı için, anılan isteklinin teklifinin sınır değer hesabına dahil edilmemesine yönelik Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, tüm analizler açısından eşdeğer birim kullanılmasının denetlenmesi gerektiği, açıklama istenilen girdiler için aritmetik kontrolün yapılmadığı, açıklama istenilmeyen girdilerden olan nakliye katsayısı (K) değeri içinde işçilik girdisi olduğu, aynı analiz içerisinde farklı nakliye kat sayılarının kullanıldığı, isteklilerin sunduğu proforma faturaların Tebliğ'e uygun olarak tevsik edilmediği, … Altyapı A.Ş. tarafından sunulan mali müşavir raporunun hatalı olduğu, amortisman hesabının yanlış olduğu ve gerekli açıklayıcı belgeleri içermediği, … Yapı Makine tarafından verilen konkasör rayiç bedelinin hatalı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, mevzuat gereği açıklama istenilen iş kalemleri yönünden denetimin yapılacağı, açıklama istenilmeyen iş kalemleri yönünden ise sorgulama yapılmayacağı, işçilik için istenilen analiz girdilerinin açıklama istenilen girdiler içinde gösterildiği ve usulüne uygun olarak açıklandığı; … Yapı Mak. İnş. A.Ş. tarafından PMTAT-O iş kaleminde yapılan açıklamanın hukuka uygun olduğu, idarece aşırı düşük teklif sınır değeri hesabı yapılırken ihale dokümanını EKAP’tan indirmeyen ya da idareden satın almayan iş ortaklığının ihaleye katılması mümkün olmayacağı için, anılan isteklinin teklifinin sınır değer hesabına dahil edilmemesine yönelik Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddi yolundaki ... İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
5. Kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
6. Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
7. 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 02/03/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.