Danıştay 8. Daire 2021/375 Esas 2021/1393 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2021/375
Karar No : 2021/1393


TEMYİZ EDEN (DAVACI) …'e vesayeten …
VEKİLLERİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:…, T:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından, Samsun Büyükşehir Belediye Başkanlığı bünyesinde bulunan İtfaiye Daire Başkanlığında itfaiye memuru olarak görev yapmakta iken, 15/06/2016 tarihinde aynı kurum bünyesinde görev yapan ve aynı yerde çalışan şahıs tarafından saldırıya uğraması sonucu uğranılan zararın tazmini istemiyle yapmış olduğu 06/01/2020 tarihli başvurunun zımnen reddine yönelik işlemin iptali ile 100.000,00 TL manevi tazminat ile artırım hakkı saklı kalmak kaydıyla 1.000,00 TL maddi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı karar ile; davacıda meydana gelen zararın 16/10/2018 tarihli engelli sağlık raporu ile ortaya konmakla birlikte söz konusu zararın idare personelinin eyleminden kaynaklandığının nihai olarak 20/11/2018 tarihinde ... Asliye Ceza Mahkemesi kararı ile tespit olunduğu hususu dikkate alındığında, davacı lehine değerlendirilme yapılmak suretiyle zararın en geç bu tarihte öğrenildiğinin kabulü karşısında 2577 sayılı Kanun'un 13. maddesi uyarınca, 20/11/2018 tarihinden itibaren bir yıl içinde ve en son 20/11/2019 tarihine kadar ilgili idareye ön karar başvurusu yapılması ve bu başvuru üzerine verilecek ret veya zımnen ret yanıtı üzerine dava açma süresi içinde tam yargı dava açmasının gerekmesine karşın, tüm bu süreler geçirilerek 06/01/2020 günlü dilekçe ile idareye yapılan başvurunun yanıt verilmeksizin reddi üzerine 16/03/2020 tarihinde açılan davanın süre aşımı nedeniyle esasının incelenme olanağı bulunmadığı gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 15/1-b maddesi uyarınca davanın süre aşımı nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine kesin olarak karar verilmiştir.
Davacı tarafından anılan kararın temyiz edilmesi üzerine, … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:…, T:… sayılı kararı ile "uyuşmazlığın 2577 sayılı Kanunun 46/b maddesinde belirlenen miktar olarak temyiz sınırının altında kaldığı (2020 yılı güncel miktar olan 176.000,00-TL), temyize açık hususlardan olmayan uyuşmazlığa ilişkin verilen (100.000,00 TL manevi, 1.000,00 TL maddi toplam 101.000,00 TL tazminat istemine ilişkin olduğundan) karara karşı yapılan istinaf başvurusu üzerine Dairelerince verilen kararın aynı Kanunun 45. maddesi uyarınca kesin olduğu, temyiz dilekçesinin incelenmesine imkan bulunmadığı" gerekçesiyle temyiz isteminin reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davanın, davacının aynı kurum bünyesinde görev yapan ve aynı yerde çalışan şahıs tarafından saldırıya uğraması sonucu uğradığı 100.000,00 TL manevi zararın ve 2577 sayılı Kanun'un 16. maddesinin 4. fıkrası uyarınca fazlaya dair haklarının saklı tutularak şimdilik 1.000,00 TL maddi zararın tazmini istemiyle açıldığı, davacının maddi ve manevi zararının toplam 176.000,- TL sınırının üzerinde ve davanın temyize tabi olduğu belirtilerek temyiz isteminin reddine ilişkin kararının, hukuka ve usule aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacının Samsun Büyükşehir Belediye Başkanlığı bünyesinde bulunan İtfaiye Daire Başkanlığında itfaiye memuru olarak görev yapan davacının, 15/06/2016 tarihinde aynı kurum bünyesinde görev yapan ve aynı yerde çalışan şahıs tarafından saldırıya uğraması sonucu uğranılan zararın tazmini istemiyle yapmış olduğu 06/01/2020 tarihli başvurunun zımnen reddine yönelik işlemin iptali ile 100.000,00 TL manevi tazminat ile artırım hakkı saklı kalmak kaydıyla 1.000,00 TL maddi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesine karar verilmesi istemiyle bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı Kanun'un "Temyiz" başlıklı 46'ncı maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde; konusu yüz bin Türk lirasını (2020 yılı güncel tutarı 176.000,00 TL) aşan vergi davaları, tam yargı davaları ve idari işlemler hakkında açılan davalar hakkında bölge idare mahkemelerince verilen kararların Danıştay'da, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde temyiz edilebileceği kurala bağlanmış, aynı Kanun'un "Temyiz Dilekçesi" başlıklı 48. maddesinin 6. fıkrasında "...Temyizin kanuni süre geçtikten sonra yapılması veya kesin bir karar hakkında olması halinde de kararı veren merci, temyiz isteminin reddine karar verir. İlgili merciin bu kararları ile bu maddenin 2 nci fıkrasında belirtilen temyiz isteminde bulunulmamış sayılmasına ilişkin kararlarına karşı, tebliğ tarihini izleyen günden itibaren yedi gün içinde temyiz yoluna başvurulabilir." hükmü düzenleme altına alınmıştır.
Tam yargı davalarında istemle bağlı olma kuralının sebep olduğu hak kayıplarının giderilmesi amacıyla 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 16. maddesinin 4. fıkrasına, 30/04/2013 tarihinde yürürlüğe giren 6459 sayılı Kanunun 4. maddesi ile ''Ancak, tam yargı davalarında dava dilekçesinde belirtilen miktar, süre veya diğer usul kuralları gözetilmeksizin nihai karar verilinceye kadar, harcı ödenmek suretiyle bir defaya mahsus olmak üzere artırılabilir ve miktarın artırılmasına ilişkin dilekçe otuz gün içinde cevap verilmek üzere karşı tarafa tebliğ edilir'' cümlesi, aynı Kanunun 5. maddesi ile de 2577 sayılı Kanuna Geçici 7. madde olarak ''Bu maddeyi ihdas eden Kanunla, bu Kanunun 16. maddesinin dördüncü fıkrasına eklenen hüküm, kanun yolu aşaması dâhil, yürürlük tarihinde derdest olan davalarda da uygulanır. '' cümlesi eklenmiştir.
Nitekim, 6459 sayılı Kanunun 4. maddesinin (Tasarının 3. maddesi) gerekçesinde, ''AİHM, devletin sorumluluğuna ilişkin tazminat davalarında, davacıların yargılamanın yavaş işlemesinden doğan zararlarını ortadan kaldıracak yeterli bir çözüm bulunmadığı yönünde ülkemiz aleyhinde ihlal kararları vermektedir. Düzenlemeyle, idarî yargıda açılan tam yargı davalarında talep edilen tazminatın daha yüksek olduğunun dava devam ederken anlaşılması durumunda, davacıya talep edilen miktarı arttırma hakkı verilmemesinin adil yargılama hakkının ihlali olarak kabul edilmesi sebebiyle, nihai karar verilinceye kadar ıslah suretiyle talep edilen tazminat miktarını arttırma hakkı tanınmaktadır.'' ifadesine yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden, Samsun Büyükşehir Belediye Başkanlığı bünyesinde bulunan İtfaiye Daire Başkanlığında itfaiye memuru olarak görev yapan davacının, 15/06/2016 tarihinde aynı kurumda görev yapan şahıs tarafından saldırıya uğraması neticesinde felç geçirdiği ve maluliyet oluşacak şekilde yaralandığı, olay nedeniyle ... Asliye Ceza Mahkemesi'nin .. sayılı dosyasında yapılan yargılama sırasında alınan 27/07/2018 tarihli Adli Tıp Raporu ile davacıda meydana gelen arızanın saldıran şahsın eylemi arasında illiyet olduğu yönünde mütalaa verildiği, 16/10/2018 tarihli Başakşehir Devlet Hastanesi Sağlık Kurulu tarafından davacıya %94 oranında kronik engelli raporu düzenlendiği anlaşılmaktadır.
Davacıda meydana gelen zararın tazmini istemiyle davacı tarafından davalı idareye yapılan 06/01/2020 tarihli başvuruda 500.000,00 TL maddi ve 300.000,00 TL manevi zararın olay tarihi olan 15/06/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tazmini istenilmiş olup, anılan başvurunun zımnen reddi üzerine açılan iş bu davada ise dava dilekçesinde uğranıldığı ileri sürülen 100.000,00 TL manevi zarar ile fazlaya ve maluliyet oranı artışına ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla 2577 sayılı Kanun'un 16. maddesinin 4. fıkrası uyarınca şimdilik 1.000,00 TL maddi zararın tazminine karar verilmesi istenilmiştir.
… Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince uyuşmazlığın 2020 yılı için temyiz sınırı olan 176.000,00 TL'nin altında kaldığı gerekçesiyle davacının temyiz isteminin reddine karar verilmiş ise de, davacının %94 oranında engelli olduğuna ilişkin engelli sağlık kurulu raporu ile davanın 100.000,00 TL manevi zarar ile fazlaya ve maluliyet oranı artışına ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla 2577 sayılı Kanun'un 16. maddesinin 4. fıkrası uyarınca şimdilik 1.000,00 TL maddi zararın tazmini istemiyle açıldığı göz önüne alındığında uyuşmazlığın esasının incelenme olanağı olsa idi davacıda meydana gelen maddi ve manevi toplam zararın 2020 yılı için temyiz sınırı olan 176.000,00 TL'nin üzerinde olmasının kuvvetle muhtemel olduğu, başka bir deyişle davacı tarafından
100.000,00 TL manevi zararın tazmini de istenildiğinden davacının %94 oranında engelli olması ile illiyet bağı bulunan olay nedeniyle davacıda oluşan maddi zararın 76.000,00 TL'nin altında olmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğu anlaşıldığından uyuşmazlığın temyiz kanun yoluna tabi olduğu anlaşılmaktadır.
Nitekim, davacı dava dilekçesinde "fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla" ifadesini kullanarak uyuşmazlığın esası incelendiği takdirde yapılacak olan bilirkişi incelemesi sonucunda miktar arttırımında bulunulacağını ortaya koymuştur.
Bu durumda, … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nin, davacının temyiz isteminin incelenmeksizin reddine ilişkin kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:…, T:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Usuli işlemler tamamlandıktan sonra işin esas hakkında temyiz incelemesi yapılabilmesi için dosyanın tekrar Danıştay'a gönderilmesini temin etmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 09/03/2021 tarihinde kesin olarak oybirliği ile karar verildi.