Danıştay 5. Daire 2019/1789 Esas 2021/611 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/1789
Karar No : 2021/611

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Üniversitesi Rektörlüğü
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Süleyman Demirel Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi'nde … olarak görev yapan davacı tarafından, 6749 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınan Tedbirlere İlişkin Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabul Edilmesine Dair Kanun'un 4'üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi uyarınca kamu görevinden çıkarılmasına ilişkin Üniversite Yönetim Kurulunun … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında; davacının, 6749 sayılı Kanunun 4/1-(d) maddesi uyarınca Süleyman Demirel Üniversitesi Yönetim Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararı ile kamu görevinden çıkarıldığı ve bu işlemin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı görülmekte ise de davacının, dava konusu işlemden sonra 29.04.2017 tarih 30052 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 689 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Tedbirler Alınması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile de tekrar kamu görevinden çıkarıldığı, KHK ile kamu görevinden çıkarılması düzenlemesine karşı İdare Mahkemesinde doğrudan dava açma hakkı bulunmamakla birlikte sonrasında 23.01.2017 günlü, 29957 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 685 sayılı Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu Kurulması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe girdiği, bu KHK hükümleri ile başka bir idari işlem tesis edilmeksizin doğrudan kanun hükmünde kararname hükümleri ile tesis edilen işlemlere ilişkin başvuruları değerlendirmek ve karara bağlamak üzere Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu kurulacağının ve bu Komisyon kurulduktan sonra Komisyon tarafından başvuruların alınmaya başlanacağı tarihin, anılan KHK'nın geçici 1. maddesinin yayımlandığı tarihten itibaren altı ayı geçmemek üzere Başbakanlık tarafından ilan edileceğinin ve Komisyonun görev alanına giren konularda daha önce herhangi bir yargı merciine başvurmuş veya dava açmış olanlar için de başvuruların alınmaya başlandığı tarihten itibaren 60 gün içerisinde Komisyona başvurulabileceğinin ve Komisyon tarafından başvurusu reddedildiği takdirde de yine aynı KHK ile Komisyon kararlarına karşı Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca belirlenecek Ankara İdare Mahkemelerinde iptal davası açılabileceğinin düzenlendiği, dava konusu işlem ile KHK uyarınca kamu görevinden çıkarmaya yönelik işlemin aynı sebebe dayandığı, söz konusu sebep unsurunun yeni yasal düzenleme uyarınca önce itiraz yoluyla komisyon tarafından, komisyonca itirazın reddi üzerine ilgili mahkeme tarafından inceleneceği, nihai olarak sebep unsuru yönünden kamu görevinden çıkarma işleminin hukuka aykırı olup olmadığının saptanacağı anlaşıldığından, bu aşamada dava konusu uyuşmazlığın esası hakkında karar verme olanağı bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle, dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında; davacının, 689 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin ekindeki listede ismine yer verilmek suretiyle kamu görevinden çıkarılmasına karşı Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonuna başvurabileceği ve Komisyonun vereceği karara karşı da dava açabileceği, söz konusu Kanun Hükmünde Kararnameden önce davacının çalıştığı kurum bünyesinde oluşturulan Kurulun kararına karşı açtığı davanın sonuçlandırılması halinde, anılan yargı kararının Komisyonun vereceği kararı etkileyeceği gibi Komisyon kararına karşı açılacak davada verilecek kararı da etkileyeceği dikkate alındığında, İdare Mahkemesince, davacının, dava konusu işlemden sonra yürürlüğe giren 689 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile görevinden çıkarıldığı gerekçesiyle davanın konusuz kaldığından bahisle "karar verilmesine yer olmadığı" yolunda verilen kararda hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle, istinaf başvurusu kabul edilerek istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararı kaldırılmış ve yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın Isparta İdare Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından; davacının kamu görevinden çıkarılmasına ilişkin Üniversite Yönetim Kurulu kararının dayanağının Olağanüstü Hal Dönemi Kanun Hükmünde Kararnamesi olduğu, ortada dava konusu olabilecek sonuç doğurucu, kesin ve yürütülebilir bir işlem bulunmadığı, Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ … DÜŞÜNCESİ : Bölge İdare Mahkemesi kararının gerekçe eklenmek suretiyle onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Beşinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Bölge idare mahkemeleri tarafından verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Diğer yandan, davacı tarafından, 689 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin eki listesinde ismine yer verilmek suretiyle kamu görevinden çıkarılmasına ilişkin işlemle ilgili Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonunun vereceği karara karşı da dava açılabileceği, davacının çalıştığı Kurumun kararına karşı açtığı işbu davanın Komisyon kararından önce sonuçlandırılması halinde, anılan davada verilen yargı kararının Komisyonun vereceği kararı etkileyeceği gibi, Komisyon kararına karşı açılacak davada verilecek kararı da etkileyeceği dikkate alındığında, öncelikle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 38 ve devamı maddelerinde yer alan "bağlantılı davalara ilişkin hükümler" dikkate alınarak değerlendirme yapılması gerektiği de açıktır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalının temyiz isteminin reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının yukarıda belirtilen gerekçenin de eklenmesi suretiyle ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesine gönderilmesine, 10/03/2021 tarihinde kesin olarak oyçokluğuyla karar verildi.

(X) K A R Ş I O Y
Olağanüstü Hal Kapsamında Alınan Tedbirlere İlişkin Kanun Hükmünde Kararnamelerle, terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti, aidiyeti, iltisakı veya bunlarla irtibatı olduğu belirlenen kişiler iki yöntemle kamu görevinden çıkartılmıştır. Bunlardan birincisi, Kanun Hükmünde Kararnamelerde belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde personelin kendi kurumu tarafından tesis edilen işlemle kamu görevinden çıkartılması şeklide, ikincisi ise idari dava konusu olmayan Kanun Hükmünde Kararnamelerin eki listesinde isimlerine yer verilmek suretiyle başka bir işleme gerek kalmaksızın doğrudan kamu görevinden çıkartılma şeklinde olmuştur.
Bu çerçevede; 01/02/2018 tarih ve 7075 sayılı Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu Kurulması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabul Edilmesine Dair Kanun'un 1. maddesinde, başka bir idari işlem tesis edilmeksizin doğrudan kanun hükmünde kararname hükümleri ile tesis edilen işlemlere ilişkin başvuruları değerlendirmek ve karara bağlamak üzere Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu kurulduğu belirtilmiş, anılan Kanun'un "Yargı denetimi" başlıklı 11. maddesinin 1. fıkrasında da; "Komisyon kararlarına karşı Hâkimler ve Savcılar Kurulunca belirlenecek Ankara idare mahkemelerinde ilgilinin en son görev yaptığı kurum veya kuruluş aleyhine iptal davası açılabilir.." hükmüne yer verilmiştir.
Anılan Kanun hükmü uyarınca da, Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu tarafından verilen kararlara karşı açılan davaların görüm ve çözümü için Hakimler ve Savcılar Kurulunun … tarih ve … sayılı kararıyla ... ve ... İdare Mahkemelerinin, … tarih ve … sayılı kararıyla da … ve ... İdare Mahkemelerinin, … tarih ve … sayılı kararıyla ... İdare Mahkemesi, … tarih ve … sayılı kararıyla da ... İdare Mahkemesi kurularak faaliyete geçirilmesine, … tarih ve … sayılı kararıyla da ..., ... ve ... İdare Mahkemelerinin faaliyete geçirilmesine karar verilmiştir.
Açıklanan nedenlerle, OHAL kapsamında kamu kurumlarınca tesis edilen kamu görevinden çıkarma işlemlerine karşı açılan davaların görüm ve çözümünün bağlantı kararı ile Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu tarafından verilen kararlara karşı açılan davaların görüm ve çözümününde özel görevli Ankara idare mahkemelerinde karara bağlanması mümkün olmadığı hususu dikkate alınarak karar verilmesi gerektiği görüşüyle aksi yönde oluşan kararın gerekçesinin bu kısmına katılmıyorum.