Danıştay 8. Daire 2020/4161 Esas 2021/1510 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/4161
Karar No : 2021/1510

Temyiz İsteminde Bulunan (Davalı) : ... Kaymakamlığı
Vekili: Av. ...
Karşı Taraf (Davacı): ... Sağlık Eğt. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.
Vekili : Av. ...

İstemin Özeti: ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi : ...
Düşüncesi : İstemin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
İdare ve vergi mahkemeleri tarafından verilen kararların temyiz yolu ile incelenip bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1. fıkrasında yazılı nedenlerin bulunmasına bağlıdır.
İdare Mahkemesince, kadrosu ... Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi'nde olan aday psikolog ... 'nin ... Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi'nde haftada 2 gün (salı-perşembe) görev yaptığı ve velilerle görüşmelerde bulunduğu, ... Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi'ne ilişkin olarak çalışma onayının olmadığı ve bu hususun davacı kurumun müdürünce soruşturma kapsamında verilen ifadesiyle de ikrar edildiği, dolayısıyla ... İsimli aday öğretmenin davacı kurumda çalışmasına yönelik olarak düzenlenmiş çalışma izin onayının bulunmadığı konusunda taraflar arasında ihtilaf bulunmadığı, aday psikolog ... 'nin çalışma onayı olmaksızın yani mevzuata aykırı bir şekilde ... Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi'nde çalıştırılması nedeniyle tesis edilen dava konusu işlemde mevzuata aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verildiği, anılan kararın Dairemizin 16/01/2019 tarih ve E:2013/995, K:2019/134 sayılı kararı ile davalı idarece davacının eylemine uyan Kanun ve ilgili Yönetmeliğin eski halinde düzenlenen fiilin, Kanun ve ilgili Yönetmeliğin yeni halinde düzenlenip düzenlenmediği ve/veya söz konusu fiil için daha hafif bir ceza öngörülüp öngörülmediğinin araştırılarak, eski ve yeni mevzuat hükümlerinden davacı lehine olanın uygulanması sureti ile yeniden bir işlem tesis edilmesi gerektiği gerekçesiyle bozulduğu, Mahkemece ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararla bozma kararına uyularak bozma gerekçesi doğrultusunda işlemin iptaline karar verildiği görülmektedir. İdare ve vergi mahkemeleri tarafından verilen kararların temyiz yolu ile incelenip bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1. fıkrasında yazılı nedenlerin bulunmasına bağlıdır.
Ceza Hukukunun evrensel prensiplerinden olan "lehe olan hükmün uygulanması ilkesi"; işlendiği zamanın hukuki normları uyarınca suç sayılan bir fiil sonradan yürürlüğe giren bir düzenleme ile suç olmaktan çıkarılmış bulunuyorsa veya sonradan yürürlüğe giren düzenleme suçun işlendiği zaman mevcut olan düzenlemeye göre suçlunun lehine ise, sonraki normun daha önce işlenmiş olan fiillere uygulanmasını öngörmektedir.
Kural olarak; idari işlemlerin yargısal denetimi tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan mevzuata göre yapılmaktadır. Bu anlamda idari işlem niteliğindeki yaptırımının da tesis edildiği tarihte yürürlükte bulunan mevzuata göre yargısal denetiminin yapılması gerekmekte ise de, ilke olarak suç ve cezadan lehe olan normun uygulanması kuralının bu yaptırımlar yönünden de geçerli olduğunun kabulü gerekmektedir.
Dolayısıyla, fiilin işlendiği tarih itibariyle yürürlükte bulunan mevzuat ile daha sonra yürürlüğe giren mevzuat hükümleri farklı ise yaptırım uygulanacak olan kişilerin lehine olan mevzuat hükmü dikkate alınmalıdır.
Tesis edildiği tarih itibariyle uygulanıp tükenen işlemlere karşı, tesis edildiği tarih itibariyle iptali istemiyle açılan davaların hukuki denetimi yapılırken; "lehe olan hükmün uygulanması ilkesi" yönünden disiplin hukuku ile ceza hukuku arasındaki benzerlik dikkate alındığında; lehe hükmün uygulanması yolunda verilen kararın, davacılara bir de idari para cezası uygulanması gerektiği şeklinde anlaşılmaması gerekmekte olup; "lehe olan hükmün uygulanması ilkesi" sadece, davalı idarece aynı şirket yada kuruma daha sonraki fiillerinden kaynaklı sürekli kapatma cezası yolunda tesis edilen işlemlere yönelik olarak tekerrür hükümlerinin uygulanması halinde dikkate alınacaktır.
Bir başka anlatımla; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 28. maddesi kapsamında yargı kararının uygulanmasına yönelik olarak; davalı idarece yeni bir işlem tesisi gerekmemekte olup; "lehe hükmün uygulanması" kuralı, 5580 sayılı Kanun'un 7. maddesinde yapılan değişikliğin yürürlüğe girdiği 02/12/2016 tarihinden sonra özel öğretim kurumları tarafından, 5580 sayılı Kanun kapsamında geçici kapatmayı gerektiren fiillerin işlenmesi halinde, tekerrür hükümlerinin uygulanması yönünden dikkate alınacaktır.
Aksi durum mükerrer cezalandırma sonucu doğurur ki; bu durum, 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 38. maddesine aykırılık teşkil eder.
İdare Mahkemesince verilen karar ve dayandığı gerekçe usul ve kanuna uygun olup, bozulmasını gerektiren bir neden bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile anılan kararın yukarıda yer alan açıklama ile onanmasına ve temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 11/03/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.