Danıştay 8. Daire 2019/202 Esas 2021/1550 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/202
Karar No : 2021/1550

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Malmüdürlüğü - …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Antalya İli, Kaş İlçesi, … Köyü, …Mevkii … ada, … parsel (eski … parsel) sayılı taşınmazın 6292 sayılı Kanun'un 7. maddesi uyarınca tarafına bedelsiz iadesi istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı Kaş Malmüdürlüğü işleminin iptaline karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı karar ile; dosyadaki bilgi ve belgelerle yukarıdaki açıklanan mevzuat çerçevesinde davacının iadesini istediği taşınmazın Maliye Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğü'nün … tarih ve …,…,… sayılı inceleme raporunda; iade edilemeyecek taşınmaz olduğunu, tamamının Kaş - Patara Özel Çevre Koruma Bölgesinde kaldığını, öte yandan 6292 sayılı yasanın 7/4. maddesi uyarınca '' Özel kanunlar gereğince değerlendirilmesi gereken veya Maliye Bakanlığınca belirlenen taşınmazlar ilgililerine iade edilemez'' hükmü uyarınca, özel çevre koruma bölgesinde kalan taşınmazın iadesinin reddedilmesine ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacının 6292 sayılı Kanun'un 7. maddesi uyarınca hak sahibi olduğu, dava konusu işlem ve temyize konu kararın hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NIN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının gerekçesi değiştirilmek suretiyle onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı tarafından; Antalya İli, Kaş İlçesi, … Köyü, … Mevkii … ada, … parsel (eski … parsel) sayılı taşınmazın 6292 sayılı Kanun'un 7. maddesi uyarınca tarafına bedelsiz iade edilmesi istemiyle davalı idareye başvuruda bulunulmuştur.
Davacının başvurusunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı Kaş Malmüdürlüğü işleminin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
6292 sayılı Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi ve Hazine Adına Orman Sınırları Dışına Çıkarılan Yerlerin Değerlendirilmesi ile Hazineye Ait Tarım Arazilerinin Satışı Hakkında Kanunun "Amaç ve Kapsam" başlıklı 1. maddesinde; "...bu Kanun ile 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanununun 2 nci maddesi gereğince Hazine adına orman sınırları dışına çıkarılan yerlerin değerlendirilmesinin amaçlandığı ve Kanunun, 6831 sayılı Kanunun 2 nci maddesine göre Hazine adına orman sınırları dışına çıkarılan yerler hakkında uygulanacağı..." belirtilmiştir.
Aynı Kanunun "2/A veya 2/B Belirtmelerinin Terkini ve İade Edilecek Taşınmazlar" başlıklı 7. maddesinin 1. fıkrasında ise; İlgililer tarafından idareye başvurulması ve idarece bu başvuru üzerine veya resen yapılan inceleme ve araştırma sonucunda doğruluğu tespit edilmesi hâlinde;
a) Tapu ve kadastro veya imar mevzuatına göre ilgilileri adına oluşturulan ve tapuda halen kişiler adına kayıtlı olan taşınmazlardan Hazine adına orman sınırı dışına çıkarıldığı gerekçesiyle tapu kütüklerine 2/A veya 2/B belirtmesi bulunan veya konulan taşınmazların tapu kayıtları bedel alınmaksızın geçerli kabul edilir ve tapu kütüklerindeki 2/A veya 2/B belirtmeleri terkin edilerek tescilleri aynen devam eder, aynı gerekçeyle bu nitelikteki taşınmazlar hakkında dava açılmaz, açılan davalardan vazgeçilir, açılan davalar sonucunda tapularının iptaliyle Hazine adına tesciline karar verilen, kesinleşen ve tapuda henüz infaz edilmeyen taşınmazlar hakkında da aynı şekilde işlem yapılır. Ancak bu kararlardan infaz edilerek tapuda Hazine adına tescil edilen taşınmazlar ise, ilgilileri tarafından bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki yıl içinde idareye başvurulması hâlinde, bedelsiz olarak önceki kayıt maliklerine veya kanuni mirasçılarına iade edilir.
b) Özel kanunları gereğince Devlet tarafından kişilere satılan, dağıtılan, trampa edilen, bedelli veya bedelsiz olarak devredilen veya iskânen verilen ya da özelleştirme suretiyle satılanlar ile hisseleri devredilen özel hukuk tüzel kişileri adına kayıtlı olan ancak daha sonra Hazine adına orman sınırı dışına çıkarıldığı gerekçesiyle tapu kütüklerine 2/A veya 2/B belirtmesi konulan taşınmazların tapu kayıtları geçerli kabul edilir, aynı gerekçeyle bu nitelikteki taşınmazlar hakkında dava açılmaz, açılan davalardan vazgeçilir, açılan davalar sonucunda Hazine adına tescil edilenler ise, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki yıl içinde ilgilileri tarafından idareye başvurulması hâlinde önceki maliklerine veya kanuni ya da akdî haleflerine bedelsiz olarak iade edilir. Ancak, bu kişilerden taşınmazlarına karşılık daha önce yer verilenlere veya bedeli ödenenlere iade işlemi yapılmaz.
c) Bu fıkra kapsamında kalan taşınmazların kullanıcılarının kayıt maliklerinden farklı kişiler olmaları ve kayıt maliklerinin bu fıkradan yararlanmak istemeleri hâlinde, kullanıcılar bu Kanunda belirtilen şartları taşısalar dahi doğrudan satış hakkından yararlanamazlar." kuralına yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlıkta, Antalya İli, Kaş İlçesi, … Köyü, … Mevkii, … ada, … parsel (eski … parsel) sayılı dava konusu taşınmazın 1942 yılında yapılıp kesinleşen orman tahdit sınırlarında iken kadastro çalışmaları kapsamında iyi niyetle zilyedinde (tasarrufunda) bulundurduğundan davacı adına tespit gördüğü, 1991 yılında ise 2/B maddesi uygulaması yapılarak Hazine adına orman sınırları dışına çıkarıldığı, Maliye Hazinesince açılan tapu iptal davasında … Asliye Hukuk Mahkemesi'nin … tarihli, E:…, K:… sayılı kararı ile gerçek kişilerin zilyetlik ve mülkiyetini kanıtlamaya yarayan orman sınırları içerisinde yer alan tapu ve belgelerin hiçbir hukuki değerinin bulunmadığı, davalıların adına oluşan 1972 tespiti ve buna dayalı tapunun yok hükmünde olduğu gerekçesiyle tapu kaydının iptal edildiği anlaşılmaktadır.
Yukarıda metnine yer verilen 6292 sayılı Kanunun 7.maddesi uyarınca bedelsiz iade hakkının doğabilmesi için herşeyden önce tapu ve kadastro veya imar mevzuatına göre ilgilileri adına usulüne uygun oluşturulmuş ve tapuda tescil edilmiş bir taşınmazın bulunması ve bu taşınmazın Hazine adına orman sınırı dışına çıkarılarak tapu kütüğüne 2/A veya 2/B belirtmesinin konulması gerekmektedir.
Olayda ise, … Asliye Hukuk Mahkemesi'nin E:… esas sayısında açılan tapu iptal davasında verilen … tarihli ve K:… sayılı karar ile uyuşmazlık konusu taşınmazın usulüne uygun olarak tespit ve tescil edilmediği gerekçesiyle tapu kaydının iptal edildiği görülmüştür.
Bu durumda, uyuşmazlık konusu taşınmazın usulüne uygun olarak oluşturulmuş ve tapuda tescil edilmiş bir taşınmaz olmadığı açık olup, davacının 6292 sayılı Kanunun 7. maddesi uyarınca bedelsiz iade hakkı bulunmadığından dava konusu taşınmazın iade edilmesi istemiyle yapılan başvurunun reddine yönelik dava konusu işlemde hukuka aykırılık, davanın reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararına yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin Bölge İdare Mahkemesi kararında ise sonucu itibarıyla hukuki isabetsizlik bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle,
1. Temyiz isteminin reddine,
2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının yukarıda yer alan GEREKÇEYLE ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 16/03/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.