Danıştay 12. Daire 2020/4462 Esas 2021/1338 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2020/4462
Karar No : 2021/1338


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …

VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı

VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Türk Silahlı Kuvvetleri emrinde subay olarak görev yapmakta iken Yüksek Askeri Şura kararı ile ilişiği kesildikten sonra 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu'nun Geçici 32. maddesi kapsamında araştırmacı olarak atanan davacı tarafından, statü dışındaki döneme ait aylıklarının ve OYAK aidat ve kar paylarının ödenmesi talebiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin işlemin iptali ile yoksun kalınan parasal hakların ödenmesi istemiyle açtığı davanın reddi yolundaki Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ... Daire Başkanlığının … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının 7103 sayılı Kanun'un 23. maddesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'na eklenen Geçici 9. madde uyarınca kaldırılarak yargılamanın yenilenmesi ve dava konusu işlemin iptali ile yoksun kalınan parasal haklarının hakediş tarihinden itibaren her ay işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdari Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; 926 sayılı Kanun'un Geçici 32. maddesinde, anılan maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce Yüksek Askerî Şûra kararıyla ilişiği kesilenlere kamu görevine yeniden atanma imkânı getirildiği ve bu durumda olanların yararlanabileceği özlük ve parasal hakların ayrıntılı bir şekilde düzenlendiği; ancak, statü dışında geçen sürelere ilişkin olarak aylık ve OYAK aidat ve kâr paylarının ödeneceğine ilişkin olarak herhangi bir düzenlemeye yer verilmediğinden, davacının başvurusunun reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, yargılamanın yenilenmesi talebinin kabulüne, Askerî Yüksek İdare Mahkemesi ... Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının kaldırılmasına, yeniden yapılan yargılama neticesinde davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince; istinaf başvurusuna konu ... İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından; statü dışındaki sürelere ait parasal haklarının ödenmesi için yasal düzenlemeye ihtiyaç olmadığı, söz konusu haklarının mülkiyet hakkı kapsamında olduğu ve bu hakkın ihlal edildiği, 926 sayılı Kanun'un Geçici 32. maddesinin 3. fıkrasında, açıkta geçen sürelerin Türk Silahlı Kuvvetlerinde geçmiş kabul edileceği düzenlemesine yer verildiği, bu nedenle parasal haklarının da ödenmesi gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından; temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile … Bölge İdare Mahkemesi ... Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, duruşma istemi yerinde görülmeyerek, gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Türk Silahlı Kuvvetleri emrinde subay olarak görev yapmakta iken Yüksek Askeri Şura kararı ile ilişiği kesildikten sonra … sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu'nun Geçici 32. maddesi kapsamında araştırmacı olarak atanan davacı tarafından, 23/05/2014 tarihinde yapılan başvuru üzerine Avrupa İnsan Hakları Mahkemesince iç hukuk yollarının tüketilmediği gerekçesiyle verilen kabul edilemezlik kararının davacıya tebliğinden itibaren üç aylık süre içerisinde, statü dışındaki döneme ait aylıklarının ve OYAK aidat ve kar paylarının ödenmesi talebiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin işlemin iptali ile yoksun kalınan parasal hakların ödenmesi istemiyle açtığı davanın reddi yolundaki Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ... Daire Başkanlığının … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının 7103 sayılı Kanunun 23. maddesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununa eklenen Geçici 9. madde uyarınca kaldırılarak yargılamanın yenilenmesi ve dava konusu işlemin iptali ile yoksun kalınan parasal haklarının hakediş tarihinden itibaren her ay işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT :
11/02/2017 tarih ve 29976 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6771 sayılı T.C. Anayasası'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'la Anayasa'ya eklenen Geçici 21. maddenin (E) bendinde, askeri yargının kaldırıldığı ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesi'nde görülmekte olan dosyalardan kanun yolu incelemesi aşamasında olanların Danıştay'a, diğer dosyaların ise görevli ve yetkili idari yargı mercilerine bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 4 ay içinde gönderileceği düzenlemesine yer verilmiştir.
25/08/2017 tarih ve 30165 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 694 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin 203. maddesinde, 1602 sayılı Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Kanunu'nun yürürlükten kaldırıldığı, 36. maddesiyle 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu'na eklenen geçici 45. maddesinde ise, Askeri Yüksek İdare Mahkemesinde kanun yolu incelemesi aşamasında olan dava dosyalarının Danıştaya, diğerlerinin Ankara İdare Mahkemelerine herhangi bir karara gerek kalmaksızın gönderileceği düzenlenmiştir.
Anılan düzenlemeler değerlendirildiğinde, askeri yargının kaldırıldığı, 1602 sayılı Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Kanunu'nun mülga olduğu, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi'nde kanun yolu incelemesi aşamasında olan dava dosyalarının Danıştay'a, diğer dosyaların ise görevli ve yetkili idari yargı mercilerine gönderileceği anlaşılmakla; dava dosyalarının devrini müteakip "usul kurallarının derhal uygulanırlığı ilkesi" gereğince uyuşmazlığın çözümünde 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu hükümlerinin uygulanması gerekmektedir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 18/06/2014 tarih ve 6545 sayılı Kanun'un 27. maddesiyle eklenen Geçici 8. maddesinde, bu Kanunla idari yargıda kanun yollarına ilişkin getirilen hükümlerin, 2576 sayılı Kanun'un, bu Kanunla değişik 3. maddesine göre kurulan bölge idare mahkemelerinin tüm yurtta göreve başlayacakları tarihten sonra verilen kararlar hakkında uygulanacağı, 2577 sayılı Kanun'un 18/06/2014 tarih ve 6545 sayılı Kanun'un 19. maddesiyle değişik 45. maddesinin 1. bendinde ise, idare ve vergi mahkemelerinin kararlarına karşı, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi, mahkemenin bulunduğu yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde istinaf yoluna başvurulabileceği kurala bağlanmıştır.
Anılan Kanun'un Geçici 8. maddesinde belirtilen bölge idare mahkemeleri İstanbul, Bursa, İzmir, Ankara, Konya, Samsun, Erzurum ve Gaziantep illerinde kurulmuş olup, anılan Bölge İdare Mahkemeleri, Adalet Bakanlığı tarafından 07/11/2015 tarih ve 29525 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Bölge Adliye Mahkemeleri ve Bölge İdare Mahkemeleri'nin Tüm Yurtta Göreve Başlayacakları Tarihe İlişkin Kararı uyarınca 20/07/2016 tarihinde göreve başlamışlardır.
2577 sayılı Kanun'un, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi 3. Daire Başkanlığının 22/11/2012 tarih ve E:2012/1038, K:2012/2286 sayılı kararının verildiği tarihte yürürlükte bulunan ve 6352 sayılı Yasa ile değişik “İtiraz” başlıklı 45. maddesinde sayılan uyuşmazlıklarla ilgili olarak, idare ve vergi mahkemelerince verilen nihai kararlar ile tek hakimle verilen nihai kararlara, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi, mahkemelerin bulunduğu yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine itiraz edilebileceği hüküm altına alınmış olup, 46. maddesinde ise, itiraz yolu öngörülmeyen idare mahkemelerinin nihai kararlarının Danıştay'da temyiz edileceği belirtilmiştir.
Öte yandan; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanun'un "Temyiz incelemesi üzerine verilecek kararlar" başlıklı 49. maddesi, 1. fıkrasında, "Temyiz incelemesi sonunda Danıştay;
a) Kararı hukuka uygun bulursa onar. Kararın sonucu hukuka uygun olmakla birlikte gösterilen gerekçeyi doğru bulmaz veya eksik bulursa, kararı, gerekçesini değiştirerek onar.
b) Kararda yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmayan maddi hatalar ile düzeltilmesi mümkün eksiklik veya yanlışlıklar varsa kararı düzelterek onar.
2. fıkrasında, Temyiz incelemesi sonunda Danıştay;
a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c) Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması, sebeplerinden dolayı incelenen kararı bozar.
3. fıkrasında, kararların kısmen onanması ve kısmen bozulması hâllerinde kesinleşen kısım Danıştay kararında belirtilir.
4. fıkrasında, Danıştayın ilk derece mahkemesi olarak baktığı davaların temyizen incelenmesinde bu madde ile ısrar hariç 50. madde hükümleri kıyasen uygulanır." kuralına yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıdaki açıklamalar ve yürürlükteki mevzuat göz önüne alındığında; Askerî Yüksek İdare Mahkemesi ... Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ilk kararının, 20/07/2016 tarihi öncesinde verildiği ve 2577 sayılı Kanun'a göre temyize tabi bir karar olduğu, bu nedenle, bahsi geçen karara karşı yargılamanın yenilenmesi isteminde bulunulması üzerine verilen ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının da, doğrudan temyize tabi olduğu ve temyiz incelemesinin de Danıştay'da yapılacak olması karşısında, … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince görevsizlik kararı verilerek, dosyanın, Danıştay'a gönderilmesi gerekirken, davacı tarafından yapılan istinaf başvurusunun reddine karar verilmesinde usul kurallarına uygunluk görülmemiştir.
Nitekim; Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun 20/01/2021 tarih ve E:2020/916, K:2021/67 sayılı kararı da bu yöndedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Yukarıda özetlenen gerekçeyle, yargılamanın yenilenmesi talebinin kabulü ile Askerî Yüksek İdare Mahkemesi ... Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının kaldırılması ve yeniden yapılan yargılama neticesinde verilen davanın reddine ilişkin idare mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu ... İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 16/03/2021 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.