Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2021/16636 Esas 2022/1963 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 37. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : Kadastro Tespitine İtiraz
MAHKEMESİ : ... ... 1. Kadastro Mahkemesi

Taraflar arasında ... ... 1. Kadastro Mahkemesinde görülen dava sonucunda verilen hükme karşı davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 37. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş olup, bu kez davalı vekili tarafından Bölge Adliye Mahkemesi kararı temyiz edilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Kadastro sırasında, ... İlçesi ... Köyü/Mahallesi çalışma alanında bulunan 151 ada 7 ve 14 parsel sayılı taşınmazlar davacı ... adına tespit edilmiş, sonrasında komisyon kararı ile tespit tutanaklarının iptali ile Hazine adına tespitin yapılmasına, taşınmazın beyanlar hanesine ...'in kullanımında olduğunun yazılmasına karar verilmiştir.
Davacı vekili, dava konusu 151 ada 7 ve 14 parsellerin ilk askı ilan cetvelinde müvekkili adına tespit görmüşken, komisyon kararı ile Hazine adına tespit gördüğünü belirterek, komisyon tarafından yapılan tespitlerin iptali ile dava konusu parsellerin müvekkili adına tespit ve tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kabulüne, 151 ada 14 ve 151 ada 7 parsellere ilişkin 01.02.2018 tarihli kadastro komisyonu tutanaklarının iptaline, taşınmazların tespit gibi ayrı ayrı davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş olup; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından istinaf edilmiş, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş ve bu defa bu karar davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi sehven kesinleştirdiği ... bu dosyada temyiz isteminin kabulüne ilişkin ek karar vermiş ve dosyayı Dairemize göndermiştir.
Dava, 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun geçici 8. maddesi gereğince yapılan kadastro tespitine itiraza ilişkindir.
Öncelikle ve önemle belirtmek gerekir ki; Bölge Adliye Mahkemesince süresinde verilmeyen ek istinaf dilekçesine itibar edilemeyeceğinin ve İlk Derece Mahkemesinde ileri sürülmeyen savunmaların istinaf aşamasında ileri sürülemeyeceğinin ve yeni delile dayanılamayacağının belirtilmesi haklı ve isabetlidir. Ancak cevap dilekçesi vermeyerek davacının tüm iddialarını inkar ettiği varsayılan davalı Hazine vekili istinaf dilekçesinde imar ve ihya yolu ile mülkiyet kazanılamayacağı itirazında bulunmuştur. Davalı Hazine vekilinin bahsi geçen itirazının zilyetlik araştırmasına yönelik istinaf sebebini içerdiği kuşkusuzdur.
Somut olayda İlk Derece Mahkemesince keşif yapılmaksızın, uzman bilirkişilerden rapor alınmaksızın ve zilyetlik araştırmasına gidilmeksizin karar verildiği anlaşılmaktadır.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece öncelikle, çekişmeli taşınmazlara ait eski ve yeni tarihli ortofoto ve uydu fotoğrafları ile Harita Genel Müdürlüğü web sitesinin hava fotoğrafı sorgulama sayfasına girilerek taşınmaz bölümlerinin bulunduğu köyü/mahalleyi/mevkiyi kapsayacak şekilde hangi yıllara ait hava fotoğrafları bulunduğu araştırılıp belirlenmek ve (denetimin sağlanması bakımından) ilgili sayfanın çıktısı dosya içerisine konulmak suretiyle buradan elde edilen verilere göre dava konusu taşınmazların tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait (bulunmadığı taktirde bu tarihlere en yakın tarihlere ait) stereoskopik hava fotoğraflarının en az üç tanesi tarihleri açıkça yazılmak suretiyle Harita Genel Müdürlüğünden getirtilerek dosya arasına konulmalı, bundan sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile jeodezi ve fotogrametri mühendisi, 3 kişilik ziraat mühendisi bilirkişi kurulu, orman bilirkişisi ve teknik bilirkişinin katılımıyla keşif yapılmalı ve yapılacak bu keşif sırasında dinlenecek yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazların geçmişte ne durumda bulunduğu, ilk olarak ne zaman ve nasıl kullanılmaya başlandığı, kime ait olduğu, imar-ihyaya konu edilip edilmediği, imar-ihyaya konu edilmiş ise ihyanın ne zaman başlayıp bitirildiği etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, dinlenen yerel bilirkişi ve tanık beyanlarının çelişmesi halinde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle çelişki giderilmeye çalışılmalı; orman ve jeodezi ve fotogrametri bilirkişisilerine hava fotoğrafları üzerinde stereoskop aletiyle inceleme yaptırılarak, dava konusu taşınmazların önceki niteliğinin, imar-ihyaya en erken ne zaman başlandığı ve tamamlandığı, taşınmazların ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine en erken ne zaman başlanıldığı ve imar–ihyanın tamamlandığı tarihten tespit tarihine göre 20 yıllık sürenin davasız-aralıksız geçip geçmediği, taşınmazların ne şekilde kullanıldığı, üzerinde bulunan ağaçların cinsi, sayısı, yaşı, dağılımı, kapalılık oluşturup oluşturmadıkları hususlarında rapor düzenlettirilmeli; ziraatçi bilirkişi kuruluna, çekişmeli taşınmazlar üzerinde ekonomik amaca uygun zilyetlik bulunup bulunmadığını, ekonomik amaca uygun zilyetlik varsa hangi tarihten beri ve hangi tasarruflar ile sürdürüldüğünü, çekişmeli taşınmazların niteliğini, kullanım durumunu ve zilyetlik süresini kesin olarak belirleyen, somut verilere ve bilimsel esaslara dayanan rapor hazırlattırılmalı ve hangi taşınmaza ait olduğuna dair gerekli açıklamanın yapıldığı fotoğrafların raporlara eklenmesi istenmeli; fen bilirkişisinden, keşfi takibe imkan verir kroki ve rapor alınmalı ve bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek ulaşılacak sonuca göre karar verilmelidir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile ... Bölge Adliye Mahkemesi 37. Hukuk Dairesinin kararının KALDIRILMASINA, İlk Derece Mahkemesi hükmünün 6100 sayılı HMK'nin 371. maddesi uyarınca BOZULMASINA, dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine 03.03.2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.