Danıştay 10. Daire 2020/1262 Esas 2021/1179 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2020/1262
Karar No : 2021/1179

KARARIN DÜZELTİLMESİNİ
İSTEYEN (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Petrol Taşıma A.Ş.
VEKİLLERİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının bozulmasına dair Danıştay Onuncu Dairesi'nin 12/03/2019 tarih ve E:2016/29, K:2019/2016 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı kamu iktisadi teşebbüsüne ait 17 adet gemi/deniz aracının Türk Uluslararası Gemi Sicilinden terkin edilerek Milli Gemi Siciline tescil edilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla, Türk Uluslararası Gemi Sicili (TUGS) ve Milli Gemi Sicili (MGS) işlemlerine ilişkin olarak davalı idare tarafından yapılan denetim sonucunda aralarında davacı şirketin gemilerinin de bulunduğu İstanbul Liman Başkanlığı Türk Uluslararası Gemi Sicilinde tescili bulunan 155 adet gemi ve deniz aracının 4490 sayılı Kanuna aykırı olarak TUGS'ye tescil edildiğinin tespit edildiği, davacıya ait 17 adet gemi/deniz aracının da TUGS'ye tescil olmaması gereken gemi cinslerinden olduğunun ve tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içerisinde söz konusu gemilerin Milli Gemi Siciline nakil talebinde bulunulmaması halinde mevcut sicil kayıtlarının terkini ile Milli Gemi Siciline nakil işlemlerinin re'sen yapılacağının İstanbul Liman Başkanlığının … tarih ve … sayılı yazısı ile 30/01/2015 tarihinde davacı şirkete bildirildiği, davacı şirket tarafından 10/02/2015 tarihinde davalı idareye itiraz edildiği, belirtilen süre içerisinde terkin ve tescil talebinde bulunulmaması üzerine dava konusu … tarihli ve … sayılı işlemin tesis edildiği, bu işlemin iptali ile bahse konu gemi/deniz araçlarının yeniden Türk Uluslararası Gemi Siciline tesciline karar verilmesi istemiyle bakılan davanın açıldığı, gemi sicil memurluğunca ittihaz olunan karar ve yapılan muamelelere karşı vukubulacak şikayet ve itirazları tetkik ederek karara bağlamak görevinin, sicil dairesinin bağlı bulunduğu asliye ticaret mahkemesine ait olduğu, bu durumda; davacı şirkete ait 17 adet gemi/deniz aracının Türk Uluslararası Gemi Sicilinden terkin edilerek Milli Gemi Siciline tescil edilmesinden kaynaklanan uyuşmazlığın görüm ve çözümünün adli yargının görevli olduğu gerekçesiyle davanın görev yönünden reddine karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Davacının temyiz başvurusu üzerine Danıştay Onuncu Dairesince, Türk Ticaret Kanunu'nun 995. maddesi uyarınca, Türk Uluslararası Gemi Siciline ilişkin işlemlerde Türk Ticaret Kanunu'na göre daha özel nitelikte olan 4490 sayılı Türk Uluslararası Gemi Sicili Kanunu ile 491 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un uygulanacağı dikkate alındığında, söz konusu gemi/deniz araçlarının Türk Uluslararası Gemi Sicilinden terkin edilerek Milli Gemi Siciline tescil edilmesi yönünde bir iradesi bulunmayan davacı hakkında, iradesi dışında, idarenin tek taraflı ve icrai nitelikteki işlemiyle sicil değişikliğine gidilerek tesis edilen işlemin görüm ve çözümünün idari yargının görev alanına girdiği sonucuna ulaşıldığı, bu itibarla, davacı şirkete ait 17 adet gemi/deniz aracının Türk Uluslararası Gemi Sicilinden terkin edilerek Milli Gemi Siciline tescil edilmesinden kaynaklanan uyuşmazlığın görüm ve çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu gerekçesiyle davanın görev yönünden reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmadığı gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.

KARAR_DÜZELTME
TALEP_EDENİN_İDDİALARI : Davalı idare tarafından, dava konusu işleme karşı asliye ticaret mahkemelerine itiraz edilebileceği ileri sürülerek Danıştay Onuncu Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davacı tarafından savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY_TETKİK_HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Karar düzeltme isteminin kabulü ile İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Onuncu Dairesinin 12/03/2019 tarih ve E:2016/29, K:2019/2016 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlık yeniden incelendi:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Dosyanın incelenmesinden, dava konusu işlem ile uyuşmazlığa konu davacı şirkete ait 17 adet gemi/deniz aracı ile birlikte toplam 55 adet gemi/deniz aracının Türk Uluslararası Gemi Sicilinden terkin edilerek Milli Gemi Siciline tescil edildiği, bu işlemin iptali istemiyle idare mahkemelerinde açılan diğer dosyalarda görev ret kararları verildiği ve bu görev ret kararlarının Dairemizce onandığı (Dairemizin E:2015/5212, E:2016/3143-3162-3171-3197-3505-3563 sayılı dosyaları), bahsi geçen işleme karşı İstanbul 17. Asliye Ticaret Mahkemesinde (Denizcilik İhtisas Mahkemesi Sıfatıyla) açılan davaların ise anılan mahkemede görülmekte olduğu anlaşılmaktadır.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın görev yönünden reddine ilişkin … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı temyize konu kararının ONANMASINA, 16/03/2021 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.