BAM Hukuk Mahkemeleri Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi 2019/231 Esas 2021/1773 Karar Sayılı İlamı

T.C. ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAM 22. HUKUK DAİRESİ

T.C.
A N K A R A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ
22. H U K U K D A İ R E S İ
..

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : ... (...)
ÜYE : ... (...)
ÜYE : ... (...)
KATİP : ... (...)
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 5. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 27/06/2018
ESAS-KARAR NO ...
DAVANIN KONUSU : Alacak
KARAR TARİHİ : 04/11/2021
YAZILDIĞI TARİH : 23/11/2021

Taraflar arasında yukarıda bilgileri belirtilen kararın Dairemizce incelenmesi davalı tarafından istenmiş, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 352. maddesi uyarınca, yapılan ön inceleme sonucu, istinaf dilekçesinin süresi içinde verildiği ve eksiklik bulunmadığı anlaşıldığından inceleme aşamasına geçilmiştir. İncelemenin dosya üzerinde yapılmasına karar verildi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ
İDDİANIN ÖZETİ
Davacı vekili; müvekkili ile davalı arasında 01/04/2012 tarihinden geçerli olmak üzere..." imzalandığını, müvekkilinin sözleşmenin 11. maddesinde belirtilen işyerinin açılmasına veya işletilmesine katkıda bulunmak ve işyerindeki ticari faaliyetlerini artırmak amacıyla 7.533,12 TL davalıya katkı sağladığını, davalının sözleşmeye uymadığını, işyerini devrettiğini, işyerindeki faaliyetine son verdiğini, müvekkilinin yetkilendirmiş olduğu bayi veya distribütör vasıtasıyla dağıtımını yaptığı bira ürünlerini, tüketici taleplerine uygun, düzenli ve süreklilik arz edecek şekilde satın almadığını, müşteri talebini karşılayacak şekilde etkin olarak bulundurmadığını, müvekkili şirketin bira ürünlerini satmadığını, sözleşmenin 14. maddesine göre işleticinin kendisinin veya birlikte çalışanlarının sözleşmede belirtilen hükümlerinden, yükümlülüklerinden veya taahhütlerinden herhangi birini yerine getirmemesi veya ihlal etmesi halinde önceden herhangi bir ihtar ve hükme gerek kalmaksızın tek taraflı olarak derhal sözleşmeyi feshetmeye, her türlü alacakları ile birlikte uğradığı her türlü zararı talep etmeye yetkili olduğunu, sözleşmenin 15. maddesine göre işleticinin sözleşmede belirtilen hükümlerden herhangi birine uymaması veya sözleşmenin feshine sebebiyet vermesi halinde şirket veya bayi/distribütör kayıtlarındaki borçları ile şirket ve bayi/distribütörden almış olduğu mali yardım, katkılar ve her türlü sabit yatırım harcamalarının tümünü ve uygulanan iskonto tutarlarını faiziyle birlikte geri ödemeyi ve ayrıca 4.000,00 USD cezai şart ile birlikte kar kaybı da dahil olmak üzere uğradığı her türlü zararı ödemeyi taahhüt ettiğini belirterek fazlaya dair haklar saklı kalmak kaydıyla şimdilik 4.000,00 USD cezai şartın devlet bankalarının USD ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranıyla fiili ödeme günündeki ... Bankası efektif döviz kuru üzerinden TL olarak, 7.533,12 TL mali yardım, katkı tutarının verildiği tarihten itibaren avans faiziyle davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMANIN ÖZETİ
Davalıya dava dilekçesi tebliğ edilmiş, davalı cevap sunmamıştır.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ
Mahkemece, davacı ile davalı arasında bayilik sözleşmesi imzalandığı, davacının davalıya sözleşme gereğince 7.533,12 TL mali yardımda bulunduğu, davalının sözleşme hükümlerine uymadığı, ticari faaliyetine son verdiği, bu hususun değişik iş dosyasında alınan bilirkişi raporu ve resmi kurum yazılarıyla sabit olduğu, bu durumda davacının sözleşmedeki hükümler gereğince sözleşmenin ifası için yaptığı mali yardım bedeli ile sözleşmenin 15. maddesi uyarınca 4.000,00 USD cezai şartın tahsilini talep edebileceği gerekçesi ile;
-Davanın kabulüne, 4.000,00 USD'nin dava tarihinden itibaren devlet bankalarınca dolar cinsinden 1 yıl vadeli mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı üzerinden işletilecek faizi ile birlikte fiili ödeme günündeki efektif satış kuru üzerinden TL karşılığı ile davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, 7.533,12 TL mali yardım katkı tutarının 10/05/2012 tarihinden itibaren avans faiziyle davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ
İstinaf eden davalı; Sözleşmedeki tüm yükümlülüklere uyduğunu davanın reddi gerektiğini bildirmiştir.
UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR
Katkı payı ve cezai şart talebinin değerlendirilmesi uyuşmazlık konusudur.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, sözleşme kapsamında katkı payı ödemesi ile sözleşmeden kaynaklanan cezai şartın tahsili istemine ilişkindir.
İnceleme, 6100 sayılı HMK’nin 355.maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebeplerle sınırlı, ancak kamu düzenine ilişkin nedenler resen göz önünde tutularak yapılmıştır.
Taraflar arasında davacının şirket, davalının(... ...-...) işletici, ..... distribütör olarak imzaladığı 01/04/2012 tarihli Satış Sözleşmesinin (Kapalı Satış Noktası Sözleşmesi) düzenlendiği; sözleşmenin 2.maddesinde, "İşletici işletmekte olduğu işyerinde şirketin yetkilendirmiş olduğu bayi ve distribütör vasıtasıyla dağıtımını yaptığı bira ürünlerini, tüketici taleplerine uygun, düzenli ve süreklilik arz edecek şekilde satın almayı, müşteri talebini karşılayacak şekilde etkin olarak bulundurmayı ve satmayı kabul ve taahüt eder."; 6.maddesinde, "İşletici, şirkete önceden bildirip yazılı onay almadan sözleşme süresince faaliyet alanının ve nevini değiştiremez, işyerini başkasına devir ve temlik edemez, kiralayamaz ve yeni ortak alamaz veya ortak değiştiremez."; 11. maddesinde, "Şirket işyerinin açılmasında veya işletilmesine katkıda bulunmak ve işyerindeki ticari faaliyetlerini artırmak amacı ile bayi ve distribütör ile işleticinin karşılıklı mutabakata vardığı 7.534,00 bayilik veya distribütörlük sözleşmesine dayanarak bayi ve distribütör aracılığıyla taraflar arasında mutabık kalınan şekilde, herhangi bir hedefe veya yahut rakip ürünlerin satılmaması koşuluna bağlı olmadan sözleşme süresi boyunca bir kereye mahsus verecektir."; 15.maddesinde de, "İşletici sözleşme süresi içinde işletmeyi kısmen veya tamamen çalıştırmaması, işletmeyi devretmesi veya işletmede iş değişikliği yapması veya işbu sözleşmede belirtilen hükümlerden herhangi birini ihlal etmesi veya ilgili mevzuatlara aykırılıktan kaynaklanan nedenler ile faaliyetine son verilmesi veya askıya alınması gibi nedenler ile işbu sözleşmenin feshine sebebiyet vermesi halinde kredi ve/veya katkının kendisine henüz ödenmemiş kısmını talep etme hakkını yitireceği gibi şirket veya bayi veya distribütör kayıtlarındaki borçları ile şirketten ve/veya bayi ve distribütörden almış olduğu mali yardım, katkılar ve her türlü sabit yatırım harcamalarının tümünü ve uygulanan iskonto tutarlarını verildiği tarihten itibaren işlemiş ticari faizi de dahil olmak üzere ... Bankası tarafından uygulanan avans işlemlerindeki güncel faiz oranı üzerinden hesaplanacak faizi ile birlikte şirket ve/veya bayi ve distribütöre nakden ve defaten itirazsız geri ödemeyi ve ayrıca şirkete 4.000,00 ... .... cezai şart ile birlikte şirket ve/veya bayi veya distribütörün kay kaybı da dahil olmak üzere uğradığı her türlü zararını itiraz etmeksizin nakden ve defaten ödemeyi kabul ve taahhüt eder. İşletici, cezai şartın tenkisini hiçbir şekilde talep edemez. " hükümlerinin bulunduğu görülmüştür.
Dosyaya sunulan 08.05.2012 tarihli faturada ... ... ... tarafından ......Şirketine 7.533,12 TL tutarlı hizmet bedeli adı altında fatura düzenlendiği; davalının 22.09.2011 tarihinde ... ... adlı iş yerini açtığı anlaşılmıştır. Davalıya 7.533,12 TL de 10.05.2012 tarihinde ödenmiştir.
Mahkemece, yargılamanın HMK'da düzenlenen usul kurallarına uygun olarak yapılmış olmasına, kamu düzenine aykırılık hallerinin bulunmamasına, dosya kapsamındaki bilgi, belge ve toplanan deliller değerlendirilip yasal düzenlemelere uygun isabetli, yeterli gerekçeyle karar verilmiş olmasına ve özellikle davalının sözleşmede belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmediğine, davacının ödemiş olduğu katkı payından kaynaklı olarak 7.533,12 TL ve 4.000 USD cezai şart alacağını talep edebileceğinin anlaşılmasına göre ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında mahkeme kararında usul ve esas yönünden hukuka aykırılık olmadığından davalının istinaf başvurusunun HMK'nin 353/1.b.1. maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir.

HÜKÜM :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davalının istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353/1-b.1.maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 1.273,59-TL istinaf karar ve ilam harcından, peşin alınan 318,40-TL harcın mahsubu ile bakiye 955,19-TL harcın istinaf eden davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
3-İstinaf eden tarafından yapılan istinaf posta giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından karşı taraf lehine vekalet ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
5-HMK'nin 333.maddesi gereğince gider avansından kalanının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
6-Kararın tebliğinin ilk derece mahkemesince yapılmasına,
HMK'nin 362/1.a maddesi gereğince dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda kesin olmak üzere 04/11/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

...
Katip ...
NOT: BU BELGE ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞ OLUP, AYRICA FİZİKİ OLARAK İMZALANMAYACAKTIR.
"5070 sayılı Kanun m. 5 ve 6098 sayılı TBK m. 15. uyarınca elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan fiziki imza ile aynı sonucu doğurur."