Danıştay 6. Daire 2018/1500 Esas 2021/4336 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2018/1500
Karar No : 2021/4336

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı/…
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN ÖZETİ : Danıştay Altıncı Dairesinin 14/05/2014 tarihli, E:2013/4418, K:2014/3763 sayılı bozma kararına uyularak … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Bilirkişi raporunda, düzenleme sahasında 40 m2 ve 7 m2 büyüklüğünde yoldan ihdas edilen alan bulunduğu tespitine yer verilmiş ve parselasyon işleminin, düzenleme ortaklık payı (DOP) kesilirken uyuşmazlık konusu parselin önceki terk oranının dikkate alınmaması nedeniyle hatalı yapıldığı kanaatine ulaşılmış, mahkemece anılan rapordaki bu tespit de esas alınarak işlemin iptaline karar verilmiştir.
Dava konusu parselasyon işlemine ilişkin özet formunda 40 m2 ve 7 m2 büyüklüğündeki kapanan kadastral yolun "ihdas 1", "ihdas 2" ve "dağıtıma girmedi" şeklinde belirtildiği, bu parsellerden DOP kesilmediği ve belediye adına imar parseli tahsis edilmediği, düzenleme ortaklık payının, kamu alanlarına ayrılan yerlerden bu kapanan kadastral yolların düşülmesinden sonra hesaplandığı görüldüğünden, İdare Mahkemesinin, yoldan ihdas edilen alanların düzenleme ortaklık payı içerisinde değerlendirilmediğine ilişkin gerekçesi isabetli bulunmamıştır.
Bu durumda, iptale ilişkin mahkeme kararında sonucu itibariyle isabetsizlik görülmediğinden, anılan kararın yukarıda belirtilen gerekçe ile onanmasına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava, Antalya ili, Döşemealtı ilçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmazın bulunduğu alanda kabul edilen parselasyona yapılan itirazın reddine ilişkin … tarihli, … sayılı belediye encümeni kararının iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince; yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen rapor ile dosyada yer alan bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, parselasyonda düzenleme ortaklık payı (DOP) kesintisi yapılırken, dava konusu … ada, … sayılı parselin geldisi olan 605 sayılı kadastro parselinin daha önce %36,87’sinin yola terk edildiği gözetilmeksizin ilaveten %12,42604 oranında daha kesinti yapıldığı, ayrıca kadastro özet cetvellerinden düzenleme sahasında 40 m2 ve 7 m2 yoldan ihdas edilen alanın bulunduğunun anlaşıldığı, yoldan ihdas edilen alanların düzenleme ortaklık payı içerisinde değerlendirilmediği ve geçmişte yapılan yola terk işleminden kaynaklanan kesinti gözetilmeksizin gerçekleştirilen dava konusu parselasyon işleminin hukuka aykırı olduğu sonucuna varıldığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiş, bu karar davalı idare vekili tarafından temyiz edilmiştir.
3194 sayılı İmar Kanununun "Arsa ve Arazi düzenlemesi" başlıklı 18. maddesinin işlem tarihinde yürürlükte olan halinde; imar sınırı içindeki binalı ve binasız arazi ve arsaların plan ve mevzuata uygun, inşaata veya tespit edilmiş olan diğer kullanma şekillerine elverişli duruma getirilmesi amacıyla düzenlenmesi için, sahiplerinin muvafakatı aranmaksızın bunları birbirleriyle, yol fazlalarıyla ve belediyeye, kamu kurumlarına ait yerlerle birleştirerek plan ve mevzuat gereklerine göre hisseli ve hissesiz olarak yeniden parsellere ayırmaya ve bu parselleri kişilere dağıtmaya belediyelerin yetkili olduğu hükme bağlanmıştır. Bu çerçevede 3194 sayılı Kanunun 18. maddesinde tanımlanan parselasyon işlemi, bir düzenleyici işlem olan uygulama imar planının uygulanmasının (hayata geçirilmesinin) araçlarından birini oluşturmaktadır.
Parselasyon işleminin amacı; imar planı, plan raporu ve ilgili yönetmelik hükümlerine göre, imar adasının biçim ve boyutu, yapı düzeni, inşaat yaklaşma sınırı ve bahçe mesafeleri, yapı yüksekliği ve derinliği, yerleşme yoğunluğu, taban alanı ve kat alanı katsayısı, arazinin kullanılma şekli, mülk sınırları, mevcut yapıların durumu göz önüne alınmak suretiyle üzerinde yapı yapmaya elverişli imar parseli oluşturmaktır. Düzenleme sınırı içerisinde bulunan yol, yeşil alan gibi kamusal alanların bedelsiz olarak kamuya kazandırılması için imar parsellerinde oluşacak değer artışı karşılığında düzenleme ortaklık payı alınması mümkün olmakla birlikte, asıl amaç plana uygun yapı yapmaya elverişli imar parselleri oluşturmaktır.
Kadastral yolların kapatılıp ilgili idare adına ihdas edilerek tescil görmesi ve düzenleme sahasında kadastral aşamada malik olmayan ancak ihdas yoluyla adına tescil yapılan ilgili idarenin kadastral taşınmaz malikleri gibi nitelendirilmesi söz konusu olamaz.
Bu kapsamda daha önce genel hizmetler için kullanılan kadastral yolların imar planı kararı ile arzdaki fiili kullanımı sona ermekle birlikte; alanda imar planı ile genel hizmetler kapsamındaki yollar için taşınmaz ayrılması karşısında, ihdasen tescil edilen kapanan yolların düzenleme sonucu elde edilen umumi hizmetler alanına tahsis edilmesi gerekmektedir.
Aksine bir yaklaşım, umumi hizmet alanları olarak hizmet gören ve kapanan yolların miktarı kadar ilave bir alandan, kadastral karşılığı olmadan düzenleme alanında taşınmaz edinilmesi sonucunu doğurur ki bu durum mülk sahiplerinin aleyhine bir sonuç yaratması yanında 3194 sayılı Yasanın 18. maddesinin amacının dışında, ilgili idare adına taşınmaz elde edilmesine imkan sağlayacaktır.
Danıştay Altıncı Dairesinin yerleşik kararları da; parselasyon işlemi yapılırken düzenleme alanında kapanan kadastral yolların bulunması durumunda düzenleme ortaklık payının, kamu alanlarına ayrılan yerlerden bu kapanan kadastral yolların düşülmesinden sonra hesaplanması ve düzenlemeye giren parsel maliklerinden bu miktarın alınması suretiyle şahıs arazilerinden daha fazla oranda düzenleme ortaklık payı kesilmesine yol açılmamasını öngörmektedir.
Bilirkişi raporunda, düzenleme sahasında 40 m2 ve 7 m2 büyüklüğünde yoldan ihdas edilen alan bulunduğu tespitine yer verilmiş ve parselasyon işleminin, DOP kesilirken uyuşmazlık konusu parselin önceki terk oranının dikkate alınmaması nedeniyle hatalı yapıldığı kanaatine ulaşılmış, mahkemece anılan rapordaki bu tespit de esas alınarak işlemin iptaline karar verilmiştir.
Dava konusu parselasyon işlemine ilişkin özet formunda 40 m2 ve 7 m2 büyüklüğündeki kapanan kadastral yolun "ihdas 1", "ihdas 2" ve "dağıtıma girmedi" şeklinde belirtildiği, bu parsellerden DOP kesilmediği ve belediye adına imar parseli tahsis edilmediği, düzenleme ortaklık payının, kamu alanlarına ayrılan yerlerden bu kapanan kadastral yolların düşülmesinden sonra hesaplandığı görüldüğünden, İdare Mahkemesinin, yoldan ihdas edilen alanların düzenleme ortaklık payı içerisinde değerlendirilmediğine ilişkin gerekçesi isabetli bulunmamıştır.
Bu durumda iptale ilişkin mahkeme kararında sonucu itibariyle isabetsizlik görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA, dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine, 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 23/03/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi