Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu 2020/207 Esas 2021/371 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
VERGİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/207
Karar No : 2021/371

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … İnşaat Taahhüt Ticaret Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Barajlar ve Hes Dairesi Başkanlığı tarafından "Gömükan Barajı İnşaatı" işinin ihale edildiği … İnşaat Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi- … İnşaat Taahhüt Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığı ile alt yüklenici olan davacı şirket arasında düzenlenen 08/02/2017 tarihli sözleşme nedeniyle 27/03/2017 tarihinde verilen beyanname üzerine tahakkuk eden ve ödenen 2017 yılının Şubat dönemine ait damga vergisi ve hesaplanan gecikme zammının ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte iadesine karar verilmesi istemiyle dava açılmıştır.
... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı:
Verginin tarhı, tahakkuktan önceki aşamayı ifade etmekte ve tarh edilen vergilere karşı dava açılması tahakkuku önlemektedir. Beyan üzerinden alınan vergilerde ise beyannamenin kabulü üzerine derhal tahakkuk fişi düzenlenerek, aynı tarihte vergi tahakkuk etmekte olup bu şekilde tarh ve tahakkuk eden vergiye karşı dava açılamayacağı Vergi Usul Kanunu'nun 378. maddesinin ikinci fıkrasının gereğidir.
Buna ilişkin tek istisnai durum, vergi hatalarına ilişkin düzenlemelerdir. Vergi hataları bulunduğunda istenecek yargısal koruma ise, düzeltme isteminin kısmen veya tamamen reddi yolunda kurulan idari işlemlere karşı iptal davası açılmakla sağlanabilmektedir. Bu davalar vergi davalarının konusunu oluşturan vergilendirmelerin değil, düzeltme merciinin işlemlerinin yargısal denetimini sağlamaktadır.
Tüm bu nedenlerle mükelleflerin düzenleyerek imzalarıyla onayladıkları beyannameler üzerinden tarh edilen ve tahakkuk fişine bağlanan vergilere karşı dava açılmasına olanak bulunmamaktadır.
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Barajlar ve Hes Dairesi Başkanlığı tarafından "Gömükan Barajı İnşaatı" işinin ihale edildiği … İnşaat Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi- … İnşaat Taahhüt Ticaret Limited Şirketi İş Ortaklığı ile alt yüklenici davacı şirket arasında düzenlenen sözleşme nedeniyle 27/03/2017 tarihinde ihtirazi kayıt konulmaksızın verilen beyanname üzerine davacı adına damga vergisi tahakkuk etmiştir.
31/03/2017 tarihinde düzeltme beyannamesi verilmiş ve bu beyannameye ihtirazi kayıt şerhi düşülmüştür.
Davacının, 27/03/2017 tarihinde vermiş olduğu beyanname üzerine, imzalanan sözleşmenin döviz kazandırıcı işlemler çerçevesinde damga vergisinden istisna olduğundan bahisle 31/03/2017 tarihinde verdiği düzeltme beyannamesinin kabul edilmesi gerektiği yolundaki iddiasının, verilen beyanname üzerine tahakkuk eden vergiye karşı dava açılmasına olanak sağlayan bir çekince olarak kabulüne olanak bulunmamaktadır.
Davacının imzalanan sözleşmenin döviz kazandırıcı işlemler çerçevesinde damga vergisinden istisna olduğuna ilişkin olarak ileri sürdüğü iddialar, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 116. maddesinde yer alan "vergi hatası" kapsamında ileri sürülebilecek iddialar olup vergilendirme hatalarının ne şekilde düzeltileceği 213 sayılı Kanun'da açıkça öngörülmüştür.
Bu durumda, 213 sayılı Kanun'da öngörülen düzeltme yöntemleri izlenmeksizin, 31/03/2017 tarihli düzeltme beyannamesi ile herhangi bir ihtirazi kayıt konulmaksızın verilen 27/03/2017 tarihli beyannamede beyan edilen damga vergisinde düzeltme yapılamayacağından, davalı idarece düzeltme beyannamesinin kabul edilmemesi sonucu tahakkuk eden vergide bu yönüyle hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Vergi mahkemesi bu gerekçeyle davayı reddetmiştir.
Davacının istinaf istemi … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla reddedilmiştir.
Davacının temyiz istemini inceleyen Danıştay Dokuzuncu Dairesinin 18/02/2019 tarih ve E:2018/4577, K:2019/344 sayılı kararı:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 27. maddesinin 4. fıkrasında, ihtirazi kayıtla verilen beyannameler üzerine yapılan işlemlerle tahsilat işlemlerinden dolayı açılan davaların tahsil işlemini durdurmayacağı belirtilmiştir.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 378. maddesinin ikinci fıkrasında ise, mükelleflerin beyan ettikleri matrahlara ve bu matrahlar üzerinden tarh edilen vergilere karşı dava açamayacakları ifade edilmiştir.
Yukarıda belirtilen mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden, beyan olunan matrah üzerinden tarh olunan vergiye karşı mükelleflerin dava açamayacakları anlaşılmakta ise de, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 27. maddesinin 4. fıkrasında yer alan ihtirazi kayıtla verilen beyannamelerle ilgili kural dikkate alındığında, ihtirazi kayıtla verilen beyannamelere karşı da dava açılabileceği, dolayısıyla yükümlülerin beyan ettikleri matrah için ihtirazi kayıt koymalarının mümkün olduğu görülmektedir.
Diğer bir ifadeyle mükellefin, kanuni süresinde beyanname vermesinden sonra dava açma süresi içinde düzeltme isteminde bulunma hakkının yanı sıra ilk beyan edilen bilgileri değiştiren ikinci bir beyanname verme ve vereceği bu beyannameye ihtirazi kayıt koyarak dava açabilme hakkının bulunduğunun kabulü gerekmektedir.
Olayda, davalı idare tarafından yayımlanan sirkülerle damga vergisi beyanname verme süresinin 27/03/2017 tarihine kadar uzatıldığı, davacı tarafından 08/02/2017 tarihli sözleşme nedeniyle 2017 yılının Şubat dönemi için ihtirazi kayıt konulmaksızın 27/03/2017 tarihinde ilk damga vergisi beyannamesinin verilmesi üzerine 855.018,15TL damga vergisinin tahakkuk ettirildiği, 31/03/2017 tarihinde dava açma süresi içerisinde bu kez ihtirazi kayıtla düzeltme beyannamesinin verildiği, tahakkuk ettirilen damga vergisi ile hesaplanan gecikme zammının kaldırılması ve ödenen tutarın yasal faiziyle birlikte iadesi istemiyle dava açıldığı anlaşılmıştır.
Bu nedenle, dava dilekçesinde ileri sürülen iddialar incelenerek uyuşmazlığın esası hakkında karar verilmesi gerekirken, aksi yönde verilen vergi mahkemesi kararına yönelik davacının istinaf isteminin reddinde hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Öte yandan yeniden verilecek kararda "Gömükan Barajı İnşaatı" işinin, Kalkınma Bakanlığınca ilan edilen cari yıl yatırım programında yer aldığının ve ihalesinin yerli ve yabancı tüm firmalara açık olma koşulunu taşıdığının göz önünde bulundurulacağı da açıktır.
Daire bu gerekçeyle kararı bozmuştur.
… Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararı:
Kanuni süresi içinde verilen vergi beyannamesine ihtirazi kayıt konulması, ihtirazi kaydın konusunu oluşturan nedenin tarhı yapan idare tarafından kabul edilmemesi halinde, beyanname üzerinden tarh edilen verginin ihtirazi kayıt konulan kısmının dava konusu edilebilmesini olanaklı kılarak, noksan beyanda bulunulmasını ve verginin geç tahakkuk etmesini önlemektedir.
Bu nedenle ihtirazi kaydın beyanname verme süresi içerisinde verilen beyannamelere konulması gereklidir.
Öte yandan, 213 sayılı Kanun'un 378. maddesinin ikinci fıkrasında mükelleflerin, beyan ettikleri matrahlara ve bu matrahlar üzerinden tarh edilen vergilere karşı dava açamayacakları hükme bağlandığından, beyan üzerinden alınan vergilere ait matrahın ihtirazi kayıtla beyanı, beyannamenin vergi kanunlarında öngörülen zamanlarda verilmesi koşuluna bağlı olup beyanname verme süresi geçtikten sonra verilen beyannameye konulan ihtirazi kaydın, beyanname üzerinden yapılan tahakkuka etkisi bulunmadığı gibi, mevzuatımızda, kanuni süresinde verilen bir beyannameden sonra dava açma süresi içinde düzeltme isteminde bulunma hakkının yanı sıra ilk beyan edilen bilgileri değiştiren ikinci bir beyanname verilebileceğine ve verilecek beyannameye ihtirazi kayıt konulabileceğine dair herhangi bir düzenleme de bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, davacı tarafından dava açma süresi içerisinde verilen düzeltme beyannamesine konulan ihtirazi kaydın, süresinde verilen beyanname üzerine tahakkuk eden vergiye karşı dava açılmasına olanak sağlayan bir çekince olarak kabul edilemeyeceği gerekçesiyle davanın reddi yolunda verilen mahkeme kararında hukuka ve usule aykırılık bulunmamaktadır.
Vergi Dava Dairesi ilk kararında yer alan gerekçeye ek olarak bu gerekçeyle ısrar etmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Süresi içinde verilen beyannameye ihtirazi kaydın sehven konulmadığı, düzeltme beyannamesine konulan ihtirazi kaydın dava açma hakkı verdiği, bu nedenle işin esası incelenerek karar verilmesi gerektiği belirtilerek kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, ısrar kararının dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçe karşısında, yerinde ve kararın bozulmasını sağlayacak nitelikte bulunmadığından, istemin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunca, dosya tekemmül ettiğinden davacının yürütmenin durdurulması istemi hakkında bir karar verilmeksizin Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçesi yukarıda açıklanan ısrar kararı, aynı hukuksal nedenler ve gerekçe ile Kurulumuzca da uygun bulunmuş olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, kararın bozulmasını gerektirecek durumda görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1-Davacının temyiz isteminin REDDİNE,
2-… Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının ONANMASINA,
3-Yürütmenin durdurulması istemi hakkında karar verilmediğinden, yürütmenin durdurulması harcının istemi halinde davacıya iadesine,
4-Davacıdan 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun ilgili hükümleri ve Kanun'a ek (3) sayılı Tarife uyarınca maktu harç alınmasına,
5-2577 dayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, kararın taraflara tebliğini ve bir örneğinin de Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın Vergi Mahkemesine gönderilmesine,
24/03/2021 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.