MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu vasisi tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Alacaklılar tarafından başlatılan ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile ilamlı takipte, borçlu vekilinin icra mahkemesine başvurusunda diğer itiraz ve şikayetleri ile birlikte müvekkiline vasi atanması için dava açıldığını, psikolojik rahatsızlığı sebebi ile rapor alınmadan ipotek kurulduğunu ileri sürerek takibin iptalini talep ettiği, ilk derece mahkemesince istemin kısmen kabulü ile limit ipoteğine ilişkin miktar yönünden takibin iptal edildiği, ana para ipoteğine ilişkin kısım yönünden ise ipoteğin geçersiz olduğuna ilişkin iddianın genel mahkemelerde ileri sürülebileceği, takip tarihinde fiil ehliyetini haiz olmadığına yönelik açıkça bir talep bulunmadığı gerekçesi ile diğer taleplerin reddine karar verildiği; ardından borçlunun kısıtlanması üzerine vasisi tarafından istinaf talebinde bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesince, borçlunun şikayet dilekçesinde açıkça ehliyetsizlik sebebi ile takip yapılamayacağına yönelik iddiası bulunmadığından bahisle HMK’nın 353/1-b-1. maddesi uyarınca istinaf talebinin esastan reddine karar verildiği görülmektedir.
Sair temyiz itirazları yerinde değil ise de;
Hukuk davalarında olduğu gibi, icra takibinin taraflarının da taraf ehliyetine sahip olmaları gerekir. Dava ve takip ehliyeti, kişinin bizzat veya temsilcisi aracılığıyla bir davada ya da takipte usul veya takip işlemlerini yapabilme ehliyetidir. Medeni hakları kullanma ehliyetine sahip olan bütün gerçek veya tüzel kişiler dava ehliyetine de sahiptir. Ayırdetme gücüne sahip küçükler ve kısıtlılar bazı istisnai (kişiye sıkı surette bağlı haklarını kullanmada; TMK.nun 453, 462/7, 359, 455.maddelerindeki) hallerde dava ve takip ehliyetine sahiptirler. Bu durumlar dışında ayırdetme gücüne sahip küçükler ve kısıtlıların dava ve takip ehliyetleri yoktur. Anılan kişilerin, istisnai haller dışındaki dava ve takiplerde kanuni temsilcileri tarafından temsil olunmaları zorunludur.
Takip ehliyeti yerleşik Yargıtay içtihatlarına göre kamu düzenine ilişkin olduğundan her zaman (süresiz) şikayet yolu ile ileri sürülebilir. İcra mahkemesince bu husus kendiliğinden (re"sen) gözetmelidir.
Somut olayda şikayet dilekçesinde, borçlu hakkında oğlu tarafından vesayet davası açıldığı beyan edilmiş, ilk derece mahkemesince söz konusu vesayet davasına ilişkin o tarihte henüz derdest olan İzmir 11. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2017/98 Esas sayılı dosyası getirtilerek incelenmiş, ilk derece mahkemesince karar verilmesinin ardından, 01/06/2017 tarihinde, borçlunun TMK’nın 405. maddesi uyarınca kısıtlanmasına karar verildiği gibi, istinaf dilekçesinde de borçlunun 2008 yılından beri kısıtlanmasını gerektirir akıl zayıflığı olduğu ileri sürülmüştür.

Bu durumda ipotek borçlusunun takip tarihi itibariyle kısıtlanmasını gerektirecek bir hastalığı var ise borçlunun takip ehliyeti bulunmadığından takip talebinde borçlu ile birlikte vasinin gösterilmesi ve icra emrinin vasiye tebliği zorunludur.
O halde mahkemece, varsa tarafların delilleri ile birlikte borçluya ait raporların, tüm tedavi ve hasta takip evraklarının, Adli Tıp Kurumu Başkanlığı veya tam teşekküllü bir devlet hastanesine gönderilerek borçlu ...’ın 20/01/2017 takip tarihi itibariyle medeni hakları kullanma (fiil) ehliyeti bulunup bulunmadığına yönelik rapor aldırılması ve oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesis edilmesi ve istinaf başvurusunun da Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddedilmesi isabetsiz olup, Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılması ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Borçlu vasisinin temyiz isteminin kısmen kabulü ile yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK"nun 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK"nun 373/1. maddesi uyarınca, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesinin 16/11/2017 tarihli, 2017/2035 E.-2017/1801 K. sayılı kararının (KALDIRILMASINA), İstanbul Anadolu 3. İcra Hukuk Mahkemesinin 24/05/2017 tarihli, 2017/138 E. - 2017/508 K. sayılı kararının (BOZULMASINA), dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 23/05/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi.