Danıştay 3. Daire 2020/2666 Esas 2021/1576 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2020/2666
Karar No : 2021/1576

Kararın Düzeltilmesini İsteyenler: 1-… Vergi Dairesi Müdürlüğü/…
Vekili : Av. …
2- … Çevre Kültür Ve İşletme Kooperatifi

İstemin Özeti : Davacı adına, 2008, 2009, 2010 yıllarına ait beyannamelerini yasal süresi içinde vermemesi nedeniyle kesilen ve vadesinde ödenmeyen özel usulsüzlük cezalarının tahsili amacıyla düzenlenen … tarih ve … takip numaralı ödeme emrinin iptali istemiyle açılan davada; süresinde itiraz edilmemesi suretiyle kesinleşen kamu alacağının tahsili amacıyla ödeme emrinin düzenlendiği olayda, dava konusu ödeme emri muhteviyatı kamu alacağı ile ilgili olarak davacı şirkete, 01/08/2009 tarihinden önce verilmesi gereken beyannamelerin verilmemesi durumunda hakkında 213 sayılı Vergi Usul Kanun'un ceza hükümlerinin uygulanması cihetine gidileceği hususu yazılı olarak bildirilmediğinden failin cezalandırılması ve ceza kesilmesi için gerekli olan şartların oluşmadığı, dolayısıyla 01/08/2009 tarihinden önceki dönemlere ilişkin olarak davacının itirazının “borcu olmadığı” kapsamında kabulü gerektiğinden, bu tarihten önceki cezalarda hukuka uyarlık bulunmadığı, Kanun'un mükerrer 355. maddesinde 5904 sayılı Kanunla yapılan ve 01/08/2009 tarihinden itibaren yürürlüğe giren değişiklikle kesilmesi gereken ceza miktarının 1.000,00 TL olarak belirlendiği, ceza hukukunun lehe olan kanun hükmünün geçmişe yürümesi gerektiği yolundaki ilkesi idari para cezaları için de uygulanacağından, ödeme emri konusu özel usulsüzlük cezalarının bu tutarı aşan kısmında da hukuka uygunluk görülmediği gerekçesiyle, ödeme emri içeriği cezaların 01/08/2009 tarihinden sonraki dönemlere ilişkin olanların 1.000,00 TL'lik kısımları yönünden davayı reddeden, ödeme emrini değinilen döneme ilişkin cezaların 1.000,00 TL'yi aşan kısmı ile 01/08/2009 tarihinden önceki dönemlere ilişkin olanlar yönünden iptal eden ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının; ödeme emri içeriği cezalardan 01/08/2009 tarihinden sonraki dönemlere ilişkin hüküm fıkralarına yöneltilen temyiz istemlerini aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle reddeden, ödeme emri içeriği cezalardan 01/08/2009 tarihinden önceki döneme ilişkin olanlar bakımından ise sözü edilen cezalar 09/07/2013 tarihinde tebliğ edilip yasal süre içinde dava konusu edilmeyerek kesinleştiği, 6183 sayılı Kanun'un 58. maddesinde ödeme emrine karşı itiraz sebeplerinin sınırlı olarak sayıldığı, dava konusu ödeme emri muhteviyatı kamu alacağı ile ilgili olarak davacı kooperatife, 01/08/2009 tarihinden önce verilmesi gereken beyannamelerinin verilmemesi durumunda hakkında Kanun'un ceza hükümlerinin uygulanması cihetine gidileceği hususu yazılı olarak bildirilmediğinden ve bu nedenle failin cezalandırılması ve ceza kesilmesi için gerekli olan şartlar mevcut olayda vuku bulmadığından, 01/08/2009 tarihinden önceki dönemlere ilişkin olarak davacının itirazının borcun bulunmadığı iddiası kapsamında değerlendirilmesi suretiyle ödeme emrinin değinilen kısım yönünden iptali yolunda verilen kararda hukuka uygunluk görülmediği gerekçesiyle bozan Danıştay Üçüncü Dairesinin 05/06/2018 tarih ve E:2016/4751, K:2018/3179 sayılı kararının; davalı idare tarafından, usul ve hukuka aykırı olduğu, davacı tarafından ise herhangi bir ticari faaliyette bulunulmadığı, buna yönelik bir tespit de yapılmadığı, dolayısıyla beyanname verme yükümlülükleri bulunmadığı ileri sürülerek düzeltilmesi istenilmektedir.

Savunmaların Özeti :Taraflarca savunma verilmemiştir.

Tetkik Hakimi : …

Düşüncesi :Kararın düzeltilmesi dilekçelerinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 54. maddesinde yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından, istemlerin reddi gerekeceği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Üçüncü Dairesince kararın düzeltilmesi istemine ilişkin dilekçesinde ileri sürülen sebepler 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 54. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendi hükmüne uygun bulunduğundan, davacının kararın düzeltilmesi isteminin kısmen kabulü ile Danıştay Üçüncü Dairesinin 05/06/2018 tarih ve E:2016/4751, K:2018/3179 sayılı kararının; ödeme emrinin, 01/08/2009 tarihinden önceki dönemlere ait özel usulsüzlük cezalarına ilişkin hüküm fıkrasının kaldırılmasına karar verildikten sonra, davalı idarenin temyiz istemi bu yönden yeniden incelenerek işin gereği görüşülüp düşünüldü:

6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 55. maddesinde, amme alacağını vadesinde ödemeyenlere yedi gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumunun ödeme emri ile tebliğ olunacağı, 58. maddesinde de kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği ya da zamanaşımına uğradığı hakkında yedi gün içinde itirazda bulunabileceği hükme bağlanmıştır.
Davacı adına, takdir komisyonu kararı uyarınca kesilerek, 09/07/2013 tarihinde tebliğ edilen ve yasal süre içinde dava konusu edilmeyerek kesinleşen özel usulsüzlük cezalarının ödeme emri ile istenebilir hale geldiği tartışmasızdır.
6183 sayılı Kanunun 58. maddesinde ödeme emrine karşı itiraz sebepleri sınırlı olarak sayılmış olup, 01/08/2009 tarihinden önceki dönemlere ilişkin olarak davacının itirazının borcun bulunmadığı iddiası kapsamında değerlendirilemeyeceğinden aksi gerekçeyle verilen hüküm fıkrasında hukuka uygunluk görülmemiştir.
Öte yandan, 213 sayılı Kanun'un mükerrer 355. maddesinde, 01/08/2009 tarihinde yürürlüğe giren 5904 sayılı Kanunun 22. maddesiyle yapılan değişiklik ile kesilecek ceza tutarının 1.000,00 TL'ye indirildiği göz önüne alındığında, ceza hukukunun genel ilkelerinden olan lehe kanun ilkesi uyarınca faile ceza öngören bir kanunda sonradan yapılan bir değişiklikle, eski cezaya nazaran daha hafif bir ceza uygulanması öngörülmüşse, sonraki kanun uygulanarak faile daha hafif olan ceza uygulanacağından bozma hükmü uyarınca verilecek kararda bu durumun dikkate alınması gerektiği tabidir.
Açıklanan nedenlerle, davalı idare temyiz isteminin kısmen kabulüyle ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının; ödeme emrinin, 01/08/2009 tarihinden önceki dönemlere ait özel usulsüzlük cezalarına ilişkin kısmı yönünden iptaline dair hüküm fıkrasının bozulmasına, 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 13. maddesinin (j) bendi parantez içi hükmü uyarınca alınması gereken harç dahil olmak üzere yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanmasına, Dairemiz kararının diğer hüküm fıkralarına yönelik taraflarca ileri sürülen nedenler 2577 sayılı Kanun'un 54. maddesinde yazılı sebeplerden hiçbirine girmediğinden reddine, 25/03/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

(X)-KARŞI OY :
Düzeltilmesi istenen kararın "Karşı Oy"unda açıklanan hukuksal nedenler ve gerekçe uyarınca davacının karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemiz kararı kaldırıldıktan sonra davalı idarenin temyiz isteminin reddi ve Mahkeme kararının onanması gerektiği oyuyla karara katılmıyoruz.