Danıştay 12. Daire 2019/5216 Esas 2021/1773 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONİKİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/5216
Karar No : 2021/1773

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …

DAVALILAR : 1- … Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
2- … Bakanlığı
VEKİLİ : Av. …
3- … Valiliği / …

DAVANIN KONUSU : Aydın İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğüne Jeofizik Mühendisi olarak yerleştirilen davacının atamasının yapılmamasına ilişkin … tarih ve … sayılı işlem ile bu işlemin dayanağı olan, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı tarafından yayımlanan Kamu Personeli Seçme Sınavı 2010/1 Tercih Kılavuzunda yer alan Aydın İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü Jeofizik Mühendisliği kadrosu (3013665 Kodlu) için belirlenen 7113 (KPDS'de en az "D" seviyesinde İngilizce bilmek) nitelik kodunun iptali ve davacının yoksun kaldığı özlük ve parasal haklarının yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI : Ölçme Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı tarafından yayımlanan KPSS 2010/1 Tercih Kılavuzunda yer alan Aydın İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü Jeofizik Mühendisliği kadrosu (3013665 Kodlu) için belirlenen 7113 (KPDS'de en az "D" seviyesinde İngilizce bilmek) nitelik kodunun diğer illerdeki Afet ve Acil Durum Müdürlüğü Jeofizik Mühendisliği kadrolarında aranmadığı, salt Aydın İli için getirilen dil şartının yasal dayanağı bulunmadığı belirtilerek, KPSS 2010/1 Tercih Kılavuzunda Aydın İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü Jeofizik Mühendisliği kadrosu (3013665 Kodlu) için belirlenen 7113 (KPDS'de en az "D" seviyesinde İngilizce bilmek) nitelik kodu ile bu nitelik kodunu taşımadığından bahisle atamasının yapılmamasına ilişkin işlemin hukuka aykırı olduğu ileri sürülmektedir.

DAVALI İDARELERİN SAVUNMALARI :
… Başkanlığı tarafından; yerleştirme işlemi yapılacak kadrolar için gerekli olan koşulların, ilgili kamu kurum veya kuruluşlarınca belirlendiği ve Devlet Personel Başkanlığının onayı üzerine Kılavuzda yer verildiği, bu konuda ÖSYM'ye sorumluluk yüklenemeyeceği ileri sürülerek, davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
… Bakanlığı tarafından; kamu kurum ve kuruluşlarının, hizmet gereklerini ve kamu yararını gözeterek, görevli ve sorumlu oldukları hizmetlerin yerine getirilmesi için istihdam edeceği personelde aranacak nitelikleri belirleyebileceği, bu itibarla, istihdam edilecek personelde yabancı dil şartı aranmasının ve bu koşulu taşımayan davacının atamasının yapılmamasına dair işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülerek, davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
Aydın Valiliği tarafından; Aydın İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü jeofizik mühendisliği kadrosuna yerleştirme şartları tercih kılavuzunda açıkça belirtildiğinden, bu şartları taşımayan davacının atamasının yapılmamasına ilişkin işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülerek, davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinin 4. fıkrası uyarınca Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun bozma kararına uyularak, dava konusu işlemin iptaline, yoksun kalınan parasal hakların yasal faiziyle ödenmesine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : Dava, Aydın İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğüne Jeofizik Mühendisi olarak yerleştirilen davacının atamasının yapılmamasına ilişkin … günlü, … sayılı işlem ile bu işlemin dayanağı olan, Ölçme Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı tarafından yayımlanan Kamu Personeli Seçme Sınavı 2010/1 Tercih Kılavuzunda yer alan Aydın İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü Jeofizik Mühendisliği kadrosu (3013665 Kodlu) için belirlenen 7113 (KPDS'de en az "D" seviyesinde İngilizce bilmek) nitelik kodunun iptali ile davacının bu işlem nedeniyle yoksun kaldığı parasal haklarının yasal faiziyle birlikte ödenmesine ve özlük haklarının tanınmasına karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu kararıyla, Danıştay Onikinci Dairesi'nin 20/06/2014 günlü, E:2010/7569, K:2014/5289 sayılı kararının bozulmasına karar verildiğinden, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu kararına uyularak, bozma kararı doğrultusunda karar verilmesi, 2577 sayılı Yasa hükmü gereği olduğundan, anılan bozma kararı doğrultusunda hüküm kurulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince; 09/07/2018 tarihinde yürürlüğe giren 703 sayılı Anayasada Yapılan Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Karanamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 123. ve Geçici 3. maddeleri uyarınca (mülga) Devlet Personel Başkanlığı yerine Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı hasım mevkiine alındı ve Dairemizin 20/06/2014 tarih ve E:2010/7569, K:2014/5289 sayılı kararının bozulmasına dair Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 30/03/2017 tarih ve E:2014/5751, K:2017/1493 sayılı kararına uyularak işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ:
Aydın İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğüne Jeofizik Mühendisi olarak yerleştirilen davacının atamasının yapılmamasına ilişkin … tarih ve .. sayılı işlem ile bu işlemin dayanağı olan, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı tarafından yayımlanan Kamu Personeli Seçme Sınavı 2010/1 Tercih Kılavuzunda yer alan Aydın İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü Jeofizik Mühendisliği kadrosu (3013665 Kodlu) için belirlenen 7113 (KPDS'de en az "D" seviyesinde İngilizce bilmek) nitelik kodunun iptali ve davacının yoksun kaldığı özlük ve parasal haklarının yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle dava açılmıştır.
Dairemizin 20/06/2014 tarih ve E:2010/7569, K:2014/5289 sayılı kararıyla; kamu kurum ve kuruluşlarının, yerine getirmekle yükümlü olduğu kamu hizmetini etkin ve verimli bir şekilde gerçekleştirebilmek amacıyla, personel alımında objektif ve nesnel kriterler belirleyebileceği açık olup, bu çerçevede belirli kadrolar için yabancı dil (KPDS'de en az "D" seviyesinde İngilizce bilmek) şartı getirilmesinde kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırılık bulunmadığı, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve bu Kanun hükümlerine göre hazırlanan Yönetmelik hükümlerine dayanılarak düzenlenen 2010/1 KPSS Tercih Kılavuzunda yer alan Aydın İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü Jeofizik Mühendisliği kadrosu için, 7113 (KPDS'de en az "D" seviyesinde İngilizce bilmek) nitelik kodunda ve davacının bu şartı taşımaması nedeniyle atamasının yapılmamasına ilişkin dava konusu … günlü, … sayılı işlemde hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle,davanın reddine karar verilmiştir.
Anılan kararın davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 30/03/2017 tarih ve E:2014/5751, K:2017/1493 sayılı kararıyla; KPSS 2010/1 Tercih Kılavuzunda Aydın İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü jeofizik mühendisliği kadrosu için getirilmiş olan 7113 sayılı nitelik kodunda ve belirtilen nitelik kodundaki koşulu taşımaması nedeniyle davacının atamasının yapılmaması yolunda tesis edilen bireysel işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı; öte yandan, davacının atanmamasına ilişkin işlemde yabancı dil koşulu dışında başkaca bir sebep gösterilmediğinden, özlük ve parasal haklarından hukuka aykırı bir biçimde yoksun bırakıldığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle, Daire kararının bozulmasına karar verilmiş olup, davalı idarelerin karar düzeltme talebi 08/04/2019 tarih ve E:2017/4020, K:2019/1607 sayılı kararla reddedilmiştir.

İLGİLİ MEVZUAT :
Anayasa'nın "Kamu hizmetlerine girme hakkı" başlıklı 70. maddesinde; "Her Türk, kamu hizmetlerine girme hakkına sahiptir. Hizmete alınmada, görevin gerektirdiği niteliklerden başka hiçbir ayırım gözetilemez." hükmü yer almaktadır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 48. maddesinin (B) bendinin 2 nolu alt bendinde; Devlet memurluğuna atanacakların kurumların özel kanun veya diğer mevzuatında aranan şartları taşımaları gerektiği belirtilmiştir.
657 sayılı Kanunun 50. maddesinde de, sınav şartına yer verilmiş, Devlet kamu hizmet ve görevlerine Devlet memuru olarak atanacakların açılacak Devlet memurluğu sınavlarına girmelerinin ve sınavı kazanmalarının şart olduğu, sınavların yapılmasına dair usul ve esaslar ile sınava tabi tutulmadan girilebilecek hizmet ve görevlerin ve bunların tabi olacağı esasların Devlet Personel Başkanlığınca hazırlanacak bir genel yönetmelik ile düzenleneceği hükme bağlanmıştır.
03/05/2002 tarih ve 24744 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelikte ise, kamu kurum ve kuruluşlarına ilk defa atanacak personelin seçme ve yerleştirme şartlarına yer verilmiş ve anılan Yönetmeliğin 14. maddesinin ikinci fıkrasında; adayların 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 48. maddesinde belirtilen koşullar ile kamu kurum ve kuruluşlarının kendi mevzuatındaki diğer adaylık koşullarını da taşımalarının zorunlu olduğu belirtilmiştir.
Aynı Yönetmeliğin 20. maddesinde; kamu kurum ve kuruluşları tarafından, açıktan atama yapacakları (B) grubu kadrolar için ilgili mevzuatı uyarınca yetkili makamlardan izin alındıktan sonra, bu kadroların koşullarının belirlenmesi amacıyla, yükseköğretim kurumları ile yükseköğretim üst kuruluşları, Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Başkanlığına; bunların dışında kalan diğer kamu kurum ve kuruluşlarının Devlet Personel Başkanlığına başvuracağı, YÖK Başkanlığının aldıkları başvuruları; unvan, sayı, sınıf ve derecesi ile aranan koşullar yönünden inceleyerek görüşlerini bu kuruluşlara ait kadroların tümünü kapsayacak şekilde manyetik ortamda Devlet Personel Başkanlığı'na bildireceği, kamu kurum ve kuruluşlarının Devlet Personel Başkanlığı tarafından onaylanan, Nitelik-Kod Kılavuzunda belirtilenler dışında ayrıca özel nitelik belirleyemeyeceği belirtilmiş, 22. maddesinin ikinci fıkrasında; kamu kurum ve kuruluşlarının, usule uygun olarak açıktan atama izni alınmış ve koşulları belirlenmiş (B) Grubu boş kadrolarının sınıf, unvan, derece ve sayısı ile bu kadrolar için aranacak nitelikleri kapsayan bilgilerin, Devlet Personel Başkanlığı adına ÖSYM tarafından ilan edileceği, 23. maddesinin birinci fıkrasında; adayların, ÖSYM tarafından (B) grubu kadrolara, KPSS puanları, tercihleri, kadro sayıları ve koşulları gözönünde tutulmak suretiyle yerleştirileceği, 25. maddesinin dördüncü fıkrasında ise; ancak atama için öngörülen koşullara uymayan veya gerekli belgeleri süresi içinde getirmeyen adayların atamalarının yapılmayacağı düzenlenmiştir.
KPSS 2010/1 Tercih Kılavuzunun, Aydın İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü Jeofizik Mühendisliği kadrosuna yapılacak yerleştirme başvurularında aranılacak şartlara ilişkin kısımda 7113 kodlu "KPDS'de en az "D" seviyesinde İngilizce bilmek" koşuluna yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
KPSS 2010/1 Tercih Kılavuzu'nun, Aydın İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü Jeofizik Mühendisliği kadrosuna yapılacak yerleştirme başvurularında aranılacak şartlara ilişkin kısımda 7113 kodlu "KPDS'de en az "D" seviyesinde İngilizce bilmek" ibaresine ilişkin olarak;
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin değerlendirilmesinden; merkezi atamalarda kurumların hizmetin özelliklerini ve niteliğini dikkate alarak adaylarda aranacak koşulları belirlemelerinin hukuken mümkün bulunduğu, ancak söz konusu koşulların, kurumun kanununda veya kanunun bu konuya dair düzenleme yetkisi öngördüğü tüzük ve yönetmeliklerinde belirtilmesi gerektiğinin açık olması karşısında; kurum mevzuatında yer almayan bir nitelik kodunun anılan düzenlemelere aykırı olarak kılavuzla belirlenemeyeceği sonucuna ulaşılmaktadır.
5902 sayılı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun'da ve ilgili mevzuatında Afet ve Acil Durum Müdürlüğü jeofizik mühendisliği kadrosuna atamada "KPDS'de en az "D" seviyesinde İngilizce bilmek" yolunda bir koşula yer verilmediğinden KPSS 2010/1 Tercih Kılavuzunda Aydın İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü jeofizik mühendisliği kadrosu için bu yönde getirilmiş olan 7113 sayılı nitelik kodunda hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Davacının atamasının yapılmamasına ilişkin bireysel işlemin iptali ve yoksun kaldığı özlük ve parasal haklarının yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemine gelince;
KPSS 2010/1 Tercih Kılavuzundaki nitelik kodunun hukuka aykırı olduğu saptandığından, ÖSYM tarafından Aydın İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğüne Jeofizik Mühendisi olarak yerleştirilen davacının belirtilen nitelik kodundaki koşulu taşımaması nedeniyle atamasının yapılmaması yolunda tesis edilen bireysel işlemde de hukuka uyarlık bulunmadığı; öte yandan, davacının atanmamasına ilişkin işlemde yabancı dil koşulu dışında başkaca bir sebep gösterilmediğinden, özlük ve parasal haklarından hukuka aykırı bir biçimde yoksun bırakıldığı sonucuna varılmıştır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. KPSS 2010/1 Tercih Kılavuzu'nun, Aydın İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü Jeofizik Mühendisliği kadrosuna yapılacak yerleştirme başvurularında aranılacak şartlar arasında, "KPDS'de en az "D" seviyesinde İngilizce bilmek" olarak tanımlanan 7113 sayılı nitelik koduna yer verilmesine ilişkin kısmının İPTALİNE,
2. Davacının 7113 sayılı nitelik kodunu taşımadığından bahisle atamasının yapılmamasına ilişkin … tarih ve … sayılı bireysel işlemin İPTALİNE, yoksun kaldığı özlük ve parasal haklarının, davanın açıldığı 20/09/2010 tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte davacıya ÖDENMESİNE,
3. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam … TL yargılama giderinin davalı idarelerden alınarak davacıya verilmesine,
4. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir edilen … TL vekâlet ücretinin davalı idarelerden alınarak davacıya verilmesine,
5. Posta giderleri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra taraflara iadesine,
6. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 30/03/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.