BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 2021/2085 Esas 2021/1458 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2021/2085
KARAR NO: 2021/1458
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: BAKIRKÖY 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 29/04/2021
NUMARASI: 2021/385 E. - 2021/537 K.
DAVANIN KONUSU:Alacak (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan Sebepsiz İktisab Nedeniyle)
Taraflar arasındaki alacak davasının ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerle davanın usulden reddine dair verilen hükme karşı, davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Dairemize gönderilmiş olan dava dosyası incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; davalı tarafından davacı aleyhine İstanbul ... İcra Müdürlüğünün ... esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, müvekkilince açılan menfi tespit davasında alınan tedbir kararının usulsüz şekilde uygulanmaması nedeniyle müvekkilinin borçlu olmadığı miktarı ödemek zorunda kaldığını, çalınan çek nedeniyle yapılan şikayet sonucunda açılan kamu davasında sanığın mahkumiyetine karar verildiğini, davalının sahte ciro ile çeki tedavüle soktuğunu, müvekkili ile ciro silsilesinde bulunan şirket arasında hiç bir ticari ilişki bulunmadığını, çekin hukuka aykırı bir şekilde müvekkilinin elinden çıktığını, ancak müvekkilinin 341.781,05 TL ödemek zorunda kaldığını ileri sürerek, anılan miktarın tahsil tarihinden itibaren faiziyle birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine, davalı adına kayıtlı olan taşınmaz ve ve belirlenecek araçlarına ihtiyati tedbir konulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Mahkemece, dava dilekçesi tebliğ edilemeden usulden ret kararı verildiğinden, davalı cevap dilekçesi sunmamıştır. Davanın açıldığı Bakırköy 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 12.03.2021 tarih ve 2021/103-109 esas-karar sayılı kararıyla görevsizlik kararı verilerek dosya, istinafa konu kararı veren asliye ticaret mahkemesine gönderilmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; "...Dava şartları bakımının HMK.nın 114 ve 115. maddeler bakımından re'sen yapılan inceleme sonucunda; Dosya üzerinde yapılan inceleme sırasında arabuluculuk tutanak aslının dosya içeriğinde olmadığı anlaşılmıştır. 7155 Sayılı Kanunla 6102 sayılı TTK’na 5/A maddesi eklenmiş ve anılan kanun hükmü ile ticari davalarda arabuluculuk dava şartı olarak kabul edilmiştir. 6102 sayılı TTK'nun 5/A maddesine göre; "Bu Kanunun 4 üncü maddesinde ve diğer kanunlarda belirtilen ticari davalardan, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır. Arabulucu, yapılan başvuruyu görevlendirildiği tarihten itibaren altı hafta içinde sonuçlandırır. Bu süre zorunlu hâllerde arabulucu tarafından en fazla iki hafta uzatılabilir." Aynı yasa ile 6325 sayılı kanuna eklenen 18/A maddesine göre ise 'Davacı, arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılamadığına ilişkin son tutanağın aslını veya arabulucu tarafından onaylanmış bir örneğini dava dilekçesine eklemek zorundadır. .... Arabulucuya başvurulmadan dava açıldığının anlaşılması halinde herhangi bir işlem yapılmaksızın davanın, dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilir.' Ticari davalarda konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açılmadan önce arabuluculuğa başvurulmuş olması dava şartı olarak kabul edilmiştir. İş bu davanın 09/03/2021 tarihinde açıldığı, dava tarihi itibariyle arabulucuya başvurulmaksızın dava açıldığı sabittir..." gerekçesiyle; TTK'nın 5/A ve HMK'nın 114/2 ile 115. maddeleri gereğince davanın, dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmiştir. Bu karara karşı, davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili, istinaf başvuru dilekçesinde özetle; sebepsiz zenginleşme hukuki nedenine dayalı olarak Bakırköy 5. Asliye Hukuk Mahkemesine açılan davada mahkemece 12.03.2021tarihinde görevsizlik kararı verildiği, dosyanın gönderildiği Bakırköy 1. Asliye Ticaret Mahkemesince dosyayı incelemeden ve dava dilekçesinin okunmadan, dilekçe ekindeki deliller dikkate alınmadan davanın usulden reddine karar verildiğini, dava dilekçesinde açıkça davadan önce zorunlu arabuluculuğa başvuruda bulunulduğunun belirtilerek son tutanağın dosyaya eklendiğini, ancak davanın açıldığı asliye hukuk mahkemesinde arabuluculuk şartı aranmadığından UYAP üzerinden kayıt imkanı bulunmadığını, bu nedenle tutanağın delillerle birlikte verildiğini, buna rağmen mahkemece yazılı şekilde karar verilmesinin hatalı olduğunu belirterek, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini istemiş ve ayrıca tedbir talebini tekrarlamıştır.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, takip dosyasında cebri icra baskısı altında ödenen miktarın istirdadı istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince, davanın ticari dava olup arabulucuya başvurulmadan dava açıldığı, TTK'nın 5/A maddesindeki dava şartının bulunmadığı gerekçesiyle, HMK'nın 115/2. maddesi uyarınca davanın usulden reddine karar verilmiş; bu karara karşı, davacı vekili tarafından, yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. İstinaf incelemesi, HMK'nın 355. maddesi uyarınca, davacı vekili tarafından ileri sürülen istinaf nedenleriyle ve kamu düzeni yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır.6/12/2018 tarihli, 7155 sayılı Kanun'un 20. maddesiyle TTK'ya eklenen 5/A maddesi uyarınca, "(1) Bu Kanunun 4 üncü maddesinde ve diğer kanunlarda belirtilen ticari davalardan, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır." 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu'nun 18/A maddesi uyarınca, "..(2) Davacı, arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılamadığına ilişkin son tutanağın aslını veya arabulucu tarafından onaylanmış bir örneğini dava dilekçesine eklemek zorundadır. Bu zorunluluğa uyulmaması hâlinde mahkemece davacıya, son tutanağın bir haftalık kesin süre içinde mahkemeye sunulması gerektiği, aksi takdirde davanın usulden reddedileceği ihtarını içeren davetiye gönderilir. İhtarın gereği yerine getirilmez ise dava dilekçesi karşı tarafa tebliğe çıkarılmaksızın davanın usulden reddine karar verilir. Arabulucuya başvurulmadan dava açıldığının anlaşılması hâlinde herhangi bir işlem yapılmaksızın davanın, dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddine karar verilir." Bu hukuki açıklamalar ışığında somut olaya gelindiğinde; davacının iş bu davadaki talebinin, icra takibine konu çek nedeniyle ödediği paranın istirdadına ilişkin olduğu, TTK'nın 5/A maddesine göre zorunlu arabuluculuğa tabi olduğu, dava dilekçesinde ve deliler kısmında zorunlu arabuluculuğa başvuru yapıldığının belirtildiği, UYAP ortamında delillerin dava dilekçesine eklendiği anlaşılmıştır. Davacının dava tarihinden önce 17.01.2020 tarihinde arabuluculuğa başvurduğu, İstanbul Arabuluculuk Bürosunun ... numaralı dosyası ile yapılan işlem sonucu tarafların anlaşamadığına ilişkin son tutanağın tutulduğu ve tutanak suretinin dava dilekçesi ekinde mahkemeye sunulduğu görülmüştür. Bu durumda, zorunlu arabuluculuk tutanağının aslının sunulması için davacı vekiline uygun süre verilerek, sunulması halinde göre işin esasının incelenmesi gerekirken, hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmediğinden davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne karar verilmiştir. Davacı yanca, istinaf başvurusunda, dava dilekçesinde istenilen tedbirin de talep edildiği, tedbir talebinin koşullarının oluşup oluşmadığının ilk derece mahkemesince değerlendirilmesi gerektiği anlaşıldığından, bu hususta bir karar verilmemiştir. Açıklanan bu gerekçelerle, ilk derece mahkemesince dava şartlarına aykırı karar verildiği anlaşılmakla, HMK'nın 353/1.a.4. maddesi uyarınca, ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair aşağıdaki karar verilmiştir.
KARAR:Yukarıda açıklanan gerekçelerle; 1-HMK'nın 353/1.a.4. maddesi uyarınca, işin esası incelenmeksizin, İlk Derece Mahkemesinin istinafa konu kararının KALDIRILMASINA, 2-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın, kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 3-Davacı tarafından yatırılan istinaf peşin karar harcının, karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilk derece mahkemesince iadesine, 4-Davacı tarafından istinaf kanun yolu aşamasında yapılan yargılama giderlerinin, esas hükümle birlikte, İlk Derece Mahkemesi tarafından, yargılama giderleri içinde değerlendirilmesine, 5-Gerekçeli kararın, İlk Derece Mahkemesince taraflara tebliğine dair; HMK'nın 353/1.a.4 maddesi uyarınca dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, oybirliğiyle ve kesin olarak karar verildi.02.12.2021
KANUN YOLU: HMK'nın 353/1.a. maddesi uyarınca karar kesindir.