14. Hukuk Dairesi 2013/14262 E. , 2013/15777 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 04.07.2012 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 28.06.2013 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir.
Bir kısım davalılar davanın reddini istemiş, bir kısım davalılar ise duruşmalara katılmamışlardır.
Mahkemece, 125 ada 32 parsel sayılı taşınmazla ilgili açılan davanın reddine, diğer parseller yönünden ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ... vekili temyiz etmiştir.
1- Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya kapsamına göre davalının 125 ada 32, 603, 604, 818, 936, 1038, 132 ada 4 ve 1786 parsel sayılı taşınmazlara ilişkin temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2- 1389 parsel sayılı taşınmaza ilişkin temyiz itirazlarına gelince;
Paydaşlığın (ortaklığın) satış yoluyla giderilmesi halinde dava konusu taşınmaz üzerinde bina, ağaç vs. gibi bütünleyici parça (muhdesat) varsa bunların arzla birlikte satılması gerekir. Ancak muhdesatın bir kısım paydaşlara (ortaklara) ait olduğu konusunda tapuda şerh varsa veya bu hususta bütün paydaşlar (ortaklar) ittifak ediyorlarsa ve muhdesat arzın değerinde bir artış meydana getiriyorsa bu artışın belirlenmesi için dava tarihi itibariyle arzın ve muhdesatın değerleri ayrı ayrı tespit edilir. Belirlenen bu değerler toplanarak taşınmazın tüm değeri bulunur. Bulunan bu değerin ne kadarının arza ne kadarının muhdesata isabet ettiği oran kurulmak suretiyle belirlenir. Satış sonunda elde edilecek bedelin bölüştürülmesinde bu oranlar esas alınarak yapılır. Muhdesata isabet eden kısım muhdesat sahibi paydaşa, geri kalan bedel ise payları oranında paydaşlara (ortaklara) dağıtılır.
Paydaşlığın (ortaklığın) satış suretiyle giderilmesine ilişkin davalarda taşınmaz üzerinde bulunan bina, ağaç gibi bütünleyici parçanın (muhdesat) kime ait olduğu konusunda uyuşmazlık olup da bunlar üzerinde bazı paydaşların (ortaklar) hak iddia etmeleri ve öncelikle bu uyuşmazlığın giderilmesini istemeleri halinde o paydaşlara görevli mahkemede dava açmak üzere HMK"nın 165. maddesi uyarınca uygun bir süre verilmelidir. Mahkemece verilen süre içerisinde dava açıldığı takdirde sonucunun beklenmesi, açılmadığı takdirde o konuda uyuşmazlık yokmuş gibi davaya devam edilmesi gerekir.
Somut olayda; davalı ... dava konusu 1389 parsel sayılı taşınmazdaki muhdesatların (ağaçlar ve evin)kendisine ait olduğunu iddia ettiğine göre bu hususun açıklığa kavuşturulması gerekir. Tüm paydaşlar muhdesatların davalı ..."e ait olduğunu kabul ettikleri takdirde, hüküm kısmında muhdesat bedelinin davalı ..."e ödenmesine karar verilmelidir. Aksi halde davalı ..."e muhdesatın aidiyetinin tespiti için dava açmak üzere süre verilmeli, dava açtığı taktirde sonucu beklenmeli ve sonucuna göre bir karar verilmeli, verilen süre içinde dava açmaz ise iddiasını ispatlayamamış olduğundan yazılı olduğu şekilde karar verilmelidir. Eksik inceleme ve araştırma ile karar verilmesi doğru görülmemiş, bu sebeple hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte yazılı nedenlerle 125 ada 32, 603, 604, 818, 936, 1038, 132 ada 4 ve 1786 parsel sayılı taşınmazlara ilişkin hüküm sonucunun ONANMASINA, 2. bentte yazılı nedenle hüküm sonucunun BOZULMASINA, onanan kısım için taşınmaz malın satış bedelinden payına düşecek paranın binde 11,38 oranında hesaplanacak onama harcından peşin alınan 21,15. TL’nin mahsubu ile bakiyesinin temyiz edenden alınmasına, 18.12.2013 tarihinde oybirliği ile karar verildi.