BAM Hukuk Mahkemeleri Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesi 2019/1825 Esas 2021/1490 Karar Sayılı İlamı

T.C. Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21.Hukuk Dairesi ...
T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
21.HUKUK DAİRESİ

....

TÜRK MİLLETİ ADINA
KARAR
....
İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ : ANKARA 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 22/05/2019
NUMARASI .....
DAVA TARİHİ : 30/05/2017
KARAR TARİHİ : 08/12/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 08/12/2021

Taraflar arasındaki banka teminat mektubunun nakde çevrilmesi istemine ilişkin davanın yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükme karşı davacı vekilince süresinde istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı şirketin taahhüdü altında İstanbul'da yapımı devam eden ... ... Projesi kapsamında, ... tesisi işlerin yapılması için dava dışı ... ... Ltd. Şti. ile 01.10.2014 tarihli taşeronluk sözleşmesi yaptıklarını, ... Ltd. Şti.'nin aldığı avansların teminatı olmak üzere davalı bankadan aldığı 02.10.2014 tarihli ve 01.04.2015 vadeli 1.488.566,12 TL bedelli avans teminat mektubunu kendilerine verdiğini, teminat mektubunun 2. maddesinde yer alan şart gereği davacı şirketin avans tutarmı 17.10.2014 tarihinde ........ bulunan hesabına yatırdığını, süreç içerisinde davalı bankanın teminat mektubunun vadesini 5 kez uzattığını, dava dışı mektup lehtarı (... Ltd. Şti.) yükümlülüklerini yerine getirmediği için 09.05.2017 tarihinde mektup bedelinin tazmini için davalı bankaya başvurduklarını, tazmin taleplerine davalı banka tarafından 17.05.2017 ve 18.05.2017 tarihli yazıları ile "teminat mektubunda belirtilen geçerlilik şartı gereğince ilgili avans bedellerinin teminat mektubu referansı ile teminat mektubunda yer alan hesap numarasına gönderilmemesi nedeniyle geçerli hale gelmediğinden..." gerekçesiyle reddedildiğini, davalı bankanın red kararının haksız olduğunu, teminat mektubu hükümlerinin açık olduğunu, her ne sebep ve suretle olursa olsun bu teminatın geri alınması gerektiğinde, ilk yazılı talepte ödeneceğinin yazılı olduğunu, bankanın red kararının gerekçesi olarak para yatırma şartının yerine getirilmediğinin ileri sürüldüğünü oysa kendilerinin bu parayı 17.10.2014 tarihinde ... Ltd. Şti.'nin banka hesabına yatırdığını iddia ederek fazlaya dair haklarını saklı kalmak kaydıyla mektup bedeli olan 1.488.566,12 TL'den şimdilik l0.000,00TL'yi 09.05.2017 tarihinden itibaren işlemiş ve işleyecek avans faizi ile birlikte dava ve talep etmiş;yargılama sırasında 05.01.2018 tarihli ıslah dilekçesi ile talebini 1.488.566,12 TL'ye artırarak ıslah etmiş, alacağının 09.05.2017 tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte tahsilini talep ve dava etmiştir
CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; öncelikle yetki itirazında bulunduğunu, garanti edilen riskin ortadan kalktığını, risk ortadan kalktığı için tazminini talep edilemeyeceğini, avans garanti mektuplarının işi başlanması için verilen avansı garanti ettiğini, avans teminat mektuplarının muhatabın diğer alacaklarını karşılama fonksiyonunun bulunmadığını, vadeli avans teminat mektubunda garanti edilen avans geri ödenmediğinin lehdar tarafından kesin kanıtlarla ispat edilmesi gerektiğini, avans mektubunda garanti edilen riskin gerçekleştiğinin ispatlanamadığını, verilen avans karşılığı işin yapılmış olduğunu, temin edilmek istenen hususun avans mektubunun kapsamında olmadığını, kendilerini ispatlama taleplerinin cevaplanmadığını, avans teminat mektubunun, kesin teminat mektupları ile aynı hukuki nitelikte olmadığını, ancak kesin teminat mektubu gibi tazmin edilmek istendiğini, avansın işin devamı içerisinde mahsubunun yapıldığını, mahsup kadar mektubun bedelsiz kalacağını, davacının iyi niyetle bağdaşmayan bir talepte bulunduğunu bildirerek davanın reddini istemiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Mahkemece; incelenen defterlerin usulüne uygun tutulduğu, tutan taraf lehine delil olma özellikleri taşıdığı, yapılan incelemede davalı ... A.Ş. tarafından davacı ... ... Tic. A.Ş. lehine düzenlenmiş 02.10.2014 tarih ve ... (Vade uzatımından sonra ... referans nolu) referans nolu 1.488.566,12.- TL bedelli avans teminat mektubu ile garanti edilmiş olan ... A.Ş.'nin, taşeronu ... ... Ltd.Şt avansının taraflar arasında mahsup edilerek hesaplaşıldığı, avans teminat mektubu amacının iş sahibinin işin süresinde bitirilmesi için yükleniciye avans olarak verdiği miktarın geri alınmasını garanti altına almak olduğu, avans teminat mektubunun kesin teminat mektubu yerine tazmininin istenemeyecek olması (Y.11. HD 18.05.1999 Esas- 1999/2189 Karar 4123; HGK 23.02.2000 11-121/139) da dikkate alındığında tahsili gereken bir meblağ bulunmadığı (Y.11. HD. 2016/15076 Esas- 2018/4865 Karar) gerekçesiyle davacının davasının reddine karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; raporlar arasındaki çelişki giderilmeden ve eksik inceleme ile hüküm kurulduğunu, dava dışı ... İnş. ile mahsuplaşma yapılarak hesaplaşıldığı şeklindeki tespit ve gerekçenin hatalı olduğunu, ...'nin davacıya 2.585.242,92 TL avans borcu bulunduğunu, işin kesin kabulü yapılmadığından avans teminat mektubunun kesin teminat mektubu yerine tazmininin istenemeyeceğinin gerekçesinin de hatalı olduğunu, bankanın mektup bedelini tazmin etmeme gerekçesinin hakkın kötüye kullanılması niteliğinde olduğunu, zira müvekkilince ilgili avans bedellerinin davalı bankaya yatırıldığını ve geçerlilik şartının gerçekleştiğini, dava konusu teminat mektubunun "ilk talepte ödeme" kaydını taşıyan bir teminat mektubu olup bankaca herhangi bir araştırma ve inceleme yapılmadan tazmin edilmesi gerektiğini, mektup lehtarı olan ... şirketinin sözleşmede kararlaştırılan edimini de kararlaştırılan biçimde ifa etmediğini bu nedenle avansın geri alınması koşullarının oluştuğunu, ihtilaf halinde müvekkili şirket kayıtlarının geçerli olduğunu, ancak bu hususun mahkemece dikkate alınmadığını bildirerek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını ve davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.
HUKUKİ NİTELENDİRME, DELİLLERİN VE İSTİNAF SEBEPLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Dava; avans teminat mektubu bedelinin tazmini istemine ilişkindir.
6100 Sayılı HMK'nın 355.maddesi gereğince, istinaf incelemesinin istinafa gelen tarafın sıfatı ile istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususu gözetilerek ilk derece mahkemesinin taraflar arasındaki ihtilafta görevli mahkeme oluşu ve eldeki davada kesin yetki kuralına da aykırılık bulunmadığı anlaşılmakla işin esasına girilerek yapılan incelemede;
Davacı ile ... Ltd. Şti arasında imzalanan 01.10.2014 tarihli sözleşme, ... tarafından ... İnş. A.Ş. Lehine düzenlenmiş.......... nolu 1.488.566,12.-TL bedelli avans teminat mektubu, 17.10.2014 tarihli, alıcısı ... İnş. Ltd. Şti. olan ... ... İstanbul şubesindeki hesaba 2.898.886,09.- TL yatırdığına dair ödeme sebebi yazılı olmayan banka dekontu, vergi tahakkuk fişleri, banka vade uzatma yazıları, ... ... Projesi Geçici Kabul Tutanağı ve eki avans kesintisi takip formu, 24/07/2018 tarihli ve 16/04/2019 tarihli bilirkişi raporları, Hukuki Mütalaa başlıklı 20.09.2017 tarihli mütalaa vs.deliller dosya arasında mevcuttur.
Dava konusu 02/10/2014 tarihli ... nolu 1.488.566,12 TL bedelli avans teminat mektubunun incelenmesinde, davalı banka tarafından davacı ile dava dışı ... ... Taah. Tic. Ltd. Şti. arasında imzalanan sözleşme ve şartname hükümlerine göre davacı şirketin avans olarak ödeyeceği 1.488.566,12 TL garanti ettiğinden, bu avansı her ne sebeple olursa olsun geri alınmasının gerekmesi halinde ....... davacıya ödemeyi taahhüt ettiği anlaşılmıştır.
Dosya kapsamından, davacı ile dava dışı ... ... Taah. Ltd. Şti arasında imzalanan 01/10/2014 tarihli taşeronluk sözleşmesinin 4.maddesi gereğince davalı bankaca davacı şirket lehine dava konusu 02/12/2014 tarihli 1.488.566,12 TL miktarlı avans teminat mektubu ile dava dışı ... tarafından düzenlenen 17/05/2017 tarihli 1.488.566,12 TL miktarlı avans teminat mektubunun düzenlendiği ve davacıya verildiği, davacının söz konusu avans teminat mektuplarının toplam bedeli olan 2.988.542,36 TL avans ödemesini 17/10/2014 tarihinde ... ... Taah. Tic. Ltd. Şti'nin davalı bankadaki hesabına yatırdığı, taşeronluk sözleşmesi toplam bedelinin 9.961.887,08 TL olduğu, dava konusu teminat mektubunun süresinde davalı bankaca 09/05/2017 tarihine kadar 5 kez uzatıldığı, davacı tarafından 09/05/2017 tarihinde tazmin için başvurulduğunda davalı yanca 17/05/2017 ve 18/05/2017 tarihli yazılar ile teminat mektubunun geçerlilik şartı yerine getirilmediği gerekçesiyle tazmin talebinin reddedilmesi üzerine işbu davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Dava konusu 02/10/2014 tarihli teminat mektubunun "avans teminat mektubu" olarak düzenlendiği konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Uyuşmazlık söz konusu teminat mektubunun davacı ile dava dışı ... şirketi arasındaki taşeronluk ilişkisinde dava dışı ... şirketinin sözleşmeden kaynaklanan tüm yükümlülüklerini yerine getirmesini mi, yoksa davacı tarafından ... şirketi hesabına avans olarak ödenen kısma ilişkin olarak yapılacak işlerin teminatı mı olduğu hususuna ilişkindir.
Davacı yan, gerek dava dilekçesine gerekse istinaf dilekçesinde ... şirketinin sözleşmeden kaynaklanan edimlerini gereği gibi ve tam olarak yerine getirmemesi nedeniyle dava konusu avans teminat mektubunun bedelinin tazmin edilmesi gerektiğini iddia etmekte ise de, gerek davacı ile ... şirketi arasında imzalanan 01/10/2014 tarihli taşeronluk sözleşmesinin 4.maddesinde davacı tarafından yüklenici ... şirketine sözleşme tutarının % 30'u oranında avansın davacı tarafından kabul gören müteber bir bankadan alınacak avans teminat mektubu karşılığında verileceği, verilen avansın ilk hak edişten başlayarak verilen avans oranında her hakedişten kesileceği düzenlenmiştir. Sözleşmenin toplam tutarı 9.961.887,08 TL olup dosyada mevcut 31/12/2016 tarihli geçici kabul tutanağı ekindeki "Alt - Yüklenici Hakediş Raporu" ndan davacı tarafından ... şirketi hesabına yatan avans ödemelerinin geçici kabul tutanağına kadar yapılan işlere dair düzenlenen hakedişlerden kesildiği ve 31/12/2016 tarihi itibariyle davacının verdiği iş avansının taraflar arasında mahsup edilerek hesaplaşıldığı ve dava konusu avans teminat mektubunun teminat işlevinin sona erdiği ve avansın geri alınması gerekliliğinin ortadan kalktığı anlaşılmakta olup, Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 27/06/2018 tarih,,,, Karar sayılı ilamında da belirtildiği üzere avans teminat mektubunun amacı iş sahibinin işin süresinde bitirmesi için yükleniciye avans olarak verdiği miktarın geri alınmasını garanti altına almak olduğu, davacı ile davalı ... şirketi arasındaki ilişkide işin yapılması ile bedelinin hakedişlere girdiği ve alınan avansların hakedişlerden peyderpey mahsup edildiği dava konusu avans teminat mektubu tutarının başlangıçta 1.488.566,12 TL iken geçici kabul tutanağı tarihi itibariyle harcamalara istinaden tamamen tükendiği, avans teminat mektubunun kesin teminat mektubu yerine tazminin istenmesinin mümkün olmadığı anlaşılmakla ilk derece mahkemesince yazılı şekilde hüküm kurulmasında isabetsizlik görülmemiştir.
Tüm bu nedenlerle ilk derece mahkemesinin davanın reddi yönündeki kararında herhangi bir isabetsizlik görülmediğinden davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermek gerekmiş ve takdiren aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK'nın 353/(1)-b.1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Davacıdan alınması gerekli olan 59,30 TL istinaf karar harcından peşin alınan 44,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 14,90 TL harcın davacıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından davalı yararına vekalet ücreti taktirine yer olmadığına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda HMK'nın 361. maddesi uyarınca gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içerisinde Yargıtay'da temyiz kanun yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 08/12/2021
....

Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine göre UYAP sistemi üzerinden elektronik imza ile imzalanmıştır.