12. Hukuk Dairesi 2018/7471 E. , 2019/8025 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
26.9.2004 tarih ve 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanuna paralel olarak, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu"nun temyiz ve karar düzeltmeye ilişkin hükümlerinde değişiklik yaparak istinaf ve temyiz ile ilgili hükümleri yeniden düzenleyen 18.3.2005 tarih ve 5311 sayılı Kanun ile İcra İflas Kanunu"na eklenen geçici 7. maddeye göre, 5311 sayılı Kanun hükümleri Bölge Adliye Mahkemelerinin göreve başladığı 20.07.2016 tarihinden sonra verilen kararlar hakkında uygulanır.
Alacaklı tarafından başlatılan ilamlı icra takibinde, borçlu vekilinin, 07.09.2016 tarihinde yürürlüğe giren 6745 Sayılı Yasanın 35. maddesi ile Kamulaştıma Kanununa eklenen geçici 12. madde uyarınca imar uygulamalarından doğan idarenin taraf olduğu, her türlü alacak ve bedel artırım davaları ile icra takipleri için 2942 sayılı Yasanın geçici 6. maddesinin 3,7,8 ve 11. fıkraları hükümlerinin uygulanması ve devam eden takiplerin ise bu madde hükümlerine göre sonuçlandırılması gerektiğini belirtilerek, icra vekalet ücreti ve icra harçlarının maktu alınmasını talep ettiği, İstanbul Anadolu 2. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 03.11.2016 Tarihli 2016/757 Esas - 2016/762 Karar sayılı ilamı ile şikayetin reddine karar verildiği, borçlu belediye vekili tarafından ilk derece mahkemesi kararına karşı istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’nin 31/01/2017 tarih 2017/55-130 sayılı ilamı ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak şikayetin kısmen kabulü ile İstabul Anadolu 17. İcra Müdürlüğü’nün 2015/21970 Esas sayılı dosyasında icra harç ve icra vekalet ücreti alacağının maktu hesaplanmasına,sair taleplerin reddine karar verildiği görülmektedir .
07.09.2016 tarihinde yürürlüğe giren 6745 sayılı Yasa"nın 33. maddesi ile 2942 sayılı Yasa"ya eklenen Ek 1. madde de ""Uygulama imar planlarında umumi hizmetlere ve resmî kurumlara ayrılmak suretiyle mülkiyet hakkının özüne dokunacak şekilde tasarrufu hukuken kısıtlanan taşınmazlar hakkında, uygulama imar planlarının yürürlüğe girmesinden itibaren beş yıllık süre içerisinde imar programları veya imar uygulamaları yapılır ve bütçe imkânları dâhilinde bu taşınmazlar ilgili idarelerce kamulaştırılır veya her halde mülkiyet hakkını kullanmasına engel teşkil edecek kısıtlılığı kaldıracak şekilde imar planı değişikliği yapılır/yaptırılır. Bu süre içerisinde belirtilen işlemlerin yapılmaması halinde taşınmazların malikleri tarafından, bu Kanunun geçici 6. maddesindeki uzlaşma sürecini ve 3194 sayılı İmar Kanununda öngörülen idari başvuru ve işlemleri tamamlandıktan sonra taşınmazın kamulaştırmasından sorumlu idare aleyhine idari yargıda dava açılabilir....
Bu madde kapsamında kalan taşınmazlar hakkında açılacak dava ve takiplerde, bu Kanun’un Geçici 6. maddesinin üçüncü, yedinci, sekizinci ve on birinci fıkra hükümleri, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce açılan ancak henüz karara bağlanmayan veya kararı kesinleşmeyen davalara bu madde hükümleri, kesinleşen ancak henüz ödemesi yapılmayan kararlar hakkında ise Geçici 6.maddenin üçüncü, sekizinci ve on birinci fıkra hükümleri uygulanır......."" düzenlemesi yer almaktadır.
2942 sayılı Yasa"nın Geçici 6. maddesi 3. fıkrası,"" uzlaşma..... "" 8. fıkrası, "kesinleşen mahkeme kararlarına istinaden bu madde uyarınca ödemelerde kullanılacak....., "" usullere ilişkindir.
2942 sayılı Yasa"nın Geçici 6. maddesi 7. fıkrası ""Bu madde kapsamında açılan davalarda mahkeme ve icra harçları ile her türlü vekalet ücretleri bedel tespiti davalarında öngörülen şekilde maktu olarak belirlenir."" hükmünü 11. fıkrası ise; ""Bu madde uyarınca ödenecek olan bedelin tahsili sebebiyle idarelerin mal, hak ve alacakları haczedilemez."" hükmünü içermektedir.
Yasa’nın yürürlüğe girdiği 07.09.2016 tarihinden sonra bu madde kapsamında kalan taşınmazlar hakkında açılacak dava ve takiplerde vekalet ücretinin Geçici 6. maddenin 7. fıkrası gereği maktu alınacağı ve 11. fıkra hükmü gereğince haciz yasağının bulunduğu, 07.09.2016 tarihinden önce başlatılan takiplerde ise yine haciz yasağının bulunduğu ancak vekalet ücretinin nispi olduğunun kabulü gerekir.
Ayrıca 11.06.2013 tarihinde yürürlüğe giren 6487 sayılı Yasa’nın 21. maddesi ile değişik 2942 sayılı Yasa’nın Geçici 6. maddesinin 12. fıkrasında; "" 24/2/1984 tarihli ve 2981 sayılı Kanun hükümlerine göre yapılan imar uygulamalarından doğan ve ipotekle teminat altına alınanlar da dâhil olmak üzere her türlü alacak ve bedeller, borçlu idarelerce, ipotek veya uygulama tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanunda belirtilen kanuni faiz oranı uygulanmak suretiyle güncellenerek ilgililerine ödenir. Bu hüküm devam eden davalarda da uygulanır. Bu fıkra uyarınca yapılacak ödemeler hakkında da bu madde hükümleri uygulanır.” düzenlemesi mevcuttur.
Ancak 6487 sayılı Yasa"yla değişen, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu"nun Geçici 6. maddesinin 12. fıkrası, Anayasa Mahkemesi’nin 13.11.2014 tarih ve 2013/95 Esas - 2014/176 Karar sayılı kararı ile iptal edilmiştir.
Yukarıda açıklanan Anayasa Mahkemesi’nin 13.11.2014 tarih ve 2013/95 Esas - 2014/176 Karar sayılı iptal kararından önceki yasal düzenlemeler kapsamında imar uygulaması nedeniyle bedele dönüştürülen pay karşılığının artırılmasından kaynaklanan tazminatlara ilişkin ilamların icra takibine konu edilmesi halinde, ilam tarihi 11.06.2013 tarihinden önce ise; 5999 sayılı Yasa"nın 1.maddesi ile 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu"na eklenen Geçici 6. maddesi ve 6111 sayılı Yasa’nın geçici 2. maddesindeki düzenlemelerde yalnızca kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminat alacakları haciz yasağı kapsamında bulunduğundan İdarenin mal, hak ve alacaklarının haczedilebileceği, harç ve vekalet ücretinin nispi olduğu ilam tarihi 11.06.2013 tarihinden sonra ise; 6487 sayılı Yasa’nın 21. maddesi ile yapılan değişiklik gereği İdarenin mal, hak ve alacaklarının haczedilemeyeceği harç ve vekalet ücretinin maktu olduğu kabul edilmekteydi.
Somut olayda; takibe dayanak ilam imar uygulaması nedeniyle bedele dönüştürülen pay karşılığının artırılmasına ilişkin olup 07.09.2016 tarihinde yürürlüğe giren 6745 sayılı Kanun kapsamında değildir. Ayrıca 6487 sayılı Yasanın 12. fıkrası da 13.11.2014 tarihinde Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildiğinden uygulama imkanı kalmadığından şikayetin reddine karar verilmesine dair ilk derece mahkemesi kararına ilişkin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi gerekirken Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsizdir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesinin 31/01/2017 tarihli 2017/55-130 sayılı kararının yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK"nun 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK"nın 371. maddesi uyarınca BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, dosyanın bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, 14.05.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
HG