9. Hukuk Dairesi 2018/11111 E. , 2019/1467 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAZMİNAT
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı ... Üniversitesi Rektörlüğü vekilince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
YARGITAY KARARI
A)Davacı isteminin özeti:
Davacı vekili, davalı ..."nın ... Üniversitesi"ni ...ve Üniversite"nin çalışmalarını yürüten kurum olduğunu, davalı T...Şirketi"nin, Üniversite"nin yemekhane ve kantinini çalıştıran şirket olduğunu, davacının bulaşıkçı olarak çalıştığı sürece hep Üniversite"de istihdam edildiğini, maaşının net 750 TL. olup SGK kayıtlarına asgari ücret olarak yansıtıldığını, bir kısmının bankadan bir kısmının elden verildiğini, bir kısım işçilik alacaklarının ödenmesi istemi ile davalıya ihtarname keşide eden davacının sonuç alamadığını ileri sürerek, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla mesai ücreti, hafta tatili ücreti, genel tatil ücreti alacaklarını istemiştir.
B)Davalı cevabının özeti:
Davalı Vakıf vekili, davacı ile müvekkili arasında işçi-işveren ilişkisi bulunmadığını, müvekkili açısından davanın husumetten reddi gerektiğini, ... Üniversitesi"nin hasım gösterilmesi gerektiğini, davacının ... Şirketi ile arasındaki hizmet aktine dayalı olarak ... Üniversitesi"nde istihdam edildiğini, ... Üniversitesi"ni Vakıf"ın kurduğunu, ama ... Üniversitesi"nin ayrı bir tüzel kişiliğe sahip olduğunu, iddia ve taleplerin yersiz olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı T...Şirketi davaya cevap vermemiştir.
Davalı Üniversite vekili, taleplerin zamanaşımına uğradığını, müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, derdestlik itirazında bulunduklarını, davacının iddiası gibi çalışma saatlerinin bulunmadığını, iddia ve taleplerin yersiz olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
C)Yerel Mahkeme kararının özeti:
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, davacının, 15.10.2002 - 11.04.2007 tarihleri arasında 4 yıl 5 ay 24 gün kıdem süresi ile Davalı ... Gıda Ltd Şti ünvanlı işveren nezdinde hizmet akdiyle çalıştığı, ihbar öneli 8 hafta olduğundan 56 gün hizmet süresine eklenmekle kıdem tazminatına esas alınacak hizmet süresinin 4 yıl 7 ay 22 gün olduğu, son ay ücretinin net 750,00 TL, brüt 1.047,00 TL olduğu, davacı ile davalı Üniversite arasında hizmet ilişkisinin bulunduğu, davacının ... Gıda Ltd. Şti. ile arasındaki hizmet akdine dayalı olarak ... Üniversitesi"nde istihdam edildiği,davalı üniveriste ile davalı şirketin arasında asıl-alt işveren ilişkisi olduğu bu nedenle işçilik alacaklarından müştereken ve müteselsile sorumlu oldukları, bozma ilamından önce hükmedilen alacaklar için davacı icra takibine başlamış, itiraz üzerine ...23.İş Mahkemesinde 2014/905 esas sayılı dosyasında itirazın iptali davası açıldığı bu nedenle davalı üniversite vekilinin derdestlik itirazının yerinde olmadığı, davalı üniversite vekilinin dava dilekçesine karşı zamanaşımı ileri sürdüğü dikkate alındığında ; kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı talebinin akdin feshedildiği tarihten itibaren 10 yıllık zaman aşımına tabii olması, yıllık izin ücreti talebinin akdin feshedildiği tarihten itibaren 5 yıllık zaman aşımına tabi olması,ulusal bayram genel tatil ücreti ise bu ücrete hak kazanıldığı tarihten itibaren 5 yılık zaman aşımına tabii olduğu bu taleplerin zamanaşımına uğramadığı, fazla çalışma ücretine yönelik ise bu ücrete hak kazanıldığı tarihten itibaren 5 yılık zaman aşımına tabii olduğu ve dava tarihi 16.03.2010 tarihinden itibaren geriye doğru 5 yıllık süre için hesaplama yapıldığında; 21.08.2013 tarihli raporda fazla çalışma ücret alacağı tablosunda 5. dönemden itibaren düzeltildiğinde; 16.03.2005 - 31.12.2005 : 488,70 TL. X 1,86/225x1,5x15,5x40 hafta = 4.082,32 TL. 01.01.2006 - 31.12.2006 : 531,00 TL. X 1,86/225x1,5x15,5x50 hafta = 5.102,90 TL. 01.01.2007 - 11.04.2007 : 562,50 TL. X 1,86/225x1,5x15,5x14 hafta = 1.513,60 TL. Toplam brüt = 10.698,82 TL. SGK kesintisi (%14+%1) 1604,82 TL. gelir vergisi 1.443,80 TL. damga vergisi 60,02 TL. =>net 7.590,17 TL olduğu geri kalan kısmının dava dilekçesi ile talep edilen miktar dışında zamanaşımına uğradığı, dava dilekçesi ile talep edilen miktar 2.500,00 TL. olduğu 7.590,17 TL + 2500 = 10.090,17 TL. sinden davalı üniversitenin sorumluluğu bulunduğu, davalı işveren ispat külfetini yerine getirmemiştir. Bu somut hukuksal olgulara göre, denetime uygun bilirkişi raporu hükme esas alınmak suretiyle kıdem ve ihbar tazminatı taleplerinin kabulüne karar verildiği, davacının haftalık 15 saat 30 dakika fazla mesai yaptığı, denetime uygun bilirkişi raporu hükme esas alınmak suretiyle hizmet süresi ve hesaplanan miktar dikkate alınarak %30 oranında hakkaniyet indirimi yapıldığı, tanıkların davalıda çalıştığı, davacının haftanın altı günü çalışıp bir gün tatil yaptığını, ulusal bayram ve genel tatil günlerinden dini bayram günleri hariç olmak üzere çalıştığını ifade ettiklerinden, genel tatil hesabının buna göre yapılarak, denetime uygun bilirkişi raporu hükme esas alınmak suretiyle hafta tatili ücreti talebinin reddine; hizmet süresi ve hesaplanan miktar dikkate alınarak hakkaniyet indirimi yapılmaksızın genel tatil ücreti talebinin kısmen kabulüne karar verildiği, davacının, yıllık izinlerinin kullandırıldığı davalı tarafça ispatlanamadığı gerekçesi ile hafta tatili ücreti haricindeki taleplerin kabulüne karar verilmiştir.
D)Temyiz:
Karar süresi içinde davalı Üniversite vekili tarafından temyiz edilmiştir.
E)Gerekçe:
1-Davacının, ...... Üniversitesi Rektörlüğü’ne karşı ...23. İş Mahkemesi’nin 2014/905 Esas sayılı dosyasının bulunduğu anlaşılmaktadır. Belirtilen dosyada dava tarihi 17/09/2014 olup, eldeki dosyanın dava tarihinden sonradır.
Derdestlik sonradan açılan dava için söz konusu olacağından ve bu husus ...23. İş Mahkemesi’nin 2014/905 Esas sayılı dosyasının İstinaf Mahkemesindeki incelemesinde değerlendirildiğinden sonuca etkili görülmemiştir.
2-Gerekçeli karar başlığında dava tarihinin 16/03/2010 yerine 16/13/2010 şeklinde yazılması mahallinde düzeltilebilir maddi hata kabul edilmiştir.
3-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalı üniversite vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Hesaplamalara esas hizmet süresi, eldeki dosya kapsamındaki talepler bakımından fiilen çalışılan süredir. İhbar süresi fiili çalışma süresine eklenemez.
Somut uyuşmazlıkta, kıdem tazminatı ve ulusal bayram genel tatil ücreti bakımından 8 haftalık ihbar süresinin fiili hizmet süresine eklenerek hesaba esas hizmet süresinin bu alacaklar için bu şekilde kabulü hatalıdır.
3-Fazla mesai ücretinde ve ulusal bayram genel tatil ücretinde zamanaşımı bakımından, ıslaha karşı davalı Üniversite vekilinin süresinde verdiği itiraz dilekçesinde ıslaha karşı değil, davaya karşı zamanaşımı savunması mevcuttur.
Davaya karşı zamanaşımı, dosyadaki bilirkişi raporu baz alınarak Mahkeme tarafından resen hesaplanmıştır. 16/03/2005 tarihinden itibaren fazla mesai ücreti hesaplanmış ve net 7590 TL. fazla mesai ücreti bulunmuş ise de bu miktara dava dilekçesindeki talebin eklenmesi hatalıdır. Zira dava 16/03/2010 tarihinde açılmış olup, davalı Üniversite vekili usulüne uygun olarak zamanaşımı defini ileri sürmüştür. Mahkemece dava tarihinden geriye gidilerek son beş yıl için hesaplamaya gidildiği halde, hesaplanan tutara dava dilekçesinde talep edilen miktarın eklenmesi hatalıdır. Neticeten, fazla mesai ücreti alacağı bakımından net 7590,17 TL üzerinden karar verilmesi gerekirken dava dilekçesindeki miktarın da buna eklenerek karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Ulusal bayram genel tatil ücretinde dava zamanaşımı bakımından, dava zamanaşımının ulusal bayram genel tatil ücretine de uygularak 16/03/2005’ten itibaren hesaplanması gerektiğinin düşünülmemesi hatalıdır.
F)Sonuç:
Temyiz olunan kararın yukarda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, 17/01/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.