Danıştay 4. Daire 2016/19257 Esas 2021/2258 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2016/19257
Karar No : 2021/2258

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı
(… Vergi Dairesi Müdürlüğü)
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Güvenlik Sistemleri İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…., K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, düzenlenen vergi inceme raporuna istinaden defter ve belge ibraz edilmediğinden bahisle tekerrür hükümleri uygulanmak suretiyle vergi ziyaı cezalı olarak re'sen tarh edilen 2010/1 ilâ 12 dönemi katma değer vergileri ile 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 355.maddesi uyarınca 2015/1 ilâ 12 dönemi için kesilen özel usulsüzlük cezasının kaldırılması istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Vergi Mahkemesince verilen kararda; davacı şirketin adresinde bulunamaması nedeniyle 30/11/2013 tarihinde mükellefiyetinin re'sen terkin edildiği, defter ve belge isteme yazısının şirket müdürü …'in ikamet adresinde 14/01/2015 tarihinde kız kardeşine tebliğ edilmesine rağmen, defter belge isteme yazısının tebliğ alındısına; …'in kız kardeşinin …'le aynı konutta oturup oturmadığı, görüşüne nazaran 18 yaşından aşağı olup olmadığı ve bariz bir surette ehliyeti bulunup bulunmadığı yönünde herhangi bir tespit yapılıp, bu konuda şerh düşülmeden, doğrudan kız kardeşe yapılan defter belge isteme yazısı tebliğinin usule uygun olarak yapılmadığı görüldüğünden, defter belgelerin ibraz edilmediğinden bahisle davacı şirket adına tekerrür hükümleri uygulanmak suretiyle re'sen tarh edilen vergi ziyaı cezalı katma değer vergilerinde ve 213 Sayılı Kanunun 355. madesi uyarınca kesilen özel usulsüzlük cezasında hukuka uyarlık bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Tebliğ yapılacak kişinin görünüm itibariyle 18 yaşından küçük olmaması ve bariz bir şekilde ehliyetsiz bulunmaması gerektiği, burada belirtilen yaş ve görünüm değerlendirmesinin tebliğ yapacak yetkilinin görüşüne bırakıldığı, bu konuda şerh düşülmesinin bir şekil şartı olarak kanunda yer almadığı, tebliğ usulüne aykırı yapılmış olsa bile muhatabı tebliğe muttali olmuş ise muteber sayılacağı belirtilerek, kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmuştur.

TETKİK HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 93. maddesinin 1. fıkrasında, tahakkuk fişinden gayri, vergilendirme ile ilgili olup, hüküm ifade eden bilumum vesikalar ve yazıların adresleri bilinen gerçek ve tüzelkişilere posta vasıtasıyla ilmühaberli taahhütlü olarak, adresleri bilinmeyenlere ilan yoluyla tebliğ edileceği, 94. maddesinin 1. fıkrasında, tebliğin mükelleflere, bunların kanuni temsilcilerine yapılacağı, 2. fıkrasında, tüzel kişilere yapılacak tebliğin, bunların başkan, müdür veya kanuni temsilcilerine yapılacağı, tüzel kişilerin müteaddit müdür veya kanuni temsilcisi varsa tebliğin bunlardan birine yapılmasının kafi olduğu, 3. fıkrasında ise, tebliğin kendisine tebligat yapılacak kimsenin bulunmaması halinde ikametgah adresinde bulunanlardan veya iş yerlerinde memur ya da müstahdemlerinden birine yapılacağı kurala bağlanmıştır.
Bu düzenlemelere göre tebliğin, kendisine tebligat yapılacak kimsenin bulunmaması halinde ikâmetgah adresinde bulunanlardan veya iş yerlerindeki memur ya da müstahdemlerden birine yapılmasına olanak tanınmış ve muhatap yerine kendisine tebliğ yapılacak kimsenin görünüşüne nazaran 18 yaşından küçük olmaması ve bariz bir surette ehliyetsiz bulunmaması yeterli görülmüş olup tebliğ zarfında, kendisine tebligat yapılan kişinin davacı ile birlikte oturduğuna ve 18 yaşından büyük olduğuna ilişkin şerh düşülmesi gerektiği yolunda bir düzenlemeye yer verilmemiştir.
Dava konusu olayda, şirket müdürünün kardeşinin 18 yaşından küçük olduğuna ilişkin bir iddiada bulunulmadığı ve bu konuya ilişkin bir delilin de sunulmadığının görüldüğü, ayrıca bu yönde bir düzenleme de bulunmadığı gerekçesiyle yapılan tebligatın usule uygun olduğu sonucuna varılmıştır.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 13. maddesinde, sahibinin iradesi dışındaki sebepler dolayısıyla defter ve vesikalarının elinden çıkmış bulunması mücbir sebep olarak kabul edilmiş olup, Kanunun "Mücbir sebeplerle gecikme" başlıklı 15. maddesinde, 13. maddede yazılı mücbir sebeplerden her hangi birinin bulunması halinde bu sebep ortadan kalkıncaya kadar sürelerin işlemeyeceği, bu takdirde tarh zamanaşımının işlemeyen süreler kadar uzayacağı, bu hükmün uygulanması için mücbir sebebin malum olması veya ilgililer tarafından ispat veya tevsik edilmesi gerektiği hüküm altına alınmıştır.
Anılan Kanunun 253. maddesinde ise, bu Kanuna göre defter tutmak mecburiyetinde olanların, tuttukları defterlerle, üçüncü kısımda yazılı vesikaları ilgili bulundukları yılı izleyen takvim yılından başlayarak beş yıl süre ile muhafaza etmek zorunda olduğu, 256. maddesinde de, mükelleflerin muhafaza etmek zorunda oldukları her türlü defter, belge ve kayıtları muhafaza süresi içinde yetkili makam ve memurların talebi üzerine ibraz ve inceleme için arzetmek zorunda olduğu, Kanunun 134. maddesinin 1. fıkrasında ise, vergi incelemesinden maksadın, ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamak olduğu kurala bağlanmıştır.
Dava konusu olayda davacının, defter ve belgelerini vergi incelemesi yapmaya yetkili kişiye kendisine verilen süre içerisinde ibraz etmemesine ilişkin hukuken geçerli bir mücbir sebep hali ileri süremediği gerekçesiyle kararın bozulması gerekmektedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin kabulüne,
2.Temyize konu ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3.Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Vergi Mahkemesine gönderilmesine,
4.2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen onbeş (15) gün içinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 15/04/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.