Danıştay 4. Daire 2021/751 Esas 2021/2267 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
DÖRDÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2021/751
Karar No : 2021/2267

TEMYİZ EDEN (DAVALI) :… Vergi Dairesi Başkanlığı
(… Vergi Dairesi Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. ….

KARŞI TARAF (DAVACI) : …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, sahte fatura kullandığından bahisle takdir komisyonu kararına istinaden re'sen tarh edilen 2010/2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12 dönemleri vergi ziyaı cezalı katma değer vergilerinin kaldırılması istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; davacı şirketin sahte fatura kullandığından bahisle, takdir komisyonuna sevki üzerine matrahlarının takdiriyle dava konusu cezalı tarhiyatlar yapılmış ise de; gerek davalı idarece gerekse takdir komisyonunca yasayla tanınan inceleme ve araştırma yetkileri kullanılmak suretiyle mükellef nezdinde ihtilaf konusu dönemlere ilişkin olarak herhangi bir inceleme ve araştırma yapılmadan belirlenen bir takım tutarların vergi matrahı olarak takdir olunmasında hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Bölge İdare Mahkemesince; Danıştay bozma kararı üzerine, istinaf istemine konu kararın usul ve hukuka uygun olduğu ve istinaf başvurusunda ileri sürülen sebepler ile dosyada mevcut bilgi-belgeler kapsamında, ortada, kararın kaldırılmasını gerektiren nitelikte bir neden bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen nedenlerle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idarece Vergi Dava Dairesi kararının hukuka aykırı olduğu belirtilerek bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir.

TETKİK HÂKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE : 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 6545 sayılı Kanun'un 19. Maddesiyle değişik 45. maddesinin 3. fıkrasında, bölge idare mahkemesinin, yaptığı inceleme sonunda ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulursa istinaf başvurusunun reddine karar vereceği, karardaki maddi yanlışlıkların düzeltilmesi mümkün ise gerekli düzeltmeyi yaparak aynı kararı vereceği, 4. fıkrasında, bölge idare mahkemesinin, ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulmadığı takdirde istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar vereceği, bu durumda bölge idare mahkemesinin işin esası hakkında yeniden bir karar vereceği, 5. fıkrasında ise bölge idare mahkemesinin, ilk inceleme üzerine verilen kararlara karşı yapılan istinaf başvurusunu haklı bulduğu, davaya görevsiz veya yetkisiz mahkeme yahut reddedilmiş veya yasaklanmış hâkim tarafından bakılmış olması hâllerinde, istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar vererek dosyayı ilgili mahkemeye göndereceği, bölge idare mahkemesinin bu fıkra uyarınca verilen kararlarının kesin olduğu kuralına yer verilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 6545 sayılı Kanun'un 22. maddesiyle değişik 49. maddesinin birinci fıkrasında ise, temyiz incelemesi sonucunda Danıştayın; kararı hukuka uygun bulursa onayacağı, kararın sonucu hukuka uygun olmakla birlikte gösterilen gerekçeyi doğru bulmaz veya eksik bulursa, kararı, gerekçesini değiştirerek onayacağı kurala bağlanmıştır.
Belirtilen kanun maddelerinin değerlendirilmesinden, Danıştayın temyiz aşamasında temyiz yeri olarak inceleme ve değerlendirmesi sonucunda vereceği kararlar ile istinaf aşamasında bölge idare mahkemesinin vereceği kararların farklı farklı usullere ve sonuçlara bağlandığı görülmektedir. Nitekim bölge idare mahkemesi vergi dava dairesinin yaptığı inceleme sonucunda, ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulması durumunda istinaf başvurusunun reddine; hukuka uygun bulmaması durumunda ise istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararını kaldırarak işin esası hakkında yeniden bir karar verilmesi gerektiği açıktır. Danıştay tarafından istinaf aşamasında verilen kararın temyizi üzerine bozulması halinde ise bozma kararına uyularak uyuşmazlığın esasını değerlendirdikten sonra yeniden bir karar vermesi gerekmektedir.
Dosyanın incelenmesinden, davacı adına, sahte fatura kullandığından bahisle takdir komisyonu kararına istinaden re'sen tarh edilen 2010/2 ila 12 dönemleri vergi ziyaı cezalı katma değer vergilerini, takdir komisyonunca yasayla tanınan inceleme ve araştırma yetkileri kullanılmak suretiyle mükellef nezdinde ihtilaf konusu dönemlere ilişkin olarak herhangi bir araştırma ve inceleme yapılmadan belirlenen bir takım tutarların vergi matrahı olarak takdir olunmasında hukuka uygunluk bulunmadığı gerekçesiyle kaldıran mahkeme kararına karşı istinaf istemi üzerine, dava konusu vergi matrahının takdiri amacıyla, indirim ret yetkisi bulunmayan takdir komisyonuna sevkinin, zaman aşımını durdurması hukuken mümkün bulunmadığından zaman aşımına uğrayan cezalı tarhiyatlarda bu gerekçeyle hukuka uyarlık bulunmadığına dair verilen Vergi Dava Dairesinin kararının, Danıştay Dördüncü Dairesinin 26/02/2020 tarih ve E:2018/5707, K:2020/1048 sayılı kararı ile bozulması üzerine Vergi Dava Dairesince; "bozma kararına uyulmasına" denildikten sonra istinaf istemine konu kararın usul ve hukuka uygun olduğu gerekçesiyle istinaf başvurusunun reddi yönünde karar verildiği uyuşmazlığın esasının ise değerlendirilmediği görülmüştür.
Bu durumda, dava konusu uyuşmazlığa ilişkin olarak istinaf kabul kararı verildikten sonra Vergi Dava Dairesince bizzat değerlendirerek işin esası hakkında değerlendirme yapılarak bir hüküm kurulması gerektiğinden belirtilen gerekçeyle verilen kararda isabet bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin kabulüne,
2.Temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3.Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Vergi Dava Dairesine gönderilmesine, 15/04/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.


(X) KARŞI OY :
Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, temyize konu mahkeme kararının bozulmasını sağlayacak nitelikte bulunmadığından temyiz isteminin reddi gerektiği görüşüyle Dairemiz kararına katılmıyorum.