9. Hukuk Dairesi 2018/11197 E. , 2019/1199 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ .... HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... .... İŞ MAHKEMESİ
Davalı vekili tarafından verilen 22.11.2018 tarihli dilekçede; Dairemizin 18.10.2018 tarihli, 2018/793 E. ve 2018/1861 K. sayılı onama kararının maddi hataya dayalı olarak verildiği ileri sürülerek kararın ortadan kaldırılması ve hükmün bozulmasına karar verilmesi talep olunmuştur. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Uyuşmazlıkta, Yargıtay İçtihatları Birleştirme Genel Kurulu"nun 23.02.2018 tarihli, 2017/1 Esas - 2018/2 Kararının dikkate alınması gerektiği gözden kaçırılarak karar verildiği anlaşılmakla yukarıda tarih ve numarası belirtilen ONAMA KARARININ ORTADAN KALDIRILMASINA ve hükmün aşağıdaki şekilde bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
YARGITAY KARARI
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalıya ait özel eğitim kurumunda 06.10.1999 tarihinde sınıf öğretmeni olarak çalışmaya başladığını, iş akdinin16 defa yenilenmesine rağmen en son belirli süreli olduğu kabul edilip hiçbir gerekçe gösterilmeden 31.08.2016 tarihi itibariyle iş akdinin kendiliğinden sona erdiği açıklanarak haksız olarak işine son verildiğini iddia ederek işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, iş sözleşmenin süreli olduğunu, Ağustos ayında kendiliğinden biteceğini, iş güvencesi kapsamında olmadığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
C) İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, her yıl yenilenen sözleşmelerle çalışması bulunduğu anlaşılan davacının belirsiz süreli çalıştığının kabulünün gerektiği, Yargıtay uygulamalarına göre de iş güvencesi kapsamında kaldığı, fesih bildiriminde başkaca sebep sunulmadığı, bu yönde bir savunmaya da olanak verilmediği, kayıtlarda başkaca bir olumsuz sicile rastlanmadığı görülmekle feshin şekil ve esas yönünden usule aykırı olduğu gerekçesiyle davanın kabulü karar verilmiştir.
Ç) İstinaf başvurusu :
İlk derece mahkemesinin kararına karşı, davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
D) İstinaf Sebepleri:
Davalı vekili istinaf başvurusunda; davacının işletmeye ait ... Okullarında özel Öğretim Kurumları Kanunu"nun 9 maddesinde düzenlendiği şekilde 1 yıllık belirli süreli iş sözleşmesi ile sınıf öğretmeni olarak çalıştığını, sözleşmesinin süresi sonunda yenilenmeyeceği de davalı tarafından davacıya ...1. Noterliği"nin 28.06.2016 tarih 31886 yevmiye numaralı ihtarnamesi ile usulüne uygun olarak bildirildiğini, davacının iş sözleşmesi belirli süreli iş sözleşmesi olduğu için işe iade davası açması da mümkün olmadığını, kıdem süresi göz önüne alındığında ilk derece mahkemesinin belirlediği 7 aylık ücret tutarındaki tazminatta haksız olduğunu ve hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, ilk derece mahkemesince deliller toplanmadan ilk celsede karar verildiğini, verilen delil listesinde de tanık delilininde yer aldığını beyanla mahkeme kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
E) Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti :
Bölge Adliye Mahkemesince, 28.6.2016 tarihli ihtarnameye göre ağustos sonu itibariyle davacının sözleşmesinin biteceğine yönelik tutanak tanzim edilip, 30.6.2016 tarihinde tebliğ edildiği, somut olayda davacının savunmasının alınmadığı, olayda işveren fesih bildirimini fesih sebebini açık ve kesin bir şekilde belirterek yapmadığı, davacının savunmasını almadığı anlaşılmakla mahkeme kararının yasaya uygun olduğu, ancak davalı tarafında kabulünde olduğu üzere davacı davalı işyerinde yaklaşık 17 yıl süre ile çalıştığından kıdemi nazara alındığında davacı lehine işe başlatmama tazminatının mahkemece 7 aylık ücreti tutarında belirlenmesinin 4857 sayılı İş Kanunu"nun 21/1. maddesine dosya kapsamına uygun düşmediği, işe başlatmama tazminatının 6 aylık ücreti tutarında belirlenmesi gerektiği gerekçesiyle istinaf başvurusunun kısmen kabulüne karar verilmiştir.
F) Temyiz başvurusu :
Bölge Adliye Mahkemesi’nin kararına karşı davalı vekili temyiz başvurusunda bulunulmuştur.
E) Gerekçe:
4857 sayılı İş Kanununun 18/1 fıkrasında, Otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.
Dairemizin 2014 yılından sonraki uygulamalarında; 5580 sayılı Yasa kapsamındaki eğitim personeli için en az bir takvim yılı içi yazılı sözleşme imzalanmaktadır. Eğitim yılı devam ettiğinde eğitim personeli ile yasadan kaynaklanan yeni bir asgari süreli sözleşme imzalanmaktadır. Eğitim ve öğretim devam ederken, takvim yılı içinde ayrılan öğretmen yerine kalan süre için belirli süreli iş sözleşme yapılması olanağı vardır. Bu bir objektif neden kabul edilebilir. Ancak eğitim ve öğretim başına asgari süreli sözleşme yapıldıktan sonra eğitim ve öğretim devam ettiği için belirli süreli iş sözleşmesi yapılması için esaslı ve yenilenmesi içinde objektif neden olmadığı sürece eğitim personeli il yapılan sözleşmenin asgari süreli olarak kabul edilmekte ve 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu kapsamında çalışanların iş güvencesi hükümlerinden yararlanabileceği kabul edilmekteydi.
Ancak; 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu kapsamında çalışanların iş güvencesi hükümlerinden yararlanıp yararlanamayacağı hususunda Yargıtay Hukuk Daireleri arasındaki içtihat uyuşmazlığının giderilmesi amacı ile içtihatların birleştirilmesi gündeme gelmiş, konu Yargıtay İçtihatları Birleştirme Genel Kurulunda değerlendirilmiş ve Yargıtay İçtihatları Birleştirme Genel Kurulu" nun 23.02.2018 tarih, 2017/1 Esas - 2018/2 Karar sayılı içtihadı birleştirme kararında da "5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu kapsamında çalışanların iş sözleşmelerinin üst üste yenilense dahi yasadan kaynaklandığı ve belirli süreli iş sözleşmesi olması özelliğini koruduğu, belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışanların iş güvencesi hükümlerinden yararlanamayacaklarına" karar verilmiştir.
Yargıtay Kanunu" nun 45/5. maddesi “ İçtihadı birleştirme kararlarının benzer hukuki konularda Yargıtay Genel Kurullarını, Dairelerine ve Adliye Mahkemelerini bağlayacağı “ hükmünü içermektedir.
Yargıtay Kanunu" nun 45/5. maddesi karşısında Dairemizce “ Yargıtay İçtihatları Birleştirme Genel Kurulu" nun 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu kapsamında çalışanların iş sözleşmelerinin üst üste yenilense dahi yasadan kaynaklandığı ve belirli süreli iş sözleşmesi olması özelliğini koruduğu, belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışanların iş güvencesi hükümlerinden yararlanamayacaklarına ilişkin Yargıtay İçtihatları Birleştirme Genel Kurulu" nun 23.02.2018 tarih, 2017/1 Esas - 2018/2sayılı kararına uygun karar verilmesi gerekmiştir.
Somut uyuşmazlıkta, davalıya ait özel öğretim kurumunda sınıf öğretmeni olan davacı takip eden belirli süreli iş sözleşmeleri ile çalıştığı, iş sözleşmesi üst üste yenilense dahi yasadan kaynaklanan nedenlerle belirli süreli iş sözleşmesi olması özelliğini koruduğundan işe iade davası açılabilmesi yönünden davacının 4857 sayılı Kanun"un 18. maddesindeki yasal şartları taşımadığı anlaşıldığından Bölge Adliye Mahkemesi ile İlk Derece Mahkemesi kararlarının bozularak ortadan kaldırılmasına karar vermek gerekmiştir.
Dairemizce 4857 sayılı İş Kanunu’nun 20/3. maddesi uyarınca aşağıdaki gibi karar vermek gerekmiştir.
F) Hüküm: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Bölge Adliye Mahkemesi ile İlk Derece Mahkemesinin kararlarının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2- Davanın REDDİNE,
3- Alınması gereken 44,40 TL. karar-ilam harcından davacının yatırdığı 29,20 TL. peşin harcın mahsubu ile bakiye 15,20 TL. karar-ilam harcının davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4- Davacının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına, davalının yaptığı 86,40 TL yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
5- Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre belirlenen 2.725,00 TL. ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6- Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde davalıya iadesine, dosyanın ilk derece Mahkemesine kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
Kesin olarak 16.01.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.