Danıştay 8. Daire 2017/6709 Esas 2021/2477 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2017/6709
Karar No : 2021/2477

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …

DAVALILAR : 1- … - …
2- … Bakanlığı - …
VEKİLİ : Av. …

DAVANIN KONUSU :
1- Milli Savunma Bakanlığı Astsubay Meslek Yüksek Okulları öğrencilik giriş sınavlarını başarıyla geçen davacının, sağlık muayenesinde gözünden keratorefraktif cerrahi (lazer) ameliyatı geçirdiğinden bahisle öğrenci adaylığına kabul edilmemesine ilişkin işlem ile
2- Bu işlemin dayanağını oluşturan 2016/9431 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla kabul edilerek 11.11.2016 tarih ve 29885 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı Sağlık Yeteneği Yönetmeliği'nin EK-C Hastalıklar Listesi I-Göz Hastalıkları kısmının 6. maddesinin A/4. fıkrasında yer alan "Keratorefraktif ameliyat geçirmiş, görmesi tashihle bu Listenin 1 inci maddesinin (A) dilimi kadar olanlar" ibaresinin iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI :
Her iki gözde de görmesi ayrı ayrı tam olan renk veya gece körlüğü bulunmayan bir öğrenci adayının dava konusu Yönetmelik maddesi uyarınca sadece gözünden lazer ameliyatı geçirmiş olması nedeniyle öğrenciliğe kabul edilmemesinin hizmet gerekleri, adalet ve hakkaniyet ilkeleriyle bağdaşır bir durum olmadığı, aynı Yönetmeliğin muhtelif maddelerinde dalgıç, uçucu personel, denizaltı özel ihtisas adayı gibi personel için öngörülen sağlık şartlarında, "keratorefraktif cerrahi (PRK, LASEK, LASIK) yöntemiyle ameliyat olanlarda ameliyat sonrası yeterli süre takipten sonra görme kaybı ve komplikasyon gelişmemiş olmalıdır." şeklinde şartlara yer verilerek bu personel için lazer operasyonunun engel oluşturmayacağının açıkça düzenlendiği, öğrenci adaylığı için getirilen bu düzenlemenin eşitlik ilkesine aykırı bir durum oluşturduğu, Emniyet Teşkilatı Sağlık Şartları Yönetmeliği'nin Ek-3 IV- A maddesinin 3. bendinde yer alan "Göze ait hiçbir operasyon ve lazer müdahalesi geçirmemiş olacak" ibaresinin iptali istemiyle açılan davada, Danıştay Sekizinci Dairesi'nin 20/06/2012 tarih ve E:2010/9900, K:2012/5500 sayılı kararıyla söz konusu ibarenin iptaline karar verildiği iddia edilmektedir.

DAVALILARIN SAVUNMALARI :
…'nın Savunmasının Özeti : Usule ilişkin olarak, davaya konu Yönetmelik çalışmalarında görüşüne başvurulan, davacı hakkında "Askeri öğrenci olamaz" raporu veren ve dava konusu hakkında teknik bilgi sahibi olan Sağlık Bakanlığı'nın da hasım mevkiine alınması gerektiği; esasa ilişkin olarak, davacının … Devlet Hastanesi tarafından yapılan muayenesinde, "her iki göz tam ve sağlıklı, görme bozukluğu yok, komplikasyon yok, renk körlüğü ve gece körlüğü yok" sonuçlarının ortaya çıktığı, raporun sonuç kısmında ise, "retrakti cerrahi ameliyatlıdır. Askeri öğrenci olamaz" kanaatinin belirtildiği, bu rapora istinaden Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Kurulu'nun … tarihli kararıyla "askeri öğrenci olamaz" kararı verildiği, bu karara yapılan itiraz neticesinde … Hastanesi'ne gönderilen davacının, yapılan muayenesinde yine aynı sonuca ulaşılarak davacının askeri öğrenci olamayacağının kesinleştiği, dava konusu Yönetmelik hükmünde hukukun genel kaidelerine ve üst hukuk normlarına aykırı bir yönün bulunmadığı, idarelerce üst hukuk normlarına aykırı olmamak şartıyla hizmet gerekleri göz önünde bulundurularak düzenleyici işlemler tesis edilebileceği, Yönetmelikte yer alan "Sınıflandırma Çizelgeleri" incelendiğinde, bir çok hastalık ve arızanın farklı düzeylerinin bulunduğu, rahatsızlığın görüldüğü personelin sınıfı ve rütbesi dikkate alınarak bu çizelgelerin oluşturulduğu, hastalıkların kişiler üzerinde kalıcı etki bırakıp bırakmaması, tekrar edebilir özelliğinin olması, ilerleyebilir nitelik taşıması, tedavi ile düzelme durumu, tedaviden sonra kişinin sağlığına ve görevine etki durumuna göre farklı şekillerde etkilerinin olabileceği, yine rütbelere göre kişilerin, çalışma ortamı şartları, görev yerlerinin niteliği, alacakları görevler, performanslarının ve yaşlarının farklılık arzettiği, bu nedenle anılan Yönetmeliğin sınıflandırma çizelgelerindeki kriterlerin, aynı sınıfa tabi personel arasında rütbeleri de göz önünde bulundurularak düzenlendiği, davacıda görülen rahatsızlığın daha faal ve efor gerektiren hizmetin yapıldığı genç rütbelerde başka, daha yaşlı sayılan rütbelerde başka sonuçlar doğuracak şekilde düzenlenmesinin hizmet gerekleri ile objektif bir şekilde kamu yararı düşünülerek getirilen bir düzenleme olduğu, bu hususun eşitlik ilkesine aykırı olmadığı belirtilerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
… Bakanlığı'nın Savunmasının Özeti: Dava konusu Yönetmelik hükmünde hukukun genel ilkelerine ve üst hukuk normlarına aykırı bir yönün bulunmadığı, Anayasa Mahkemesi'nin istikrar kazanmış içtihatlarında, kişilerin durumlarındaki değişikliğin doğurduğu zorunluluklarla ve haklı nedenlerle yapılan farklı uygulamaların Anayasa'nın eşitlik ilkesine aykırı olmayacağının belirtildiği, aynı şekilde Anayasa'nın 72. maddesine göre, yükümlü olduğu vatan hizmetini yedek subay olarak yerine getirecek bir vatandaşta aranan sağlık yeteneği ile ilk kez Türk Silahlı Kuvvetlerine askeri öğrenci olarak alınacak bir personelde aranacak sağlık yeteneğinin farklı olmasının eşitlik ilkesine aykırı olmadığı, zira yedek subaylık ile askeri öğrenciliğin farklı statüler olduğu, dolasıyla farklı kurallara tabi tutulmasında hukuka aykırı bir yönün bulunmadığı belirtilerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : Davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : Dava, Milli Savunma Bakanlığı Astsubay Meslek Yüksek Okulları öğrencilik giriş sınavlarını başarıyla geçen davacının, sağlık muayenesinde gözünden keratorefraktif cerrahi (lazer) ameliyatı geçirdiğinden bahisle öğrenci adaylığına kabul edilmemesine ilişkin işlem ile bu işlemin dayanağını oluşturan, 11/11/2016 tarih ve 29885 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı Sağlık Yeteneği Yönetmeliği'nin EK-C Hastalıklar Listesi I-Göz Hastalıkları kısmının 6. maddesinin A/4. fıkrasında yer alan "Keratorefraktif ameliyat geçirmiş, görmesi tashihle bu Listenin 1 inci maddesinin (A) dilimi kadar olanlar" ibaresinin iptali istemiyle açılmıştır.
Anayasanın 70. maddesinde; ''Her Türk, kamu hizmetlerine girme hakkına sahiptir. Hizmete alınmada, görevin gerektirdiği niteliklerden başka hiçbir ayırım gözetilemez.'' hükmü yer almış, 124. Maddesinde de; Cumhurbaşkanı, bakanlıklar ve kamu tüzelkişileri, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla, yönetmelikler çıkarabilirler, kuralına yer verilmiştir.
11/11/2016 gün ve 29885 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan, Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı Ve Sahil Güvenlik Komutanlığı Sağlık Yeteneği Yönetmeliğinin 1. Maddesinde, bu Yönetmeliğin amacının; Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı mensubu olan personel, öğrenciler ve bunların adaylarının Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığındaki görevlere uyarlık bakımından sağlık yeteneklerini tespit etmek ve barışta ve savaşta yapılacak sağlık işlemlerini düzenlemek olduğu belirtilmiş; Yönetmelik kapsamına; Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı mensubu olan personeli, öğrencileri ve bunların adayları girdiği belirtilmiştir.
Yine aynı Yönetmeliğin EK-C Hastalıklar Listesi I-Göz Hastalıkları kısmının 6. maddesinin A/4. Fıkrasında; 4. Keratorefraktif ameliyat geçirmiş, görmesi tashihle bu Listenin 1 inci maddesinin (A) dilimi kadar olanlar. İbaresine yer verilmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden, Milli Savunma Bakanlığı Astsubay Meslek Yüksekokulları öğrenciliği için gerekli yazılı ve sözlü sınavlardan başarılı olan davacının sağlık muayenesi için sevk edildiği .. Devlet Hastanesi tarafından yapılan muayenesinde, "her iki göz tam ve sağlıklı, görme bozukluğu yok, komplikasyon yok, renk körlüğü ve gece körlüğü yok" sonuçlarının ortaya çıktığı, raporun sonuç kısmında ise, "retraktif cerrahi ameliyatlıdır. Askeri öğrenci olamaz" kanaatinin belirtildiği, bu rapora istinaden Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Kurulu'nun .. tarihli kararıyla "askeri öğrenci olamaz" kararı verildiği, bu karara yapılan itiraz neticesinde … Hastanesi'ne gönderilen davacının, yapılan muayenesinde yine aynı sonuca ulaşılarak ''koretorefraktif cerrahi ameliyatlısı'' tanısı ile davacının askeri öğrenci olamayacağının kesinleştiği anlaşılmaktadır.
Askerlik mesleğinin özelliği gereği ileride bu mesleği yapacak olan Astsubay Meslek Yüksekokulu öğrencilerinde kimi sağlık koşullarının aranması hizmetin gereği gibi işlemesi açısıdan önem taşımakla birlikte, bu koşulların, yerine getirilecek hizmetin aksatılmamasına yönelik olması, başka bir anlatımla hizmetin gereklerine uygun olarak belirlenmesinin gerektiği konusunda bir duraksama bulunmamaktadır.
Uyuşmazlığın çözümü bakımından Keratorefraktif ameliyat geçirmiş, görmesi tashihle bu Listenin 1 inci maddesinin (A) dilimi kadar olanlar" maddesinde düzenlenen lazer ameliyatının, günümüz şartları ve bilim alanındaki gelişmeler de dikkate alınarak, askerlik mesleğine neden engel teşkil ettiğine ilişkin bilimsel görüşün ortaya konulması gerekmektedir.
Dairece bu hususun açıklığa kavuşturulması bağlamında yapılan ara kararı gereğince dosya içerisine giren bilimsel görüşlerin incelenmesinden, özet olarak; refraktif cerrahi uygulamaları sırasında ve sonrasında görsel yetiyi kalıcı olarak etkileyebilen komplikasyonların yaşanabileceği; henüz gelişimi tamamlanmamış ve kornea yapısı cerrahiye uygun olmayan kişilerde kısa-orta ve uzun dönemde ciddi komplikasyonların yaşanma ihtimalinin yüksek olduğu; refraktif cerrahi uygulamalarının alaca karanlık ve gece görüşlerinde yaşanan sorunları düzeltmediği bu durumun gece görevlerinde personel açısından zaafiyete yol açtığı; refraktif cerrahinin korneanın dayanıklılığını kalıcı olarak etkilediği, travmaların yaşanması durumunda görme yetisinin kalıcı olarak etkilendiği; başarılı cerrahi müdahaleye rağmen ''glare, halo'' gibi ışığın saçılarak görülmesini sağlayan görme problemlerinin yaşandığı; bu operasyonları geçirenlerin dış ortamlarda daha fazla etkilendiğinin kaçınılmaz olduğu ifade edilmektedir.
Askerlik mesleğinin özelliği gereği, Türk Silahlı Kuvvetlerine askeri öğrenci olarak alınacak bir personelde aranacak sağlık yeteneğinin diğer görev statülerden farklı olmasının yürütülecek hizmetin bir gereği olduğunun kabulü gerekmektedir. Dava konusu Yönetmelikte bir çok hastalık ve arızanın farklı düzeylerinin bulunduğu, rahatsızlığın görüldüğü personelin sınıfı ve rütbesi dikkate alınarak "Sınıflandırma Çizelgeleri" nin oluşturulduğu hususu da dikkate alındığında dava konusu düzenlemede hizmet gereklerine ve hukuka aykırı bir durumun bulunmadığı sonucuna varılmaktadır.
Belirtilen nedenlerle dava konusu Yönetmeliğin EK-C Hastalıklar Listesi I-Göz Hastalıkları kısmının 6. maddesinin A/4. fıkrasında yer alan "Keratorefraktif ameliyat geçirmiş, görmesi tashihle bu Listenin 1 inci maddesinin (A) dilimi kadar olanlar" ibaresinin ve bu hükme dayalı olarak tesis edilen bireysel işlemin iptali istemiyle açılan davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ SÜREÇ :
Davacı, Milli Savunma Bakanlığı Astsubay Meslek Yüksek Okulları öğrencilik giriş yazılı ve sözlü sınavlarını geçtikten sonra sağlık muayenesi için … Hastanesi’ne sevk edilmiştir. Burada hazırlanan raporda, “Bilateral Retrakti Cerrahi ameliyatlıdır. Askeri öğrenci olamaz. A/6/F4” durumu belirtilmiştir. İtiraz üzerine davacı bu defa … Eğitim ve Araştırma Hastanesine sevk edilmiş, buradan gelen raporda, “Keratorefraktif Cerrahi ameliyatlısı. A/6 F-4 askeri öğrenci olamaz” durumu belirtilmiştir. Bu rapor üzerine davacının adaylığı kabul edilmemiştir.
Dava, Milli Savunma Bakanlığı Astsubay Meslek Yüksek Okulları öğrencilik girişi için yaptırılan sağlık muayenesinde gözünden keratorefraktif cerrahi (lazer) ameliyatı geçirdiğinden bahisle öğrenci adaylığına kabul edilmemesine ilişkin işlem ile bu işlemin dayanağını oluşturan 2016/9431 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla kabul edilerek 11.11.2016 tarih ve 29885 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı Sağlık Yeteneği Yönetmeliği'nin EK-C Hastalıklar Listesi I-Göz Hastalıkları kısmının 6. maddesinin A/4. fıkrasında yer alan "Keratorefraktif ameliyat geçirmiş, görmesi tashihle bu Listenin 1 inci maddesinin (A) dilimi kadar olanlar" ibaresinin iptaline karar verilmesi istemiyle açılmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE:
USUL YÖNÜNDEN :
Davalı …'nın usule ilişkin iddiaları kabul edilmeyerek işin esasına geçilmiştir.

ESAS YÖNÜNDEN :
İlgili Mevzuat:
Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı Sağlık Yeteneği Yönetmeliği'nin;
"Amaç" başlıklı 1. maddesinde, "Bu Yönetmeliğin amacı; Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı mensubu olan personel, öğrenciler ve bunların adaylarının Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığındaki görevlere uyarlık bakımından sağlık yeteneklerini tespit etmek ve barışta ve savaşta yapılacak sağlık işlemlerini düzenlemektir." hükmü;
"Kapsam" başlıklı 2. maddesinde, "Bu Yönetmelik; Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı mensubu olan personeli, öğrencileri ve bunların adaylarını kapsar." hükmü;
"Öğrencilerin Sağlık Yetenekleri" başlıklı Beşinci Bölüm'ün "Sağlık kurulu muayenesinin yapılacağı yerler" başlıklı 34. maddesinde, "(1) Öğrenci ve adaylarının sağlık muayeneleri, Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı sağlık kurulu raporu vermeye yetkili sağlık kuruluşlarında yapılır. (2) Öğrenci ve adaylarının uçucu sağlık kurulu muayeneleri uçucu, denizaltıcı ve dalgıç sınıfı raporları vermeye yetkili hastaneler tarafından yapılır. Bu muayenelerde bu Yönetmeliğin 36 ncı maddesinde belirtilen tetkikler yapılır ve bunlar hakkında 64 üncü maddede yer alan hükümlere göre karar verilir." hükmü;
"Öğrenci adaylarının sağlık yetenekleri" başlıklı 35. maddesinde, "(1) Öğrenci adayları, tam sağlam olmalı ve bunlarda diskromatopsi bulunmamalıdır. Kız öğrencilerde genital muayene, anamnez ve inspeksiyonla yapılır (Hymen muayenesi yapılmaz.). (2) Öğrenci adaylarının boy ve ağırlık sınırları ile vücut kitle indeks değerleri Ek-A’da yer alan tabloda gösterilmiştir. Öğrenci alımı yapacak komutanlıklar, bu tablolarda belirtilen boy ve ağırlık sınırlarını broşürlerinde yayımlar. Kız öğrenci adayları için tabip lüzum gördüğünde pelvik ultrasonografi ve laboratuvar muayenesi yapabilir. Hafif cilt lezyonları (depigmente nevüs, becker nevüs, lokalize hipertrikoz, akne vulgaris, hiperhidroz), solunum sıkıntısı yapmayan nasal septum deviasyonları, hafif diş sıra bozuklukları ve hafif kulak şekil bozuklukları sağlam kabul edilir." hükmü;
"Yapılacak tetkikler" başlıklı 36. maddesinde, "(1) Her öğrenci adayına aşağıdaki tetkikler yapılır.
a) Akciğer grafisi, direkt üriner sistem grafisi.
b) HBsAg, Anti-HCV, Anti-HIV.
c) Tam kan sayımı ve sedimantasyon.
ç) Tam idrar muayenesi.
d) Kanda üre ve kreatinin, AST, ALT, ALP, LDH, GGT, bilirubinler, TSH, total kolesterol, trigliserit.
e) Açlık kan şekeri.
f) Ultrasonografi (tüm batın).
g) (Değişik: 22/9/2017 - 2017/10844 K.) EKG, transtorasik ekokardiografi (lüzum görüldüğü durumlarda).
ğ) Lüzum görülen diğer laboratuvar tetkikleri.
(2) Düzeltme ile her iki gözde görmeler ayrı ayrı tam olmak şartıyla 1 diyoptriye (1 dahil) kadar miyopi ve hipermetropi ile 90 derecelik iki eksen arasında kırılma kusuru farkı 1 diyoptriyi geçmeyen astigmatizmalar öğrenciliğe engel değildir. Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı adına diğer fakültelerde eğitim gören öğrenci adaylarında düzeltme ile her iki gözde görmeler ayrı ayrı tam olmak şartıyla 3 diyoptriye (3 dâhil) kadar miyopi ve hipermetropi ile 90 derecelik iki eksen arasındaki kırılma kusuru farkı 3 diyoptriyi geçmeyen astigmatizmalar öğrenci adaylığına engel değildir." hükmü düzenleme altına alınmıştır.
Dava konusu Yönetmeliğin "EK-C HASTALIKLAR LİSTESİ I. GÖZ HASTALIKLARI" başlıklı 6 - A maddesinin 4. Fıkrasında "Keratorefraktif ameliyat geçirmiş, görmesi tashihle bu Listenin 1 inci maddesinin (A) dilimi kadar olanlar." düzenlemesi yer almaktadır.
Ayrıca dava konusu Yönetmeliğin Üçüncü Bölümünde "Uzman erbaş, sözleşmeli erbaş ve er alım muayenelerinin usul ve esasları", Dördüncü Bölümünde "Uzman Jandarmaların Sağlık Yetenekleri", Altıncı Bölümünde "Subay ve Astsubayların Sağlık Yetenekleri", Yedinci Bölümünde "Deniz Kuvvetleri Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığına Ait Özel Hükümler", Sekizinci Bölümünde "Hava Kuvvetleri Komutanlığına Ait Özel Hükümler ile Uçuculara Ait Hükümler", Dokuzuncu Bölümünde "Dış Kaynaktan Alınan Subay ve Astsubayların Sağlık Yetenekleri" düzenleme altına alınmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yönetmelik hükmünün iptali istemi yönünden;
Anayasanın 70. maddesinde; "Her Türk kamu hizmetlerine girme hakkına sahiptir. Hizmete alınmada, görevin gerektirdiği niteliklerden başka hiçbir ayrım gözetilemez." kuralı yer almıştır.
Danıştay Sekizinci Dairesi'nin 12/06/2018 tarihli Ara Kararı ile … Üniversitesi … Eğitim ve Araştırma Hastanesi Göz Hastalıkları Anabilim Dalı'ndan, dava konusu maddede düzenlenen lazer ameliyatının günümüz şartları ve bilim alanındaki gelişmeler de dikkate alınarak, askerlik mesleğine neden engel teşkil ettiğine ilişkin bilimsel görüş sorulmuştur.
Ara kararına cevaben hazırlanan … tarihli raporda;
• Bu cerrahi işlemin gözün anatomik yapısının idealden sapması sonucu oluşan yüksek kırma kusuru nedeniyle yapıldığı, kırma kusurunun lazerle düzeltilmesinin gözün diğer tabakalarındaki (özellikle retina) yapısal anormallikleri düzeltmediği, dolayısıyla yüksek kırma kusuru olan gözlerin hayatın her safhasında görmeyi olumsuz etkileyip kalıcı görme kaybı ile sonuçlanacak diğer göz patolojilerinin gelişmesi açısından daha fazla risk altında olduğu,
• Bu cerrahi işlem ile var olan kırma kusuru kornea üzerinde işlem yapılarak düzeltildiği, ancak refraksiyon kusurunu belirleyenin sadece kornea şekli olmadığı, hastalık ilerleyici vasıfta ise, gözün ön arka çapının artması nedeniyle cerrahi sonrası zaman içinde tekrar yüksek kırma kusurunun ortaya çıkacağı,
• Orta ve ileri derece miyoplarda retina tabakasında gece görmeyi sağlayan “rod” adı verilen fotoreseptörlerde olumsuz etkilenme nedeniyle alacakaranlık ve gece görüşünde sıkıntılar yaşandığı, refraktif cerrahinin bu sorunu düzeltmediği, bu durumun gece görevlerinde personel açısından zaafiyete yol açabileceği,
• Refraktif cerrahinin korneanın (gözün ön tabakası) dayanıklılığını ve sağlamlığını kalıcı olarak etkilediği, özellikle asker şahısların daha büyük risk altında olduğu travmaların yaşanması durumunda görme yetisini kalıcı halde etkilediği,
• Ayrıca bu şahısların cerrahi öncesi numaraları ve kornea yapılarının askeri öğrenci muayeneleri sırasında bilinmemesi nedeniyle özellikle 15-25 yaş grubunda gelişen ve ilerleyici dejeneratif bir hastalık olan “keratokonus” hastalarının erken evrelerde astigmat gibi tedavi edilerek müracaatlarına neden olabildiği, bu durumun sonraki dönemlerde görme keskinliğinde azalma ile seyreden ektazi olgularının öğrenci olduktan sonra ortaya çıkması gibi bir olasılığı da taşıdığı, ektazi oluşma riskleri arasında sayılan risk faktörleri başında yaşın geldiği, yani hasta ne kadar genç ise ektazi oluşma riskinin o kadar yükseldiği,
• Refraktif cerrahi için en az 18 yaşın sınır kabul edilmekle birlikte, ileride yaşanabilecek özellikle ektazi riskini azaltabilmek için çoğu merkezin 19-20 hatta 21 yaşı alt sınır olarak kabul ettiği, ve bu hastaların cerrahiye uygun olsa bile en az 1 yıl gözlük numarasının değişmediğinin görülmesinin gerektiği, askeri öğrenci adayı olarak gelenlerin çoğunun yaşlarının bu belirtilen aralıklardan küçük olduğu,
• Başarılı anatomik cerrahiye rağmen özellikle bazı hastalarda “glare,halo” gibi ışığın saçılarak görülmesini sağlayan fonksiyonel görme problemleri yaşanabildiği, bu durumlarda özellikle asker şahıs olarak bu cerrahiyi geçirmiş kişilerin bu durumdan dış ortamlarda daha fazla etkilendiği,
• Yüksek kırma kusuru olan gözlerde hayatın ileri evrelerinde gelişen görme kayıpları ve refraktif cerrahi ameliyatları sonrasında erken veya geç dönemde gelişen komplikasyonlara ait yurt içi ve yurt dışı çok sayıda bilimsel makale bulunduğu,
• Her türlü ortamda görev yapma ihtimal ve kabiliyet gerektiren askerlik mesleğinin ilk aşaması olan askeri öğrenciliğe girişte olabildiğince sağlam anatomik yapıya sahip olmanın hayatın ileriki aşamalarında da sağlam kalma oranını arttıracağı, belirtilmiştir.
Yukarıda belirtilen Yönetmelik maddelerinin öğrenci adayları, öğrenciler ve mesleğe atanmış olanların sağlık şartlarını belirleyen düzenlemeleri ile … tarihli rapor birlikte değerlendirildiğinde, dava konusu düzenleme ile ilgililerin sağlık koşullarının, mesleğin gereğine uygun olmasının amaçlandığı anlaşılmaktadır.
Askerlik mesleğinin özelliği göz önünde bulundurularak, ileride bu mesleği yapacak olan Astsubay Meslek Yüksek Okul öğrencilerinde, bazı sağlık koşullarının aranması hizmetin gereği gibi ifa edilmesi açısından önem taşımakla birlikte; bu koşulların, yerine getirilecek hizmetin aksatılmamasına yönelik olması, diğer bir anlatımla hizmetin gereklerine uygun olarak belirlenmesi gerekmektedir.
Bu durumda, Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı Sağlık Yeteneği Yönetmeliği'nin dava konusu düzenlemesinin, askerlik mesleğinin nitelik ve gereksinimleri dikkate alınarak, kamu yararı ve hizmetin gereklerinin yerine getirilmesi amacını taşıdığı, bahse konu düzenlemede hizmet gereklerine ve hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Davacının öğrenci adaylığının sonlandırılmasına ilişkin işlem hakkında ise;
Milli Savunma Bakanlığı Astsubay Meslek Yüksek Okulları öğrencilik giriş sınavlarında başarılı olan davacının, sağlık şartlarını sağlayıp sağlamadığının tespiti amacıyla sevk edildiği Beytepe Murat Erdi Eker Devlet Hastanesi'nce düzenlenen … tarih ve … sayılı sağlık kurulu raporunda, davacının "her iki göz tam ve sağlıklı, görme bozukluğu yok, komplikasyon yok, renk körlüğü ve gece körlüğü yok" sonuçlarının ortaya çıktığı, raporun sonuç kısmında ise, "retrakti cerrahi ameliyatlıdır. Askeri öğrenci olamaz" görüşüne yer verildiği, bu rapora istinaden Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Kurulu'nun 14.08.2017 tarihli kararıyla "askeri öğrenci olamaz" kararı verildiği, bu karara yapılan itiraz neticesinde Dışkapı Yıldırım Beyazıt Hastanesi'ne sevk edilen davacı hakkında … tarih ve … sayılı "Keratorefraktif cerrahi ameliyatlısı, A/6 F-4 askeri öğrenci olamaz" şeklinde sağlık kurulu raporu düzenlenmesi nedeniyle dava konusu işlemin tesis edildiği anlaşılmaktadır.
Davacının Beytepe Murat Erdi Eker Devlet Hastanesi ve Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi tarafından düzenlenen sağlık raporlarında, daha önce keratorefraktif ameliyatı olduğunun açıkça belirtilmesi ve davacı tarafından da bu hususun aksi yönde bir iddiada bulunulmaması nedeniyle yeni bir sağlık raporu alınmasına gerek görülmemiştir.
Bu itibarla, yukarıda aktarılan Yönetmelik hükümleri gereğince sağlık şartlarını taşıyıp taşımadığının belirlenmesi amacıyla sevkedildiği iki hastane tarafından da düzenlenen sağlık raporlarında, davacının Yönetmeliğin A/6 F-4 dilimi sağlık şartlarına sahip olmadığının açıkça belirtilmesi nedeniyle mevzuata uygun olarak tesis edildiği anlaşılan işlemde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVANIN REDDİNE,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam … TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca … TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idarelere verilmesine,
4. Posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra istemi halinde davacıya iadesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay Dava Daireleri Kurulu'na temyiz yolu açık olmak üzere,
22/04/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.