Danıştay 8. Daire 2017/2746 Esas 2021/2490 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2017/2746
Karar No : 2021/2490

Temyiz İsteminde Bulunanlar : 1- (Davalı) … Odaları Birliği
Vekili : Av. …

2- (Davacı) …
Vekili : Av. …

İstemin Özeti : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının hukuka aykırı olduğu öne sürülerek, taraflarca 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi : …
Düşüncesi : İstemin kabulü ile Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Dava; davacı tarafından 03-12 Mayıs 2014 tarihleri arasında yapılan "2014/I Dönemi Yeminli Mali Müşavirlik Sınavı kapsamındaki "Gelir Üzerinden Alınan Vergiler" dersinden 19, "Vergi Tekniği" dersinden 29, "Revizyon" dersinden 36, "İleri Düzeyde Fin. Muhasebesi" dersinden 39, "Harcama ve Servet Üzerinden Alınan Vergiler" dersinden 26, "Denetim, Raporlama ve Meslek Hukuku" dersinden 18 ve "Dış Ticaret ve Kambiyo Mevzuatı" dersinden 50 puan verilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince, 25/12/2014 tarihinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmesi üzerine düzenlenen 04/08/2015 tarihli bilirkişi raporunda "Gelir Üzerinden Alınan Vergiler" dersi için 26, "Vergi Tekniği" dersi için 31, "Revizyon" dersi için 44.25, "İleri Düzeyde Fin. Muhasebesi" dersi için 52, "Harcama ve Servet Üzerinden Alınan Vergiler" dersi için 46,33 ve "Dış Ticaret ve Kambiyo Mevzuatı" dersi için 52 puana yükseltilmiş olması nedeniyle hukuka uyarlık bulunmadığından dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Tarafların bilirkişi seçimi açısından yaptığı itirazlarının incelenmesi:
3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu'nun 10. maddesinde, serbest muhasebeci mali müşavirlik ve yeminli mali müşavirlik sınav sonuçlarının yargı mercilerine intikal etmesi ve mahkemece bilirkişi incelemesine gerek görülmesi halinde, sınav komisyonunda görev almamış olmaları kaydıyla, biri Maliye Bakanlığı merkezi vergi denetim elemanı, biri alanında uzman meslek mensubu, biri ise dava edilen sınav konusunda ihtisas sahibi öğretim üyesinden oluşan üç kişilik bir bilirkişi heyetinin tayin edileceği kurala bağlanmıştır.
İdare Mahkemesince, uyuşmazlığın çözümü için davacının sınav kağıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verildiği, alınan karar uyarınca da … Üniversitesi … Fakültesinde İşletme Bölümü öğretim üyesi, … Bölümü öğretim üyesi ve vergi müfettişi olarak görev yapmakta olan üç kişiden müteşekkil bilirkişi heyetinin oluşturulduğu, Mahkemece re'sen seçilen bilirkişilerin taraflara bildirilmesi üzerine TÜRMOB tarafından bilirkişilerin 3568 sayılı Kanunun 10. madde düzenlemesi uyarınca seçilmesi gerektiğinin belirtilmesine rağmen, bilirkişilerde bir değişiklik yapılmadığı ve 6 dersten bilirkişi incelemesi yaptırıldığı, İleri Düzeyde Finansal Muhasebe dersi ile ilgili raporunu … Üniversitesi … Bölümü öğretim üyesinin, diğer derslerle ilgili raporun Maliye Bölümü öğretim üyesi ve vergi müfettişi tarafından hazırlandığı, Mahkemece hazırlanan raporun temyize konu karara esas alındığı görülmektedir.
Hakim çözümü özel ve teknik bilgiyi gerektiren hallerde, resen araştırma ilkesi uyarınca davanın çözümü için uygun bilirkişileri seçebililir. Bilirkişilik müessesesi için genel kural olan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununda kimlerin bilirkişi olarak seçilebileceği ile ilgili olarak herhangi bir kural bulunmamakta iken, 3568 sayılı Kanunun 10. maddesi ile yeminli mali müşavirlik sınavlarının dava konusu edilmesi halinde, kimlerin bilirkişi olarak seçilebileceği sayılmıştır.
Olayda, 3568 sayılı Kanunun anılan hükmü uyarınca maddi gerçeğin açıklığa kavuşturulması için özel bir kuralın sevkedildiği anlaşılmakta olup, anılan Kanun hakime sadece mevzuatta nitelikleri belirlenmiş ve bilirkişilik yapmaya yetkili olan kişiler arasından res'en seçim yapma hakkı tanımıştır.
Dava dosyasında, Mahkemece, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na göre özel kanun niteliğinde bulunan 3568 sayılı Kanunun amir hükmüne uygun şekilde bilirkişi seçimi yapılmadığı gibi, her bir ders için 3568 sayılı Kanunda belirtilen bilirkişi heyeti tarafından rapor hazırlanması gerekirken, tek bilirkişi ve iki bilirkişi tarafından hazırlanan rapolara dayanılarak karar verildiği anlaşıldığından, Mahkeme kararında hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Davacı tarafından bilirkişi raporuna yaptığı itirazının değerlendirilmediği iddiası yönünden inceleme:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu ile Vergi Usul Kanununun uygulanacağı haller" başlıklı 31. maddesinde, bilirkişilerin, bilirkişilik bölge kurulları tarafından hazırlanan listelerden seçileceği ve bilirkişiler hakkında Bilirkişilik Kanunu ve 12/01/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun ilgili hükümlerinin uygulanacağı düzenlenmiştir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 281. maddesinde, "Taraflar, bilirkişi raporunun, kendilerine tebliği tarihinden itibaren iki hafta içinde, raporda eksik gördükleri hususların, bilirkişiye tamamlattırılmasını; belirsizlik gösteren hususlar hakkında ise bilirkişinin açıklama yapmasının sağlanmasını veya yeni bilirkişi atanmasını mahkemeden talep edebilirler...." düzenlemesine yer verilmiştir.
Davacı tarafından, 17/12/2015 tarihinde kayıtlara giren dilekçe ile bilirkişi raporuna itiraz edilmesine karşın mahkeme kararında itiraz edilmediği şeklinde yer almış olup, davacının rapora itirazının kararda karşılanmadığı görülmektedir.
Davacının Denetim, Raporlama ve Meslek Hukuku dersinden bilirkişi raporu alınmadığı iddiası:
6100 sayılı Kanunun "Taleple bağlılık ilkesi" başlıklı 26. maddesinde, "Hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir. Hâkimin, tarafların talebiyle bağlı olmadığına ilişkin kanun hükümleri saklıdır. " hükmüne yer verilmiştir.
Buna göre, davacının dava açarken Mahkemeden hüküm altına alınmasını talep ettiği istem sonucuyla bağlı kalınarak, her bir istem sonucu hakkında karar vermek medeni ve idari yargılama hukukuna hakim olan ilkelerden olan taleple bağlılık ilkesinin bir gereği olup; davacı dava dilekçesinde, Denetim, Raporlama ve Meslek Hukuku dersinden 18 puan verilmesine ilişkin işlemin iptali isteminde de bulunmakta olup, Denetim, Raporlama ve Meslek Hukuku dersi ile ilgili bilirkişi incelemesi ve yargısal inceleme yapılmadığı ve bu istem hakkında hüküm kurulmadan karar verildiği anlaşılmakta olup, eksik incelemeye dayalı Mahkeme kararında bu yönüyle de hukuka uygunluk bulunmadığından, Mahkemece yeniden yapılacak yargılamada bu husus da göz önüne alınarak karar verilecektir.
Dava konusu iki derse yönelik düzenlenen bilirkişi raporlarının tebliğ edilmediği iddiası:
Davacı ve davalı idare tarafından, gerek bilirkişi raporu tebliğ edildikten sonra, gerekse temyiz aşamasında, İleri Düzeyde Finansal Muhasebe ve Denetim, Raporlama ve Meslek Hukuku dersi ile ilgili bilirkişi raporlarının taraflarına tebliğ edilmediği iddia edilmekte olup, aksi dosyadaki tebliğ-tebellüğ belgesinden tespit edilememiştir. Bu itibarla, eksik incelemeye dayalı Mahkeme kararında bu yönüyle de hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle; ... İdare Mahkemesinin temyize konu kararının bozulmasına, dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan Mahkemeye gönderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 22/04/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.