Danıştay 10. Daire 2020/524 Esas 2021/2191 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2020/524
Karar No : 2021/2191

DAVACI : … Sendikası
VEKİLİ : Av. …

DAVALI : … Bakanlığı (… Kurumu)
VEKİLİ : Hukuk Müşaviri …

DAVANIN_KONUSU : Sağlık Bakanlığınca (Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu) yayımlanan … tarih ve … sayılı "Diş Protez Teknisyenlerinin Günlük İş Miktarları" konulu Genelgenin iptali istenilmektedir.

DAVACININ_İDDİALARI : Davacı tarafından, dava konusu Genelgeyle diş protez teknisyenlerinin günlük iş miktarlarının neredeyse iki katına çıkarıldığı, bu alandaki teknolojik gelişmelerin verilen hizmetin hızlandırılmasına yönelik değil, çalışma ortamının sıhhat şartları ve asgari standartların sağlanmasına yönelik olduğu, Genelge'nin Anayasa'nın "Zorla çalıştırma yasağı" başlıklı 18. maddesinde öngörülen angarya yasağı ile, 50. maddesinde düzenlenen "Çalışma şartları ve dinlenme hakkı" hükümlerine aykırı olduğu, iptaline karar verilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.

DAVALININ SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, ağız diş sağlığı hizmeti sunulan sağlık tesislerinde yapılan işlemlerin çeşitlilik arzetmesi, tüm alanlarda olduğu gibi diş protez teknisyenliği sağlık alanında da teknolojinin gelişme göstermesi, vibratör cihazı, fotoplak cihazı, biodent fırını, akril polimerizasyon cihazı, mum eliminasyon cihazı, elektrikli spatül, hidrolik basınç ölçer, otomatik alçı karıştırma cihazı, mum eritme potası gibi cihazların yaygınlaşması, bant sisteminin (diş protez işinin başlangıcından bitimine kadar tek bir personel tarafından değil, her bir ara basamağın başka teknisyenlerce yapılması her personelin daha becerili olduğu alanda daha hızlı iş üretmesinin sağlandığı sistem) devreye girmesi ile protez teknisyenlerinin daha hızlı çalışabilir hale geldiği, Kurumlardan alınan bilgiler ışığında işlem sürelerinin olması gerekene göre çok uzun olması nedeniyle protez işlerinin hastalara teslim sürelerinin uzadığı, hasta mağduriyetlerinin önlenmesi için kamu hizmet birimlerinin hizmet satın alma yoluyla konuya çözüm bulmaya çalıştıkları anlaşıldığından, söz konusu sürelerin yeniden değerlendirilmesi sonucu tesis edilen düzenleyici işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesi ile davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ: Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun bozma kararı doğrultusunda "vekalet ücreti" ile sınırlı olarak yeniden bir karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : Dava; Sağlık Bakanlığı Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumunun yayınladığı 19.2.2013 tarih ve 2013/1 Sayılı "Diş Protez Teknisyenlerinin Günlük İş Miktarları" konulu Genelgenin iptal istemiyle açılmıştır.
663 sayılı KHK nin 29. maddesinin 1. fıkrasında, "Bakanlık politika ve hedeflerine uygun olarak, ikinci ve üçüncü basamak sağlık hizmetlerini vermek üzere hastanelerin, ağız ve diş sağlığı merkezlerinin ve benzeri sağlık kuruluşlarının açılması, işletilmesi, faaliyetlerinin izlenmesi, değerlendirilmesi ve denetlenmesi, bu hastanelerde her türlü koruyucu, teşhis, tedavi ve rehabilite edici sağlıkhizmetlerinin verilmesini sağlamakla görevli, Bakanlığa bağlı Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu kurulmuştur." hükmü yeralmıştır.
Davacı; söz konusu genelgeyle diş protez teknisyenlerinin günlük iş miktarlarının neredeyse iki katına çıkarıldığı, bu alandaki teknolojik gelişmelerin verilen hizmetin hızlandırılmasına yönelik değil, çalışma ortamının sıhhat şartları ve asgari standartların sağlanmasına yönelik olduğu, genelgenin T.C. Anayasası'nın "Zorla Çalıştırma Yasağı" başlıklı 18. maddesinde öngörülen angarya yasağı ile, 50. maddesinde düzenlenen "Çalışma Şartları ve Dinlenme Hakkı" hükümlerine aykırı olduğu iddia etmektedir.
Davalı idarenin savunmasının incelenmesinden, 08.12.2003- 07.09.2006 ve 25.06.2010 tarihli genel yazılarda diş protez teknisyenlerinin yapmaları gereken asgari iş miktarları ve bu işlerin hangi sürelerde yapılması gerektiğinin belirlendiği, fakat ağız ve diş sağlığı sunan sağlık tesislerinde yapılan işlemlerin çeşitlilik arz etmesi, teknolojinin tüm alanlarda olduğu gibi sağlık alanında da gelişmeler göstermesi, bununla birlikte diş protez teknisyenliği alanında teknolojik cihazların yaygınlaşması ve kamu hastanelerine ait birimlerde de kullanılmaya başlanması sebepleriyle söz konusu işlemlerin tamamlanma sürelerinin kısaldığı, kurumlardan alınan bilgiler ışığında bu işlem sürelerinin olması gereken sürelere göre çok daha uzun olduğunun görüldüğü, bu gibi nedenlerle diş protez işlerinin hastaya teslim sürelerinin uzadığı, hasta mağduriyetlerinin yaşandığı, bunu önlemek için hizmet birimlerinin hizmet alımı yoluyla konuya çözüm bulmaya çalıştıkları anlaşıldığından, söz konusu sürelerin yeniden belirlenmesi gereğinin hasıl olduğu, bu amaçla … tarihli ve … sayılı makam onayı ile Diş Protez Teknisyenliği Hizmet Sunumu Değerlendirme Komisyonu'nun kurulduğu, Komisyon tarafından Türkiye Kamu Hastanelerine bağlı sağlık tesisleri ile özel diş protez laboratuvarlarından gelen veriler ve dökümanlar doğrultusunda değerlendirme yapılarak diş protez teknisyenlerinin günlük iş miktarlarının belirlendiği, anlaşılmaktadır.
Dava konusu genelgenin, kamu yararı amacını gerçekleştirmeye yönelik olduğu, detaylı ve yeterli incelemeye dayandığı ve hukuka aykırı bir yönünün bulunmadığı sonucuna ulaşımıştır.
Açıklanan nedenlerle, davanın reddi gerektiği, düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Danıştay (Kapatılan) Onbeşinci Dairesinin 11/11/2015 tarih ve E:2013/9445, K:2015/7322 sayılı kararının, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 28/11/2018 tarih ve E:2016/4215, K:2018/5261 sayılı kararıyla, davanın reddine ilişkin kısmının onanması, davalı idare lehine hükmedilen vekalet ücretine ilişkin kısmının ise bozulması üzerine, bozulan kısım hakkında gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :
MADDİ OLAY :
Dava, Sağlık Bakanlığınca (Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu) yayımlanan … tarih ve … sayılı "Diş Protez Teknisyenlerinin Günlük İş Miktarları" konulu Genelgenin iptali istemiyle açılmıştır.
Danıştay (Kapatılan) Onbeşinci Dairesinin 11/11/2015 tarih ve E:2013/9445, K:2015/7322 sayılı kararıyla; davanın reddine karar verilmiş ve davalı Sağlık Bakanlığı lehine 2013 yılı Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca vekalet ücretine hükmedilmiştir.
Anılan kararın, davacı tarafından esas, davalı idarelerden Sağlık Bakanlığı tarafından ise vekalet ücreti yönünden temyiz edilmesi üzerine, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu tarafından kararın davalı idare lehine hükmedilen vekalet ücretine ilişkin kısmı bozulmuştur.
Söz konusu karara karşı davacı tarafından yapılan karar düzeltme istemi ise Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 25/11/2019 tarih ve E:2019/1735, K:2019/5906 sayılı kararı ile reddedilmiştir.

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 31. maddesinin yargılama giderleri konusunda yollama yaptığı 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 323. maddesinde, vekille takip edilen davalarda kanun gereğince takdir olunacak vekâlet ücreti yargılama giderleri arasında sayılmış; 326. maddesinde ise, yargılama giderlerinin aleyhine hüküm verilen taraftan alınmasına karar verileceği hüküm altına alınmıştır.
1136 sayılı Avukatlık Kanunu'nun "Avukatlık ücreti" başlıklı 164. maddesinde, avukatlık ücretinin, avukatın hukuki yardımının karşılığı olan meblağı veya değeri ifade ettiği; 168. maddesinin son fıkrasında ise, avukatlık ücretinin takdirinde, hukuki yardımın tamamlandığı veya dava sonunda hüküm verildiği tarihte yürürlükte olan tarifenin esas alınacağı kurala bağlanmıştır.
Öte yandan, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 46. maddesinin 1. fıkrasında, Danıştay dava daireleri kararlarına karşı Danıştayda temyiz yoluna başvurulabileceği; 2575 sayılı Danıştay Kanunu'nun 38. maddesinde, idari dava dairelerinden ilk derece mahkemesi olarak verilen kararların İdari Dava Daireleri Kurulunca temyizen inceleneceği; 2577 sayılı Kanun'un 49. maddesinin 4. fıkrasında da idare mahkemelerinin bozmaya uymayarak eski kararında ısrar edebileceği ancak Danıştay İdari ve Vergi Dava Daireleri Kurulları kararlarına uyulmasının zorunlu olduğu kurala bağlanmış; böylece Danıştay dava dairelerine, ilk derece mahkemesi olarak verdikleri kararların temyizen bozulması halinde ısrar olanağı tanınmamıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Davalı Sağlık Bakanlığının yargılama sürecinde hukuk müşaviri/avukat aracılığıyla temsil edildiği ve davanın ret kararı ile sonuçlandığı anlaşıldığından, kararın verildiği 11/11/2015 tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan 2015 yılı Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davalı idare lehine vekalet ücretine hükmedilmesi gerekmektedir.
Danıştay (Kapatılan) Onbeşinci Dairesince davanın esası hakkında verilen "davanın reddine" ilişkin karar kesinleştiğinden; Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun bozma kararı doğrultusunda "vekalet ücreti" ile sınırlı olarak aşağıda belirtilen şekilde hüküm kurulmuştur.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. 31/12/2014 tarih ve 29222 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan ve kararın verildiği 11/11/2015 tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca Danıştayda ilk derecede görülen duruşmasız davalar için belirlenen … TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
2. Taraflarca yatırılan posta gideri avansından artan kısmın karar kesinleştikten sonra istemleri halinde taraflara iadesine,
3. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 29/04/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.