Danıştay 3. Daire 2021/1012 Esas 2021/2455 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2021/1012
Karar No : 2021/2455

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı/…

KARŞI TARAF (DAVACI) : … İhracat İthalat İnşaat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Üçüncü Dairesinin bozma kararı uyarınca davayı yeniden inceleyen ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı tarafından, kat karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca yapımını tamamladığı inşaattan arsa sahiplerine yapılan konut teslimlerinin %18 oranında katma değer vergisine tabi tutulamayacağı yolundaki ihtirazi kayıtla 28/07/2008 tarihinde verilip mahsup nedeniyle ödenecek verginin çıkmadığı 2008 yılı Haziran dönemine ilişkin beyanname üzerinden tahakkuk eden katma değer vergisinin, sözü edilen teslimlerden kaynaklanıp beyannamenin ilave edilecek katma değer vergisi hanesinde beyan edilen 49.972,88 liralık kısmının iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Bir kişinin bağımsız bölüm edinme karşılığında arsasını müteahhide vermesi ve inşaa edilen binadan kat sahibi olmasının, hukuki açıdan bir çok işlemi içeren ve arsanın değerlendirilmesi amacına yönelik, Kat Mülkiyeti Kanunu hükümlerinin uygulanmasını da gerektiren, tamamen kendine özgü bir hukuki muamele vasfı kazandığı, olayda, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nunda tanımlandığı şekilde ticari faaliyet kapsamında gerçekleştirilmiş bir teslimden söz edilemeyeceğinden, davacının arsa sahibine yaptığı bağımsız bölüm teslimlerinin katma değer vergisine tabi tutulamayacağı gerekçesiyle tahakkukun dava konusu kısmı kaldırılmıştır.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : 3065 sayılı Kanunun 2.maddesi uyarınca arsa payı karşılığı bağımsız bölüm tesliminin trampa olarak değerlendirilmesi gerektiği, iki ayrı teslimi içeren sözleşme kapsamında arsa sahibine yapılan bağımsız bölüm tesliminin de katma değer vergisini tabi tutulacağı, yapılan tahakkuk işleminde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ... DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve hukuka uygun olan Mahkeme kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin reddine,
2. ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA,
3.Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
4.2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen onbeş gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 05/05/2021 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

(X)- KARŞI OY:

3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 10. maddesinin (a) fıkrasında; mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde malın teslimi veya hizmetin yapılması, katma değer vergisini doğuran olay olarak sayılmıştır. Buna göre, katma değer vergisini doğuran olay bir malın teslimi veya hizmetin yapılmasıdır. Teslimin tanımı ise Kanunun 2. maddesinde yer almaktadır.
Buna göre; bir mal üzerindeki tasarruf hakkının malik veya onun adına hareket edenlerce, alıcıya veya adına hareket edenlere devredilmesi, "teslim" tanımına girmektedir. Ayrıca, Kanun'un 1. maddesinin ilk fıkrasında, teslim ve hizmetin vergiyi doğurabilmesi için, ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılmış olması koşulu da aranmıştır. Bu tanımlardan da açıkça görüleceği üzere; "teslim", satış akdinde satıcının edimini oluşturmaktadır. Arsa sahipleri ile yüklenici arasında yapılan sözleşmelerin başlığı, "Düzenleme Şeklinde Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi"dir. Sözleşme ile yüklenicinin edimi; sözleşmeye uygun olarak inşa edeceği daire ve işyerlerinden bazılarının mülkiyetini arsa sahiplerine devretmekten; arsa sahiplerinin edimi ise, arsanın mülkiyetinin yükleniciye devrinden ibarettir. Söz konusu hukuki durumun, arsanın üçüncü kişilere satılmasından ve bu satıştan sağlanan para ile bir başkasına ait binadan bağımsız bölümlerin satın alınmasından herhangi bir farkı yoktur. Bu tür "bileşik" sözleşmeler, 01 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı Borçlar Kanunu'nun 282. maddesinde, "Mal Değişim Sözleşmesi" olarak tanımlanmış ve bu sözleşmeye satış sözleşmesine ilişkin hükümlerin uygulanacağı kurala bağlanmıştır. Ayrı ayrı yapılması olanaklı iki satış sözleşmesinin "Mal Değişim" sözleşmesi şeklinde bileşik olarak yapılmasının amacı, her satışa ait semenin (satış parasının) taraflar arasında fiziki gidiş-gelişinin önlenmesidir. Ancak, bu durum, tarafların herbirinin edimine satış sözleşmesinin hükümlerinin uygulanmasına ve sözleşmenin "Mal değişimi" olarak adlandırılmasına engel değildir. Her sözleşmeye ait bedelin karşı tarafa nakden ödenmesinin ortadan kaldırılması; başka ifadeyle, yalnızca mal teslimi ile ilgili edimlerin karşılıklı olarak gerçekleştirilecek olması, sözleşmenin mal değişimi sayılmasına yeterlidir. Olayda da, bu koşul gerçekleşmiştir. Sözleşmenin başlığındaki, "Kat Karşılığı ..." ibaresindeki "karşılık" sözcüğü, sözleşmenin mal değişimi sayılabilmesi için gerekli değişim halinin varlığının göstergesidir. Sözleşmenin arsanın değerlendirilmesi amacıyla yapılmış olmasının da, bu hukuki durumu değiştirici etkisi bulunmamaktadır. Zira, her alım satımda, esasen, bir değerlendirme amacı vardır.
Bu durumda, arsa sahiplerine yapılan bağımsız bölüm teslimlerinin, davacının ticari faaliyeti çerçevesinde akdedilen ve satış sözleşmesi hükümlerine tabi olan mal değişimi sözleşmesi uyarınca gerçekleştirilmesi nedeniyle katma değer vergisine tabi olduğu ve bu nedenle ihtirazi kayıtla bildirilen katma değer vergisinde hukuka aykırılık bulunmadığından temyiz isteminin kabulü ile Mahkeme kararının bozulması gerektiği oyuyla Daire kararına katılmıyorum.