Danıştay 7. Daire 2018/239 Esas 2021/2364 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/239
Karar No : 2021/2364

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı adına … Gümrük Müdürlüğü …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … İnşaat ve Bakliyat Limited Şirketi

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava Konusu İstem: Davacı adına tescilli … tarih ve … sayılı serbest dolaşıma giriş beyannamesi ile ilgili olarak fazladan döviz transferleri bulunduğundan bahisle tahakkuk ettirilen gümrük ve katma değer vergileri ile kaynak kullanımını destekleme fonu payı ve bu fon payına isabet eden cezai faizin tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emrinin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesi … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 181. ve 197. maddeleri açıklandıktan sonra, olayda uyuşmazlığın kaynağı olan 4 sayılı serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescil tarihinin 02/01/2006 olduğu, davalı idarece eşyanın gümrük kıymetine dahil edilmediği belirlenen tutar üzerinden alınan ek tahakkuk kararının ise 20/07/2012 tarihinde tebliğ edildiği açık olup, ek tahakkuk ile ilgili tebligatın gümrük yükümlülüğünün doğduğu, eşyanın serbest dolaşıma girdiği fiili ithal tarihinden itibaren üç yıl içinde tebliğ edilmesi gerekirken, bu süre geçtikten sonra ek tahakkuk kararının zamanaşımı süresi içinde alınıp tebliğ edilmediği ve idarece tahakkuk zamanaşımını durduracak bir davanın varlığı konusunda herhangi bir bilgi ve belgenin de sunulmamış olması nedeniyle zamanaşımına uğramış amme alacağının tahsili amacıyla davacı adına düzenlenen ödeme emrinde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Uyuşmazlık konusu ödeme emrinin 17/12/2012 tarihinde tebliğ edilmesine rağmen süresi içinde dava açılmadığından kesinleştiği, bu nedenle işbu davanın süre aşımı nedeniyle reddi gerektiği, yine ödeme emirleri muhteviyatı tahakkuk ve ceza kararlarının 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 197. maddesinin 4. fıkrası uyarınca ... Asliye Ceza Mahkemesinin E:… esasına kayden açılan dava sonrasında düzenlendiği, dolayısıyla ceza zamanaşımına tabi olduğu, tesis edilen işlemin mevzuata uygun olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … DÜŞÜNCESİ : Bakılan davada, idarece ödeme emri içeriği tahakkuk ve ceza kararlarının 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 197. maddesinin 4.fıkrası uyarınca ... Asliye Ceza Mahkemesinin E:… esasına kayden açılan ceza dava sonrası düzenlendiği belirtildiğinden, işbu dava ile anılan ceza davasının ilgisinin araştırılması ve ilgisinin bulunması halinde zamanaşımı söz konusu olmayacağından uyuşmazlığın esasının incelenmek suretiyle karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı adına tescilli … tarih ve … sayılı serbest dolaşıma giriş beyannamesi ile ilgili olarak fazladan döviz transferleri bulunduğundan bahisle tahakkuk ettirilen gümrük ve katma değer vergileri ile kaynak kullanımını destekleme fonu payı ve bu fon payına isabet eden cezai faizin tahsili amacıyla düzenlenen ödeme emrinin iptali istemiyle dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 55. maddesinde, amme alacağını vadesinde ödemeyenlere yedi gün içinde borçlarını ödemeleri veya mal bildiriminde bulunmaları lüzumunun ödeme emri ile tebliğ olunacağı, 58. maddesinde de kendisine ödeme emri tebliğ olunan şahsın böyle bir borcu olmadığı veya kısmen ödediği ya da zamanaşımına uğradığı iddiası ile tebliğ tarihinden itibaren yedi gün içinde alacaklı tahsil dairesine ait davalara bakan vergi mahkemesi nezdinde dava açabileceği öngörülmüştür.
4458 sayılı Kanun'un 181. maddesinin olay tarihinde yürürlükte bulunan şeklinin 1. fıkrasında; gümrük yükümlülüğünün ithalat vergisine tabi eşyanın serbest dolaşıma girmesiyle doğacağı; 2. fıkrasında, gümrük yükümlülüğünün, söz konusu gümrük beyannamesinin tescil tarihinde başlayacağı belirtilmiş; 197. maddesinin 2. fıkrasında da, yapılan denetimler sonucunda hiç alınmadığı veya noksan alındığı belirlenen veya 1. fıkrada belirtilen şekilde tebliğ edilmeyen gümrük vergilerine ilişkin tebligatın, gümrük yükümlülüğünün doğduğu tarihten itibaren üç yıl içinde yapılacağı; şu kadar ki, gümrük yükümlülüğünün doğduğu olayla ilgili olarak dava açılmasının zamanaşımını durduracağı; 4. fıkrasının olay tarihinde yürürlükte bulunan şeklinde de, gümrük vergileri alacaklarının, ceza uygulamasını gerektiren bir fiile ilişkin olması ve suçun zamanaşımının daha uzun bulunması halinde, bu alacakların Türk Ceza Kanunu'ndaki dava ve ceza zamanaşımı süreleri içinde kovuşturulup tahsil edileceği hükme bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda açıklanan hükümlere göre; yapılan denetimler sonucunda hiç alınmadığı ya da noksan alındığı tespit edilen vergilere ilişkin tebligatın gümrük yükümlülüğünün doğduğu tarihten itibaren üç yıl içerisinde yapılması gerekiyorsa da; gümrük yükümlülüğünü doğuran olayla ilgili olarak, sözü edilen süre içerisinde dava açılması halinde, zamanaşımının durduğu sürece veya davanın sonuçlanmasından sonra kalan süre içerisinde tahakkuk işlemi yapılarak mükellefine tebliğ edilebileceği gibi, gümrük vergileri alacaklarının ceza uygulanmasını gerektiren bir fiile ilişkin olması durumunda, tahakkukun suçun tabi olduğu zamanaşımı süresi içerisinde yapılması da olanaklıdır.
Olayda, davacı adına 02/01/2006 tarihinde tescilli beyanname muhteviyatı eşya nedeniyle ek olarak tahakkuk ettirilen vergilere ilişkin tebligat, gümrük yükümlülüğünün doğduğu tarihten itibaren üç yıllık süre geçirildikten sonra yapılmış olmakla birlikte; davalı idarece temyiz dilekçesinde davaya konu uyuşmazlık ile ilgili olarak ... Asliye Ceza Mahkemesi'nin E:… esasına kayden dava açıldığının ve anılan ceza davası sonrasında tahakkukun düzenlendiğinin belirtildiği, işbu dava hakkında karar verilebilmesi için, dava konusu işleme dayanak alınan serbest dolaşıma giriş beyannamesi ile ceza davasının ilgisinin araştırılması ve ilgili bulunması halinde, söz konusu ceza davasının sonucunun beklenilmesi suretiyle yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Daireye gönderilmesine,
4. 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 13. maddesinin (j) bendi parantez içi hükmü uyarınca alınması gereken harç dahil olmak üzere, yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 20/05/2021 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.