Danıştay 13. Daire 2015/2569 Esas 2021/1831 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2015/2569
Karar No:2021/1831

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Yayıncılık A.Ş.

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurulu
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirket tarafından, belirttiği yerleşim yerlerinde yayın yapmak üzere frekans tahsisi yapılıp, yıllık kanal/frekans kullanım ücretinin tahakkuk ettirilerek bildirilmesi talebinin reddine ilişkin Radyo ve Televizyon Üst Kurulu İzin ve Tahsisler Dairesi Başkanlığı'nın … tarih ve … sayılı işleminin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce verilen kararda; 3984 sayılı Kanun'un Geçici 5. maddesinde, Üst Kurul'un oluşumunu takip eden en geç dört ay içinde öncelikle ihtiyaç duyduğu kanal ve frekans bantları planlamasını yaptırmasının öngörüldüğü, Geçici 6. maddesinde ise, Üst Kurul'un kendi oluşumu ile yayın izni ve lisansı vermeye başlayacağı tarihe kadar geçecek süre içindeki radyo ve televizyon yayınları rejimini ilgilileri için kazanılmış hak teşkil etmeyecek şekilde ayrıca ve öncelikle düzenleyeceğinin kurala bağlandığı; bu durumda, usulüne uygun bir sıralama ihalesi yapılıp Kanun'a uygun kanal ve frekans tahsisleri yapılıncaya kadar, Kanun'un yürürlüğe girdiği tarihte yayında olan ve mevcut lisans tipine uygun olarak yayın alanlarını genişletmek veya lisans tipini değiştirmek isteyen kuruluşların başvuruda bulunmalarına ve bu kuruluşlara yayın alanlarını genişletme veya lisans tipini değiştirme izni verilmesine olanak bulunmadığından, davacının başvurusunun reddine ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, R1 lisans tipinde ulusal yayın yapma hakkına sahip bir radyo kuruluşu olduğu, idarenin keyfi uygulaması sebebiyle frekans vermemesinin ve rakipleri ile aralarında eşitsizlik yaratmasının kabul edilemeyeceği, davalı idarenin Kanun'un amaç olarak kendisine yüklediği görevi yerine getirmediği, 6112 sayılı Kanun'un Geçici 4. maddesi ile mevcut geçici durumun sürekli ve kalıcı bir nitelik kazanmasının amaçlanmadığı, sıralama ihalesi yapılıp kanal ve frekans tahsislerinin bu ihale sonucuna göre dağıtımı yapılmadığı sürece davalı idarenin Kanun'un geçiş dönemine ilişkin hükümlerini herkese eşit şekilde uygulama zorunluluğu bulunduğu, belirtilen yerleşim yerlerinde yayın yapma iradesi ve radyo kullanım ücreti ödenmesi iradesi ortaya konulmuş olmasına rağmen yayın izni ve frekans tahsis etme yetkisine sahip olan idarenin, ilgili yerlerde radyo yayın izni vermemesi yönündeki kararının hukuken geçerli ve haklı nedeni bulunmadığı, idarenin keyfi uygulaması ile frekans tahsisi yapmamasının, rakipleri ile arasında eşitsizlik yaratmasının kabul edilemez olduğu ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, davacı kuruluşun sadece İstanbul ve İzmir illerine yayın hakkı bulunduğu, 6112 sayılı Kanun'un Geçici 4. maddesinin birinci fıkrasında yer alan hüküm ile sıralama ihalesi yapılarak yayın lisansı verilinceye kadar geçecek süre içerisinde mülga 3984 sayılı Kanun'un Geçici 6. maddesi uyarınca yayında olan kuruluşların Kanun'un yayımlandığı tarihte (03/03/2011) yayında oldukları yerleşim yerleri ile sınırlı olmak kaydıyla yayınlarına devam etmelerinin öngörüldüğü, bu kapsamda Üst Kurul'a ulusal radyo (R1) lisans başvurusu bulunan davacı kuruluşa 6112 sayılı Kanun'un Geçici 4. maddesi uyarınca radyo yayını yapabileceği yerleşim yerleri ve yayın frekansları listesinin bildirildiği ve kuruluştan 2013 yılı kanal/frekans yıllık kullanım bedelinin buna göre alındığı; 11/09/2014 tarih ve 6552 sayılı İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması İle Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun'un 136. maddesi ile 6112 sayılı Kanun'un Geçici 4/2 maddesinde değişikliğe gidilerek “Radyo yayınları için sıralama ihalesi, analog televizyon yayınlarının kapatılmasının ardından altı ay içinde yapılır.” ibaresinin yürürlükten kaldırıldığı, dolayısıyla radyo ihalesinin yapılabilmesi için televizyon sıralama ihalesinin tamamlanması koşulunun, dolayısıyla Karasal Televizyon Sıralama İhalesi ardından yaşanan hukuki sürecin sonucunun beklenmesi zorunluluğunun ortadan kalktığı, bu değişiklikle birlikte Radyo Sıralama İhalesinin en kısa sürede gerçekleştirileceği; frekans spektrumunun sınırlı bir doğal kaynak olması, yeni faaliyete başlayacak FM radyo vericilerinden yapılacak radyo yayınlarının 6112 sayılı Kanun'un 44. maddesinin 4. fıkrasında belirtildiği şekilde ulusal ve uluslararası hava ve deniz seyrüsefer sistemleri üzerinde enterferansa neden olması, can ve mal güvenliğini tehlikeye düşürmesinin önlenmesi, aynı emisyon noktasından veya birbirini gören emisyon noktalarından yapılan yayınların olumsuz şekilde etkilenmemesi için birbirine komşu frekanslardan yapılacak yayınların alt ve üst frekans aralığının en az 300 khz olması şartı, teknik yönden tüm kuruluşlarca yapılan talebin karşılanamıyor olması, rekabetin sağlanarak kamu kaynağının verimli olarak kullanılması gerekliliği ve benzeri idari ve teknik hususların da sıralama ihalesinin yapılmasını zorunlu kıldığı, bu nedenle, davacı kuruluşun 6112 sayılı Kanun’un Geçici 4. maddesinin 1. fıkrası uyarınca radyo yayını yapabileceği yerleşim yerleri ve kanallarının kendisine bildirildiği listeye göre Üst Kurul'ca izin verilen yerler dışında yayın yapmasının hukuken mümkün olmadığı belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı yayın kuruluşu tarafından, 24/05/2013 tarihli dilekçe ile, 1995 yılında R1 lisans tipi için gerekli sayıda yerleşim yeri bildiriminde bulunularak yayına başlandığından bahisle bu bildirim dikkate alınarak bildirimde sayılan yerleşim yerlerinde yayın yapmak üzere taraflarına R1 lisansına uygun olarak frekans tahsisi yapılıp, yıllık kanal/frekans kullanım ücretinin tahakkuk ettirilerek bildirilmesi istemiyle davalı idareye yapılan başvuru, 6112 sayılı Kanun'un Geçici 4. maddesinin kuruluşların kendi lisans tipinde de olsa yayın alanını genişletmesine imkân vermediği gerekçesiyle … tarih ve … sayılı Radyo ve Televizyon Üst Kurulu İzin ve Tahsisler Dairesi Başkanlığı işlemiyle reddedilmiştir.
Bunun üzerine bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun'un Radyo ve Televizyon Üst Kurulu'nun görevlerini düzenleyen "Görev ve yetkiler" başlıklı 37. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendinde, "Medya hizmet sağlayıcı kuruluşların yayın lisansı talebinde bulunabilmeleri için gerekli idarî, malî ve teknik şartları belirlemek ve bu kuruluşlardan şartları sağlayanlara yayın lisansı vermek, denetlemek ve gerektiğinde iptal etmek" görev ve yetkisinin Kurul'a ait olduğu kuralına yer verilmiştir.
21/09/2011 tarih ve 28061 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Radyo ve Televizyon Üst Kurulu Teşkilatı ile Hizmet Birimlerinin Görev, Yetki ve Sorumluluklarına Dair Yönetmelik'in "Hizmet birimleri" başlıklı 4. maddesinin 2. fıkrasında "İzin ve Tahsisler Dairesi Başkanlığı" ana hizmet birimleri arasında sayılmış; "İzin ve Tahsisler Dairesi Başkanlığı" başlıklı 6. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendi ile de, "Yayın lisans ve yayın iletim yetkisi müracaatlarına ilişkin işlemleri tekemmül ettirerek Üst Kurula sunmak" İzin ve Tahsisler Dairesi Başkanlığı'nın görevi olarak kurala bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Aktarılan mevzuat hükümlerine göre, yayın izni veya yayın lisansı verilmesi talebiyle Üst Kurul'a yapılan başvuruların İzin ve Tahsisler Dairesi Başkanlığı tarafından tekemmül ettirildikten sonra Üst Kurul'un değerlendirmesine sunulması üzerine söz konusu başvurular hakkında Üst Kurul tarafından bir karar verilmesi gerektiğinden ve yayın izni/lisans talepleri ile ilgili karar alma yetkisi münhasıran Üst Kurul'a ait olduğundan, Üst Kurul Başkanı, Başkan Yardımcısı veya Daire Başkanının yayın izni/lisans talepleri hususunda karar verme yetkisi bulunmamaktadır. Öte yandan, 6112 sayılı Kanun'da, Üst Kurul'un yetkilerinin bir kısmını hizmet birimlerine devredebileceğine dair bir hükme de yer verilmemiştir.
Davacı yayın kuruluşunun 1995 yılında R1 lisans tipi için gerekli sayıda yerleşim yeri bildiriminde bulunularak yayına başladığından bahisle bu bildirim dikkate alınarak bildirimde sayılan yerleşim yerlerinde yayın yapmak üzere R1 lisansına uygun olarak frekans tahsisi yapılıp, yıllık kanal/frekans kullanım ücretinin tahakkuk ettirilerek bildirilmesi istemiyle yaptığı başvurunun, davalı idarenin 06/06/2013 tarih ve 007518 sayılı işlemiyle reddedildiği, başvurunun reddine yönelik bu işlemin Üst Kurul Başkanı adına Başkan Yardımcısı tarafından imzalandığı, söz konusu başvurunun Üst Kurul'un değerlendirmesine sunulmadığı, Üst Kurul tarafından herhangi bir karar alınmadığı görülmektedir.
Bu itibarla, davacı tarafından yapılan başvurunun Üst Kurul'un değerlendirmesine sunulmadan İzin ve Tahsisler Dairesi Başkanlığı işlemi ile reddedilmesinde yetki unsuru yönünden hukuka uygunluk, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 20/05/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.