BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ : .... Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, ... Belediyesi"nin şirketi olan davalı işyerinde Belediye başkanın da özel aşçısı olduğunu, mesaisinin ... parkında 05.30 başkanlık köşkünde kahvaltı vermek sureti ile başladığını, 06.20"de Belediyeye geldiğini, akşam vip salonunda akşam yemeği verildiğini, her gün 21.00 gibi evine gidebildiğini, haftanın 6 günü bu şekilde çalıştığını, 2012 Ağustos sonrası şirket bünyesinde aşçı başı olarak 04.30- 14.00 saatleri arası 6 gün çalışma şeklinde ancak haftanın en az 4 günü parti programları, özel yemekler, sokak yemekleri, kardeş şehir yemekleri gibi programlar sebebi ile 21.30"a kadar sürdüğünü, Çanakkale, boğaz, otel turları olması durumunda 24.00"e kadar devam ettiğini, Belediye ve aşevi bünyesinde seçim öncesi 3-4 hafta 24.00"e kadar çalıştığını, fazla çalışma ve dini-milli bayram günleri çalışma karşılığının ödenmediğini, toplu iş sözleşmesi 43/a maddesi uyarınca; "servis hizmetinden faydalanmayanlara mavi kart bedeli ödenir" denilmesine rağmen davacıya yol ücretinin ödenmediğini, Ramazan ayında yemek verilmediği gibi ücretinin ödenmediğini, banka promosyonlarının ödenmediğini ileri sürerek fazla çalışma, ulusal bayram genel tatil ücret alacakları ile bir kısım işçilik alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, çalışma düzeninin çizelgelerle sabit olduğunu, fazla mesai yapılması, genel tatil günlerinde çalışılması halinde karşılığı olan ücretlerin ödendiğini, işyerinde servis olduğunu, öğle yemeği verildiğini, Ramazan aylarında öğle yemeği yerine iftar yemeğinden yararlanıldığını, davacının taleplerinin zamanaşımına uğradığını, davanın haksız ve mesnetsiz olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporu doğrultusunda, yazılı gerekçe ile ve yol ücreti, fazla çalışma, ulusal bayram genel tatil ücret alacağına ilişkin davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti :
Bölge Adliye Mahkemesince, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile işçilere yol ücreti adı altında ödeme yapılmadığı, servis uygulamasının bulunduğu, davalı tanıklarının işyerinde servis olduğunu beyan etmiş olmaları karşısında davacı tarafça mevcut servisten yararlanılamadığı ispatlanamadığı gerekçesi ile talebin reddine; davalı tanığın işverene karşı aynı mahiyette açtığı davası bulunması, davacı ile menfaat birliği içinde olması husumetli tanık beyanları ile puantaj kaydı ve bordro sunulmayan-bordroda tahakkuk bulunmayan dönemlerde fazla çalışma olgusunun kanıtlanamadığı gerekçesi ile sadece puantaj kayıtlarına göre hesaplanan fazla çalışma ücret alacağının kabulüne karar verilerek İlk Derece Mahkemesi kararı fazla çalışma ve yol ücret alacağı yönünden 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun madde 353/1-b.2 hükmü gereğince ortadan kaldırılarak yeniden hüküm kurulmuştur.
Temyiz:
Bölge Adliye Mahkemesinin kararı süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosya kapsamının birlikte değerlendirilmesiyle yapılan inceleme sonucunda, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarına göre, Bölge Adliye Mahkemesi kararının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan yönleri usul ve kanuna uygun görülmüştür.
2-Davacı işçinin fazla çalışma yapıp yapmadığı taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille yapılabilir. Bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda, işçinin bordroda belirtilenden daha fazla çalışmayı yazılı belge ile kanıtlaması gerekir.
İşçiye bordro imzalatılmadığı halde, fazla çalışma ücreti tahakkuklarını da içeren her ay değişik miktarlarda ücret ödemelerinin banka kanalıyla yapılması durumunda ise işçinin ihtirazi kayıt ileri sürmesi beklenemeyeceğinden, ödenenin üzerinde fazla çalışma yapıldığının her türlü delil ile ispatı mümkündür.
Somut olayda; 10.10.2016 tarihli bilirkişi raporunda davacının davalı işyerinde, haftanın 5 günü günde 9 saat çalıştığı, 1 saatlik ara dinlenme sûresinin düşülmesi ile günde 8 saat olmak üzere haftada 40 saat;Cumartesi günleri de, ara dinlenme süresinin düşülmesi ile günde 5 saat olmak üzere haftada 45 saat çalıştığını ancak davacı tanıkları ile davalı tanığının beyanın göre davacının; Ortalama haftanın 3 günü yemek (il dışına belediyede protokol yemeği vs) verilmesinden dolayı 3‘er saatten haftada 9 saat; Ramazan ayı ve seçimlerden önce 2 ay boyu da her gün 3 saatten haftada 18 saat fazla çalışma yaptığı kabulü ile hesaplanan fazla çalışma ücret alacağı İlk Derece Mahkemesince hüküm altına alınmıştır. Davalı tarafın istinaf talebi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince husumetli davacı tanık beyanları ile davalı tanığı ...’ın işverene karşı ayni mahiyette açtığı davası bulunduğu davacı ile menfaat birliği içerisinde olduğu gerekçesi ile tanık beyanlarına göre hesaplanan ve kabul edilen fazla çalışma ücret alacağına ilişkin İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına karar verilerek davacının imzalı puantaj kayıtlarında fazla mesai kaydı bulunan ve bordrolarda tahakkuk bulunmayan aylar yönünden, 06.05.2015 tarihli rapordaki tablo halinde gösterilen kayda dayalı fazla çalışma ücret alacağının kabulüne dair yeni hüküm kurmuştur. İlk Derece Mahkeme gerekçesinde de belirtildiği üzere davalı tanığının davalı işverene karşı davası olduğu anlaşılmakta ise de davalı işverenin tanık beyanına dayandığı ve davalı vekilinin bu tanığın dinletilmesinden vazgeçmediği, dayandığı davalı tanık beyanının davalıyı bağlayacağı gözetilmeksizin yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olmuştur. davacının imzalı puantaj kayıtlarında fazla mesai kaydı bulunan ve bordrolarda tahakkuk bulunmayan aylar yönünden, 06.05.2015 tarihli rapordaki tablo halinde gösterilen kayda dayalı fazla çalışma ücret alacağı kabulüne; puantaj kaydı ve bordro sunulmayan-bordroda tahakkuk bulunmayan 2010/6,7,9,10,11,12. dönemler, 2011/1,2,3,4,5,7,10,11,12. dönemler, 2015/1,2 dönemlerde yönünden davacı iddiasını her türlü delille ispatlayabileceği gözetilerek tanık beyanları doğrultusunda değerlendirilmesi ve sonucuna göre tanık beyanlarına göre hesaplamadan indirim de düşünülerek karar verilmesi gerekmektedir.
3- Taraflar arasında yol ücret alacağı uyuşmazlık konusudur .
Somut olayda; davacı Toplu iş sözleşmesinin 43/a maddesi uyarınca yol ücretinin ödenmediğini iddia etmiş, davalı taraf ise servis hizmeti verildiğini ve yol ücretine hak kazanmadığını savunmuştur. Yargılama aşamasında dinlenen davacı tanığı ... "Servisimiz vardı ancak saatleri gece fazla mesai çalışanlarına uymuyordu"; diğer tanık "Servisimiz yoktu. Son 15 gün servis koydular onunda saatleri bize uymadı. Davacı hiç servis kullanmadı" beyanında bulunmuştur. Davalı tanıkları servis hizmeti bulunduğunu ifade etmiştir. Alınan her iki bilirkişi raporunda servis hizmeti bulunduğu işverenin servis hizmeti sağlamadığı durumda yol ücretine hak kazanabileceği belirtilmiştir. İmzalı ücret bordrolarında yol ve yemek yardımı sütunu mevcut ise de tahakkuk bulunmamaktadır. İlk Derece Mahkemesince; davacının çalışma saatleri nedeniyle servisten yararlanamadığına dair davacı tanığın beyanına itibar edilerek davacının servisten yararlanamadığı günler için yol ücreti talep edebileceğine karar verilmiş olup Bölge Adliye Mahkemesince işçilere yol ücreti adı altında ödeme yapılmadığı, servis uygulamasının bulunduğu, davalı tanıklarının işyerinde servis olduğunu beyan etmiş olmaları karşısında davacı tarafça mevcut servisten yararlanılamadığı ispatlanamadığı gerekçesi ile talebin reddine ilişkin hüküm kurulmuştur. Dosya içerisinde yer alan davalı tarafın sunduğu çalışma çizelgeleri incelendiğinde; davacının çalışmalarının 05.00-14.30 yada 05.00-16.30 arası olduğu, çizelgelerin davacı tarafından imzalandığı anlaşılmaktadır. Sözkonusu yazılı delil niteliğindeki çizelgeler dikkate alındığında işyerinde servis hizmeti bulunsa dahi davacının bu hizmetten yararlabilmesi işe başladığı çalışma saatleri itibari ile mümkün görünmemektedir. Davacının kendi isteği dışında servisten yararlanamadığı yazılı deliller ve tanık beyanları ile ispatlanmıştır. Hal böyle olunca; davacının çalışma saatlerine özgü olarak Toplu iş sözleşmesi uyarınca yol ücret alacağına hak kazandığının kabulü gerekir. Belirtilen yön gözetilmeden talebin reddine karar verilmesi bozma sebebidir.
Açıklanan nedenlerle, kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine , peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 04.02.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.