BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ : .... Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraflar vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı isteminin özeti:
Davacı vekili, müvekkili işçinin süt, süt tozu, süt ürünleri imalatı pazarlama ve satış işi yapan işyerinde 30.08.1974 yılından beri 40 yıl çalıştığını, 1998 yılında emekli olduktan sonra kesintisiz çalışmaya devam ettiğini, kendisinin hatırlamadığı 17 yıl öncesi bir kaç maaşı tutarı ödeme yapıldığını çalışması karşılığının 1/5 i bile olmadığını, emekli olduktan sonra sigortasız ve dayanışma primi ödemeden çalıştırıldığını, 2001 yılında davalı şirketin içinde bulunan taşeronluk yapacak firmayı adına kurdurduklarını, muhasebe işlemlerinin dahi davalı şirket personeli ile yapıldığını işletmenin sevk ve idaresinin davalı tarafından yapıldığını, firmaya ait borç çıkınca davacının itiraz etmesi üzerine kapatıldığını ve çıkan borç ve haklarının ödenmesini istediğinde dava açıp feragat ettiği zaman ödeneceğinin söylendiğini, şirket hissedarları arasında ihtilaf çıkması ve şirketin ekonomik kriz içinde olduğu gerekçesi ile iş sözleşmesinin 15.03.2014 tarihinde haksız feshedildiğini, en son 1.500,00 TL net ücret aldığını, hafta içi 07.30-19.00 arası, cumartesi günleri ise 08.00-16.00 arası çalıştığını, pazar günü tatil olduğunu, ramazan bayramında iki gün kurban bayramında 3 gün tatil olduğunu, onun dışındaki tatil günleri çalıştığını, çalıştığı süre boyunca hiç izin kullanmadığını, öğle yemeğinin işyerinde verildiğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatı ile bir kısım işçilik alacaklarının hüküm altına alınmasını istemiştir.
Davalı cevabının özeti:
Davalı tarafından cevap dilekçesi sunulmamıştır.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Mahkemece, 01.11.1998 tarihli ibranamede davacının emeklilik sebebi ile ayrıldığı, kıdem tazminatı aldığı ve işvereni ibra ettiğinin yazılı olduğunu, davacı imzası bulunduğundan 30.08.1974- 28.04.1998 arası ilk dönem çalışmasının tasfiye edildiği, 01.05.1998- 15.03.2014 arası ikinci döneme ilişkin toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre iş sözleşmesinin kıdem ve ihbar tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona erdiği kanaati ve yazılı gerekçe ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti :
Bölge Adliye Mahkemesince, davalı ve davacı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile tefhim edilen hükümde fesih tarihinin, dava tarihinin ve ıslah tarihinin açık olarak gösterilmemesine karşın gerekçeli kararın hüküm sonucunda fesih tarihinin, dava tarihinin ve ıslah tarihinin açık olarak gösterilmesi HMK 298/2 maddesine açıkça aykırı olduğu gerekçesi ile ilk derece mahkemesi kararı 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun madde 353/1-b.2 hükmü gereğince kaldırılarak hüküm sonucunda fesih tarihinin, dava tarihinin ve ıslah tarihinin açık olarak gösterilmesine karar verilmiştir.
Temyiz:
Bölge Adliye Mahkemesinin kararını davacı vekili ve davalı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosya kapsamının birlikte değerlendirilmesiyle yapılan inceleme sonucunda, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarına ve temyiz sebeplerine göre, davacının tüm, davalının sair temyiz itirazlarının reddine karar verilmek suretiyle bölge adliye mahkemesi kararının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan yönleri usul ve kanuna uygun görülmüştür.
2-4857 sayılı İş Kanunu"nun 59.maddesinde, iş sözleşmesinin herhangi bir nedenle sona ermesi halinde, işçiye kullandırılmayan yıllık izin sürelerine ait ücretlerin son ücret üzerinden ödeneceği hükme bağlanmıştır. Yıllık izin hakkının ücrete dönüşmesi için iş sözleşmesinin feshi şarttır. Bu noktada, sözleşmenin sona erme şeklinin ve haklı nedene dayanıp dayanmadığının önemi bulunmamaktadır.
Yıllık izinlerin kullandırıldığı noktasında ispat yükü işverene aittir. İşveren yıllık izinlerin kullandırıldığını imzalı izin defteri veya eşdeğer bir belge ile kanıtlamalıdır. Bu konuda ispat yükü üzerinde olan işveren, işçiye yemin teklif edebilir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 31. maddesinde, hakimin davayı aydınlatma ödevi düzenlenmiş olup, madde uyarınca, hakim uyuşmazlığın aydınlatılmasının zorunlu kıldığı durumlarda, maddi veya hukuki açıdan belirsiz yahut çelişkili gördüğü hususlar hakkında, taraflara açıklama yaptırabileceği, soru sorabileceği ve delil gösterilmesini isteyebileceği düzenlenmiştir.
Somut olayda, davacı dava dilekçesinde çalışması boyunca hiç yıllık ücretli izin kullanmadığını iddia etmiştir. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda 30.08.1974- 28.04.1998 ve 01.05.1998-15.03.2014 arası 39 yıl 6 ay 16 gün çalışması karşılığı 842 gün izin hakkı bulunan davacının yıllık izin defterine göre 1990-1997 arası imzası bulunan yıllarda çalışma süresine göre kullandırıldığı kabul edilen 150 gün iznin mahsubu ile bakiye 692 gün üzerinden hesaplanan yıllık izin ücreti alacağının mahkemece hüküm altına alındığı anlaşılmaktadır.
Davacının kırk yıla yakın süre ile çalışmasına rağmen 1998 yılı ve sonrası hiç izin kullanmaması, hayatın olağan akışına aykırı olduğundan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 31. maddesi uyarınca hakimin davayı aydınlatma ödevi kapsamında davacının çalışma süresi boyunca herhangi bir zamanda yıllık ücretli izin kullanıp kullanmadığı, kullanmış ise kaç gün kullandığı hususu açıklattırılarak davacı beyanı ile birlikte tüm deliller birlikte değerlendirilmek suretiyle karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 04.02.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.