Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2020/1248 Esas 2021/1040 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/1248
Karar No : 2021/1040

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ... Dernekleri Federasyonu
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVALI) : ... Bakanlığı
VEKİLİ : ...

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Sekizinci Dairesinin 16/12/2019 tarih ve E:2015/5431, K:2019/12052 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Nisan 2015 tarihli Tebliğler Dergisinde yayımlanan Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Yaşayan Diller ve Lehçeler Dersi (Latin Alfabesine Göre Hazırlanan ADIĞECE; 5,6,7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı'nın iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Sekizinci Dairesinin 16/12/2019 tarih ve E:2015/5431, K:2019/12052 sayılı kararıyla;
12/09/2012 tarih ve 28409 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı Yönetmeliği'nin 6. maddesinde, millî eğitimin genel amaç ve temel ilkeleri ile evrensel değer ve standartları göz önünde bulundurarak kalite, eşitlik ve etkililik ilkeleri ile millî ve toplumsal değerlere dayalı olarak eğitim sistemini geliştirme çalışmalarını yürütmek, eğitim ve öğretim programlarının millî, bilimsel, toplumsal ve evrensel değer ve standartlara; kalite, erişim, verimlilik, etkililik, fırsat eşitliği ilkelerine uygunluğunu sağlayacak politika ve stratejiler geliştirmek için çalışmalar yapmak, gerektiğinde eğitim ve öğretim programları, ders kitapları, yardımcı kitaplar ile öğretmen kılavuz kitaplarının hazırlanmasında yükseköğretim kurumları, sivil toplum örgütleri ile diğer kamu ve özel kurum ve kuruluşlarıyla işbirliği yapmak, rehberlik ve denetim birimlerinin raporları ile izleme ve değerlendirme raporlarını, eğitim sistemi ile eğitim ve öğretim programları, ders kitapları ve öğretim materyallerinin amaçlanan hedefe ulaşıp ulaşmadığını belirlemek üzere değerlendirmenin Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının görevleri arasında sayıldığı,
Somut olayda; "Yaşayan Diller ve Lehçeler Dersi" (Adıgece-Abazaca 5,6,7 ve 8. sınıflar) öğretim programının 2012/153 sayılı kararla kabul edildiği ve 2014-2015 öğretim yılı itibariyle ortaokul 5., 6. ve 7. sınıflarda uygulandığı, Temel Eğitim Genel Müdürlüğünün ... tarih ve ... sayılı teklif yazısı üzerine Talim ve Terbiye Kurulunda görüşülen "Yaşayan Diller ve Lehçeler Dersi" (Latin Alfabesine göre hazırlanan Adıgece 5., 6., 7. ve 8. sınıflar) öğretim programının ise 2015/18 sayılı kararla kabul edildiği ve 2015-2016 öğretim yılından itibaren uygulandığı, dava konusu edilen öğretim programının sonrasında da ... sayılı kararla kabul edilen Kiril Alfabesi ile hazırlanmış Adıgece-Abazaca (5.,6.,7 ve 8. sınıflar) öğretim programının uygulanmasına devam edileceği ve tercih edilmesi halinde Latin Alfabesine göre hazırlanan Adıgece (5., 6., 7. ve 8. sınıflar) öğretim programının da bir seçenek olarak mevcut olacağının anlaşıldığı,
Bu durumda; Yaşayan Diller ve Lehçeler grubu altında Kiril alfabesi ile hazırlanmış Adıgece-Abazaca (5.,6.,7 ve 8. sınıflar) öğretim programı ve Latin Alfabesine göre hazırlanan Adıgece (5., 6., 7. ve 8. sınıflar) öğretim programının davalı idarece iki ayrı seçenek olarak sunulduğu ve 2012/153 sayılı kararla kabul edilen Kiril Alfabesi ile hazırlanmış Adıgece-Abazaca (5.,6.,7 ve 8. sınıflar) öğretim programının uygulanmasına devam edileceği, ayrıca idarenin takdir yetkisi kapsamında işlemin tesis edildiği anlaşıldığından dava konusu edilen ve Nisan 2015 tarihli Tebliğler Dergisinde yayımlanan Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Yaşayan Diller ve Lehçeler Dersi (Latin Alfabesine Göre Hazırlanan ADIĞECE; 5,6,7 ve 8. sınıflar) Öğretim Programında hukuka ve kamu yararı ile hizmet gereklerine aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, uyuşmazlık konusu olaya ilişkin bilirkişi incelemesi taleplerinin değerlendirilmediği; etkin bir inceleme yapılmadığı; "Adı-ge" dili seçmeli dersinin iki ayrı müfredat ve iki ayrı alfabe ile öğretileceği, bu durumun davalı idarenin eğitim programı tekniklerine ve müfredatta birlik ilkesine aykırılık teşkil ettiği, üyeleri ve çocuklarının ana dilleri olan Adığece dilinin resmi alfabesinden farklı bir alfabeyle öğretileceği ve öğrencilerin anadillerini doğru öğrenme hakkından mahrum bırakılacağı; ülkemizde yaşayan Çerkezleri, dil ve kültür birliği açısından anavatanlarından ve diğer ülkelerde yaşayan Çerkezlerden ayrıştıracağı; bu durumun, hukuk normlarına aykırı olduğu gibi insan hakları ihlali de oluşturacağı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, Danıştay Sekizinci Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Danıştay Sekizinci Dairesinin temyize konu 16/12/2019 tarih ve E:2015/5431, K:2019/12052 sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 26/05/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi.