Danıştay 7. Daire 2017/2442 Esas 2021/2535 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2017/2442
Karar No : 2021/2535

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : ... Bakanlığı ... Başkanlığı
KARŞI TARAF (DAVACI) : ... Dış Ticaret Limited Şirketi

İSTEMİN KONUSU : ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı tarafından 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu'nun 8. maddesinin 2. fıkrası uyarınca ihraç kaydıyla teslim alınan malların, 3 ay içerisinde ihracının gerçekleşmemesi sebebiyle, mezkur mallara ilişkin olup, imalatçı firmadan tahsil edilen ve davacı tarafından rücuen ödenen özel tüketim vergisi ve gecikme zammının, ihracatın gerçekleştirildiği ve aynı Kanun'un 5. maddesi kapsamında ihracat istisnasından yararlanılabileceği ileri sürülerek iadesi istemiyle yapılan düzeltme-şikayet başvurusunun reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... Vergi Mahkemesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararıyla, 4760 sayılı Kanun'un 8. maddesinin 2. fıkrasında, ihracatın 3 ay içerisinde gerçekleştirilmemesi halinde tecil edilen verginin tahsil edileceğinin belirtildiği, bu sürenin tecil için getirilmiş olduğu, olayda 3 aylık süreden sonra da olsa ihracatın gerçekleştirildiğinin anlaşılması karşısında ödenen özel tüketim vergisinin iade edilmesi gerektiğinden dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ve davalı idare tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını gerektirecek nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : İhracatın 3 aylık sürede gerçekleştirilmediği bu nedenle tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'ÜN DÜŞÜNCESİ : Olayda, davacı tarafından, 4760 sayılı Kanun'un 8. maddesinin 2. fıkrası kapsamında ihraç kayıtlı olarak teslim alınan mallar yasal süresinde ihraç edilememesine karşın anılan süreden sonra ihraç edildiği ve özel tüketim vergisinin de rücuen imalatçı şirkete ödendiğinin anlaşıldığı, bu haliyle aynı Kanun'un 5. maddesi kapsamında ihracat istisnasından faydalanabilecek olan davacı hakkında vergilerin iadesine ilişkin hüküm fıkrasının onanması; anılan maddede gecikme zammı öngörülmediği ve bu kısım hakkında hüküm kurulmadığı için sözü edilen husus gözetilerek dava konusu işlemin gecikme zammının iadesi istemine isabet eden kısmı hakkında yeniden karar verilmek üzere, bu yönden bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı tarafından 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu'nun 8. maddesinin 2. fıkrası uyarınca ihraç kaydıyla teslim alınan malların, 3 ay içerisinde ihracının gerçekleşmemesi sebebiyle, mezkur mallara ilişkin olup, imalatçı firmadan tahsil edilen ve davacı tarafından rücuen ödenen özel tüketim vergisi ve gecikme zammının ihracatın gerçekleştirildiği ve aynı Kanun'un 5. maddesi kapsamında ihracat istisnasından yararlanılabileceği ileri sürülerek iadesi istemiyle yapılan düzeltme-şikayet başvurusunun reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu'nun 5. maddesinin 1. fıkrasında, bu Kanun'a ekli listelerdeki eşyanın ihracat teslimlerinin maddedeki şartlarla vergiden istisna tutulacağı belirtildikten sonra; aynı fıkranın (a) bendinde, teslimin yurt dışındaki bir müşteriye yapılması gerektiği; yurt dışındaki müşteri tabirinin, ikametgâhı, işyeri, kanuni ve iş merkezleri yurt dışında olan alıcılar ile yurt içinde bulunan bir işletmenin yurt dışında faaliyet gösteren şubelerini ifade edeceği belirtilmiş; (b) bendinde, teslim konusu eşyanın Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesinden çıkmış olması ile ihraç edilmeden önce yurt dışındaki alıcı adına hareket edenlere veya bizzat alıcıya, işlenmek ya da herhangi bir şekilde değerlendirilmek üzere yurt içinde teslim edilmemesi koşulları sayılmış olup, 2. fıkrasında, ihraç edilen malların alış faturaları ve benzeri belgeler üzerinde gösterilen ve beyan edilen özel tüketim vergisinin ihracatçıya iade edileceği düzenlemesine yer verilmiştir.
Anılan Kanun'un 8. maddesinin 2. fıkrasında, ihraç edilmek şartıyla ihracatçılara teslim edilen mallara ait özel tüketim vergisinin, mükelleflerce ihracatçılardan tahsil edilmemesi şartıyla, tecil olunacağı, söz konusu malların ihracatçıya teslim tarihini takip eden aybaşından itibaren üç ay içinde ihraç edilmesi halinde tecil edilen verginin terkin olunacağı, ihracatın belirtilen şartlara uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde, tecil olunan verginin, vade tarihinden itibaren 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un 51. maddesine göre belirlenen gecikme zammı ile birlikte tahsil olunacağı, ancak ihraç edilmek şartıyla teslim edilen malların 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nda belirtilen mücbir sebepler nedeniyle ihraç edilememesi halinde, tecil edilen verginin, tescil edildiği tarihten itibaren 6183 sayılı Kanun'un 48. maddesine göre ilgili dönemler için geçerli tecil faizi ile birlikte tahsil edileceği hükme bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME: Dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri, dayandığı hukuki ve kanuni nedenlerle gerekçesi yukarıda açıklanmış bulunan bölge idare mahkemesi kararının, dava konusu işlemin özel tüketim vergisinin iadesi istemine isabet eden kısmına ilişkin hüküm fıkrasının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Dava konusu işlemin özel tüketim vergisine uygulanan gecikme zammının iadesi istemine isabet eden kısmına ilişkin olarak;
Dosyanın incelenmesinden; davacı tarafından 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu'nun 8. maddesinin 2. fıkrası uyarınca ihraç kaydıyla teslim alınan uyuşmazlık konusu malların, 3 ay içerisinde ihracının gerçekleşmemesi sebebiyle, mezkur mallara ilişkin olup, imalatçı firmadan tahsil edilen ve davacı tarafından rücuen ödenen tutarlar için de özel tüketim vergisi ile bu vergiye uygulanan gecikme zammının da bulunduğu, davacı tarafından özel tüketim vergisinin yanında bu vergiye ilişkin gecikme zammının da iadesinin talep edilmesi üzerine huzurdaki dava konusu işlemin tesis edildiği görülmektedir.
4760 sayılı Kanun'un 8. maddesinin 2. fıkrasında ihraç kayıtlı teslimlerin 3 aylık sürede yapılmaması halinde tecil edilen vergilerin vade tarihinden itibaren 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre belirlenen gecikme zammı ile birlikte tahsil edileceği düzenlenmişken, aynı Kanun'un 5. maddesinde teslimin yurt dışındaki müşteriye yapılması ve teslim konusu malın Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesini terk etmesi şartlarının gerçekleşmesi halinde ihraç edilen eşyanın vergiden müstesna tutulacağı düzenlenmiş olup, herhangi bir gecikme zammı ya da tecil faizi ödenmesi öngörülmemiştir. Dolayısıyla, 8. maddeye göre başlayan ihracat işlemlerinin, 3 aylık sürenin geçirilmesi nedeniyle süresinde tamamlanamaması halinde, verginin iadesi 5. maddeye göre mümkün olmakla beraber ödenen gecikme zammının iadesi mümkün değildir. Zira artık burada 8. maddenin 2. fıkrasına göre ihraç edilmek şartıyla ihracatçılara teslim edilen değil, 5. maddeye göre ihracat istisnasına tabi bir eşya söz konusudur.
Olayda, ihracatın geç gerçekleşmiş olması nedeniyle 4760 sayılı Kanun'un 5. maddesinden yararlanmak ve ihracatın bu kapsamda değerlendirilmesi için dilekçe veren, davacının ihracat istisnasından yararlanabilmesi mümkündür. Ancak, bu aşamadan sonra artık gerçekleşen ihracatın 8. maddenin 2. fıkrası kapsamında değil, 5. madde kapsamında değerlendirilmesi gerekeceği tabiidir.
Bu durumda, anılan maddede ihraç edilen eşyanın sadece vergiden müstesna tutulduğu, gecikme zammına ilişkin bir düzenleme olmadığının anlaşılması karşısında, ödenen gecikme zammının iade edilmesine olanak bulunmamakta olup; iadesi istenilen tutarın salt özel tüketim vergisi isteminden kaynaklandığı kabulünden hareketle gecikme zammı hakkında herhangi bir değerlendirme yapılmadan verilen mahkeme kararına yönelik istinaf başvurusunun reddi yolundaki kararın, sözü edilen husus gözetilerek dava konusu işlemin gecikme zammının iadesi istemine isabet eden kısmı hakkında yeniden karar verilmek üzere, bu yönden bozulması gerekmektedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kısmen reddine, kısmen de kabulüne,
2. ... Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının; davaya konu işlemin özel tüketim vergisinin iadesi istemine isabet eden kısmına ilişkin hüküm fıkrasına yönelik TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
3. Kararın, dava konusu işlemin gecikme zammının iadesi istemine isabet eden kısmına ilişkin hüküm fıkrasının ise BOZULMASINA,
4. Bozulan kısım hakkında yeniden bir karar verilmek üzere, dosyanın anılan Daireye gönderilmesine,
5. 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 13. maddesinin (j) bendi parantez içi hükmü uyarınca alınması gereken harç dahil olmak üzere, yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 27/05/2021 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.