13. Hukuk Dairesi 2016/7715 E. , 2018/1557 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
K A R A R
Davacı, Kredi ve Yurtlar Kurumundan öğrenim kredisi aldığını, bu kredinin dayanağı olarak davalı kurum ile sözleşme imzalandığını, geri ödeme borcunun taksitlendirildiğini, borcu vadesinde ödeyemediğini, ancak aradan geçen süre içinde davalı kurum tarafından hiçbir işlem yapılmadığını, Yamanlar Vergi Dairesi tarafından 10/04/2013 tarihli ödeme emri düzenlendiğini, ödeme emrinde 1.067,34 TL anapara ve 1.746,58 TL gecikme zammı olmak üzere toplam 2.813,92 TL borç olduğunun ve borcun dayanağı olarak öğrenim kredisi borcu olduğunun gösterildiğini, 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmesi gereken bir borç olduğunu, 31/12/2004 tarihindeki ilk taksiti ödemediğinden 1 senelik borcun muaccel hale geldiğini, 31/03/2005 tarihindeki ikinci ödemediğinde ise borcun tamamı olan 1.067,34 TL"nin muaccel hale geldiğini, tüm borcun muaccel hale geldiğini ve tahakkuk ettiği tarihin 31/03/2005 olduğunu, bu nedenle zamanaşımının 01/01/2006 tarihinden itibaren işlemeye başlaması gerektiğini, 01/01/2011 tarihinde ise zamanaşımının dolduğunu, bu borcun tamamının tahsilinin zamanaşımına uğradığını, davanın kabulüne karar verilerek ödeme emrine dayanak borçların tahsil zamanaşımı süresinin dolması sebebiyle davalı kuruma borçlu olmadığının tespiti ile ödeme emrinde belirtilen borcun ferileriyle birlikte iptaline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, davanın reddine karar verilmesini dilemiştir.
Mahkemece, dava dilekçesinin yargı yolu nedeniyle reddine, karar verilmiş ve hüküm davacı tarafça temyiz edilmiştir. Bozma üzerine Mahkemece, bozmaya uyularak yapılan yargılamada dava konusu ödeme emrine konu alacağın tahsil zaman aşımına uğradığı gerekçesiyle davanın kabulü ile davacının 2.813,92 TL nedeni ile borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş; hüküm, davalı tarafça temyiz edilmiştir.
Somut olayda uyuşmazlık, davalı tarafından davacıya ödenen öğrenim kredisinin tahsili talebinin zamanaşımına uğrayıp uğramadığı noktasında toplanmaktadır. Mahkemece her ne kadar dava konusu ödeme emrine konu kamu alacağı olan öğrenim kredisi borcunun 6183 sayılı kanunun tahsil zamanaşımını düzenleyen 102. Maddesi uyarınca" Amme alacağı, vadesinin rastladığı takvim yılını takip eden takvim yılı başından itibarin 5 yıl içinde tahsil edilmezse zaman aşımına uğrar. Para cezalarına ait hususi kanunlarındaki zaman aşımı hükümleri mahfuzdur. Zaman aşımından sonra mükellefin rızaen yapacağı ödemeler kabul olunur" şeklindeki düzenlemesine göre; öğrenim kredisi borcunun son taksit tarihi olan 30/09/2005 tarihini izleyen takvim yılı başından itibaren beşinci yılın sonuna; yani 01/01/2011 tarihine kadar tahsil edilmesi gerekirken bu süre geçirildikten sonra davacıya 10/04/2013 tarihinde ödeme emri gönderildiği, bu durumda dava konusu ödeme emrine konu alacağın tahsil zamanaşımına uğradığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş ise de taraflar arasında düzenlenen 29.03.2002 tarihli sözleşme uyarınca davacıya öğrenim kredisi kullandırılmış olup, davalı kurumun, alacağı iş bu sözleşmeden kaynaklanmaktadır. Hal böyle olunca dava konusu ihtilafta uygulanacak zamanaşımı süresi, taraflar arasında sözleşme ilişkisi bulunması nedeniyle, dava 6098 sayılı TBK"nın 146. maddesi (eski BK"nın 125. maddesi) gereğince on yıllık zamanaşımı süresine tabi olup, zamanaşımı süresi de, alacağın muaccel olduğu tarihten itibaren işlemeye başlayacağından, mahkemece işin esası hakkında inceleme yapılarak sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken, yanlış değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz edilen hükmün davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, HUMK’nun 440/III-1 maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 12/02/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.