Danıştay 8. Daire 2002/4368 Esas 2003/1632 Karar Sayılı İlamı

Daire : SEKİZİNCİ DAİRE
Karar Yılı : 2003
Karar No : 1632
Esas Yılı : 2002
Esas No : 4368
Karar Tarihi : 08/04/003


Temyiz İsteminde Bulunanlar ...
Vekilleri : …
Karşı Taraf : ... Belediye Başkanlığı

İstemin Özeti : ... İli, ... İlçesi, ... Belediyesi sınırları içinde bulunan işletme hakkı belediyede bulunan ve su koruma alanı içinde olan, 11.9.1992 gün ve … nolu Belediye Encümen kararıyla davacı şirkete kiralanan ve 1.1.2000 tarihinde kira sözleşmesi son bulan 2 nolu su sondaj kuyusunun sözleşmesinin uzatılmayarak suyun belde şebekesine katılmasına ve kaçak olarak açılan sondaj kuyusunun 167 sayılı Yeraltı Suları Kanununa istinaden kapatılmasına ilişkin ... Belediye Encümeninin 28.7.2000 gün ve … sayılı kararının ve bu karara dayanılarak su kuyularının kapatılmasına aksi halde yasal işlem başlatılacağına yönelik ... Belediye Başkanlığının 8.8.2000 tarih ve 218 sayılı işleminin iptali istemiyle açılan davada, 167 sayılı Yeraltı Suları Hakkında Kanunun 18. maddesinin son fıkrasında, bu kanunla ilgili davaların sulh mahkemelerinde bakılacağı hükme bağlandığından, davanın adli yargı yerinde çözümlenmesi gerekeceği gerekçesiyle davayı görev yönünden reddeden ... İdare Mahkemesinin ... gün ve ... sayılı kararının, davanın "suya müdahalenin önlenmesi davası" olmadığı idari işlemin iptali olduğu bu nedenle idari yargının görevinde bulunduğu öne sürülerek 2577 sayılı Yasanın 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istemidir.

Savunmanın Özeti : Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi …'ın Düşüncesi : Dava konusu işlem idari nitelik taşıdığından, temyiz isteminin kabülüyle Mahkeme kararının bozulması gerekeceği düşünülmektedir.

Danıştay Savcısı … 'ün Düşüncesi : Davacının faaliyette bulunduğu sondaj kuyusunun kapatılacağı yolundaki … Belediye Başkanlığı işlemine karşı açılan davayı görev yönünden reddeden İdare Mahkemesi kararı temyiz edilmiştir.
167 sayılı Yeraltı Suları Hakkındaki Kanunun 18 inci maddesinde; bu kanundaki vecibeleri yerine getirmeyenlerin bu hareketlerinden dolayı bu madde hükmüne göre cezalandırılacakları belirtilmiş, aynı maddenin (a) ve (b) bentlerinde yasaya aykırı davranışlar ile müeyyideleri sayılmış, (c) bendinde ise; bu kanunla ilgili davalara sulh mahkemelerinde bakılacağı kuralına yer verilmiştir.
Açıklanan hükme göre yasanın amacı, cezai ya da hukuki ihtilafların sulh mahkemelerinde çözülmesini sağlamaktır. Dava konusu edilen işlemde ise, faaliyette bulunulan su sondaj kuyusunun iptal edilerek kapatılacağı, aksi halde gerekli yasal işlemlere başlanılacağı belirtilmiştir. Cezai ya da hukuki olmayan bu işlemde, gereğinin yapılmadığı takdirde yasal girişimlerde bulunulacağının belirtilmesi nedeniyle idari nitelik taşıdığı açıktır. Yasada, bu kanunla ilgili davaların sulh mahkemelerinde görüleceğinin belirtilmesi de, işlemin idari niteliğini ortadan kaldıramaz.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteğinin kabulü ile işin esasının incelenmek üzere İdare Mahkemesi kararının bozulması gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Uyuşmazlık, ... İlçesi, ... Belediyesi sınırları içinde olup, işletme hakkı belediyede bulunan ve su koruma alanı içinde olan, 11.9.1992 gün ve … nolu Belediye Encümen kararıyla davacı şirkete kiralanan ve 1.1.2000 tarihinde kira sözleşmesi son bulan 2 nolu su sondaj kuyusunun sözleşmesi uzatılmayarak suyun belde şebekesine katılmasına ve kaçak olarak açılan sondaj kuyusunun 167 sayılı Yeraltı Suları Kanununa istinaden kapatılmasına ilişkin ... Belediye Encümeninin 28.7.2000 gün ve 001-9/124 sayılı kararının ve bu karara dayanılarak su kuyularının kapatılmasına aksi halde yasal işlem başlatılacağına yönelik … Belediye Başkanlığının … tarih ve … sayılı işleminin iptali isteminden doğmuştur.
167 sayılı Yeraltı Suları Hakkındaki Kanunun 18. maddesinde; bu kanundaki vecibeleri yerine getirmeyenlerin bu hareketlerinden dolayı bu madde hükmüne göre cezalandırılacakları belirtilmiş, aynı maddenin (a) ve (b) bentlerinde yasaya aykırı davranışlar ile müeyyideleri sayılmış, (c) bendinde ise; bu kanunla ilgili davalara sulh mahkemelerinde bakılacağı kuralına yer verilmiştir.
167 sayılı Yasanın amacının cezai ya da hukuki uyuşmazlıkların sulh mahkemelerinde çözümlenmesine yönelik olduğu tartışmasızdır.
Ancak, dava konusu işlemin cezai ya da hukuki uyuşmazlık olmadığı, sözleşmesi son bulan 2 nolu sondaj kuyusunun şebekeye katılması ve kaçak kuyuların kapatılması, gereği yapılmadığı takdirde yasal girişimlerde bulunulacağını belirten bir idari işlem olduğu açıktır.
Bu durumda, uyuşmazlığın görüm ve çözümü idari yargının görevinde olduğundan, davanın görev yönünden reddine ilişkin Mahkeme kararında yasal isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, ... İdare Mahkemesi kararıın bozulmasına, 8.4.2003 gününde oybirliği ile karar verildi.