Danıştay 5. Daire 2019/1622 Esas 2021/1805 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/1622
Karar No : 2021/1805

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Başkanlığı / …
VEKİLİ : I. Hukuk Müşaviri …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Afyonkarahisar İli, … Cami Müezzin Kayyımı olarak görev yapan davacının, 667 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 4. maddesinin 1. fıkrasının (f) bendi uyarınca kamu görevinden çıkarılmasına ilişkin … tarih ve … sayılı Diyanet İşleri Başkanlığı Atama ve Yer Değiştirme Kurulu kararının onaylanmasına dair … tarih ve … sayılı Diyanet İşleri Başkanlığı işleminin iptali ile mali haklarının yasal faiziyle ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında; davacının 667 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin " Kamu Görevlilerine İlişkin Tedbirler" başlıklı 4. maddesinin 1. fıkrasının (f) bendi gereğince hakkında yürütülen soruşturma sonucunda FETÖ/PDY terör örgütü adlı yapının içerisinde olduğu ve anılan yapıya destek vererek bu kapsamda yoğun faaliyetlerde bulunduğu, çevresinde bu örgüte taraftar olmakla bilindiği, örgüte müzahir …'ya 17-25 Aralık 2013 tarihinden sonra da para yatırdığı böylece anılan örgütle iltisaklı ve irtibatlı olduğu anlaşılan davacının Diyanet İşleri Başkanlığındaki görevinin sona erdirilmesine yönelik olarak tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davacının 692 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Kamu Personeline ilişkin Alınan Tedbirlere Dair Kanun hükmünde Kararname eki listede ismine yer verilmek suretiyle de kamu görevinden çıkarıldığı, bu işleme karşı Afyonkarahisar Valiliği aracılığı ile OHAL Komisyonu'na yaptığı başvurusu hakkında henüz bir karar verilmediği gerekçesiyle, istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının kaldırılarak dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: İdari işlemin açıkça idare tarafından geri alınmadığı veya İdare Mahkemesince iptal edilmediği sürece hukuk aleminde varlığını sürdüreceği, Kanun Hükmünde Kararname eki listede ismine yer verilmek suretiyle kamu görevinden çıkarılmasına ilişkin işlemin dava konusu işlemi ortadan kaldırıcı veya değiştirici nitelikte olmadığı, dava konusu işlemin hukuki denetiminin yapılması gerekirken dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesinin hukuka aykırı olduğu, Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Davalı idare tarafından; davacının kamu görevinin Kanun Hükmünde Kararname hükmü ile doğrudan sonlandırılması nedeniyle davanın konusuz kaldığı, davacının temyiz isteminin reddi ile Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NÜN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Beşinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dava dilekçesinde adli yardım isteminde bulunan davacının 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 334. maddesi uyarınca İdare Mahkemesi tarafından adli yardım talebinin kabulüne karar verilmesine rağmen, davacı tarafından temyiz aşamasında yeniden adli yardım talebinde bulunulmuş ise de aynı Kanunun 335. maddesinin 3. fıkrasında yer alan "adli yardım, hükmün kesinleşmesine kadar devam eder." düzenlemesi gereğince davacının temyiz aşamasındaki adli yardım talebi hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilerek gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Afyonkarahisar İli, … Cami Müezzin Kayyımı olarak görev yapan davacı, 667 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınan Tedbirlere İlişkin Kanun Hükmünde Kararname'nin 4.maddesinin 1.fıkrası uyarınca Diyanet İşleri Başkanlığının … tarih ve … sayılı işlemi ile kamu görevinden çıkarılmıştır.
Bunun üzerine, anılan işlemin iptali istemiyle temyizen incelenen davayı açmıştır.
Öte yandan, davacı, 14/07/2017 tarih ve 30124 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 692 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Tedbirler Alınması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin ekli listesinde ismine yer verilmek suretiyle de kamu görevinden çıkarılmıştır.
Davacı, anılan Kanun Hükmünde Kararname'nin eki listede ismine yer verilmek suretiyle kamu görevinden çıkarılmasına ilişkin işleme karşı OHAL İnceleme Komisyonuna başvuruda bulunmuş, başvurusunun reddedilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açtığı dava … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla reddedilmiş, anılan karara yönelik olarak … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesinde … sayılı esasına kayden istinaf başvurusunda bulunulmuş olup, söz konusu dava ile ilgili yargılama sürecinin devam ettiği anlaşılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun "İdari Dava Türleri Ve İdari Yargı Yetkisinin Sınırı" başlıklı 2. maddesinin 1. fıkrasında, iptal davalarının, "idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu, maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan davalar" olarak tanımlanmıştır, mezkur mevzuatın "Bağlantılı davalar" başlıklı 38. maddesinin 1. fıkrasında ise, "Aynı maddi veya hukuki sebepten doğan ya da biri hakkında verilecek hüküm, diğerini etkileyecek nitelikte olan davalar bağlantılı davalardır." hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İptal davasının konularından birini oluşturan bireysel idari işlemler, belli kişiler üzerinde yeni bir hukuki durum yaratma veya değiştirme gibi sonuçlar doğurmakta olup, görevli ve yetkili yargı merciince bu işlemler iptal edilinceye veya işlemi tesis eden idarece geri alınıncaya, kaldırılıncaya, değiştirilinceye veya düzeltilinceye kadar hukuki geçerliliğini korumaktadır.
Bu durumda; davacının Kanun Hükmünde Kararname eki listede adına yer verilmek suretiyle kamu görevinden çıkarılmasının, davacının Diyanet İşleri Başkanlığı Atama ve Yer Değiştirme Kurulu kararıyla kamu görevinden çıkarılmasına dair işlemi ortadan kaldırıcı veya değiştirici nitelikte olmadığı, dava konusu işlemin hukuk alemindeki varlığını sürdürdüğü ve bu işleme karşı açılan davada işin esasının incelenmesi gerektiği açıktır.
Netice itibarıyla dava konusu işlemin hukuk alemindeki varlığını sürdürdüğü açık olduğundan Bölge İdare Mahkemesince işin esasına girilerek dava konusu işlemin hukuka uygunluğunun denetlenmesi gerekirken, davanın reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun kabul edilerek; dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesinde hukuki isabet görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun kabulü, kararın kaldırılması, dava hakkında karar verilmesine yer olmadığı yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
2. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın … Bölge İdare Mahkemesi ... İdare Dava Dairesine gönderilmesine, 08/06/2021 tarihinde, kesin olarak oyçokluğuyla karar verildi.

(X)KARŞI OY :
Davacının temyiz isteminin reddi ile … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı davanın reddine ilişkin kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun kabulü, kararın kaldırılması, dava hakkında karar verilmesine yer olmadığı yolundaki … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının onanması gerektiği oyuyla çoğunluk görüşüne katılmıyorum.