Danıştay 6. Daire 2018/9458 Esas 2021/8194 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2018/9458
Karar No : 2021/8194


TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALILAR) : 1- … Büyükşehir Belediye Başkanlığı / ….
VEKİLİ : Av. …
2- … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN ÖZETİ : … İdare Mahkemesinin … tarihli, E:…, K:… sayılı kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine dair … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın, usul ve hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

SAVUNMALARIN ÖZETİ:
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığınca, temyiz edilen kararda bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, usul ve kanuna uygun olan kararın onanması gerektiği savunulmaktadır.
Bornova Belediye Başkanlığınca, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulmasına karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava, davacıya ait İzmir İli, Bornova İlçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmaza ilişkin olarak 1/1000 ölçekli uygulama imar planında öngörülen KAKS:2,00 yapılaşma koşulunun iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince; mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda hazırlanan rapor ile dosyadaki diğer bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, "konut dışı kentsel çalışma alanı" kullanımlı uyuşmazlık konusu taşınmazın bulunduğu yapı adasının çevresinde yer alan “konut dışı kentsel çalışma alanı” kullanımlı yapı adaları ile benzer konumsal ve yapısal özelliklere sahip olduğu, dolayısıyla bu yapı adası için diğer yapı adalarından farklı yapılaşma koşulları öngörülmesini gerektirecek herhangi bir nesnel gerekçenin bulunmadığı, farklı yapılaşma koşulları öngörülmesinin "planlamada eşitlik" ilkesine aykırı olduğu, ayrıca "konut dışı kentsel çalışma alanı" kullanımlı olması nedeniyle taşınmazın bulunduğu yapı adasına, çevresindeki yapı adaları ile aynı yapılaşma koşulları verilmesi durumunda bölge bütününde nüfus yoğunluğu artışından da bahsedilemeyeceği; ancak taşınmazın 1/25.000 ölçekli İzmir Büyükşehir Bütünü Çevre Düzeni Planında “Bölge Parkı / Büyük Kentsel Yeşil Alan” kullanımında kaldığı, bu nedenle söz konusu taşınmazın alt ölçekli imar planları ile çevre düzeni planına uygun şekilde “Bölge Parkı / Büyük Kentsel Yeşil Alan” olarak planlanması gerektiği, bu hususun 1/25.000 ölçekli İzmir Büyükşehir Bütünü Çevre Düzeni

Planının 6.9 sayılı plan notunda da açıkça ifade edildiği, dolayısıyla davacının emsal artışı talebinin üst ölçekli plan hükümleri çerçevesinde uygun olmadığı, bu durumda dava konusu uygulama imar planında şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararına aykırılık bulunmadığı sonucuna varıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, bu karara karşı davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuş, Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesince; kararın dayandığı gerekçe usul ve hukuka uygun olup kararın kaldırılmasını gerektiren başka bir nedenin de bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun reddine karar verilmiş, bu karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
3194 sayılı İmar Kanununun bakılan davaya konu uyuşmazlığın çıktığı tarihte yürürlükte olan şekliyle 5. maddesinde, "Nazım İmar Planı; varsa bölge ve çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklüklerini, nüfus yoğunlukları ve eşiklerini, ulaşım sistemlerini göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, plan hükümleri ve raporuyla beraber bütün olan plandır.
Uygulama İmar Planı; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plandır." tanımlarına yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen tanımlardan anlaşılacağı üzere; nazım imar planının varsa çevre düzeni planına uygun olarak yapılması ve uygulama imar planının ise her halükarda nazım imar planına dayanılarak ve anılan plana uygun olarak yapılması gerekmektedir. Uygulama imar planının Kanun gereği nazım imar planına göre çizilmesi zorunluluğu, nazım imar planının üst ölçekli çevre düzeni planına aykırı olması halinde de ortadan kalkmamaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, uyuşmazlık konusu taşınmazın 1980 yılında onaylanmış olan dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı ve bu planın dayanağı olup 1979 yılında onaylanmış olan 1/5000 ölçekli nazım imar planında "konut dışı kentsel çalışma alanı"nda, 2012 yılında onaylanmış olan 1/25.000 ölçekli İzmir Büyükşehir Bütünü Çevre Düzeni Planında “Bölge Parkı / Büyük Kentsel Yeşil Alan”da, 2015 yılında onaylanmış olan 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planında “Kentsel Yerleşik Alan”da kaldığı, ayrıca uygulama imar planında uyuşmazlık konusu taşınmazın bulunduğu yapı adasının çevresindeki "konut dışı kentsel çalışma alanı" kullanımlı bütün yapı adalarında emsal 3,00 iken söz konusu taşınmazın bulunduğu yapı adasında emsalin 2,00 olduğu anlaşılmaktadır.
1/25.000 ölçekli İzmir Büyükşehir Bütünü Çevre Düzeni Planına ait 6.9 no'lu plan notunda, Bu planın onayından önce hazırlanmış ve ilgili idaresince onaylanmış olan ve bu planın genel hükümleri, arazi kullanım türleri, büyüklüklerine, plan notlarına uygun nazım ve/veya uygulama imar planı bulunan alanlarda uygulama, bu imar planları doğrultusunda sürdürülecektir. Alt ölçekli imar planlarında bu planın koruma, gelişme ve planlama ilkelerine, strateji ve Plan kararlarına ve genel hükümlerine aykırı alt ölçekli imar planları, ve bu planlara ilişkin ilave, değişiklik ve revizyon yapılamaz." düzenlemesine ve 6.10 no'lu plan notunda, "Bu planın onayından önce hazırlanmış ve ilgili idaresince onaylanmış ancak bu planla kentsel kullanım kararı getirilen alan dışında kalan nazım ve/veya uygulama imar planlarının bu plan doğrultusunda iptal edilerek, revizyonunun yapılması zorunludur. Bu tür alanlarda revizyon çalışmaları tamamlanıncaya kadar imar uygulaması ve yeni yapı yapılamaz." düzenlemesine yer verilmiştir.
Dosyada bulunan bilirkişi raporunda, "konut dışı kentsel çalışma alanı" kulanımlı uyuşmazlık konusu taşınmazın bulunduğu yapı adasının çevresinde yer alan “konut dışı kentsel

çalışma alanı” kullanımlı yapı adaları ile benzer konumsal ve yapısal özelliklere sahip olduğu, dolayısıyla bu yapı adası için diğer yapı adalarından farklı yapılaşma koşulları öngörülmesini gerektirecek herhangi bir nesnel gerekçenin bulunmadığı, farklı yapılaşma koşulları öngörülmesinin "planlamada eşitlik" ilkesine aykırı olduğu, ayrıca "konut dışı kentsel çalışma alanı" kullanımlı olması nedeniyle taşınmazın bulunduğu yapı adasına, çevresindeki yapı adaları ile aynı yapılaşma koşulları verilmesi durumunda bölge bütününde nüfus yoğunluğu artışından da bahsedilemeyeceği görüşlerine yer verilmiştir.
Bu durumda, uyuşmazlık konusu taşınmaz her ne kadar dava konusu uygulama imar planı ve dayanağı nazım imar planından sonra onaylanan 1/25.000 ölçekli İzmir Büyükşehir Bütünü Çevre Düzeni Planında "Bölge Parkı / Büyük Kentsel Yeşil Alan” da kalmakta ve yukarıda içeriğine yer verilen çevre düzeni planı notları uyarınca dava konusu uygulama imar planı ve dayanağı nazım imar planının bu çevre düzeni planı kararları doğrultusunda revizyona tabi tutulmaları ve uyuşmazlık konusu taşınmaz ve çevresinin üst ölçekli plana uygun olarak "Bölge Parkı / Büyük Kentsel Yeşil Alan” olarak planlanması gerekmekte ise de; bu revizyonlar yapılıncaya dek uyuşmazlık konusu taşınmazın bulunduğu yapı adası ile aynı kullanım kararına sahip çevredeki yapı adaları arasında yapılaşma koşulları arasındaki farklılığı sürdürmenin planlamada eşitlik ilkesine ve hakkaniyete uygun olmayacağı sonucuna ulaşılmıştır.
Bu itibarla, dava konusu uygulama imar planı ile uyuşmazlık konusu taşınmaz için öngörülen yapılaşma koşulunun iptaline karar verilmesi gerekirken davanın reddi yolunda verilen mahkeme kararında ve bu karara karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolunda verilen Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararında isabet bulunmamaktadır.
Öte yandan, üst ölçekli çevre düzeni planına uygun olarak 1/5000 ölçekli nazım ve dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planının her zaman revizyona tabi tutulmasının mümkün olduğu açıktır.
Açıklanan nedenlerle, … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararın BOZULMASINA, dosyanın adı geçen … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi gönderilmesine, 14/06/2021 tarihinde oycokluğuyla kesin olarak karar verildi.



KARŞI OY(X):Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairelerince verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür.
Temyize konu Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararında bozma nedenlerinden hiçbiri bulunmadığından kararın onanması gerektiği oyuyla aksi yöndeki Dairemiz kararına katılmıyorum.