MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ (... 3. İŞ)

DAVA :Taraflar arasındaki, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, manevi tazminat ile ücret alacaklarının ödetilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerle gerçekleşen miktarın faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine ilişkin hüküm süresi içinde temyizen incelenmesi taraflar avukatlarınca istenilmesi ve davacı avukatınca duruşma talep edilmesi üzerine dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 14.05.2013 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü davacı adına Avukat ... ile karşı taraf adına Avukat ... geldiler. Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor sunuldu, dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, 01.09.2004-31.8.2005 tarihleri arasında fizik öğretmeni olarak çalıştığını, 02.09.2005 tarihinde yapılan sözleşme uyarınca 2 yıllığına ...’ya eğitime gönderildiği ve sözleşme uyarınca dönüşünde 01.09.2007-31.08.2012 tarihleri arasında davalı yanında çalışacağının kararlaştırılmasına karşın işveren tarafından 23.08.2007 tarihinde yapılan bildirim ile iş sözleşmesinin feshedildiğini, bundan dolayı manevi olarak yıprandığını, ... da olduğu dönemde ücret alacaklarının ödenmediğini, yine 01.09.2007-31.08.2012 tarihleri arasında 5 yıl süreyle çalışması hususunda bir anlaşma bulunmasına karşın bu döneme ilişkin ücretlerinin ödenmediğini ileri sürerek, kıdem, ihbar ve manevi tazminat ile ücret alacaklarını istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı okulun merkezinin ... da bulunan ... Enstitüsüne bağlı olduğunu ve bu nedenle doğrudan okul aleyhine dava yöneltilemeyeceğini, Özel Öğretim Kurumları Kanununa tabi olduğunu, bu çerçevede istihdam edilecek öğretmenler için Valilik onayı alınması gerektiğini, davacının bu kanun kapsamındaki 01.10.2004 tarihli iş sözleşmesi ile işyerinde çalışmaya başladığını, 01.07.2005 tarihli dilekçesi ile 31.08.2005 tarihinde istifa ederek iş sözleşmesini sona erdirdiğini, davacının bu davada dayanak yaptığı 01.09.2007-31.08.2012 dönemi taraflar arasında özel öğretim kurumları kanununa tabi bir hukuki ilişkinin bulunmadığını, davacının fransızcasının yeterli olmaması nedeniyle 02.09.2005 tarihli sözleşme ile iki yıl süreyle ..."ya gönderildiğini, bu dönemde ... Hükümeti tarafından burs verildiğini, işveren olarak davacıya bir ödeme yapılmadığını, 02.09.2005 tarihli sözleşmenin 4.maddesinde 5 yıllık süreçte her öğretim yılı sonunda yapılacak değerlendirmeye göre sözleşmenin feshedilebileceğinin düzenlendiğini, 02.09.2005 tarihli sözleşmeden sonra Milli Eğitim Bakanlığı tarafından davacının görev yapacağı ...ca fizik ders saatlerinin azaltıldığından fizik öğretmenlerinde kadro fazlalığı oluştuğunu, bu nedenle 23.08.2007 tarihinde 02.09.2005 tarihli sözleşmenin feshi zorunluluğunun doğduğunu, bu fesihte davalı okulun bir kusurunun olmadığını, manevi tazminat talebinin dayanaktan yoksun olduğunu, davacının istifa tarihindeki ücretinin 2.300,00 TL olmadığını, davacının ..."daki tüm masraflarının ... Hükümeti tarafından sağlanan burs ile karşılandığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davalının iş sözleşmesini fesihte haksız olduğu, davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanmayacağını, manevi tazminat talebinin koşullarının oluşmadığını, taraflar arasında yapılan 02.09.2005 tarihli sözleşme uyarınca 01.09.2007-31.08.2009 dönemi için belirli süreli iş sözleşmesi bulunduğu halde davacının işe başlatılmaması nedeniyle 1 yıllık ücrete hak kazandığı ve BK 325. maddesi uyarınca davacının iş bulma şansının azlığı nedeniyle %30 oranında indirim yapılarak ücret alacağının kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı taraflar temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının tüm davacının ise aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Uyuşmazlık 01.09.2004-31.08.2005 dönemine ilişkin çalışmadan dolayı davacının kıdem tazminatına hak kazanıp kazanmadığı noktasında toplanmaktadır.
Davacı 1.9.2004 tarihinde davalı işveren bünyesinde fizik öğretmeni olarak çalışmaya başlamış olup bu dönem çalışması 31.08.2005 tarihinde sona ermiştir. Davalı işveren bu dönem çalışmanın davacı tarafından verilen 01.07.2005 tarihli dilekçesi ile 31.08.2005 tarihinde istifa ile sona erdiğini savunmuştur. Davalı tarafça 01.07.2005 tarihli istifa dilekçesi ibraz edilmiş ise de davacı ile 02.09.2005 tarihinde yapılan sözleşmede 2 yıl süreyle ... hükümeti tarafından sağlanacak burs ile ... da dil eğitimi alacağı ve akabinde 01.09.2007-31.08.2012 tarihleri arasında davacının davalı işveren bünyesinde çalışacağına ilişkin yapılan sözleşme nazara alındığında işçiden 01.07.2005 tarihinde alınan istifa dilekçesinin prosedür gereği alındığı sabittir. Bu istifa dilekçesine değer verilemez. Mahkemece davacının 01.09.2004-31.08.2005 dönemine ilişkin 1 yıllık kıdem tazminatının hüküm altına alınması gerekirken reddi isabetsizdir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, davacı yararına takdir edilen 990.00 TL. duruşma avukatlık parasının karşı tarafa yükletilmesine, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 21.05.2013 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY

Belirli süreli iş sözleşmesinin süresinden önce feshi nedeniyle kalan süreye ait ücretin ödenip ödenmeyeceği taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.
Dava tarihinde yürürlükte olan Borçlar Kanunu"nun 325. maddesinde, "İş sahibi işi kabulde temerrüt ederse, işçi taahhüt ettiği işi yapmaya mecbur olmaksızın mukaveledeki ücreti isteyebilir" şeklinde kurala yer verilerek işçinin kalan süre ücretini talep hakkı olduğu belirlenmiştir. Bakiye süre ücretinin istenebilmesi için iş sözleşmesi, işverence feshedilmiş olmalıdır. Öte yandan, iş sözleşmesinin feshinin haklı bir nedene dayanmaması gerekir. İşverenin feshi, 4857 sayılı İş Kanunu"nun 25. maddesinin ilk bendinde yazılı olan sağlık sebeplerine, ikinci bentte sözü edilen ahlâk ve iyi niyet kurallarına uymayan hâller ile benzerlerine ve üçüncü bentte öngörülen zorlayıcı sebeplere dayanması durumunda işçiye sözleşmenin kalan süresine ait ücretler bakımından talep hakkı doğmaz.
Belirli süreli iş sözleşmesinde, feshin Borçlar Kanunu"nun 117. maddesinde sözü edilen ifa imkânsızlığına dayanması hâlinde de bakiye süre ücreti ödenmesi gerekmez.
İfa imkansızlığı; doktrinde ve Yargıtay içtihatlarında taraflar arasında sözleşmenin yapıldığı sırada yokken sonradan ortaya çıkan, önlenmesine imkan olmayan ve borcun yerine getirilmesine engel olan neden olarak açıklanmaktadır.
Diğer taraftan borcun ifası imkansız hâle gelmiş olmamakla birlikte, önceden öngörülmesi mümkün olmayan ve aktin yapılmasından sonra değişen şartlar, borcun ifasını borçlu için fevkalede güçleştirmiş ise bu durumda da imkansızlığın varlığını kabul etmek gerekecektir. (Bkz. Tekinay S. Sulhi Borçlar Kanunu 4. Baskı Shf. 812)
Somut olayda, davalı kurum tarafından ayarlanan burs ile iki yıllığına yurt dışına dil eğitimine gönderilirken aynı zamanda beş yıl süreli iş sözleşmesi imzalanan davacı fizik öğretmeninin, yurda dönüşünde sözleşmede öngörüldüğü şekilde çalıştırılmaya başlanmamasının nedeni, sözleşmenin imzalanması sonrasında Milli Eğitim Bakanlığı’nın davacının vereceği ders saatini azaltmasına bağlı olarak artık davacının hizmetine ihtiyaç kalmamasıdır.
Davalı ... öğretim kurumunun sözleşmeyi imzalarken, Milli Eğitim Bakanlığı’nın yukarıda açıklanan tasarrufunu önceden (sözleşmeyi imzalarken) öngörmesi beklenemeyeceği gibi gelişen yeni durum karşısında ihtiyaç ortadan kalktığı hâlde sözleşme süresince işçiyi çalıştırmak zorunda olduğunun kabulüde iyiniyet kuralları ile bağdaşmaz.
Açıklanan nedenle, bakiye süre ücretine ilişkin talebin reddi yerine kabulü hatalı olmuştur.
Şeklindeki kanaatim nedeniyle, bu hususu bozma dışı bırakan sayın çoğunluk görüşüne katılamıyorum. 21.05.2013